Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

“Nyɛtea Shi Nyɛwoa Abonsam” Taakɛ Yesu Fee Lɛ

“Nyɛtea Shi Nyɛwoa Abonsam” Taakɛ Yesu Fee Lɛ

“Nyɛtea Shi Nyɛwoa Abonsam” Taakɛ Yesu Fee Lɛ

“Nyɛtea shi nyɛwoa abonsam, ni eeejo nyɛnaa foi.”—YAK. 4:7.

1. Mɛɛ shiteekɛwoo Yesu le akɛ ekɛbaakpe yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ, ni mɛni baajɛ mli kɛba?

YESU KRISTO le akɛ Abonsam baate shi awo lɛ. Nɔ ni Nyɔŋmɔ kɛɛ mumɔŋ bɔɔ nɔ̃ fɔŋ atuatselɔ ni tsɔ onufu lɛ nɔ ewie lɛ haa enɛ feɔ faŋŋ. Nyɔŋmɔ kɛɛ akɛ: ‘Mikɛ nyɛɛ aaaŋmɛ okɛ yoo lɛ [Yehowa gbɛjianɔtoo lɛ fã ni yɔɔ ŋwɛi lɛ] teŋ, kɛ oseshi kɛ eseshi teŋ; [Yesu Kristo] aaatswa oyitso nɔ̃, ni bo hu oootswa enanetsitsi nɔ̃.’ (1 Mose 3:14, 15; Kpojiemɔ 12:9) Yesu nanetsitsi nɔ̃ ni abaatswa lɛ tsɔɔ akɛ kɛ́ eba shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ abaagbe lɛ, shi enɛ baafee be kukuoo mli amanehulu ko kɛkɛ, ejaakɛ Yehowa baatee lɛ shi kɛya ŋwɛi anunyam mli. Shi onufu lɛ yitso nɔ̃ ni abaatswa lɛ baatsɔɔ akɛ abaakpãta Abonsam hiɛ kɛya naanɔ.—Nyɛkanea Bɔfoi lɛ Asaji 2:31, 32; Hebribii 2:14.

2. Mɛni hewɔ Yehowa ná hekɛnɔfɔɔ akɛ Yesu baate shi ewo Abonsam yɛ omanyeyeli mli lɛ?

2 Yehowa yɛ hekɛnɔfɔɔ akɛ kɛ́ Yesu ba shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, ebaate shi ewo Abonsam ni ebaatsu nitsumɔ ni akɛwo edɛŋ lɛ he nii yɛ omanyeyeli mli. Mɛni hewɔ Yehowa ná hekɛnɔfɔɔ ni tamɔ nakai lɛ? Ejaakɛ ejɛ jeeŋmɔ beebe ebɔ Yesu yɛ ŋwɛi, eyɔse enifeemɔ, ni ele akɛ “ŋaalɔ” kɛ “bɔɔ nii fɛɛ ateŋ kromɔbi” nɛɛ feɔ toiboo ni eyeɔ anɔkwa. (Abɛi 8:22-31; Kol. 1:15) No hewɔ lɛ, beni Nyɔŋmɔ tsu Yesu kɛba shikpɔŋ lɛ nɔ ní eŋmɛ Abonsam gbɛ koni eka lɛ kɛyashi gbele mli lɛ, Nyɔŋmɔ yɛ hekɛnɔfɔɔ akɛ E-Bi koome lɛ baaye kunim.—Yoh. 3:16.

Yehowa Baa Etsuji Ayi

3. Te Abonsam feɔ enii yɛ Yehowa tsuji ahe ehaa tɛŋŋ?

3 Yesu tsɛ́ Abonsam akɛ “je nɛŋ lumɔ lɛ” ni ebɔ E-kaselɔi lɛ kɔkɔ akɛ abaawa amɛ yi tamɔ bɔ ni afee lɛ lɛ. (Yoh. 12:31; 15:20) Jeŋ ni kã Satan Abonsam hewalɛ mli lɛ nyɛ̃ɔ anɔkwa Kristofoi ejaakɛ amɛmiisɔmɔ Yehowa, ni amɛji jalɛ shiɛlɔi. (Mat. 24:9; 1 Yoh. 5:19) Abonsam ejie ehiɛ eka mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ ateŋ shwɛɛnii ní kɛ Kristo baaye nɔ yɛ ŋwɛi Maŋtsɛyeli lɛ mli lɛ. Satan ejie ehiɛ eka Yehowa Odasefoi babaoo ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛbaahi shi kɛya naanɔ yɛ paradeiso yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ hu. Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ bɔɔ wɔ kɔkɔ akɛ: “Nyɛhenyɛlɔ, abonsam lɛ, nyiɛ tamɔ jata ni hũuɔ eetao mɔ ni eeemi.”—1 Pet. 5:8.

