Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Ani Ohaa Yehowa Biɔ Bo Sane?

Ani Ohaa Yehowa Biɔ Bo Sane?

Ani Ohaa Yehowa Biɔ Bo Sane?

SANEBIMƆI babaoo yɛ Biblia lɛ mli ni haa mɔ pɛiɔ etsuiŋ. Yehowa Nyɔŋmɔ diɛŋtsɛ biɔ mɛi saji koni ekɛtsɔɔ amɛ anɔkwalei ni he hiaa waa. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Yehowa bi Kain saji srɔtoi beni ebɔɔ lɛ kɔkɔ koni eje gbɛ fɔŋ ni ekɔ lɛ nɔ lɛ. (1 Mose 4:6, 7) Bei komɛi lɛ, sane kome pɛ ni Yehowa biɔ lɛ tsirɛɔ mɛi ni amɛtsuɔ nɔ ni ebiɔ lɛ he nii. Beni gbalɔ Yesaia nu ni Yehowa bi akɛ: “Namɔ matsũ? ni namɔ aaatee aha wɔ?” lɛ, ekɛɛ akɛ: “Naa mi, tsũ mi!”—Yes. 6:8.

Yesu, Tsɔɔlɔ Kpele lɛ hu kɛ sanebimɔi tsu nii yɛ gbɛ ni mɔɔ shi jogbaŋŋ nɔ. Aŋmala saji ni Yesu bi ni fa fe 280 yɛ Sanekpakpai lɛ amli. Eyɛ mli akɛ bei komɛi lɛ ebiɔ saji koni ekɛku mɛi ni wieɔ amɛshiɔ lɛ lɛ anaa moŋ, shi bei pii lɛ nɔ titri hewɔ ni ebiɔ saji lɛ ji, koni eshɛ etoibolɔi lɛ atsui he, koni no atsirɛ amɛ ni amɛsusu wekukpãa ni ka amɛ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ lɛ he. (Mat. 22:41-46; Yoh. 14:9, 10) Bɔfo Paulo ni ŋmala Kristofoi a-Hela Ŋmalɛi lɛ ateŋ 14 lɛ hu bi saji ni kɔneɔ mɔ yiŋ. (Rom. 10:13-15) Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, yɛ wolo ni eŋma emaje Romabii lɛ mli lɛ, ebi saji babaoo. Saji ni Paulo bi lɛ tsirɛɔ mɛi ni kaneɔ ewoji lɛ koni amɛhiɛ asɔ ‘Nyɔŋmɔ nifálɛ kɛ ŋaa kɛ nilee ni mli kwɔ’ lɛ.—Rom. 11:33.

Eyɛ mli akɛ saji komɛi ni abiɔ lɛ biɔ ni mɛi ni abiɔ amɛ saji lɛ aha hetoo moŋ, shi abiɔ ekrokomɛi koni eha mɛi asusu nii ahe kɛya shɔŋŋ. Yɛ Sanekpakpai lɛ amli lɛ, Yesu kɛ sanebimɔi ni haa mɔ susuɔ nii ahe kɛyaa shɔŋŋ tsu nii waa. Be ko lɛ, Yesu bɔ ekaselɔi lɛ kɔkɔ akɛ: “Nyɛhiɛ ahia nyɛhe nɔ yɛ Farisifoi lɛ amãsha kɛ Herode mãsha lɛ” ni damɔ shi kɛha amɛsatofeemɔ kɛ amɛpasa tsɔɔmɔi lɛ “hewɔ.” (Mar. 8:15; Mat. 16:12) Yesu kaselɔi lɛ yooo nɔ ni ewie lɛ sɛɛ, ni amɛtaa naa yɛ amɛteŋ akɛ aboloo ni amɛhiɛ kpa nɔ lɛ he ewieɔ lɛ. Kadimɔ bɔ ni Yesu kɛ sanebimɔi tsu nii eha yɛ sanegbaa kuku ni nyiɛ no sɛɛ lɛ mli lɛ. ‘Ekɛɛ amɛ akɛ: Mɛɛba nyɛsusuɔ akɛ aboloo ní nyɛhiɛɛɛ lɛ hewɔŋ? Ani nyɛyoko sɛɛ ni asaŋ nyɛnako nii anaa lolo? Ani nɛkɛ nyɛtsui wa lolo? Nyɛyɛ hiŋmɛii shi nyɛnaaa nii, ni nyɛyɛ toii hu shi nyɛnuuu nii lo? Te tɛŋŋ ni nyɛnaaa nii anaa lolo nɛɛ?’ Yesu bi saji nɛɛ koni ekɛha amɛsusu nii ahe, ni no atsirɛ amɛ koni amɛjwɛŋ nɔ ni ewiemɔi lɛ tsɔɔ diɛŋtsɛ lɛ nɔ.—Mar. 8:16-21.

