Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Mɛni Ji Osusumɔ Yɛ Kristo Baa Be Lɛ He?

Mɛni Ji Osusumɔ Yɛ Kristo Baa Be Lɛ He?

Mɛni Ji Osusumɔ Yɛ Kristo Baa Be Lɛ He?

“Mɛni ji obaa lɛ kɛ je nɛŋ naagbee lɛ he okadi?”—MAT. 24:3.

1. Mɛɛ sane ni sa kadimɔ waa Yesu bɔfoi lɛ bi lɛ?

AAAFEE afii 2000 nɛ lɛ, Yesu bɔfoi lɛ ateŋ mɛi ejwɛ bi amɛ-Nuŋtsɔ lɛ sane ko beni amɛkɛ lɛ pɛ gbaa sane yɛ Mu Gɔŋ lɛ nɔ lɛ. Amɛbi lɛ akɛ: “Tsɔɔmɔ wɔ beyinɔ ní aaafee nii nɛɛ, ni mɛni ji obaa lɛ kɛ je nɛŋ naagbee lɛ he okadi?” (Mat. 24:3) Bɔfoi lɛ kɛ wiemɔi enyɔ ni sa kadimɔ waa ni ji “obaa lɛ” kɛ “je nɛŋ naagbee lɛ” tsu nii yɛ amɛsanebimɔ lɛ mli. Mɛni ji wiemɔi nɛɛ ashishi?

2. Mɛni ji wiemɔ “je nɛŋ naagbee” ní akɛtsu nii yɛ Ga Biblia lɛ mli lɛ shishi?

2 Nyɛhaa wɔsusua wiemɔ ni ji “je nɛŋ naagbee lɛ” he klɛŋklɛŋ. Hela wiemɔ ni atsɔɔ shishi akɛ “naagbee” lɛ ji syn·teʹlei·a. Atsɔɔ Hela wiemɔ ni ji syn·teʹlei·a te’los fɛɛ shishi akɛ “naagbee” yɛ Ga Biblia lɛ mli. Shi Hela wiemɔi enyɔ nɛɛ ehiɛɛɛ shishinumɔ kome, syn·teʹlei·a shishi ji “miiba naagbee,” ni te’los shishi ji “naagbee.” Wɔbaanyɛ wɔkɛ wiemɔ ni ahaa yɛ Maŋtsɛyeli Asa lɛ nɔ lɛ atsɔɔ srɔtofeemɔ ni kã Hela wiemɔi enyɔ nɛɛ ateŋ lɛ mli. Kɛ́ wielɔ lɛ kɛ ewiemɔ lɛ miiba naagbee lɛ, ekɛ be kukuoo tiɔ otii ní ekɛ toibolɔi lɛ esusu he lɛ amli, ni etsɔɔ amɛ bɔ ni saji ni ewie he lɛ kɔɔ amɛhe ehaa. Kɛ́ eshi wiemɔ kpoku lɛ nɔ pɛ lɛ, no tsɔɔ akɛ egbe wiemɔ lɛ naa. Yɛ nakai gbɛ nɔŋŋ nɔ lɛ, Biblia mli wiemɔ ni ji “je nɛŋ naagbee lɛ” damɔ shi kɛha be ni tsɔɔ je nɛŋ naagbee lɛ hiɛ kɛ je nɛŋ naagbee gbi lɛ diɛŋtsɛ.

3. Mɛni ji nibii komɛi ni baaya nɔ yɛ Yesu baa be lɛ mli?

3 Mɛni ji wiemɔ ni bɔfoi lɛ kɛtsu nii ní atsɔɔ shishi yɛ Ga Biblia lɛ mli akɛ “obaa lɛ” hu shishi? Hela wiemɔ ni atsɔɔ shishi akɛ “obaa lɛ” ji pa·rou·siʹa. * Kristo baa be lɛ loo pa·rou·siʹa lɛ je shishi beni awó Yesu Maŋtsɛ yɛ ŋwɛi yɛ afi 1914 lɛ, ni ebaaya nɔ kɛyashi “amanehulu babaoo” lɛ mli, beni Yesu baaba ebakpata mɛi fɔji lɛ ahiɛ lɛ. (Mat. 24:21) Nibii srɔtoi babaoo baaya nɔ yɛ Yesu baa be nɛɛ mli, ni ekomɛi ji je nɛŋ “naagbee gbii lɛ,” mɛi ni ahala lɛ anaabuamɔ kɛ amɛshitee kɛmiiya ŋwɛi. (2 Tim. 3:1; 1 Kor. 15:23; 1 Tes. 4:15-17; 2 Tes. 2:1) Abaanyɛ akɛɛ akɛ “je nɛŋ naagbee” lɛ (syn·teʹlei·a) kɛ Kristo baa be (pa·rou·siʹa) lɛ baaya nɔ yɛ be kome too mli.

