Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Amɛye Bem Yɛ Europabii A-kojomɔhe Ni Ayeɔ Hegbɛi Ni Adesai Yɔɔ Lɛ Ahe Saji Yɛ Lɛ

Amɛye Bem Yɛ Europabii A-kojomɔhe Ni Ayeɔ Hegbɛi Ni Adesai Yɔɔ Lɛ Ahe Saji Yɛ Lɛ

Amɛye Bem Yɛ Europabii A-kojomɔhe Ni Ayeɔ Hegbɛi Ni Adesai Yɔɔ Lɛ Ahe Saji Yɛ Lɛ

YƐ JANUARY 11, afi 2007 lɛ, kojolɔi ni yɔɔ Europabii a-Kojomɔhe ni Ayeɔ Hegbɛi ni Adesai Yɔɔ lɛ Ahe Saji yɛ Lɛ ni yɔɔ Strasbourg, yɛ France lɛ ye sane ko ni te shi yɛ Yehowa Odasefoi komɛi ni yɔɔ Russia kɛ Russia Maŋ lɛ teŋ ni akɛbafɔ̃ amɛhiɛ lɛ, ni kojolɔi lɛ fɛɛ bu Yehowa Odasefoi lɛ bem. Amɛbua sane lɛ akɛ Yehowa Odasefoi lɛ yɛ hegbɛ ni amɛkɛ amɛhe woɔ jamɔ ni amɛsumɔɔ mli, ni ákɛ esa akɛ aye amɛsane ni hiɛaŋkwɛmɔ bɛ mli. Shi nyɛhaa wɔsusua nɔ ni kɛ sane nɛɛ fɛɛ ba lɛ he wɔkwɛa.

Yehowa Odasefoi asafo ko ni yɔɔ Chelyabinsk, yɛ Russia lɛ mlibii titri ji mumuii. Amɛkpeeɔ yɛ skul tsũ ko ni amɛhai lɛ mli. Hɔgbaa, April 16, afi 2000 lɛ, yoo ni kwɛɔ Nitsumɔhe ni Kwɛɔ Hegbɛi ni Adesai Yɔɔ lɛ Ahe Saji Anɔ yɛ jɛmɛ kpokpaa lɛ nɔ lɛ kɛ polisifoi enyɔ kɛ mɔ kome ni wooo polisi atade tee he ni Yehowa Odasefoi lɛ feɔ kpeei lɛ yɛ lɛ, ni amɛyafite amɛkpee lɛ. Akɛni yoo ni kwɛɔ nitsumɔhe lɛ nɔ lɛ sumɔɔɔ Yehowa Odasefoi lɛ asane hewɔ lɛ, efolɔ amɛnaa yɛ gbɛ ni ejaaa nɔ akɛ amɛju shi ni amɛfeɔ kpeei lɛ, ni ákɛ mla eŋmɛɛɛ amɛgbɛ ni amɛfee nakai. Yɛ May 1, afi 2000 lɛ, afo gbeekpãmɔ ni amɛkɛ mɛi ni hai amɛ tsũ lɛ ba lɛ mli, kɛtsɔɔ akɛ akɛhaiii amɛ dɔŋŋ.

Yehowa Odasefoi lɛ kɛ sane lɛ yafɔ̃ Chelyabinsk maŋ lɛ kojolɔ lɛ hiɛ, shi nɔ̃ kpakpa ko jɛɛɛ mli kɛbaaa. Akɛni Russia Mlai (Constitution and the Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms) lɛ ŋmɛɔ gbɛ ni mɔ kɛ ehe awo jamɔ kɛ kuu ni esumɔɔ mli hewɔ lɛ, Yehowa Odasefoi lɛ kɛ sane lɛ tee kpokpaa nɔ saneyelihe lɛ ni sɛɛ mli lɛ amɛkɛtee kpokpaa wulu saneyelihe lɛ koni asaa akwɛ mli aha amɛ. Mra mli yɛ July 30, afi 1999 lɛ, kojomɔhe wulu fe fɛɛ lɛ bua sane ko ni amɛtsɔɔ mli akɛ “Russia Mla ni kɔɔ hegbɛ ni mɔ yɔɔ akɛ ekɛ ehenilee tsuɔ nii ni ekɛ jamɔ kuu ni esumɔɔ bɔɔ lɛ kɛ wiemɔ ni ji ‘naatsĩi bɛ mli’ tsu nii, ni ákɛ nakai wiemɔ lɛ tsɔɔ akɛ ebiii ni mɔ ayabi gbɛ yɛ maŋ onukpai adɛŋ aloo ewó amɛtoi nɔ dani ekɛ ehe awo jamɔ nifeemɔ ko mli yɛ he ni amɛto [kɛha nakai feemɔ] lɛ.” Shi enɛɛmɛi fɛɛ sɛɛ lɛ, kojolɔi ni yɔɔ kpokpaa lɛ kɛ kpokpaa wulu lɛ saneyelihei lɛ tswa sane ni akɛyafɔ̃ amɛhiɛ lɛ amɛfɔ̃.