‘Ha Mabio’

Yehowa Nyɔŋmɔ bi etsulɔ Hiob saji koni ekɛjaje ejwɛŋmɔ. Yehowa kɛ sanebimɔi babaoo tsu nii ni ekɛha Hiob na akɛ enyɛŋ ekɛ ehe ato e-Feelɔ lɛ he kwraa. (Hiob, yitso 38-41) Ani Yehowa kpa gbɛ akɛ Hiob aha sanebimɔi lɛ eko fɛɛ eko hetoo? Eka shi faŋŋ akɛ jeee nakai. Eka shi faŋŋ akɛ Yehowa bi saji tamɔ “Beni mito shikpɔŋ lɛ shishi lɛ, nɛgbɛ oyɔɔ?” koni ekɛha Hiob asusu nii ahe ni ejie ehenumɔi akpo. Beni Yehowa bibii Hiob nakai saji lɛ ekomɛi lɛ, Hiob naabu kpɛ. Ekɛɛ kɛkɛ akɛ: “Mɛɛ hetoo maha? Minine moŋ mikɛaato minaabu.” (Hiob 38:4; 40:4) Hiob ja nɔ ni Yehowa taoɔ etsɔɔ lɛ lɛ sɛɛ mo, ni eba ehe shi. Shi jeee heshibaa pɛ kɛkɛ Yehowa taoɔ ni Hiob akase. Ejaje Hiob susumɔ hu. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

Eyɛ mli akɛ Hiob ji “nuu ní kpa ko bɛ ehe ni eja” moŋ, shi bei komɛi lɛ ewiemɔi tsɔɔ akɛ ehiɛ susumɔ ni ejaaa, ni Elihu yɔse enɛ beni eha Hiob le akɛ ejaaa gbɛ akɛ ‘eeebu ehe jalɔ fe Nyɔŋmɔ’ lɛ. (Hiob 1:8; 32:2; 33:8-12) Belɛ, Yehowa sanebimɔi lɛ hu jaje Hiob susumɔ. Nyɔŋmɔ kɛ Hiob wie kɛjɛ ahum mli, ni ekɛɛ: “Namɔ ji mɔ ni haa ŋaawoo woɔ duŋ kɛ wiemɔi ní nilee bɛ mli nɛɛ? Agbɛnɛ miamɔ ohɛ tamɔ nuu: koni mabio, ní otsɔɔ mi!” (Hiob 38:1-3) Kɛkɛ ni Yehowa tsɔ sanebimɔi anɔ egbala Hiob jwɛŋmɔ kɛtee enitsumɔi wuji ni haa anaa akɛ E-nilee lɛ bɛ naagbee ni E-hewalɛ lɛ etaaa lɛ anɔ. Nilee nɛɛ ha Hiob bana agbɛnɛ akɛ Yehowa kojomɔi kɛ enifeemɔi lɛ ja. Saji ni Nyɔŋmɔ Ofe lɛ diɛŋtsɛ bibii Hiob lɛ ha Hiob naa kpɛ ehe waa!