4. Mɛni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ webii lɛ ete shi amɛwo Abonsam yɛ omanyeyeli mli yɛ wɔbei nɛɛ amli?

4 Akɛni Yehowa Nyɔŋmɔ fiɔ wɔ sɛɛ akɛ asafo hewɔ lɛ, wɔteɔ shi wɔwoɔ Abonsam yɛ omanyeyeli mli. Susumɔ anɔkwa saji nɛɛ ahe okwɛ: Yɛ afii 100 ni eho lɛ mli lɛ, nɔyelɔi ni yi wa waa yɛ yinɔsane mli lɛ ateŋ mɛi komɛi eka akɛ amɛaabule Yehowa Odasefoi lɛ ashishi. Shi Odasefoi lɛ ayifalɛ etee hiɛ, ni amrɔ nɛɛ amɛyibɔ aaashɛ 7,000,000 ni amɛyɛ asafoi ni fa fe 100,000 yɛ jeŋ fɛɛ. Nɔyelɔi yiwalɔi ni wa Yehowa webii lɛ ayi lɛ moŋ ji mɛi ni abule amɛ shishi!

5. Mɛɛ gbɛ nɔ Yesaia 54:17 lɛ eba mli anɔkwale yɛ Yehowa tsuji agbɛfaŋ?

5 Beni Nyɔŋmɔ kɛ blema Israel maŋ lɛ wieɔ lɛ, ewo shi akɛ: “Tawuu nii ní asɔ̃ɔ ashiɔo lɛ eko eko nyɛŋ nɔ ko afee, ni lilɛi fɛɛ lilɛi ní aaate shi ní ekɛo akojo lɛ, ooobu lɛ fɔ́. Enɛ ji Yehowa tsuji lɛ agboshinii, kɛ amɛjalɛ ní jɛ midɛŋ!” (Yes. 54:17) Nakai shiwoo lɛ eba mli anɔkwale yɛ Yehowa webii ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ fɛɛ yɛ “naagbee gbii” nɛɛ amli lɛ agbɛfaŋ. (2 Tim. 3:1-5, 13) Wɔyaa nɔ wɔteɔ shi wɔwoɔ Abonsam, ni tawuu nii fɛɛ ni ekɛbaatsu nii kɛbule Nyɔŋmɔ webii lɛ ashishi lɛ eko eko yeŋ omanye, ejaakɛ Yehowa yɛ wɔsɛɛ.—Lala 118:6, 7.

6. Mɛni Daniel gbalɛ lɛ kɛɔ wɔ akɛ ebaaba Abonsam nɔyeli lɛ nɔ wɔsɛɛ?

6 Yɛ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ naagbee ni bɛŋkɛɔ oyayaayai lɛ mli lɛ, abaakpãta Satan nɔyeli lɛ kɛ nibii fɛɛ ni kɛ lɛ yɔɔ tsakpãa lɛ ahiɛ kwrakwra. Akɛ mumɔ tsirɛ gbalɔ Daniel ni egba akɛ: “Nɛkɛ maŋtsɛmɛi nɛɛ [ni yɔɔ wɔgbii nɛɛ amli lɛ] ayinɔ lɛ Nyɔŋmɔ ní yɔɔ ŋwɛi lɛ aaatee maŋtsɛyeli ko shi ama shi [yɛ ŋwɛi] ni efiteŋ dɔŋŋ kɛaatee naanɔ, ni ashiŋ maŋtsɛyeli nɛɛ ahaŋ maŋ kroko; eeejwara maŋtsɛyelii [ni yɔɔ amrɔ] nɛɛ fɛɛ wɔtsɔwɔtsɔ, ni eeekpata amɛhiɛ, shi lɛ diɛŋtsɛ lɛ eeedamɔ shi kɛaatee naanɔ.” (Dan. 2:44) Kɛ́ ebalɛ nakai lɛ, Satan nɔyeli kɛ adesai ni yeee emuu lɛ anɔyelii lɛ ateŋ eko kwraa ehiŋ shi dɔŋŋ. Abonsam nibii agbɛjianɔtoo lɛ kɛ nibii ni kɛ lɛ yɔɔ tsakpãa lɛ ehiŋ shi dɔŋŋ, ni Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ pɛ baaye shikpɔŋ muu lɛ fɛɛ nɔ.—Nyɛkanea 2 Petro 3:7, 13.

