Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Hii Shi ákɛ Mɔ ni Susuɔ Wɔsɛɛ Be He

Hii Shi ákɛ Mɔ ni Susuɔ Wɔsɛɛ Be He

Hii Shi ákɛ Mɔ ni Susuɔ Wɔsɛɛ Be He

YESU KRISTO wie yɛ egɔŋ nɔ shiɛmɔ ni ehe gbɛi waa ni eha yɛ Galilea lɛ mli akɛ: “Nyɛkahaoa nyɛhe nyɛtoa wɔ́.” Kɛkɛ ni ekɛtsa nɔ akɛ: “Wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao yɛ enii ahe.”—Mateo 6:34.

Kɛ́ akɛɛ, “wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao yɛ enii ahe” lɛ, te onuɔ nakai wiemɔi lɛ ashishi ohaa tɛŋŋ? Ani no tsɔɔ akɛ esa akɛ ohi shi kɛha ŋmɛnɛ ni okajwɛŋ wɔ́ he? Ani ekɛ nɔ̃ diɛŋtsɛ ni Yesu kɛ esɛɛnyiɛlɔi lɛ hé ye lɛ kpãa gbee?

“Nyɛkafea Yeyeeye”

Bo diɛŋtsɛ kanemɔ saji fɛɛ ni Yesu wie he ni yɔɔ Mateo 6:25-32 lɛ. Efã ko kɛɔ akɛ: “Nyɛkafea yeyeeye yɛ nyɛwala hewɔ, nɔ ni nyɛaaye kɛ nɔ ni nyɛaanu, aloo nyɛgbɔmɔtso lɛ hewɔ, nɔ ni nyɛaawo. . . . Nyɛkwɛa ŋwɛi loofɔji lɛ: amɛduuu nii, asaŋ amɛkuuu, asaŋ amɛbuaaa naa amɛwooo aboŋoi amli; shi nyɛtsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ lɛɔ amɛ kɛ̃. . . . Shi nyɛteŋ namɔ kɛ yeyeeyefeemɔ aaanyɛ atsa ekɛlɛ naa ninetalɔ kome? Ni mɛɛ hewɔ nyɛfeɔ yeyeeye yɛ atade hewɔ? Nyɛjwɛŋa ŋanɔ fɔfɔii lɛ ahe, bɔ ni amɛkwɛ̃ɔ: amɛtsuuu nii, asaŋ amɛtsɛ̃ɛɛ kpãa. . . . No hewɔ lɛ nyɛkahaoa nyɛhe nyɛkɛɛa akɛ: Mɛni wɔɔye, aloo mɛni wɔɔnu, mɛni hu wɔɔŋɔha wɔhe? Ejaakɛ nii nɛɛ fɛɛ sɛɛ jeŋmajiaŋbii lɛ diɔ. Shi nyɛtsɛ lɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ le akɛ nii nɛɛ fɛɛ he miihia nyɛ.”

Yesu mu eshiɛmɔ lɛ naa kɛ ŋaawoi enyɔ nɛɛ. Klɛŋklɛŋ nɔ̃ lɛ ji: “Nyɛtaoa Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ kɛ ejalɛ lɛ tsutsu, ni akɛ nii nɛɛ fɛɛ aaafata he aha nyɛ.” Nɔ ni ji enyɔ: “Nyɛkahaoa nyɛhe nyɛtoa wɔ́; ejaakɛ wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao yɛ enii ahe. Gbi fɛɛ gbi nɔ efɔŋ lɛ fá ha lɛ.”—Mateo 6:33, 34.

Nyɛtsɛ lɛ Le Nɔ ni He Hiaa Nyɛ

Ani osusuɔ akɛ Yesu miije ekaselɔi ni okwaafoi fata he lɛ anijiaŋ wui koni ‘amɛkadu nii, amɛkakpa nii loo ákɛ amɛkabua amɛŋmɔshi nibii anaa amɛwo aboŋoi amli’? Aloo akɛ ‘amɛkatsu nii ní amɛná atadei’ ni he hiaa amɛ lɛ? (Abɛi 21:5; 24:30-34; Jajelɔ 11:4) Ekã shi faŋŋ akɛ, jeee nakai ji sane lɛ. Kɛ́ amɛkpa nitsumɔ lɛ, no lɛ eyɛ faŋŋ akɛ, ‘amɛbaasisɛ̃ yɛ nikpamɔ be lɛ mli’ ni amɛnaŋ nɔ ko amɛye loo atadei ni amɛaawo.—Abɛi 20:4.

