Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ Lɛ Nɔ ni Etsɔɔ Kɛha Bo

Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ Lɛ Nɔ ni Etsɔɔ Kɛha Bo

Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ Lɛ Nɔ ni Etsɔɔ Kɛha Bo

AŊMA Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ ni Yesu Kristo kɛha yɛ Gɔŋ nɔ Shiɛmɔ lɛ mli lɛ yɛ Biblia lɛ mli, yɛ Mateo yitso 6, kuku 9 kɛyashi kuku 13 lɛ. Dani Yesu kɛ nɛkɛ sɔlemɔ nɛɛ aaha lɛ, ewie akɛ: “Kɛ́ nyɛmiisɔle lɛ, nyɛkawiea trilii tamɔ wɔŋjalɔi lɛ; shi amɛsusuɔ akɛ amɛwiemɔ babaoo hewɔ aaabo amɛ toi.”—Mateo 6:7.

No hewɔ lɛ, eka shi faŋŋ akɛ Yesu etooo eyiŋ akɛ akase wiemɔi ni yɔɔ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ mli lɛ awo yitsoŋ ni akɛɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, sɛɛ mli lɛ etĩ nɛkɛ sɔlemɔ nɛɛ mli koni mɛi krokomɛi hu aná he sɛɛ. (Luka 11:2-4) Shi sɔlemɔ lɛ mli wiemɔi ni aŋmala yɛ Mateo kɛ Luka Sanekpakpai lɛ amli lɛ yɛ srɔto. Kɛfata he lɛ, Yesu kɛ ekaselɔi lɛ kɛ sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ lɛ mli wiemɔi lɛ nɔŋŋ tsuuu nii yɛ sɔlemɔi ni amɛsɔle yɛ sɛɛ mli lɛ amli.

Mɛni hewɔ aŋma Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ yɛ Biblia lɛ mli lɛ? Yesu tsɔ nɛkɛ sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ nɔ etsɔɔ wɔ gbɛ ni wɔbaanyɛ wɔtsɔ nɔ wɔsɔle ni Nyɔŋmɔ abo wɔ toi. Wɔnaa sanebimɔi komɛi ni he hiaa ni kɔɔ shihilɛ he lɛ hu ahetoo yɛ nɛkɛ sɔlemɔ nɛɛ mli. No hewɔ lɛ, nyɛhaa wɔsusua Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ fãi lɛ ahe wɔkwɛa.

Mɛni Ji Nyɔŋmɔ Gbɛi?

“Wɔtsɛ ni yɔɔ ŋwɛi, ogbɛi lɛ he atse.” (Mateo 6:9) Nɛkɛ wiemɔi ni jeɔ sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ nɛɛ shishi lɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔtsiɔ wɔbɛŋkɛɔ Nyɔŋmɔ kɛtsɔ tsɛmɔ ni wɔtsɛɔ lɛ akɛ “Wɔtsɛ” lɛ nɔ. Taakɛ bɔ ni gbekɛ ko bɛŋkɛɔ efɔlɔ ni yɔɔ suɔmɔ ni nuɔ lɛ shishi lɛ, wɔbaanyɛ wɔbɛŋkɛ wɔŋwɛi Tsɛ lɛ kɛ hekɛnɔfɔɔ akɛ esumɔɔ ni ebo wɔ toi. Maŋtsɛ David lá akɛ: “Bo ni oboɔ sɔlemɔ toi, bo oŋɔɔ heloo fɛɛ baa.”—Lala 65:3.

Yesu tsɔɔ wɔ ni wɔsɔle ni Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ he atse, loo efee krɔŋkrɔŋ. Shi mɛni ji Nyɔŋmɔ gbɛi? Biblia lɛ kɛ wiemɔi nɛɛ haa hetoo akɛ: “Bo, ni okome too ogbɛi ji Yehowa lɛ, bo ji mɔ ni kwɔ fe fɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ!” (Lala 83:19) Ani ona gbɛi ni ji Yehowa lɛ yɛ Biblia lɛ mli pɛŋ?