7. Te wɔfeɔ tɛŋŋ wɔleɔ akɛ Yehowa tsuji baanyɛ amɛte shi amɛwo Abonsam yɛ omanyeyeli mli akɛ aŋkroaŋkroi lɛ?

7 Ŋwanejee ko kwraa bɛ he akɛ abaabaa Yehowa asafo lɛ yi ni ebaaya nɔ eshwere yɛ mumɔŋ. (Nyɛkanea Lala 125:1, 2.) Shi wɔ hu? Biblia lɛ kɛɔ wɔ akɛ wɔbaanyɛ wɔte shi wɔwo Abonsam taakɛ Yesu fee lɛ. Yɛ anɔkwale mli lɛ, gbalɛ ni Kristo tsɔ bɔfo Yohane nɔ ekɛha lɛ tsɔɔ akɛ, yɛ Satan shiteekɛwoo lɛ fɛɛ sɛɛ lɛ, mɛi ni baahi shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ateŋ “asafo babaoo” ko ayi baaná wala beni akpãtaa nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ hiɛ lɛ. Ŋmalɛ lɛ tsɔɔ akɛ amɛkɛ gbee ni wa kɛɔ akɛ: “Yiwalaheremɔ lɛ ji wɔ-Nyɔŋmɔ ni ta maŋtsɛsɛi lɛ nɔ lɛ, kɛ toobi lɛ [Yesu Kristo] nɔ̃!” (Kpo. 7:9-14) Awie mɛi ni afɔ amɛ mu lɛ ahe akɛ amɛye Satan nɔ kunim, ni amɛnanemɛi “tooi krokomɛi” lɛ hu teɔ shi amɛwoɔ Satan yɛ omanyeyeli mli. (Yoh. 10:16; Kpo. 12:10, 11) Shi enɛ feemɔ biɔ ni wɔmia wɔhiɛ waa ni wɔjɛ anɔkwayeli mli wɔsɔle koni ‘ajie wɔ kɛjɛ mɔ fɔŋ lɛ dɛŋ.’—Mat. 6:13.

Nɔkwɛmɔnɔ ni Nɔ Bɛ ni Tsɔɔ Bɔ ni Ateɔ Shi Awoɔ Abonsam

8. Mɛni ji klɛŋklɛŋ kaa ni Biblia lɛ tsɔɔ akɛ Abonsam kɛba Yesu nɔ beni eyɔɔ ŋa lɛ nɔ lɛ, ni te Kristo fee enii yɛ he eha tɛŋŋ?

8 Abonsam bɔ mɔdɛŋ akɛ eha Yesu aŋmɛɛ enɔkwayeli lɛ he. Beni Yesu yɔɔ ŋa lɛ nɔ lɛ, Satan tsɔ gbɛ̀i srɔtoi anɔ eka lɛ koni eha egbo Yehowa nɔ toi. Shi kɛlɛ, Yesu te shi ewo Satan ni ekɛfee nɔkwɛmɔnɔ ni nɔ bɛ efɔ̃ shi eha wɔ. Beni Yesu ehi ŋmaa shwaneshwane kɛ nyɔɔŋnyɔɔŋ gbii 40 lɛ, ekã shi faŋŋ akɛ hɔmɔ ye lɛ waa. Satan kɛɛ lɛ akɛ: “Kɛji Nyɔŋmɔ bi jio lɛ, kɛɛmɔ koni tɛi nɛɛ atsɔmɔ aboloo.” Shi Yesu kpoo akɛ ekɛ hewalɛ ni Nyɔŋmɔ kɛha lɛ lɛ aaatsu nii kɛha lɛ diɛŋtsɛ ehe sɛɛnamɔ. Yɛ no najiaŋ lɛ, ekɛɛ akɛ: “Aŋma akɛ: ‘Jeee aboloo kɛkɛ haa gbɔmɔ yi naa wala; shi moŋ wiemɔ fɛɛ wiemɔ ni jɛɔ Nyɔŋmɔ daaŋ lɛ.’”—Mat. 4:1-4; 5 Mose 8:3.

9. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔkpoo mɔdɛŋ ni Abonsam bɔɔ akɛ etsɔ heloonaa akɔnɔi ni wɔyɔɔ lɛ anɔ eka wɔ lɛ?

9 Ŋmɛnɛ lɛ, Abonsam bɔɔ mɔdɛŋ akɛ etsɔ heloonaa akɔnɔi ni Yehowa tsuji yɔɔ lɛ anɔ eka amɛ. No hewɔ lɛ, esa akɛ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaate shi wɔshi bɔlɛnamɔ jeŋba shara he kaai ni wɔkɛkpeɔ ni ebu waa yɛ jeŋ fɔŋ nɛɛ mli lɛ. Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ kɛ nɔmimaa kɛɔ akɛ: “Ani nyɛleee akɛ amimyelɔi anine shɛŋ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ nɔ? Nyɛkahaa alakaa nyɛ! Ajwamaŋbɔlɔi loo wɔŋjalɔi loo gbala mli kulɔi loo mɛi ni kɛ amɛ diɛŋtsɛ amɛheloo feɔ yakayaka nii loo hii ni kɛ hii feɔ yakayaka nii . . . anine shɛŋ Nyɔŋmɔ maŋtsɛyeli lɛ nɔ kwraa.” (1 Kor. 6:9, 10) Belɛ, eyɛ faŋŋ akɛ aŋmɛŋ mɛi ni kɛ amɛhe woɔ jeŋba shara mli ní amɛtsakeee lɛ agbɛ ni amɛhi Nyɔŋmɔ jeŋ hee lɛ mli.

10. Taakɛ Mateo 4:5, 6 lɛ tsɔɔ lɛ, mɛɛ kaa kroko Satan kɛtsu nii koni eha Yesu aŋmɛɛ enɔkwayeli lɛ he?

10 Ŋmalɛ lɛ wie kaai ni Yesu kɛkpe yɛ ŋa lɛ nɔ lɛ ateŋ ekome he akɛ: “Abonsam lɛ ŋɔ lɛ kɛtee maŋ krɔŋkrɔŋ lɛ mli, ni ekɛ lɛ yadamɔ sɔlemɔwe lɛ yiteŋ shɔ̃shɔ̃ɔshɔ̃ lɛ nɔ, ni ekɛɛ lɛ akɛ: Kɛji Nyɔŋmɔ bi jio lɛ, ŋɔɔ ohe otswa shi; ejaakɛshi aŋma akɛ: ‘Ohewɔ lɛ eeefa ebɔfoi lɛ ni amɛhiɛo yɛ amɛdɛŋ, koni okaŋɔ onane oshi tɛ ko.’” (Mat. 4:5, 6) Satan miitsɔɔ akɛ enɛ feemɔ baaha ana faŋŋ akɛ Yesu ji Mesia lɛ. Shi yɛ anɔkwale mli lɛ, kɛ́ Yesu fee nakai lɛ, no baatsɔɔ akɛ eepupuu ehe, ni no haŋ Nyɔŋmɔ akpɛlɛ enɔ ní efi esɛɛ. Shikome ekoŋŋ lɛ, Yesu ye Yehowa anɔkwa, ni etsɛ́ ŋmalɛ yisɛɛ. Ekɛɛ akɛ: “Aŋma ekoŋŋ akɛ: ‘Kaaka Nuŋtsɔ, o-Nyɔŋmɔ lɛ.’”—Mat. 4:7; 5 Mose 6:16.