Eji Be Kplaŋŋ

4. Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu baa be lɛ tamɔ nibii ni tee nɔ yɛ Noa beaŋ lɛ?

4 Wiemɔ ni ji pa·rou·siʹa lɛ kɔɔ be kplaŋŋ he, ni nɔ ni Yesu wie yɛ ebaa be lɛ he lɛ kɛ enɛ kpãa gbee. (Kanemɔ Mateo 24:37-39.) Kadimɔ akɛ Yesu kɛ ebaa be lɛ etooo be kukuoo ni Nu Afua lɛ ba yɛ Noa beaŋ lɛ he. Yɛ no najiaŋ lɛ, ekɛ ebaa be lɛ to be kplaŋŋ ni tsɔ Nu Afua lɛ hiɛ lɛ he. Noa kpɛ adeka lɛ ni eshiɛ yɛ nakai be kplaŋŋ lɛ mli kɛyashi beni Nu Afua lɛ ba. Noa kɛ afii nyɔŋmai abɔ tsu enɛɛmɛi fɛɛ yɛ nakai be kplaŋŋ lɛ mli. Yɛ nakai gbɛ nɔ nɔŋŋ lɛ, nibii ni baaya nɔ kɛyashi amanehulu kpeteŋkpele lɛ aaafɛ́, kɛ amanehulu kpeteŋkpele lɛ diɛŋtsɛ hu fata nibii ni baaya nɔ yɛ Kristo baa be lɛ mli lɛ ahe.—2 Tes. 1:6-9.

5. Mɛɛ gbɛ nɔ gbalɛ ni aŋma yɛ Kpojiemɔ yitso 6 lɛ tsɔɔ akɛ Yesu baa be lɛ ji be kplaŋŋ?

5 Biblia mli gbalɛi krokomɛi feɔ lɛ faŋŋ akɛ Kristo baa be lɛ ji be kplaŋŋ, ni ejeee be ni ebaaba ebakpata mɛi fɔji ahiɛ lɛ pɛ kɛkɛ. Kpojiemɔ wolo lɛ fee Yesu he mfoniri akɛ eta okpɔŋɔ yɛŋ nɔ, ni aha lɛ akekre. (Kanemɔ Kpojiemɔ 6:1-8.) Kpojiemɔ wolo lɛ fee Yesu he mfoniri akɛ beni awó lɛ Maŋtsɛ yɛ afi 1914 sɛɛ lɛ, “eje kpo eeye kunim, koni esaa eye kunim.” Ninaa lɛ tsɔɔ mli akɛ no sɛɛ lɛ okpɔŋɔ nɔtaralɔi ni tara okpɔŋɔi ni hiɛ sui srɔtoi anɔ nyiɛ Yesu sɛɛ. Enɛ ji gbalɛ ni kɔɔ ta, hɔji, kɛ gbele helai, ni fɛɛ baaya nɔ yɛ be kplaŋŋ ni atsɛɔ lɛ akɛ “naagbee gbii lɛ” amli lɛ he. Gbalɛ nɛɛ miiba mli yɛ wɔgbii nɛɛ amli.