Ni yeyeeyefeemɔ hu? Ani Yesu miitsɔɔ akɛ etoibolɔi lɛ baanyɛ aye amɛhe kwraa kɛjɛ yeyeeyefeemɔ mli? Ebaafee nɔ ni nilee bɛ mli akɛ amɛaakpa nakai gbɛ. Yɛ gbi gbɛkɛ ni amɔ Yesu lɛ, lɛ diɛŋtsɛ lɛ ehao yɛ henumɔŋ waa ni efee yeyeeye.—Luka 22:44.

No hewɔ lɛ, beni Yesu kɛ nakai wiemɔ lɛ tsu nii lɛ, no mli lɛ eewie anɔkwale ko ni he hiaa waa he. Ni no ji akɛ, yeyeeye ni ooofee fe nine lɛ yeŋ ebuaŋ bo ní onyɛ otsu naagbai ni okɛkpeɔ lɛ ahe nii. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, enyɛŋ eye ebua bo koni otsɛ yɛ jeŋ. Yesu kɛɛ akɛ: Enyɛŋ ‘etsa okɛlɛ loo owala nɔ ninetalɔ kome’ po. (Mateo 6:27) Yɛ anɔkwale mli lɛ, yeyeeye ni ooofee fe nine yɛ be kplaŋŋ mli lɛ baanyɛ afo owala nɔ kuku.

Eŋaawoo lɛ nɔ bɛ, ni eji nɔ ni abaanyɛ akɛtsu nii. Nibii babaoo ni wɔhaoɔ wɔhe yɛ he lɛ baaa mli yɛ gbɛ ko kwraa nɔ. Britain maŋkwralɔ nukpa Winston Churchill yɔse enɛ yɛ amanehulu ni ba yɛ Jeŋ Ta II lɛ mli. Beni ewieɔ yeyeeyefeemɔi komɛi ní ená yɛ nakai beaŋ lɛ ahe lɛ, eŋma akɛ: “Kɛ́ mikai yeyeeyefeemɔi nɛɛ fɛɛ lɛ, ehaa mikaiɔ nuumo ko sane ni ewie etsɛɛɛ tsɔ̃ ni egbo lɛ he akɛ, ehao yɛ nibii pii ahe yɛ eshihilɛ mli, ni haomɔi nɛɛ ateŋ babaoo ji nɔ ni baaa mli.” Yɛ anɔkwale mli lɛ, nilee yɛ mli akɛ wɔɔtsu gbi fɛɛ gbi ni baa lɛ he nii, titri lɛ akɛni nɔnyɛɛi kɛ naagbai ni wɔkɛkpeɔ lɛ baanyɛ aha wɔfee yeyeeye fe nine yɛ gbɛ ni waaa kwraa nɔ lɛ hewɔ.

‘Nyɛyaa Nɔ Nyɛtaoa Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ Klɛŋklɛŋ’

Yɛ anɔkwale mli lɛ, Yesu yɛ nibii babaoo yɛ ejwɛŋmɔ mli fe etoibolɔi lɛ agbɔmɔtsoŋ kɛ henumɔŋ hilɛ-kɛhamɔ kɛkɛ. Ele akɛ yeyeeye ni aaafee yɛ shihilɛ mli hiamɔ nii ahe kɛ agbɛnɛ hu shwelɛ ni ayɔɔ kɛha heloonaa nibii kɛ miishɛjemɔ nibii lɛ baanyɛ agbala mɔ jwɛŋmɔ kɛjɛ nibii ni he hiaa waa lɛ anɔ. (Filipibii 1:10) Ekolɛ ooobi akɛ: ‘Mɛni kwraa yɔɔ ni he hiaa waa fe shihilɛ mli hiamɔ nibii lɛ?’ No ji mumɔŋ nibii ni kɔɔ jamɔ ni wɔkɛhaa Nyɔŋmɔ lɛ he. Yesu ma nɔ mi akɛ, nɔ̃ titri ni he hiaa waa yɛ wɔshihilɛ mli ji ni ‘wɔtao Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ kɛ ejalɛ lɛ tsutsu.’—Mateo 6:33.