11. Mɛɛ gbɛ nɔ ekolɛ Satan baatsɔ eka wɔ, ni mɛni baanyɛ ajɛ mli kɛba?

11 Satan baanyɛ aka wɔ koni wɔtao hiɛnyam yɛ gbɛ̀i sɔrɔtoi anɔ. Ekolɛ ebaabɔ mɔdɛŋ hu koni elaka wɔ ni wɔkase je lɛŋ atadewoo kɛ hesaamɔ ni eba nɔ lɛ, loo eha wɔkɛ wɔhe awo hiɛtserɛjiemɔ ni esaaa mli. Shi kɛ́ wɔku wɔhiɛ wɔshwie Biblia mli ŋaawoo nɔ, ni wɔkase je lɛ, ani wɔbaanyɛ wɔkpa gbɛ akɛ ŋwɛi bɔfoi lɛ baabu wɔhe kɛjɛ nibii gbohii ni baajɛ gbɛ ni wɔkɔ lɛ mli kɛba lɛ ahe? Beni Maŋtsɛ David kɛ Batsheba fee esha lɛ, eyɛ mli akɛ eshwa ehe moŋ, shi abuuu ehe kɛjɛɛɛ nibii gbohii ni jɛ gbɛ ni ekɔ lɛ mli kɛba lɛ ahe. (2 Sam. 12:9-12) Nyɛkahaa wɔkaa Yehowa yɛ gbɛ ni ejaaa nɔ, ekolɛ kɛtsɔ je lɛ ni wɔkɛaabɔ lɛ nɔ.—Nyɛkanea Yakobo 4:4; 1 Yohane 2:15-17.

12. Mɛɛ kaa atsĩ tã yɛ Mateo 4:8 9 lɛ, ni te Nyɔŋmɔ Bi lɛ fee enii yɛ he eha tɛŋŋ?

12 Kaa kroko ni Abonsam kɛtsu nii yɛ ŋa lɛ nɔ lɛ kɔɔ nɔyeli hegbɛ ni ekɛɛ ekɛbaaha Yesu lɛ he. Satan ŋɔ jeŋ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ kɛ amɛnunyam lɛ etsɔɔ Yesu ni ekɛɛ lɛ akɛ: “Maŋɔ enɛɛmɛi fɛɛ mahao, kɛji okula shi oja mi lɛ.” (Mat. 4:8, 9) Ekã shi faŋ akɛ enɛ ji ŋaa fɔŋ diɛŋtsɛ ni Satan tsɔ̃ koni enine ashɛ jamɔ ni ji Yehowa nɔ̃ lɛ nɔ, ní elaka Yesu ni ekwa Nyɔŋmɔ! Nakai ŋwɛi bɔfo ni tsutsu ko lɛ eyeɔ anɔkwa lɛ tee nɔ esusu shwelɛ ni ená akɛ aja lɛ lɛ he, ni no ha ehiɛ kɔ̃ nii anɔ, ni ebatsɔ Satan Abonsam lɛ. (Yak. 1:14, 15) Shi akɛ nɔ ni tamɔɔɔ nakai kwraa lɛ, Yesu etswa efai shi akɛ ebaaye eŋwɛi Tsɛ lɛ anɔkwa, ni no hewɔ lɛ ekɛɛ akɛ: “Ho misɛɛ, satan! ejaakɛ aŋma akɛ: ‘Nuŋtsɔ, o-Nyɔŋmɔ lɛ, oja, ni lɛ kɛkɛ osɔmɔ!’” No hewɔ lɛ, Yesu te shi ewo Abonsam ekoŋŋ yɛ gbɛ ni yɔɔ faŋŋ nɔ. Nyɔŋmɔ Bi lɛ sumɔɔɔ Satan je lɛ mli nɔ ko nɔ ko ni ejaŋ nakai mɔ fɔŋ lɛ kɔkɔɔkɔ!—Mat. 4:10; 5 Mose 6:13; 10:20.

“Nyɛtea Shi Nyɛwoa Abonsam, ni Eeejo Nyɛnaa Foi”

13, 14. (a) Beni Abonsam kɛ jeŋ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ tsɔɔ Yesu lɛ, no mli lɛ, mɛni esumɔɔ ni eŋɔ eha lɛ lɛ? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ Satan tsɔɔ koni efite wɔ?

13 Beni Abonsam kɛ jeŋ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ tsɔɔ Yesu lɛ, no mli lɛ eesumɔ ni eŋɔ nɔyeli hewalɛ ko ni adesa ko nako eko pɛŋ lɛ eha lɛ. Satan susu akɛ nɔ ni Yesu na lɛ baafee lɛ akɔnɔ ní ekɔne eyiŋ akɛ ebaatsɔ nɔyelɔ ni yɔɔ hewalɛ fe fɛɛ yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ. Ŋmɛnɛ lɛ, Abonsam ekɛɛɛ akɛ ekɛ maŋtsɛyelii baaha wɔ, shi ebɔɔ mɔdɛŋ akɛ etsɔ nibii ni wɔhiŋmɛi naa, nibii ni wɔtoi nuɔ, kɛ nibii ni wɔsusuɔ he lɛ anɔ efite wɔtsui.