Bɔ ni Wɔɔfee Wɔha Yehowa Abi Wɔ Saji

Ni wɔ hu? Ani wɔ hu wɔbaanyɛ wɔná sanebimɔi ni yɔɔ Biblia lɛ mli lɛ ahe sɛɛ? Hɛɛ, wɔbaanyɛ wɔná he sɛɛ! Kɛ́ wɔŋɔ be kɛjwɛŋ nakai sanebimɔi lɛ anɔ lɛ, ebaaye ebua wɔ waa yɛ mumɔŋ. Akɛni sanebimɔi ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ haa mɔ pɛiɔ etsuiŋ hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ yɛ hewalɛ waa. Hɛɛ, ‘Nyɔŋmɔ wiemɔ lɛ yɛ hewalɛ, ni eji tsuiiaŋ susumɔi kɛ jwɛŋmɔi lɛ akojolɔ.’ (Heb. 4:12) Shi dani wɔbaaná nakai sanebimɔi lɛ ahe sɛɛ jogbaŋŋ lɛ, ja wɔha amɛkɔ wɔhe tɛ̃ɛ oookɛɛ wɔji mɛi ni Yehowa biɔ amɛ nakai saji lɛ. (Rom. 15:4) Nyɛhaa wɔsusua sanebimɔi nɛɛ ateŋ ekomɛi ahe wɔkwɛa.

“Ani shikpɔŋ fɛɛ nɔ kojolɔ lɛ ekojoŋ jalɛ kojomɔ?” (1 Mose 18:25) Abraham bi Yehowa sane ni akɛmaa sane nɔ mi nɛɛ beni Nyɔŋmɔ yaakpata Sodom kɛ Gomora hiɛ lɛ. Abraham le akɛ Yehowa yeŋ sane ni ejaaa kɔkɔɔkɔ, ni akɛ ekɛ jalɔi futuŋ efɔŋfeelɔi koni ekpata amɛhiɛ. Abraham sanebimɔ lɛ tsɔɔ akɛ eyɛ nɔmimaa waa akɛ Yehowa yeɔ jalɛ sane.

Ŋmɛnɛ lɛ, ekolɛ mɛi komɛi baaka amɛyiŋ amɛwie saji komɛi ni kɔɔ nibii ni Yehowa baafee wɔsɛɛ lɛ ahe, ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ amɛbaatsɔɔ mɛi tuuntu ni baafo Harmagedon loo mɛi ni abaatee amɛ shi. Yɛ nɔ najiaŋ ni wɔɔha saji ni tamɔ nɛkɛ agba wɔnaa lɛ, esa akɛ wɔha Abraham sanebimɔ lɛ ahi wɔjwɛŋmɔ mli. Taakɛ eji yɛ Abraham gbɛfaŋ lɛ, le ni wɔle akɛ Yehowa ji wɔŋwɛi Tsɛ ni mli hi, kɛ hekɛnɔfɔɔ kwraa ni wɔyɔɔ akɛ eyeɔ jalɛ sane ni enaa mɔbɔ lɛ haaa wɔfite wɔbe kɛ hewalɛ kɛhao, kɛtaa saji ni he ehiaaa anaa, ni wɔha wɔyiŋ afee wɔ kɔshikɔshi.

“Nyɛteŋ namɔ kɛ yeyeeyefeemɔ aaanyɛ atsa ekɛlɛ [loo ewala] naa ninetalɔ kome?” (Mat. 6:27) Beni Yesu kɛ asafo babaoo ko ni ekaselɔi lɛ fata he lɛ wieɔ lɛ, ebi sane nɛɛ ni ekɛma nɔ mi akɛ ehe miihia ni amɛkɛ amɛhe afɔ Yehowa nɔ ejaakɛ eyɛ suɔmɔ. Akɛni wɔyɛ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ naagbee gbii lɛ amli hewɔ lɛ, nibii babaoo baanyɛ aha wɔfee yeyeeye, shi kɛ́ wɔkɛ wɔjwɛŋmɔ ma enɛɛmɛi anɔ lɛ amɛnyɛŋ amɛtsa wɔwala sɛɛkɛlɛ nɔ loo amɛha wɔshihilɛ ahi fe tsutsu lɛ.