Yɛ anɔkwale mli lɛ, Nyɔŋmɔ gbɛi ni ji Yehowa lɛ jeɔ kpo aafee shii 7,000 yɛ blema Biblia ni akɛ niji ŋmala lɛ amli. Shi kɛlɛ, shishitsɔɔlɔi komɛi efee amɛnii kɛteke nɔ kɛtsɔ gbɛi nɛɛ ni amɛjie kɛjɛ amɛ-Biblia shishitsɔɔmɔi lɛ amli lɛ nɔ. Enɛ hewɔ lɛ, eja akɛ wɔsɔle koni wɔ-Bɔlɔ lɛ atse egbɛi lɛ he, loo efee lɛ krɔŋkrɔŋ. (Ezekiel 36:23) Gbɛ kome ni wɔɔtsɔ nɔ wɔfee wɔnii yɛ sɔlemɔ nɛɛ kɛ gbeekpamɔ naa ji kɛtsɔ gbɛi Yehowa lɛ ni wɔkɛaatsu nii kɛ́ wɔmiisɔle wɔha Nyɔŋmɔ lɛ nɔ.

Atsɔse yoo ko ni atsɛɔ lɛ Patricia lɛ akɛ Katoliknyo, ni ele Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ jogbaŋŋ. Te efee enii eha tɛŋŋ beni Yehowa Odasefoi lɛ ateŋ mɔ kome tsɔɔ lɛ Nyɔŋmɔ gbɛi yɛ Biblia lɛ mli lɛ? Ekɛ gbee ni wa kɛɛ akɛ: “Miheee miyeee! No hewɔ lɛ, miyakɔ mi diɛŋtsɛ mi-Biblia kɛba, ni mina yɛ no hu mli. No sɛɛ lɛ, Odasefonyo lɛ kɛ Mateo 6:9, 10 lɛ tsɔɔ mi ni etsɔɔ mli akɛ atsĩ Nyɔŋmɔ gbɛi lɛ tã yɛ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ mli. Miná miishɛɛ waa diɛŋtsɛ ni mibi ni ekɛmi akase Biblia lɛ.”

Nyɔŋmɔ Suɔmɔnaa Nii ni Aaafee yɛ Shikpɔŋ lɛ Nɔ

“Omaŋtsɛyeli lɛ aba; afee nɔ ni osumɔɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ, taakɛ afeɔ yɛ ŋwɛi lɛ.” (Mateo 6:10) Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ fã nɛɛ baaba mli yɛ? Mɛi babaoo susuɔ ŋwɛi he akɛ shihilɛhe ko ni toiŋjɔlɛ kɛ dioofeemɔ yɔɔ. Ŋmalɛi lɛ wieɔ ŋwɛi he akɛ eji Yehowa ‘hekrɔŋkrɔŋ kɛ enunyam shihilɛhe.’ (Yesaia 63:15) No hewɔ ni wɔsɔleɔ koni afee nɔ ni Nyɔŋmɔ sumɔɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ “taakɛ afeɔ yɛ ŋwɛi lɛ”! Shi ani enɛ baaba mli lɛɛlɛŋ?

Yehowa gbalɔ Daniel gba akɛ: “Nyɔŋmɔ ní yɔɔ ŋwɛi lɛ aaatee maŋtsɛyeli ko shi ama shi ni efiteŋ dɔŋŋ kɛaatee naanɔ, ni ashiŋ maŋtsɛyeli nɛɛ ahaŋ maŋ kroko; eeejwara maŋtsɛyelii nɛɛ fɛɛ wɔtsɔwɔtsɔ, ni eeekpata amɛhiɛ, shi lɛ diɛŋtsɛ lɛ eeedamɔ shi kɛaatee naanɔ.” (Daniel 2:44) Etsɛŋ ni ŋwɛi Maŋtsɛyeli, loo nɔyeli nɛɛ baatsɔ jalɛ nɔyeli nɔ ekɛ jeŋ muu fɛɛ toiŋjɔlɛ aba.—2 Petro 3:13.

Sɔlemɔ ni wɔsɔleɔ koni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aba ni afee nɔ ni esumɔɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ji hemɔkɛyeli ni haaa mɔ nine anyɛ shi kpo ni wɔjieɔ. Kristofonyo bɔfo Yohane ŋma akɛ: “Minu gbee kpeteŋkpele ko jɛ maŋtsɛsɛi lɛ mli kɛɛ: Naa, Nyɔŋmɔ buu lɛ yɛ gbɔmɛi ateŋ, ni eeeshi ebuu lɛ yɛ amɛteŋ, ni amɛaatsɔmɔ emaŋ, ni Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ kɛ amɛ aaahi shi, ni eeetsɔ amɛ-Nyɔŋmɔ. Ni Nyɔŋmɔ aaatsumɔ amɛhiɛaŋ yaafonui fɛɛ, ni gbele bɛ dɔŋŋ, ni ŋkɔmɔyeli ko kɛ bolɔmɔ ko kɛ nɔnaa ko hu bɛ dɔŋŋ; ejaakɛ tsutsu nii lɛ eho etee.” Kɛkɛ ni Yohane kɛfata he akɛ: “Ni mɔ ni ta maŋtsɛsɛi lɛ nɔ lɛ kɛɛ: . . . Ŋmaa, ejaakɛ nɛkɛ wiemɔi nɛɛ anɔkwa wiemɔi ni ma shi shiŋŋ ni.”—Kpojiemɔ 21:3-5.