6. Mɛni Kpojiemɔ yitso 12 lɛ haa wɔnuɔ shishi yɛ Kristo baa be lɛ he?

6 Kpojiemɔ yitso 12 lɛ haa wɔleɔ saji krokomɛi ni kɔɔ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ shishitoo yɛ ŋwɛi lɛ he. Ewie ta ko ni awu yɛ ŋwɛi lɛ he. Mikael—Yesu Kristo ní miisɔmɔ yɛ ŋwɛi lɛ—kɛ ebɔfoi lɛ fã Abonsam kɛ edaimonioi lɛ anɔ ta. Enɛ ha ashɛrɛ Satan Abonsam kɛ esamaŋfoi lɛ ashwie shikpɔŋ lɛ nɔ. Gbalɛ lɛ kɛfata he akɛ, enɛ eha Abonsam egiri naakpa ejaakɛ “ele akɛ be fioo kɛkɛ eyɔɔ.” (Kanemɔ Kpojiemɔ 12:7-12.) Enɛ hewɔ lɛ, eyɛ faŋŋ akɛ Kristo Maŋtsɛyeli lɛ shishitoo yɛ ŋwɛi lɛ sɛɛ lɛ, “kpoo” loo jaramɔ shihilɛ ni mli wa waa baaba shikpɔŋ lɛ kɛ mɛi ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ anɔ yɛ be kplaŋŋ ko mli.

7. Mɛni he lala ni ji enyɔ lɛ wie, ni mɛɛ hegbɛ etsɔɔ akɛ mɛi baaná?

7 Lala ni ji enyɔ lɛ hu gba akɛ abaawó Yesu Maŋtsɛ yɛ Zion Gɔŋ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ nɔ. (Kanemɔ Lala 2:5-9; 110:1, 2.) Shi lala nɛɛ hu tsɔɔ mli akɛ abaaha shikpɔŋ lɛ nɔ nɔyelɔi lɛ kɛ amɛshishibii lɛ hegbɛ yɛ be kplaŋŋ ko mli ni amɛkɛtsɔɔ kɛji amɛbaaba amɛhe shi amɛha Kristo nɔyeli lɛ. Abɔɔ amɛ kɔkɔ koni ‘amɛle nii,’ ní amɛŋmɛ gbɛ ni ‘awo amɛ ŋaa.’ Hɛɛ, “ajɔɔ mɛi fɛɛ ni yabaa [Nyɔŋmɔ] abo” kɛtsɔ Yehowa kɛ mɔ ni ewó lɛ Maŋtsɛ lɛ ní amɛsɔmɔɔ lɛ lɛ nɔ yɛ be nɛɛ mli lɛ. No hewɔ lɛ, yɛ Yesu baa be lɛ mli beni eyeɔ Maŋtsɛ lɛ, abaaha nɔyelɔi lɛ kɛ amɛshishibii lɛ hegbɛ be kplaŋŋ ko ní amɛkɛfee tsakemɔi.—Lala 2:10-12.

Okadi lɛ Yɔsemɔ

8, 9. Namɛi baayɔse okadi ni tsɔɔ akɛ Kristo eba lɛ ni amɛbaanu nɔ ni okadi lɛ tsɔɔ lɛ shishi?

8 Beni Farisifoi lɛ bi Yesu ni etsɔɔ amɛ be ni Maŋtsɛyeli lɛ baaba lɛ, Yesu ha amɛ hetoo akɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ “baaa taakɛ nɔ ko ni anaa” tamɔ bɔ ni amɛsusuɔ lɛ. (Luka 17:20, 21) Mɛi ni heee yeee lɛ yɔseŋ okadi lɛ. Amɛnyɛŋ amɛnu shishi. Amɛkpɛlɛɛɛ nɔ po akɛ Yesu ji mɔ ni baaye amɛnɔ Maŋtsɛ wɔsɛɛ. Belɛ namɛi baayɔse okadi ni tsɔɔ akɛ Kristo eba lɛ, ní amɛnu nɔ ni okadi lɛ tsɔɔ shishi?

9 Yesu kɛfata he hu akɛ ekaselɔi lɛ baana okadi lɛ faŋŋ tamɔ bɔ ni amɛnaa “srawa gbaa ni ehaa ŋwɛi shishi afã kome tseɔ kɛyaa ŋwɛi shishi afã kroko lɛ.” (Kanemɔ Luka 17:24-29.) Esa kadimɔ jogbaŋŋ akɛ Mateo 24:23-27 lɛ tsĩ srawagbamɔ nɛɛ hu tã, ni ekɛto okadi ni baatsɔɔ akɛ Kristo eba lɛ he.