Be fɛɛ be ni wɔsuɔlɔi ahesusumɔ loo nɔ ko baaha wɔfee yeyeeye lɛ, Yesu sanebimɔ nɛɛ nɔ jwɛŋmɔ baanyɛ aha wɔná jwɛŋmɔ kpakpa yɛ shihilɛ lɛ he. Ebaanyɛ eye ebua wɔ ni wɔkpa yeyeeyefeemɔ ni wɔkpoo susumɔi ni ejaaa ní baanyɛ aha wɔfee shwɛm, ni eye wɔ awui yɛ gbɔmɔtsoŋ hu lɛ. Yesu ma nɔ mi eha wɔ akɛ wɔŋwɛi Tsɛ lɛ ní lɛɔ ŋwɛi loofɔji lɛ ní wulaa ŋanɔ jwɛi lɛ le nibii ni he hiaa wɔ lɛ jogbaŋŋ kɛmɔ shi.—Mat. 6:26-34.

“Aso mɔ ko aaaje la ashwie emiinaa, ni etadei eshãŋ?” (Abɛi 6:27) Wiemɔi kukuji ni tsɛ ko kɛmiiwo ebi nuu ŋaa koni ená nilee ji nɔ ni yɔɔ Abɛi awolo lɛ klɛŋklɛŋ yitsei nɛɛhu lɛ amli. Sanebimɔ ni yɔɔ Abɛi 6:27 lɛ miiwie yibii gbohii ni jɛɔ gbalafitemɔ mli kɛbaa lɛ he. (Abɛi 6:29) Kɛ́ wɔhiɛ ba wɔhe nɔ akɛ bɔ ni wɔkɛ hii loo yei shwɛɔ lɛ esaaa loo wɔyɔse akɛ wɔná bɔlɛnamɔ he akɔnɔ fɔŋ lɛ, no lɛ esa akɛ wɔha sanebimɔ nɛɛ ahɛle wɔ shi akɛ eji oshara. Jeee bɔlɛnamɔ jeŋba sha pɛ he sanebimɔ nɛɛ kɔɔ, wɔbaanyɛ wɔsusu he be fɛɛ be ni wɔkɛ shihilɛ ni baanyɛ aha wɔkafee wɔnii yɛ nilee mli lɛ baakpe. Ekɛ Biblia mli shishitoo mla kpakpa ni ji, ‘nɔ̃ pɛ ni mɔ duɔ lɛ, no nɔŋŋ ebaakpa’ lɛ kpaa gbee jogbaŋŋ!—Gal. 6:7.

“Namɔ jio ni okojoɔ mɔ kroko wenuu?” (Rom. 14:4) Yɛ wolo ni Paulo ŋma kɛmaje Romabii lɛ mli lɛ, ewie naagbai ni klɛŋklɛŋ afii 100 lɛ mli asafo lɛ kɛkpe lɛ ahe. Kristofoi komɛi ni atsɔse amɛ yɛ shihilɛi srɔtoi amli lɛ kɛfee amɛsu akɛ amɛbaakojo amɛnyɛmimɛi Kristofoi krokomɛi ayiŋkpɛi kɛ amɛnifeemɔi. Paulo sanebimɔ lɛ kai amɛ akɛ esa akɛ amɛfee ekome ni amɛshi kojomɔ amɛha Yehowa.

Ŋmɛnɛ hu lɛ, Yehowa webii jɛ shihilɛi srɔtoi babaoo amli. Shi Yehowa eha wɔfee ekome ni esa akɛ wɔhiɛ asɔ enɛ jogbaŋŋ. Ani wɔyeɔ wɔbuaa koni ekomefeemɔ nɛɛ mli awa? Kɛ́ wɔwieɔ wɔshiɔ nyɛmimɛi kɛ́ amɛjɛ amɛhenilee mli amɛkpɛ amɛyiŋ yɛ saji ni esa akɛ mɔ diɛŋtsɛ akpɛ eyiŋ yɛ he lɛ ahe lɛ, nilee yɛ mli waa akɛ wɔɔbi wɔhe sane ni Paulo bi lɛ!