14 Abonsam ji mɔ ni kudɔɔ je nɛɛ. Akɛni lɛ ekudɔɔ nibii ni aŋmalaa yɛ je lɛŋ woji amli kɛ nifeemɔi ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ redio, tɛlivishiŋ, vidio, kɛ Intanɛt lɛ nɔ hewɔ lɛ, ebɛ naakpɛɛ akɛ enɛɛmɛi amli eyi obɔ kɛ jeŋba shara kɛ awuiyeli nifeemɔi. Je lɛ tswaa guɔyeli nibii ahe adafi koni no aha wɔná shwelɛ akɛ wɔɔhé nibii babaoo ni he ehiaaa wɔ. Abonsam tsɔɔ gbɛ̀i nɛɛ anɔ ekɛ heloonaa nibii ni yɔɔ fɛo ní baanyɛ aná wɔhiŋmɛi, wɔtoi, kɛ wɔjwɛŋmɔ nɔ hewalɛ lɛ kaa wɔ be fɛɛ be. Shi kɛ́ wɔkwɛɛɛ nibii ni kɛ Biblia mli shishitoo mlai lɛ kpãaa gbee, wɔkaneee nibii ni tamɔ nakai lɛ ahe saji, ni asaŋ wɔbooo toi hu lɛ, no lɛ wɔmiikɛɛ akɛ: “Ho misɛɛ, Satan!” Kɛ́ wɔkɛ shiŋŋfeemɔ kpoo Satan jeŋ ni he tseee lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔmiikase Yesu. Bɔ ni wɔkɛ ekãa haa wɔwekumɛi, mɛi ni wɔkɛyaa skul, mɛi ni wɔkɛtsuɔ nii, kɛ wɔkutsoŋbii leɔ akɛ Yehowa Odasefoi kɛ Kristo sɛɛnyiɛlɔi ji wɔ lɛ hu haa anaa lɛɛlɛŋ akɛ wɔjɛɛɛ Satan je lɛ mli.—Nyɛkanea Marko 8:38.

15. Mɛni hewɔ shi ni wɔɔte wɔwo Satan lɛ biɔ ni wɔhiɛ ahi wɔhe nɔ be fɛɛ be lɛ?

15 Beni Abonsam bɔ mɔdɛŋ nɔ ni ji shii etɛ nɔ koni eha Yesu akwa Nyɔŋmɔ ní eyeee omanye lɛ, “Abonsam lɛ shi lɛ.” (Mat. 4:11) Shi enɛ etsɔɔɔ akɛ Satan kpa Yesu kaa, ejaakɛ Ŋmalɛ lɛ kɛɔ wɔ akɛ: “Ni beni abonsam gbe kaa lɛ fɛɛ naa lɛ, eshi lɛ dã.” (Luka 4:13) Kɛ́ wɔnyɛ wɔte shi wɔwo Abonsam lɛ, esa akɛ wɔda Yehowa shi. Shi esa akɛ wɔya nɔ wɔbi ni Nyɔŋmɔ aye abua wɔ, ejaakɛ Abonsam baasaa eka wɔ ekoŋŋ yɛ be kroko ni sa kɛha lɛ lɛ mli beni ekolɛ wɔkpaaa gbɛ. No hewɔ lɛ, esa akɛ wɔhiɛ ahi wɔhe nɔ be fɛɛ be, ní wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaaya nɔ wɔkɛ jamɔ krɔŋŋ aha Yehowa ekɔɔɔ he eko kaai ni wɔkɛbaakpe.