Sɔlemɔ kɛ Wɔheloonaa Hiamɔ Nii

Yesu tsɔ nɔ ni ewie yɛ sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ lɛ mli lɛ nɔ etsɔɔ akɛ, kɛ́ wɔmiisɔle lɛ, esa akɛ wɔhiamɔ nii titri lɛ akɔ Nyɔŋmɔ gbɛi kɛ esuɔmɔnaa nii ahe. Shi kɛlɛ, sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ lɛ tsaa nɔ kɛ wɔ diɛŋtsɛ wɔnibimɔi ni wɔkɛaafɔ̃ Yehowa hiɛ.

Nibimɔi nɛɛ ateŋ klɛŋklɛŋ nɔ lɛ ji: “Ha wɔ ŋmɛnɛ wɔdaa ŋmãa.” (Mateo 6:11) Enɛ jeee nibimɔ kɛha heloonaa ninamɔ. Yesu wo wɔ hewalɛ ni wɔsɔle wɔbi “wɔ daa nɛɛ wɔdaa ŋmaa.” (Luka 11:3) Yɛ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ kɛ gbeekpamɔ naa lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛ hemɔkɛyeli asɔle akɛ Nyɔŋmɔ baaha wɔ wɔdaa gbi hiamɔ nii kɛ́ wɔsumɔ lɛ ni wɔfee toiboo wɔha lɛ.

Yeyeeyefeemɔ ni esaaa yɛ shika he naagbai ahe lɛ baanyɛ aha wɔku wɔhiɛ wɔshwie wɔmumɔŋ hiamɔ nii anɔ, ni no haŋ wɔnyɛ wɔfee nɔ ni Nyɔŋmɔ kpaa gbɛ kɛjɛɔ wɔdɛŋ. Shi kɛ wɔkɛ Nyɔŋmɔ jamɔ ye klɛŋklɛŋ gbɛhe yɛ wɔshihilɛ mli lɛ, wɔbaanyɛ wɔná nɔmimaa akɛ Nyɔŋmɔ baabo wɔsɔlemɔi kɛha wɔheloonaa hiamɔ nibii, tamɔ niyenii kɛ hehaanii lɛ atoi. Yesu wie akɛ: “Nyɛtaoa Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ kɛ [Nyɔŋmɔ] ejalɛ lɛ tsutsu, ni akɛ nii nɛɛ fɛɛ aaafata he aha nyɛ.” (Mateo 6:26-33) Akɛni wɔ fɛɛ wɔji eshafeelɔi ni eshaifaa he hiaa wɔ hewɔ lɛ, ewaa kɛhaa wɔ akɛ wɔɔtao Nyɔŋmɔ jalɛ lɛ. (Romabii 5:12) Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ tsuɔ nakai sane lɛ hu he nii.

Wɔsɔlemɔi kɛ Eshaifaa

“Okɛ wɔnyɔji lɛ ake wɔ, tamɔ bɔ ni wɔ hu wɔkɛkeɔ mɛi ni hiɛ wɔ nyɔji lɛ.” (Mateo 6:12) Yɛ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ ni Luka ŋma lɛ mli lɛ, ewie nɛkɛ “nyɔji” nɛɛ ahe akɛ “eshai.” (Luka 11:4) Ani Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ wɔhe eshai lɛ baake wɔ lɛɛlɛŋ?

Eyɛ mli akɛ Maŋtsɛ David ni hi shi yɛ blema Israel lɛ fee eshai ni hiɛdɔɔ yɔɔ mli moŋ, shi etsake etsui ni ekɛ nɔmimaa sɔle akɛ: “Bo, Nuntsɔ, ohi ni oŋɔfaa mra, ni omɔbɔnalɛ fa ha mɛi fɛɛ ni bolɔɔ tsɛɔo lɛ.” (Lala 86:5) Mɛɛ sane ni shɛjeɔ mɔ mii po nɛ! Wɔŋwɛi Tsɛ lɛ ‘ŋɔɔ’ mɛi ni kɛ tsuitsakemɔ tsɛɔ lɛ lɛ ahe eshai ‘efaa mra.’ Taakɛ bɔ ni anyɛɔ afoɔ nyɔmɔ ko mli kwraa lɛ, nakai nɔŋŋ Yehowa Nyɔŋmɔ baanyɛ ekɛ wɔhe eshai lɛ ake wɔ kwraa.

