Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Bɔ Ni Kpɔ̃mɔnɔ Lɛ Hereɔ Wɔ

Bɔ Ni Kpɔ̃mɔnɔ Lɛ Hereɔ Wɔ

Bɔ Ni Kpɔ̃mɔnɔ Lɛ Hereɔ Wɔ

“Mɔ ni heɔ bi lɛ nɔ yeɔ lɛ, eyɛ naanɔ wala; shi mɔ ni booo bi lɛ toi lɛ, enaŋ wala, shi moŋ Nyɔŋmɔ mlifu hiɔ enɔ.”—YOH. 3:36.

1, 2. Mɛni ji yiŋtoo kome hewɔ ni abɔi Zion’s Watch Tower lɛ kalamɔ lɛ?

AŊMA yɛ Buu-Mɔɔ ni ji ejwɛ nɔ ni je kpo yɛ October 1879 lɛ mli akɛ: “Mɔ fɛɛ mɔ ni kaseɔ Biblia lɛ jogbaŋŋ lɛ naa akɛ Kristo gbele lɛ he miihia waa.” Akɛ wiemɔ ni yɔɔ hiɛdɔɔ nɛɛ mu nakai sane lɛ naa akɛ: “Nyɛhaa wɔkwɛa wɔhe nɔ jogbaŋŋ yɛ nɔ fɛɛ nɔ ni haaa ana akɛ Kristo gbele lɛ he yɛ sɛɛnamɔ, loo ehaa akuɔ hiɛ afɔ̃ɔ nɔ akɛ no ji wɔhe eshai lɛ he afɔle kɛ kpãtamɔ nɔ̃ lɛ he.”—Nyɛkanea 1 Yohane 2:1, 2.

2 Yiŋtoo kome hewɔ ni akala Zion’s Watch Tower lɛ klɛŋklɛŋ kwraa yɛ July 1879 lɛ ji, koni akɛfã Biblia tsɔɔmɔ ni ji kpɔ̃mɔnɔ lɛ he. Saji ni yɔɔ mli lɛ ha aná ‘ŋmaa yɛ be ni sa nɔ,’ ni enɛ sa jogbaŋŋ ejaakɛ yɛ afi 1800 afii lɛ naagbee gbɛ lɛ, mɛi babaoo ni tsɛɔ amɛhe Kristofoi lɛ ayiŋ bɔi amɛ kɔshikɔshi feemɔ yɛ Yesu gbele lɛ he akɛ ebaanyɛ ekpɔ̃ wɔ kɛjɛ wɔhe eshai lɛ amli. (Mat. 24:45) No mli lɛ, mɛi babaoo ebɔi sutsakemɔ tsɔɔmɔ, ni ji susumɔ ni kɛ anɔkwa sane ni ji akɛ emuuyeli eŋmɛɛ adesa lɛ kpãaa gbee lɛ nɔkpɛlɛmɔ. Mɛi ni kpɛlɛɔ sutsakemɔ tsɔɔmɔ lɛ nɔ lɛ heɔ amɛyeɔ akɛ adesai miitsake fiofio kɛmiiya amɛhiɛ ni no hewɔ lɛ, kpɔ̃mɔnɔ ko he ehiaaa amɛ. Belɛ ŋaa ni bɔfo Paulo wo Timoteo ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ sa jogbaŋŋ akɛ: “Nii ni atuu awo odɛŋ lɛ baamɔ yi, ni okwa yakayaka sanegbaa ni buleɔ mɔ kɛ ŋwanejee wiemɔ ni jɛ apasa nilee mli lɛ, nɔ ni mɛi komɛi tsɔɔ akɛ amɛyɔɔ ni amɛdu gbɛ kɛjɛ hemɔkɛyeli lɛ he lɛ.”—1 Tim. 6:20, 21.

3. Mɛɛ sanebimɔi ahe wɔbaasusu amrɔ nɛɛ?

3 Ŋwanejee ko bɛ he akɛ otswa ofai shi akɛ ‘oduŋ gbɛ kɛjɛŋ hemɔkɛyeli lɛ he.’ No hewɔ lɛ, ehi jogbaŋŋ akɛ obaasusu sanebimɔi ni nyiɛ sɛɛ nɛɛ ahe: Mɛni hewɔ kpɔ̃mɔnɔ lɛ he hiaa mi lɛ? Mɛni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha Yehowa kɛ Yesu tsɔ mli? Te mafee tɛŋŋ maná nikeenii ni jara wa ni baanyɛ aha Nyɔŋmɔ mlifu akahi minɔ lɛ he sɛɛ lɛ?

Wɔbaanyɛ Wɔje Nyɔŋmɔ Mlifu lɛ Mli

4, 5. Mɛni tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ mlifu yɛ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ nɔ?

4 Biblia lɛ, kɛ adesai ayinɔsane eha efee faŋŋ akɛ kɛjɛ beni Adam fee esha kɛbaa nɛɛ, ‘Nyɔŋmɔ mlifu ehi’ adesai anɔ. (Yoh. 3:36) Sane nɛɛ ji anɔkwale akɛni adesai fɛɛ gboiɔ lɛ hewɔ. Satan nɔyeli ni teɔ shi ewoɔ Nyɔŋmɔ nɔ̃ lɛ nyɛko abu adesai ahe kɛjɛ naagbai ni amɛkɛkpeɔ lɛ ahe, ni adesa nɔyeli ko hu nyɛko atsu amɛshishibii lɛ fɛɛ ahiamɔ nii ahe nii. (1 Yoh. 5:19) No hewɔ lɛ ta kɛ awuiyeli miiya nɔ, ni mɛi miiye ohia.