Yinɔ ni Baana Okadi Lɛ

10, 11. (a) Be ko ni eho lɛ te atsɔɔ “yinɔ” ni atsĩ tã yɛ Mateo 24:34 lɛ shishi aha tɛŋŋ? (b) Namɛi ekã shi faŋŋ akɛ Yesu kaselɔi lɛ baanu shishi akɛ amɛfata “yinɔ” ni atsĩ tã yɛ Mateo 24:34 lɛ he?

10 Be ko ni eho lɛ, atsɔɔ mli yɛ Buu-Mɔɔ lɛ mli akɛ, yɛ klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli lɛ, ‘nɛkɛ yinɔ nɛɛni atsĩ ta yɛ Mateo 24:34 lɛ damɔ shi kɛha “Yudafoi ni heee yeee lɛ ayinɔ ni hi shi yɛ nakai beaŋ lɛ.” * Etamɔ nɔ ni shishinumɔ yɛ nakai naatsɔɔmɔ lɛ he, ejaakɛ yɛ hei krokomɛi fɛɛ ni Yesu kɛ wiemɔ ni ji “yinɔ” tsu nii yɛ Ŋmalɛi lɛ amli lɛ, ekɛtsu nii kɛkɔ mɛi ni sheee Nyɔŋmɔ gbeyei lɛ ahe, ni bei pii lɛ ekɛ wiemɔ tamɔ ‘yinɔbii fɔ̃ji’ tsuɔ nii. (Mat. 12:39; 17:17; Mar. 8:38) No hewɔ lɛ, amu sane naa yɛ Buu-Mɔɔ lɛ mli be ko ni eho akɛ, yɛ wɔŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ lɛ, Yesu wiemɔ lɛ kɔɔ “yinɔbii” efɔŋfeelɔi ní heee yeee ní baana nibii ni baatsɔɔ akɛ ‘je nɛɛ miiba enaagbee’ lɛ (syn·teʹlei·a) kɛ je nɛɛ naagbee lɛ (teʹlos) hu he.

11 Eji anɔkwale akɛ Yesu kɛ wiemɔ ni ji “yinɔ” lɛ fɔɔ nitsumɔ kɛ́ ekɛ efɔŋfeelɔi ni yɔɔ ebeaŋ lɛ miiwie loo kɛ́ eewie amɛhe sane. Shi ani wiemɔ ni ji “yinɔ” ni Yesu kɛtsu nii yɛ Mateo 24:34 lɛ kɔɔ mɛi fɔji ni hi shi yɛ ebeaŋ lɛ ahe? Kadimɔ akɛ Yesu kaselɔi ejwɛ lɛ tee eŋɔɔ “yɛ afã,” ni tsɔɔ akɛ amɛ pɛ amɛkɛ lɛ gbaa sane lɛ. (Mat. 24:3) Akɛni Yesu kɛ wiemɔ ni ji yinɔ fɔŋ tsuuu nii beni ekɛ ekaselɔi lɛ wieɔ “nɛkɛ yinɔ” nɛɛ he hewɔ lɛ, ekã shi faŋŋ akɛ bɔfoi lɛ baanu shishi akɛ amɛ kɛ amɛnanemɛi kaselɔi krokomɛi lɛ fata “yinɔ” ni hoŋ “ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã” lɛ ahe.

12. Mɛɛ gbɛ nɔ sanegbaa ni tee nɔ yɛ Yesu kɛ ekaselɔi lɛ ateŋ lɛ haa wɔnaa mɛi ahe ni “yinɔ” ní etsĩ tã lɛ kɔɔ?

12 Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔmu sane naa yɛ nakai gbɛ nɔ lɛ? Kɛ́ wɔpɛi sanegbaa ni tee nɔ yɛ Yesu kɛ ekaselɔi lɛ ateŋ, ní ha etsĩ sane nɛɛ tã lɛ mli jogbaŋŋ lɛ, no baaha wɔmu sane naa nakai. Yesu kɛɛ yɛ Mateo 24:32, 33 lɛ akɛ: ‘Shi nyɛkasea agbãmi tso abɛ ni ebuɔ lɛ: beni eniji lɛ efrɔke ni ebɔi baai fũmɔ lɛ, nyɛle akɛ latsaa be lɛ eshɛ etã. Nakai nɔŋŋ nyɛ hu, beni nyɛaana nii nɛɛ fɛɛ lɛ, nyɛlea akɛ eshɛ agbói lɛ anaa etã.’ (Kwɛmɔ Marko 13:28-30; Luka 21:30-32 lɛ.) Kɛkɛ ni Yesu kɛɛ yɛ Mateo 24:34 akɛ: ‘Lɛɛlɛŋ, miikɛɛ nyɛ akɛ: Nɛkɛ yinɔ nɛɛ hoŋ, ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã.’