16. Mɛɛ hewalɛ ni fe fɛɛ Yehowa kɛhaa wɔ, ni mɛni hewɔ esa akɛ wɔsɔle wɔbi?

16 Bɔni afee ni wɔnyɛ wɔte shi wɔwo Abonsam lɛ, esa akɛ wɔsɔle wɔbi Nyɔŋmɔ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ, ni ji hewalɛ ni fe fɛɛ yɛ jeŋ muu lɛ fɛɛ lɛ, ní wɔná nɔmimaa akɛ wɔnine baashɛ nɔ. No baaha wɔnyɛ wɔfee nibii ni kulɛ wɔnyɛŋ wɔfee yɛ wɔ diɛŋtsɛ wɔhewalɛ naa lɛ. Yesu ma nɔ mi eha esɛɛnyiɛlɔi lɛ akɛ Nyɔŋmɔ kɛ emumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ baaha amɛ. Ekɛɛ akɛ: “Kɛji nyɛ ni nyɛji [mɛi ni yeee emuu ni no hewɔ lɛ nyɛtamɔ] mɛi fɔji lɛ nyɛle bɔ ni nyɛfeɔ ni nyɛkɛ nikeenii kpakpai keɔ nyɛbii lɛ, enyiɛ nɔŋŋ nyɛtsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ eŋɔŋ Mumɔ krɔŋkrɔŋ ehaŋ mɛi ni biɔ lɛ lɛ.” (Luka 11:13) Nyɛhaa wɔyaa nɔ wɔsɔlea wɔbia Yehowa mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ. Kɛ́ wɔtswa wɔfai shi akɛ wɔbaate shi wɔwo Abonsam lɛ, hewalɛ ni fe fɛɛ nɛɛ baaye ebua wɔ koni wɔye omanye. Kɛfata hiɛdɔɔ ni wɔkɛaasɔle lɛ he lɛ, esa akɛ wɔwo Nyɔŋmɔ mumɔŋ tawuu nii lɛ fɛɛ bɔni afee ni ‘wɔnyɛ Abonsam ŋaatsɔi lɛ anaa wɔdamɔ.’—Efe. 6:11-18.

17. Mɛɛ nyamɔ ye kɛbua Yesu ni ete shi ewo Abonsam lɛ?

17 Nɔ kroko hu ni ye kɛbua Yesu ní enyɛ ete shi ewo Abonsam lɛ baanyɛ aye abua wɔ. Biblia lɛ kɛɛ akɛ: “Ni nyamɔ ni ka [Yesu] hiɛ lɛ hewɔ lɛ emia ehiɛ yɛ sɛŋmɔtso lɛ he amanehulu lɛ mli, ni ebuuu hiɛgbele lɛ, ni ekɛyata shi yɛ Nyɔŋmɔ maŋtsɛsɛi lɛ ninejurɔ nɔ lɛ.” (Heb. 12:2) Wɔ hu wɔbaanyɛ wɔná nyamɔ loo miishɛɛ ni tamɔ nakai nɔŋŋ kɛtsɔ Yehowa nɔyeli lɛ sɛɛ ni wɔɔfi, egbɛ̀i krɔŋkrɔŋ lɛ hiɛnyam ni wɔɔwo, kɛ naanɔ wala ni kã wɔhiɛ lɛ he ni wɔɔsusu be fɛɛ be lɛ nɔ. Mɛɛ miishɛɛ po wɔbaaná nɛkɛ kɛ́ akpãta Satan kɛ enitsumɔi lɛ fɛɛ ahiɛ kwrakwra ní ‘mɛi ni he jɔ lɛ, shikpɔŋ lɛ tsɔ̃ amɛnɔ̃, ni amɛmii shɛ amɛhe yɛ hejɔlɛ babaoo mli’ lɛ! (Lala 37:11) Belɛ, nyɛhaa wɔyaa nɔ wɔtea shi wɔwoa Abonsam taakɛ Yesu fee lɛ.—Nyɛkanea Yakobo 4:7, 8.

Te Obaaha Hetoo Oha Tɛŋŋ?

• Mɛɛ odaseyeli yɔɔ ni tsɔɔ akɛ Yehowa baa ewebii ayi?

• Mɛɛ gbɛ nɔ Yesu te shi ewo Satan ni ekɛfee nɔkwɛmɔnɔ efɔ̃ shi eha wɔ?

• Mɛɛ gbɛ̀i anɔ obaanyɛ otsɔ ote shi owo Abonsam?

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 29]

Je lɛ ni wɔkɛaabɔ naanyo lɛ baaha wɔtsɔmɔ Nyɔŋmɔ henyɛlɔi

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 31]

Yesu kpoo jeŋ maŋtsɛyelii lɛ fɛɛ ni Satan kɛɛ ebaaŋɔ eha lɛ lɛ