Yɛ Yesu gbii lɛ amli lɛ, mɛi babaoo ji mɛi ni kɛ hiɛdɔɔ tiu heloonaa nibii asɛɛ. Oti titri ni ma amɛhiɛ ji ni amɛná nii kpɔtɔɔ. Shi kɛlɛ, Yesu wo etoibolɔi lɛ hewalɛ ni amɛkaná susumɔ ni tamɔ nakai. Ákɛ mɛi ni ejɔɔ amɛhe nɔ amɛha Nyɔŋmɔ lɛ, ‘amɛgbɛnaa nii’ ji ní ‘amɛshe Nyɔŋmɔ gbeyei ni amɛye ekitai lɛ anɔ!’—Jajelɔ 12:13.

Kulɛ heloonaa nibii ni amɛaaha ehé amɛjwɛŋmɔ fɛɛ—ni ji “je nɛŋ he naagbamɔ kɛ nii pii ahe lakamɔ lɛ”—baanyɛ agbala amɛjwɛŋmɔ kɛjɛ nibii ni baaha amɛjá Nyɔŋmɔ jogbaŋŋ lɛ nɔ. (Mateo 13:22) Bɔfo Paulo ŋma akɛ: “Mɛi ni taoɔ nii pii aná lɛ gbeeɔ kaa kɛ tsɔne kɛ kwashiai akɔnɔi pii ni fiteɔ mɔ ní tsiɔ mɛi ewoɔ hiɛkpatamɔ kɛ laajemɔ mli lɛ amli.” (1 Timoteo 6:9) Bɔni afee ni Yesu aye abua esɛɛnyiɛlɔi lɛ ni “tsɔne” nɛɛ akadu amɛ lɛ, ekai amɛ akɛ amɛŋwɛi Tsɛ lɛ le akɛ nibii nɛɛ fɛɛ he miihia amɛ. Nyɔŋmɔ baakwɛ amɛ taakɛ efeɔ ehaa “ŋwɛi loofɔji lɛ.” (Mateo 6:26, 32) Yɛ nɔ najiaŋ ni amɛaaha yeyeeyefeemɔ aye amɛnɔ lɛ, esa akɛ amɛfee bɔ fɛɛ bɔ ní amɛaanyɛ kɛtao amɛhiamɔ nii ni asaŋ amɛná hekɛnɔfɔɔ ákɛ Yehowa baatsu nibii ní eshwɛ lɛ ahe nii eha amɛ.—Filipibii 4:6, 7.

Beni Yesu wie akɛ, “wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao yɛ enii ahe” lɛ, no mli lɛ nɔ ni etsɔɔ kɛkɛ ji akɛ, esaaa akɛ wɔŋmɛɔ gbɛ ní yeyeeye ni afeɔ fe nine yɛ nɔ ni baanyɛ aba wɔsɛɛ he lɛ kɛ naagba lɛ eko bafataa naagbai ni wɔkɛkpeɔ daa lɛ ahe. Biblia shishitsɔɔmɔ ko tsɔɔ ewiemɔi lɛ ashishi akɛ: “Kaagba ohe naa yɛ wɔ́ he; wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao babaoo yɛ enii ahe. Ehe ehiaaa ní okɛ naagbai krokomɛi afata nɔ ni baa daa gbi lɛ ahe.”—Mateo 6:34, Today’s English Version.

‘Ha Omaŋtsɛyeli lɛ Aba’

Shi kɛlɛ, srɔtofeemɔ agbo yɛ wɔhe ni wɔhaoŋ fe nine yɛ wɔ́ he kɛ wɔhiɛ ni wɔɔku wɔshwie wɔ́ nɔ kwraa lɛ teŋ. Yesu wooo ekaselɔi lɛ hewalɛ kɔkɔɔkɔ ákɛ amɛku amɛhiɛ amɛshwie wɔ́ nɔ. Nɔ ni tamɔɔɔ nakai lɛ, ewo amɛ hewalɛ koni amɛsusu nɔ ni baaba wɔsɛɛ lɛ he jogbaŋŋ. Ehi jogbaŋŋ akɛ amɛaasɔle kɛbi nibii ní he hiaa amɛ amrɔ nɛɛ—ni ji amɛdaa ŋmaa. Shi klɛŋklɛŋ lɛ, esa akɛ amɛsɔle yɛ nibii ni baaba wɔsɛɛ lɛ ahe—koni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ aba ni afee Nyɔŋmɔ suɔmɔnaa nii yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.—Mateo 6:9-11.