13, 14. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ Yesu kaselɔi lɛ ji “yinɔ” ni etsĩ tã lɛ?

13 Taakɛ wɔnaa yɛ Mateo 24:33 lɛ, Yesu kɛɛ akɛ ekaselɔi lɛ ní no mli lɛ etsɛŋ ni akɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ baafɔ amɛ mu lɛ ji mɛi ni baanyɛ amu saji anaa kɛ nɔmimaa, kɛ́ amɛna akɛ “nii nɛɛ fɛɛ” eba mli lɛ. No hewɔ lɛ, ekã shi faŋŋ akɛ Yesu miiwie ekaselɔi lɛ ahe beni ekɛɛ akɛ: “Nɛkɛ yinɔ nɛɛ hoŋ, ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã” lɛ.

14 Mɛi ni heee yeee lɛ nuŋ nɔ ni okadi lɛ tsɔɔ lɛ shishi, shi Yesu kaselɔi lɛ baayɔse okadi lɛ ni amɛbaanu nɔ ni okadi lɛ tsɔɔ lɛ hu shishi. ‘Amɛbaakase’ nii kɛjɛ nibii ni baatsɔɔ akɛ Yesu eba lɛ mli, ni ‘amɛbaale’ nɔ ni enɛɛmɛi tsɔɔ diɛŋtsɛ. Amɛbaanu shishi jogbaŋŋ akɛ “eshɛ agbói lɛ anaa etã.” Eyɛ mli akɛ Yudafoi ni heee yeee lɛ kɛ Kristofoi anɔkwafoi ni afɔ amɛ mu ni hi shi yɛ klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli lɛ fɛɛ na Yesu wiemɔi lɛ ní ba mli yɛ nakai beaŋ lɛ moŋ, shi Yesu sɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu ní hi shi yɛ nakai beaŋ lɛ pɛ kase nii kɛjɛ mli, ni tsɔɔ akɛ amɛ pɛ amɛnu nɔ ni okadi lɛ ní amɛna lɛ tsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ shishi.

15. (a) Namɛi ji ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ “yinɔ” ni Yesu tsĩ tã lɛ? (b) Mɛni hewɔ wɔnyɛŋ wɔtsɔɔ afii abɔ ni “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” kɛbaahi shi lɛ? (Kwɛmɔ akrabatsa ni yɔɔ baafa 25 lɛ.)

15 Ŋmɛnɛ lɛ, mɛi ni nuuu Biblia mli anɔkwalei lɛ ashishi lɛ susuɔ akɛ “nɔ ko ni anaa” ko bɛ ni tsɔɔ akɛ Yesu eba. Amɛkɛɔ akɛ bɔ ni nibii yɔɔ kɛjɛ blema lɛ, nakai nɔŋŋ amɛyɔɔ amrɔ nɛɛ hu. (2 Pet. 3:4) Nɔ ni tamɔɔɔ nakai lɛ, Kristo nyɛmimɛi anɔkwafoi ni afɔ amɛ mu, ni ji ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ Yohane kuu lɛ, eyɔse okadi nɛɛ faŋŋ tamɔ bɔ ni amɛnaa srawagbamɔ lɛ, ni amɛnu nɔ ni etsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ shishi. Ákɛ kuu lɛ, mɛi ni afɔ amɛ mu nɛɛ ji ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ “yinɔ” ni hoŋ eyaŋ “ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã” lɛ. * Enɛ tsɔɔ akɛ Kristo nyɛmimɛi ni afɔ amɛ mu lɛ ateŋ mɛi komɛi baahi wala mli yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ beni amanehulu kpeteŋkpele ni agba afɔ shi lɛ baafɛ́ lɛ.