Shi kɛlɛ, Yesu tsĩ nɔ ko ni esa akɛ wɔfee koni Nyɔŋmɔ kɛ wɔhe eshai ake wɔ lɛ tã: Kɛ́ Nyɔŋmɔ kɛ wɔhe eshai aaake wɔ lɛ, esa akɛ wɔkɛ mɛi krokomɛi anɔ̃ ake amɛ. (Mateo 6:14, 15) Eyɛ mli akɛ Hiob ni ji jalɔ lɛ nanemɛi etɛ lɛ kɛ lɛ ye yɛ gbɛ fɔŋ nɔ moŋ, shi ekɛ amɛhe eshai ke amɛ ni esɔle eha amɛ po. (Hiob 42:10) Kɛ́ wɔkɛ mɛi ni tɔ̃ɔ wɔnɔ lɛ ahe eshai ke amɛ lɛ, wɔbaasa Nyɔŋmɔ hiɛ ni no baaha wɔnine ashɛ emɔbɔnalɛ nɔ.

Esa akɛ shwe ni Nyɔŋmɔ shweɔ akɛ ebo wɔfaikpamɔi lɛ atoi lɛ atsirɛ wɔ ni wɔtao ehiɛduromɔ. Ni eyɛ mli akɛ wɔyeee emuu moŋ, shi wɔbaanyɛ wɔfee nakai. (Mateo 26:41) Yehowa baanyɛ eye ebua wɔ yɛ enɛ hu gbɛfaŋ taakɛ Yesu tsɔɔ yɛ nibimɔ ko ni he hiaa ni ekɛmu sɔlemɔ he nɔkwɛmɔnɔ lɛ naa lɛ mli lɛ.

Yelikɛbuamɔ Kɛha Jalɛ Gbɛ Sɛɛtiumɔ

“Okɛ wɔ akaya kaa lɛ mli, shi jiemɔ wɔ kɛjɛ efɔŋ lɛ mli.” (Mateo 6:13) Yehowa shiii wɔ efolo koni aka wɔ loo ni eha wɔgbee nɔshafeemɔ mli. E-Wiemɔ lɛ kɛɔ akɛ: “Nyɔŋmɔ lɛ akaaa lɛ yɛ nifɔji agbɛfaŋ, ni lɛ diɛŋtsɛ hu ekaaa mɔ ko.” (Yakobo 1:13) Nyɔŋmɔ ŋmɛɔ gbɛ ni akaa wɔ, shi ebaanyɛ ejie wɔ kɛjɛ Mɔ titri ni kaa mɔ—ni ji ‘mɔ fɔŋ’ ni atsɛɔ lɛ Satan Abonsam lɛ dɛŋ.

Bɔfo Petro wo nanemɛi Kristofoi hewalɛ akɛ: “Nyɛhiɛ akãa shi, nyɛsaraa; ejaakɛ nyɛhenyɛlɔ, Abonsam lɛ, nyiɛ tamɔ jata ni hũuɔ eetao mɔ ni eeemi.” (1 Petro 5:8) Yɛ anɔkwale mli lɛ, Satan ka Yesu ni ji gbɔmɔ ni eye emuu lɛ po! Mɛni ji yiŋtoo hewɔ ni Abonsam fee nakai lɛ? No ji koni ekɛtsĩ Yesu naa kɛjɛ jamɔ krɔŋŋ ni ekɛaaha Yehowa Nyɔŋmɔ lɛ he. (Mateo 4:1-11) Kɛji akɛ oobɔ mɔdɛŋ ni osɔmɔ Nyɔŋmɔ lɛ, oti ni ma Satan hiɛ ji koni etsĩ bo hu onaa kɛjɛ Nyɔŋmɔ sɔɔmɔ he!