Esaaa akɛ wɔfeɔ wɔnii tamɔ mɛi ni hi shi yɛ Noa gbii lɛ amli lɛ. No mli lɛ, “mɛi lɛ hiɛ niyeli kɛ ninumɔ kɛ yoowɛɛ kɛ gbalahamɔ mli” aahu akɛ “amɛhiɛ bɛ amɛhe nɔ” yɛ nɔ ni kã amɛhiɛ ni baa lɛ he. Mɛni jɛ mli ba? “Nu afua lɛ baloo amɛ fɛɛ kɛtee.” (Mateo 24:36-42) Bɔfo Petro kɛ nakai yinɔsane ni ba lɛ tsu nii kɛkai wɔ bɔ ni ehe hiaa ní wɔhi shi ákɛ mɛi ni susuɔ wɔsɛɛ be he. Eŋma akɛ: “Agbɛnɛ, akɛni nɛkɛ nibii nɛɛ fɛɛ baafite hewɔ lɛ, mɛɛ gbɔmɛi sa akɛ nyɛtsɔmɔ yɛ jeŋbai krɔŋkrɔŋi kɛ Nyɔŋmɔjamɔi amli? mɛi ni kwɛɔ gbɛ ni amɛshweɔ Nyɔŋmɔ gbi lɛ baa lɛ.”—2 Petro 3:5-7, 11, 12.

Nyɛbɔa Jwetrii yɛ Ŋwɛi

Hɛɛ, nyɛhaa wɔfea mɛi ni Yehowa gbi lɛ ‘yɔɔ amɛjwɛŋmɔ mli.’ Nakai ni wɔɔfee lɛ baaná bɔ ni wɔkɛ wɔbe, wɔhewalɛ, wɔhesaai, nibii ni wɔyɔɔ kɛ bɔ ni wɔkɛ wɔnyɛmɔi tsuɔ nii wɔhaa lɛ nɔ hewalɛ waa. Esaaa akɛ wɔhaa heloonaa nibii asɛɛtiumɔ heɔ wɔjwɛŋmɔ fɛɛ—kɛ́ eji wɔshihilɛ mli hiamɔ nii aloo nibii ni haa wɔnáa miishɛɛ yɛ shihilɛ mli—aahu akɛ be fioo pɛ wɔnáa kɛhaa “Nyɔŋmɔjamɔ nifeemɔi.” Ekolɛ ŋmɛnɛ pɛ he ní wɔɔsusu lɛ baanyɛ aha wɔnine ashɛ nibii ni wɔtaoɔ lɛ anɔ amrɔ nɔŋŋ, shi nibii ní hi jogbaŋŋ lɛ po efeŋ nɔ ni baahi shi daa. Yesu wie akɛ, nilee babaoo yɛ mli akɛ ‘wɔɔbɔ jwetrii wɔha wɔhe yɛ ŋwɛi’ fe nɔ ni wɔɔbɔ jwetrii wɔha wɔhe yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ.—Mateo 6:19, 20.

Yesu ma nakai sane lɛ nɔ mi beni ekɛ abɛbua ko ni kɔɔ nuu ko ni to gbɛjianɔ kpele kɛha wɔsɛɛ be he lɛ ha lɛ. Beni etoɔ gbɛjianɔ lɛ, esusuuu wekukpãa ni esa akɛ ekã ekɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ he. Nuu lɛ shikpɔŋ lɛ ba nii babaoo. Ekpɛ eyiŋ akɛ ebaakumɔ eboŋoi lɛ ni emamɔ nɔ ni dara bɔni afee ní ená ogbɔjɔ shihilɛ ni eye ni enu, ní asaŋ ená ehewɔ miishɛɛ. Mɛɛ naagba yɔɔ enɛ he? Enáaa eye edeŋmegbomɔ lɛ mli ŋɔɔmɔ ni egbo. Kɛlɛ, nɔ ni ehiii fe fɛɛ ji akɛ, ebɛ wekukpãa kpakpa yɛ ekɛ Nyɔŋmɔ teŋ. Yesu mu sane lɛ naa akɛ: “Nakai mɔ ni bɔɔ jwetri ehaa lɛ diɛŋtsɛ ehe, shi ejeee niiatsɛ yɛ Nyɔŋmɔ gbɛfaŋ lɛ yɔɔ.”—Luka 12:15-21; Abɛi 19:21.