Yɛ December 17, afi 2001 lɛ, akɛ sane lɛ tee Europabii a-Kojomɔhe ni Ayeɔ Hegbɛi ni Adesai Yɔɔ lɛ Ahe Saji yɛ Lɛ. Aye sane lɛ September 9, afi 2004. Naa saji komɛi ni kojolɔi lɛ wie beni amɛbuaa sane lɛ:

“Kojolɔi lɛ na akɛ Maŋ onukpai lɛ ebuuu hegbɛ ni Yehowa Odasefoi lɛ yɔɔ akɛ amɛkɛ amɛhe woɔ jamɔ ni amɛsumɔɔ lɛ mli, ni no ha yɛ April 16 afi 2000 lɛ amɛyafite kpee ni amɛfeɔ lɛ.”

“Mla ko kwraa bɛ ni ŋmɛɔ gbɛ akɛ afite jamɔ nifeemɔ ni miiya nɔ yɛ tsũ ni ahai yɛ gbɛ ni ja nɔ lɛ mli lɛ.”

“[Kojolɔi lɛ] kadi akɛ mla ni Russia Kojomɔhe Wulu Fe Fɛɛ lɛ ewo lɛ tsɔɔ akɛ ehe ehiaaa ni mɛi ayabi maŋ onukpai lɛ agbɛ, loo amɛwó amɛtoi nɔ dani amɛkɛ amɛhe awo jamɔ nifeemɔ ko mli.”

“No hewɔ lɛ, yoo ni kwɛɔ nitsumɔhe lɛ nɔ lɛ kɛ polisifoi lɛ tɔ̃ Mla lɛ mli Fã ni Ji 9 [ni wieɔ hegbɛ ni mɔ yɔɔ akɛ ekɛ ehe woɔ jamɔ ni esumɔɔ mli] lɛ nɔ yɛ Yehowa Odasefoi akpee lɛ ni amɛyafite yɛ April 16, afi 2000 lɛ hewɔ.”

“Kojolɔi lɛ na akɛ kojolɔi ni yɔɔ kpokpaa lɛ kɛ kpokpaa wulu lɛ saneyelihei lɛ tsuuu amɛnitsumɔ . . . ni biɔ ni amɛbo afãi enyɔ lɛ fɛɛ atoi ni amɛkojo ni hiɛaŋkwɛmɔ bɛ mli lɛ he nii jogbaŋŋ. No hewɔ lɛ, amɛtɔ̃ Mla lɛ mli Fã ni Ji 6 [ni tsɔɔ akɛ esa akɛ abo mɔ toi ni aye esane ni hiɛaŋkwɛmɔ bɛ mli] lɛ nɔ.”

Yehowa Odasefoi daa Nyɔŋmɔ shi akɛ eha abu amɛ bem yɛ Europabii a-Kojomɔhe ni Ayeɔ Hegbɛi ni Adesai Yɔɔ lɛ Ahe Saji yɛ Lɛ. (Lala 98:1) Mɛɛ hewalɛ bɔ ni abua sane lɛ aha yɛ Kojomɔhe lɛ baaná yɛ mɛi anɔ? Joseph K. Grieboski, ni eji nitsumɔhe (Institute on Religion and Public Policy) nɔkwɛlɔ lɛ wie akɛ: “Bɔ ni abua sane nɛɛ hu aha lɛ hi jogbaŋŋ ni esa kadimɔ, ni enɛ baaha mɛi fɛɛ ni yɔɔ Europa lɛ aná hegbɛ amɛkɛ amɛhe awo jamɔ ni amɛsumɔɔ mli, ni ebaaha maji fɛɛ hu ni Europabii a-Kojomɔhe ni Ayeɔ Hegbɛi ni Adesai Yɔɔ lɛ Ahe Saji yɛ Lɛ yeɔ amɛsane ehaa amɛ lɛ kɛ enɛ atsu nii.”