Abonsam baanyɛ ekɛ jeŋ ni yɔɔ ekudɔmɔ shishi lɛ atsu nii ni ekɛka wɔ koni wɔkɛ wɔhe awo nifeemɔi ni Nyɔŋmɔ ekpɛlɛɛɛ nɔ lɛ amli. (1 Yohane 5:19) No hewɔ lɛ, ehe miihia ni wɔya Nyɔŋmɔ ŋɔɔ daa kɛha yelikɛbuamɔ, titri lɛ kɛ wɔkɛ kaa ko ni sɛɛ tsɛɔ miikpe. Ni kɛ́ wɔja Yehowa taakɛ etsɔɔ yɛ e-Wiemɔ ni jɛ mumɔŋ, ni ji Biblia lɛ mli lɛ, ebaajie wɔ kɛtsɔ yelikɛbuamɔ ni ekɛaaha wɔ ni wɔte shi wɔwo Abonsam lɛ nɔ. Biblia lɛ kɛɔ wɔ akɛ: “Anɔkwafo ji Nyɔŋmɔ, mɔ ni haŋ aka nyɛ fe bɔ ni nyɛaanyɛ.”—1 Korintobii 10:13.

Hemɔkɛyeli yɛ Nyɔŋmɔ Mli He Miihia

Kwɛ miishɛɛ ni eji akɛ wɔɔle akɛ wɔŋwɛi Tsɛ lɛ yɛ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ he miishɛɛ! Eha e-Bi, ni ji Yesu Kristo tsɔɔ wɔ bɔ ni asɔleɔ ahaa po. Yɛ anɔkwale mli lɛ, enɛ haa wɔsumɔɔ koni wɔsa Yehowa Nyɔŋmɔ hiɛ. Mɛɛ gbɛ nɔ wɔɔtsɔ wɔfee nakai?

Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Kɛ hemɔkɛyeli bɛ lɛ, anyɛŋ Nyɔŋmɔ hiɛ asa; ejaakɛ mɔ ni baa Nyɔŋmɔ ŋɔɔ lɛ, ja ehe eye akɛ eyɛ ni eji mɛi ni taoɔ esɛɛ gbɛ lɛ anyɔmɔwolɔ hu.” (Hebribii 11:6) Mɛɛ gbɛ nɔ aaatsɔ aná hemɔkɛyeli ni tamɔ nɛkɛ? Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Hemɔkɛyeli lɛ sane toiboo mli jɛɔ.” (Romabii 10:17) Yehowa Odasefoi yɛ he miishɛɛ akɛ amɛkɛ mɛi fɛɛ ni shweɔ akɛ amɛsɔmɔ Nyɔŋmɔ yɛ anɔkwa hemɔkɛyeli mli lɛ aaasusu Ŋmalɛ mli saji ahe.

Wɔheɔ wɔyeɔ akɛ Nuŋtsɔ lɛ Sɔlemɔ lɛ hesusumɔ nɛɛ eha ehe shishinumɔ ni oyɔɔ lɛ mli ekwɔ. Obaanyɛ oha hemɔkɛyeli ni oyɔɔ yɛ Nyɔŋmɔ mli lɛ mli awa kɛtsɔ Yehowa kɛ nyɔmɔwoo ni eyɔɔ kɛha “mɛi ni taoɔ esɛɛ gbɛ lɛ” he nilee babaoo ni oooná lɛ nɔ. Eba akɛ obaakase oŋwɛi Tsɛ lɛ kɛ eyiŋtoi ahe nii babaoo koni oná okɛ lɛ teŋ wekukpaa ni yɔɔ kpaakpa kɛya naanɔ.—Yohane 17:3.

[Wiemɔ ni akɔ ni akɛmiitsu nii ni yɔɔ baafa 5]

“Wɔtsɛ ni yɔɔ ŋwɛi, ogbɛi lɛ he atse; omaŋtsɛyeli lɛ aba; afee nɔ ni osumɔɔ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ, taakɛ afeɔ yɛ ŋwɛi lɛ;ha wɔ ŋmɛnɛ wɔdaa ŋmãa; ni okɛ wɔnyɔji lɛ ake wɔ, tamɔ bɔ ni wɔ hu wɔkɛkeɔ mɛi ni hiɛ wɔ nyɔji lɛ; ni okɛ wɔ akaya kaa lɛ mli, shi jiemɔ wɔ kɛjɛ efɔŋ lɛ mli.”—Mateo 6:9-13

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 7]

Yehowa haa mɛi ni sumɔɔ lɛ lɛ ahiamɔ nii

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 7]

Nyɔŋmɔ yeɔ ebua wɔ hu ni wɔte shi wɔwo Abonsam

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 7]

Kɛ́ wɔkɛ mɛi ni tɔ̃ɔ wɔnɔ lɛ ahe eshai ke amɛ taakɛ Hiob fee lɛ, wɔnine baashɛ Nyɔŋmɔ mɔbɔnalɛ nɔ