Mɛni Obaanyɛ Ofee?

Kaafee onii tamɔ nuu ní Yesu wie ehe lɛ. Taomɔ nɔ ni Nyɔŋmɔ eto eyiŋ akɛ ebaafee wɔsɛɛ lɛ, ni ohi shi yɛ nakai yiŋtoo lɛ kɛ gbeekpamɔ naa. Nyɔŋmɔ eha adesai ele nɔ ni ebaafee wɔsɛɛ lɛ he sane. Gbalɔ Amos ni hi shi yɛ blema lɛ ŋma akɛ: “Nuŋtsɔ Yehowa efeŋ nɔ ko, akɛ ja ejie eyiŋtoo lɛ kpo etsɔɔ etsuji, gbalɔi lɛ, dã.” (Amos 3:7) Obaanyɛ ona nɔ ni Yehowa etsɔ egbalɔi lɛ anɔ ejie lɛ kpo lɛ yɛ ewolo ni ajɛ mumɔŋ aŋma ni ji Biblia lɛ mli.—2 Timoteo 3:16, 17.

Nɔ kome ni Biblia lɛ haa aleɔ ji nɔ ni baaba yɛ wɔsɛɛ be ni ebɛŋkɛ ní baasa shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ he yɛ gbɛ ni enɔ bako nakai dã lɛ nɔ. Yesu wie akɛ: “No be lɛ mli lɛ amanehulu babaoo aaaba, ní anako nɔ dã kɛjɛ je lɛŋ shishijee mli kɛbashi ŋmɛnɛŋmɛnɛ, ni asaŋ anaŋ enɔ gbi ko gbi ko dɔŋŋ.” (Mateo 24:21) Adesa ko bɛ ni baanyɛ atsĩ nakai nifeemɔ lɛ naa. Yɛ anɔkwale mli lɛ, anɔkwa jálɔi sumɔŋ ákɛ amɛtsĩ nakai nifeemɔ lɛ naa yɛ yiŋtoo ko hewɔ. Mɛni hewɔ? Ejaakɛ nifeemɔ nɛɛ baajie efɔŋfeemɔ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ kɛya, ni ekɛ “ŋwɛi hee kɛ shikpɔŋ hee” ni ji ŋwɛi nɔyeli hee kɛ shikpɔŋ lɛ nɔ weku hee baaba. Yɛ nakai jeŋ hee lɛ mli lɛ, Nyɔŋmɔ ‘baatsumɔ mɛi ahiɛaŋ yaafonui fɛɛ, ni gbele bɛ dɔŋŋ, ni ŋkɔmɔyeli ko kɛ bolɔmɔ ko kɛ nɔnaa ko hu bɛ dɔŋŋ.’—Kpojiemɔ 21:1-4.

Belɛ, ani nilee bɛ mli akɛ ooohe be amrɔ nɛɛ kɛpɛi nɔ ni Biblia lɛ kɛɔ yɛ sane nɛɛ he lɛ mli? Ani ebaabi ni aye abua bo kɛfee nakai? Bi Yehowa Odasefoi koni amɛye amɛbua bo. Aloo ŋmaa kɛyaha mɛi ni fee wolo tɛtrɛɛ nɛɛ. Bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, tswaa ofai shi akɛ ohiŋ shi kɛhaŋ ŋmɛnɛ pɛ, shi moŋ obaahi shi ákɛ mɔ ni susuɔ wɔsɛɛ be ni yɔɔ miishɛɛ lɛ he.

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 7]

“Nyɛkafea yeyeeye . . . Wɔ́ diɛŋtsɛ aaahao yɛ enii ahe”