Sanebimɔi Haa Wɔtsiɔ Wɔbɛŋkɛɔ Yehowa Kpaakpa

Nɔkwɛmɔnii fioo nɛɛ tsɔɔ akɛ sanebimɔi ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ haa mɔ pɛiɔ etsuiŋ waa. Kɛ́ wɔjwɛŋ nɔ hewɔ ni abi saji nɛɛ ateŋ eko fɛɛ eko nɔ lɛ, ebaaha wɔna shihilɛ mli ni esa akɛ wɔkɛtsu nii. Ni beni wɔkaneɔ Biblia lɛ, wɔbaana sanebimɔi krokomɛi ni baaye abua wɔ.—Kwɛmɔ akrabatsa ni yɔɔ baafa 14 lɛ.

Kɛ́ wɔŋmɛ gbɛ ni sanebimɔi ni haa mɔ susuɔ nii ahe ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli lɛ ná wɔnɔ hewalɛ waa lɛ, ebaaha nɔ ni yɔɔ wɔjwɛŋmɔŋ kɛ wɔtsuiiaŋ lɛ kɛ Yehowa jalɛ gbɛi lɛ akpã gbee. Beni Yehowa bibii Hiob saji egbe naa lɛ, Hiob gba mli kpoo ekɛɛ akɛ: “Mitoi kɛkɛ mikɛnu ohe; shi agbɛnɛ mihiŋmɛi enao.” (Hiob 42:5) Hɛɛ, Hiob baná ele Yehowa jogbaŋŋ agbɛnɛ, oookɛɛ eena Yehowa kɛ ehiŋmɛii. Sɛɛ mli lɛ, kaselɔ Yakobo wie anɔkwa sane nɛɛ he akɛ: “Nyɛtsia nyɛbɛŋkɛa Nyɔŋmɔ, ni eeetsi eeebɛŋkɛ nyɛ.” (Yak. 4:8) Nyɛhaa wɔhaa nibii fɛɛ ni yɔɔ Nyɔŋmɔ Wiemɔ lɛ mli ni sanebimɔi ni yɔɔ mli lɛ fata he lɛ aye abua wɔ ni wɔdara yɛ mumɔŋ ni ‘wɔna’ Yehowa jogbaŋŋ fe tsutsu lɛ!

[Akrabatsa ni yɔɔ baafa 14]

Kɛ́ obibii ohe saji nɛɛ, mɛɛ gbɛ nɔ ebaaha oná Yehowa susumɔi yɛ saji ahe?

▪ “Ani Yehowa náa shãa afɔlei kɛ gbee afɔlei ahe tsui tamɔ Yehowa gbee toiboo lo?”—1 Sam. 15:22.

▪ “Mɔ ni shɔ̃ hiŋmɛi lɛ, aso enaŋ nii?”—Lala 94:9.

▪ “Hejɔ̃lɔ, mɛɛ beyinɔ nɔŋŋ ooowɔ kɛyashi? Mɛɛ beyinɔ po ooote shi kɛaajɛ owɔ lɛ mli?”—Abɛi 6:9.

▪ “Kolɛ omli ni ewo la nɛɛ eja, bɛ?”—Yona 4:4.

▪ “Mɛɛ sɛɛ gbɔmɔ náa, kɛji enine shɛ jeŋ muu lɛ fɛɛ nɔ, shi elaaje esusuma lɛ?”—Mat. 16:26.

▪ “Namɔ aaagbala wɔkɛ Kristo suɔmɔ lɛ mli?”—Rom. 8:35.

▪ “Mɛni oyɔɔ ni jeee ha ahao?”—1 Kor. 4:7.

▪ “Mɛɛ yeli la kɛ duŋ yɔɔ?”—2 Kor. 6:14.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 15]

Mɛni Hiob kase kɛjɛ saji ni Yehowa bibii lɛ lɛ mli?