Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Sanebimɔi ni Jɛ Kanelɔi Adɛŋ

Mɛni hewɔ ni 1 Korintobii 10:8 lɛ kɛɔ akɛ Israelbii 23,000 gboi yɛ gbi kome mli yɛ ajwamaŋbɔɔ hewɔ, ni yɛ nakai beaŋ nɔŋŋ lɛ 4 Mose 25:9 lɛ kɛɔ akɛ mɛi 24,000 gboi lɛ?

Nibii babaoo yɛ ni baanyɛ afee nɔ hewɔ ni srɔtofeemɔ yɔɔ yibɔ ni akɛha yɛ kukuji enyɔ nɛɛ amli lɛ. Nɔ ni yɔɔ mlɛo fe fɛɛ lɛ baanyɛ afee akɛ, yibɔ lɛ diɛŋtsɛ yɛ kɛjɛ aaafee 23,000 kɛ 24,000 teŋ, ni no hewɔ lɛ abaanyɛ abu lɛ kwashiaŋ yɛ gbɛ̀i enyɔ lɛ fɛɛ nɔ.

Susumɔ gbɛ kroko hu hewɔ ni ebaanyɛ ni eba lɛ nakai lɛ he okwɛ. Bɔfo Paulo tsĩ Israelbii lɛ anifeemɔ yɛ Shitim lɛ tã akɛ kɔkɔbɔɔ he nɔkwɛmɔnɔ kɛha Kristofoi ni yɔɔ blema Korinto, ni ji maŋ ni ale amɛ jogbaŋŋ yɛ amɛ jeŋba shara lɛ hewɔ. Eŋma amɛ akɛ: “Ni wɔsaa wɔkabɔ ajwamaŋ, tamɔ bɔ ni amɛteŋ mɛi komɛi bɔ, ní gbi kome nɔ lɛ mɛi akpei nyɔŋmai enyɔ kɛ etɛ nyɔnyɔi lɛ.” Beni Paulo haa aleɔ mɛi ni Yehowa diɛŋtsɛ kpata amɛhiɛ yɛ ajwamaŋbɔɔ hewɔ lɛ ayibɔ lɛ, etsi yibɔ ni ji 23,000 lɛ tã.—1 Korintobii 10:8.

Shi kɛlɛ, Mose Wolo ni Ji Ejwɛ yitso 25 lɛ kɛɔ wɔ akɛ “Ni Israel kɛ ehe yakpɛtɛ Baal-Peor he; ni Yehowa mli wo Israel la.” Kɛkɛ ni Yehowa fa Mose koni ekpata “maŋ lɛ nɔ onukpai lɛ fɛɛ” lɛ ahiɛ. Kɛkɛ ni Mose hu kɛ gbɛtsɔɔmɔ lɛ ha kojolɔi lɛ koni amɛtsu nakai famɔ lɛ he nii. Yɛ naagbee lɛ beni Pinehas fee nii oya koni ekpata Israelnyo ni kɛ Midiayoo ko eba nsra lɛ mli lɛ hiɛ sɛɛ lɛ “kɛkɛ ni gbele hela lɛ sɛɛ fo.” Sane lɛ ba naagbee kɛ wiemɔ nɛɛ akɛ: “Mɛi ní gboi yɛ gbele hela lɛ mli lɛ anaa shiɔ mɛi akpei nyɔŋmai enyɔ kɛ ejwɛ.”—4 Mose 25:1-9.

Eyɛ faŋŋ akɛ mɛi ni fata yibɔ ni akɛha yɛ Mose Wolo ni Ji Ejwɛ lɛ mli ji “maŋ lɛ nɔ onukpai lɛ” ni kojolɔi lɛ gbe amɛ, kɛ mɛi ni Yehowa gbe amɛ tɛ̃ɛ lɛ. Ebaanyɛ eba lɛ akɛ onukpai ni kojolɔi lɛ gbe amɛ lɛ ayibɔ shɛɔ akpe, ni no ha yibɔ lɛ fee 24,000 lɛ. Kɛji akɛ lumɛi nɛɛ loo hiɛnyiɛlɔi lɛ bɔ ajwamaŋ, amɛkɛ amɛhe wo gbijurɔyelii amli, aloo amɛkpɛlɛ mɛi ni feɔ nakai lɛ anɔ lɛ, amɛyeɔ fɔ́ akɛ ‘amɛkɛ amɛhe yakpɛtɛ Baal-Peor he.’

Yɛ nɔ ni kɔɔ wiemɔ ni ji “yakpɛtɛ” lɛ he lɛ, wolo ko ni wieɔ Biblia lɛ he lɛ tsɔɔ mli akɛ, ebaanyɛ etsɔɔ “he ni akɛkpɛtɛɔ mɔ ko he.” Israelbii lɛ ji gbɔmɛi ko ni amɛjɔɔ amɛhe nɔ amɛha Yehowa, shi beni amɛkɛ amɛhe yakpɛtɛ Baal-Peor he lɛ, amɛfite amɛhenɔjɔɔmɔ kɛ tsakpaa ni kã amɛkɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ mli. Yɛ afii 700 sɛɛ lɛ, Yehowa wie Israelbii lɛ ahe kɛtsɔ gbalɔ Hoshea nɔ akɛ: “Shi amɛtee Baal-Peor ŋɔɔ, ni amɛyajɔɔ amɛhe nɔ amɛha hiɛgbejianii, ni amɛtsɔmɔ nihii nii tamɔ amɛsuɔlɔi lɛ nɔŋŋ.” (Hoshea 9:10) Mɛi fɛɛ ni fee nakai lɛ sa ŋwɛi kojomɔ. No hewɔ lɛ, Mose kai Israelbii lɛ akɛ: “Nyɛhiŋmɛii ena nɔ ni Yehowa fee yɛ Baal-Peor hewɔ lɛ; ejaakɛ nuu fɛɛ nuu ni yanyiɛ Baal-Peor sɛɛ, Yehowa, o-Nyɔŋmɔ lɛ, kpata ehiɛ yɛ nyɛteŋ” lɛ.—5 Mose 4:3.