“Nyɛsaraa!”

16. Mɛni esa akɛ Kristo kaselɔi fɛɛ afee?

16 Jeee okadi lɛ yɔsemɔ pɛ kɛkɛ he hiaa, esa akɛ wɔfee nɔ ko yɛ he. Yesu kɛɛ kɛfata he akɛ: ‘Nɔ ni mikɛɛɔ nyɛ nɛɛ, mɛi fɛɛ mikɛɛɔ: Nyɛsaraa!’ (Mar. 13:37) Kɛ́ wɔfata mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ ahe jio, wɔji asafo babaoo lɛ mli bii jio lɛ, enɛ he miihia wɔ waa ŋmɛnɛ. Afii 90 kɛ sɛɛ eho kɛjɛ beni awó Yesu akɛ Maŋtsɛ yɛ ŋwɛi yɛ afi 1914 lɛ. Esa akɛ wɔsaa wɔhe wɔto ní wɔya nɔ wɔsara loo wɔhiɛ ahi wɔhe nɔ, eyɛ mli moŋ akɛ nakai feemɔ wa. Akɛni wɔnuɔ shishi akɛ Kristo miiye Maŋtsɛ yɛ ŋwɛi hewɔ lɛ, no yeɔ ebuaa wɔ ni wɔfeɔ nakai. Agbɛnɛ hu anɔkwa sane nɛɛ haa wɔhiɛ hiɔ wɔhe nɔ akɛ etsɛŋ ni Kristo baaba ebakpata ehenyɛlɔi lɛ ahiɛ yɛ ‘ŋmɛlɛtswaa ni wɔhiɛ kãaa nɔ lɛ nɔ.’—Luka 12:40.

17. Te esa akɛ shishinumɔ hee nɛɛ aha wɔnu he wɔha tɛŋŋ, ni mɛni esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaafee?

17 Akɛni wɔnuɔ nɔ ni okadi ni tsɔɔ akɛ Kristo eba lɛ tsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ shishi hewɔ lɛ, ehaa wɔhiɛ dɔɔ waa. Wɔle akɛ Yesu eba momo, ni eeye Maŋtsɛ yɛ ŋwɛi kɛjɛ afi 1914 kɛbaa nɛɛ. Etsɛŋ, ebaaba ebakpata efɔŋfeelɔi ahiɛ, ni ekɛ tsakemɔi babaoo baaba shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ. No hewɔ lɛ, esa akɛ wɔtswa wɔfai shi waa akɛ wɔkɛ wɔhe baawo nitsumɔ ni Yesu gba akɛ abaatsu yɛ be nɛɛ mli lɛ mli kɛ ekãa. Yesu kɛɛ akɛ: ‘Aaashiɛ maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa nɛɛ atsɔɔ je nɛŋ fɛɛ, ní akɛye jeŋmaji lɛ fɛɛ odase; ni no dani naagbee lɛ [teʹlos] aaaba.’—Mat. 24:14.

[Shishigbɛ niŋmai]

^ kk. 3 Wiemɔi ni ji “eyɛ biɛ” kɛ “wɔ bɛ” ni akɛtsu nii yɛ 2 Korintobii 10:10, 11 lɛ kɛ wiemɔi ni ji “mikɛ nyɛ yɔɔ” kɛ “mibɛ nyɛŋɔɔ” ni akɛtsu nii yɛ Filipibii 2:12 lɛ ní fɛɛ kɔɔ bɔfo Paulo he lɛ yeɔ kɛbuaa wɔ ni wɔnuɔ wiemɔ ni ji pa·rou·siʹa lɛ shishi. Kɛ́ oootao ona wiemɔ nɛɛ mligbalamɔ fitsofitso lɛ, kwɛmɔ Insight on the Scriptures, Kpo 2, baafa 676-679 lɛ.

^ kk. 10 Kwɛmɔ November 1, 1995 Buu-Mɔɔ lɛ baafa 11-15, 19, 30, 31 lɛ.

^ kk. 15 Etamɔ nɔ ni sane ni kɔɔ yinɔ nɛɛ he lɛ kɛ klɛŋklɛŋ ninaa ni yɔɔ Kpojiemɔ wolo lɛ mli lɛ mlibaa lɛ baaya nɔ yɛ be kome mli. (Kpoj. 1:10–3:22) Nuŋtsɔ lɛ gbi lɛ he ninaa nɛɛ ba mli kɛjɛ afi 1914 lɛ, ni eeeya nɔ aahu kɛyashi anɔkwafoi ni afɔ amɛ mu lɛ ateŋ naagbee mɔ baagbo ní atee lɛ shi.—Kwɛmɔ Kpojiemɔ—Enaagbee Kwraa lɛ Ebɛŋkɛ! wolo lɛ baafa 24, kuku 4 lɛ.

Te Obaaha Hetoo Oha Tɛŋŋ?

• Te fee tɛŋŋ wɔle akɛ Yesu baa be lɛ ji be kplaŋŋ lɛ?

• Namɛi yɔseɔ okadi ni tsɔɔ akɛ Yesu eba lɛ ni amɛnuɔ nɔ ni etsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ shishi?

• Namɛi ji ŋmɛnɛŋmɛnɛ beaŋ yinɔ ni atsĩ tã yɛ Mateo 24:34 lɛ?

• Mɛni hewɔ wɔnyɛŋ wɔtsɔɔ afii abɔ ni “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” kɛbaahi shi lɛ?

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 25]

Ani Wɔbaanyɛ Wɔtsɔɔ Afii Abɔ ni “Nɛkɛ Yinɔ Nɛɛ” Kɛbaahi Shi?

Bei pii lɛ wiemɔ ni ji “yinɔ” lɛ kɔɔ mɛi ni eye afii srɔtoi ni hi shi yɛ be pɔtɛɛ ko mli, loo amɛyɛ wala mli beni nɔ ko pɔtɛɛ ko ba lɛ ahe. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, 2 Mose 1:6 lɛ kɛɔ wɔ akɛ: ‘Ni Yosef kɛ enyɛmimɛi lɛ fɛɛ kɛ nakai yinɔbii lɛ fɛɛ gboi.’ Esoro afii abɔ ni Yosef kɛ enyɛmimɛi lɛ ateŋ mɔ fɛɛ mɔ eye, shi amɛ fɛɛ amɛna nɔ ko ni ba yɛ be pɔtɛɛ ko mli. Yosef nyɛmimɛi ni afɔ́ amɛ dani afɔ́ lɛ lɛ ateŋ mɛi komɛi fata ‘nakai yinɔbii lɛ’ ahe. Yosef gbo dani enyɛmimɛi nɛɛ ateŋ mɛi komɛi gboi. (1 Mose 50:24) Afɔ́ Yosef dani afɔ́ “nakai yinɔbii lɛ” ateŋ mɛi komɛi tamɔ Benyamin, ni eeenyɛ efee akɛ Yosef gbo dani amɛgboi.

No hewɔ lɛ, kɛ́ akɛ wiemɔ ni ji “yinɔbii” tsu nii kɛkɔ mɛi komɛi ni hi shi yɛ be pɔtɛɛ ko mli lɛ ahe lɛ, anyɛŋ atsɔɔ afii abɔ ni nakai yinɔbii lɛ kɛbaahi shi, ni kɛlɛ nakai afii lɛ baa naagbee, ni esɛɛ etsɛɛɛ fe nine. No hewɔ lɛ, Yesu kɛ wiemɔ ni ji “nɛkɛ yinɔ nɛɛ” tsuuu nii yɛ Mateo 24:34 lɛ koni wɔkɛbu akɔntaa ni wɔkɛna be ni “naagbee gbii lɛ” baaba naagbee. Yɛ no najiaŋ lɛ, Yesu kɛfata he akɛ amɛleŋ “no gbi lɛ kɛ no ŋmɛlɛtswaa lɛ.”—2 Tim. 3:1; Mat. 24:36.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 22, 23]

Beni awó Yesu Maŋtsɛ yɛ afi 1914 lɛ, afee ehe mfoniri akɛ “eeye kunim”

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 24]

“Nɛkɛ yinɔ nɛɛ hoŋ, ja nii nɛɛ fɛɛ eba mli dã”