5 Belɛ eyɛ faŋŋ akɛ Yehowa jɔɔmɔ bɛ nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ ni yɔɔ ŋmɛnɛ lɛ nɔ. Paulo kɛɛ akɛ, ‘ajieɔ Nyɔŋmɔ mlifu kpo kɛjɛɔ ŋwɛi kɛbaa mɛi ní feɔ nishaianii lɛ fɛɛ nɔ.’ (Rom. 1:18-20) No hewɔ lɛ, mɛi ni yaa nɔ amɛfeɔ nishaianii ni tsakeee amɛtsui lɛ nyɛŋ ajo nɔ ni baajɛ amɛnifeemɔi lɛ amli kɛba lɛ naa foi. Ŋmɛnɛ lɛ, aajaje Nyɔŋmɔ mlifu lɛ yɛ kojomɔ shɛɛ saji ni tamɔ haomɔi ni afɔseɔ ashwieɔ Satan je lɛ nɔ lɛ mli, ni anaa shɛɛ saji nɛɛ yɛ wɔ-Biblia kasemɔ woji lɛ babaoo amli.—Kpoj. 16:1.

6, 7. Mɛɛ nitsumɔ Kristofoi ni afɔ amɛ mu lɛ nyiɛɔ hiɛ, ni mɛɛ hegbɛ yɔɔ lolo kɛha aŋkroaŋkroi ni yɔɔ Satan kudɔmɔ shishi lɛ?

6 Ani enɛ tsɔɔ akɛ ekpe sɛɛ tsɔ akɛ mɛi baaye amɛhe kɛjɛ Satan nɔyeli shishi koni Nyɔŋmɔ akpɛlɛ amɛnɔ akɛ aŋkroaŋkroi? Dabi, ejaakɛ hegbɛ yɛ lolo kɛha mɔ fɛɛ mɔ akɛ ebaaha akpata ekɛ Yehowa teŋ. Kristofoi ni afɔ amɛ mu ni ji “bɔfoi yɛ Kristo najiaŋ” lɛ miinyiɛ shiɛmɔ nitsumɔ ko ni atsɔɔ nɔ akpaa mɛi fɛɛ fai akɛ: “Nyɛhaa akpataa nyɛ kɛ Nyɔŋmɔ teŋ” lɛ hiɛ.—2 Kor. 5:20, 21.

7 Bɔfo Paulo kɛɛ akɛ, Yesu “jie wɔ kɛjɛ mlifu ni baaba lɛ mli.” (1 Tes. 1:10) Beni Yehowa baajie enaagbee mlifu lɛ kpo lɛ, ebaakpata eshafeelɔi ni tsakeee amɛtsui lɛ ahiɛ kɛya naanɔ. (2 Tes. 1:6-9) Namɛi baaje mli? Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Mɔ ni heɔ bi lɛ nɔ yeɔ lɛ, eyɛ naanɔ wala; shi mɔ ni booo bi lɛ toi lɛ, enaŋ wala, shi moŋ Nyɔŋmɔ mlifu hiɔ enɔ.” (Yoh. 3:36) Hɛɛ, kɛ́ nibii agbɛjianɔtoo nɛɛ ba naagbee lɛ, mɛi fɛɛ ni yɔɔ wala mli yɛ nakai beaŋ ni yɔɔ hemɔkɛyeli yɛ Yesu kɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ mli lɛ baaje Nyɔŋmɔ naagbee mlifu gbi lɛ mli.

Bɔ ni Kpɔ̃mɔnɔ lɛ Tsuɔ Nii Ehaa

8. (a) Kulɛ mɛɛ shihilɛ ni hi jogbaŋŋ Adam kɛ Hawa baaná? (b) Mɛɛ gbɛ nɔ Yehowa tsɔɔ yɛ akɛ eji Nyɔŋmɔ ni yeɔ jalɛ sane kɛmɔɔ shi?

8 Abɔ Adam kɛ Hawa akɛ adesai ni eye emuu. Eji amɛtee nɔ amɛfee toiboo amɛha Nyɔŋmɔ kulɛ, amrɔ nɛɛ, shikpɔŋ lɛ nɔ eyi kɛ amɛshwiei ni yɔɔ miishɛɛ ni amɛkɛ amɛ yɛ Paradeiso. Shi dɔlɛ sane ji akɛ, wɔ-klɛŋklɛŋ fɔlɔi lɛ je gbɛ amɛku Nyɔŋmɔ kita mli. No hewɔ lɛ, abu amɛ naanɔ gbele fɔ, ni ashwie amɛ kɛjɛ blema Paradeiso lɛ mli. Beni Adam kɛ Hawa bɔi shwiei woo lɛ no mli lɛ esha ená adesai anɔ hewalɛ momo, kɛkɛ ni klɛŋklɛŋ nuu kɛ yoo lɛ gbɔlɔ ni amɛgboi. Enɛ tsɔɔ akɛ Yehowa yeɔ ewiemɔ nɔ. Kɛfata he lɛ, eji Nyɔŋmɔ ni yeɔ jalɛ sane kɛmɔɔ shi. Yehowa bɔ Adam kɔkɔ akɛ kɛ́ eye tso yibii ni agu eyeli lɛ, ebaagbo—ni nakai pɛpɛɛpɛ eba lɛ.

9, 10. (a) Mɛni hewɔ Adam shwiei lɛ gboiɔ lɛ? (b) Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔjo naanɔ gbele naa foi lɛ?

9 Ákɛ Adam shwiei lɛ, afɔ wɔ akɛ mɛi ni yeee emuu, ni esha yɔɔ amɛhe, ni baagboi hu. Beni Adam fee esha lɛ, wɔbaanyɛ wɔkɛɛ akɛ no mli lɛ wɔyɛ ehɛ mli. No hewɔ lɛ, gbele fɔ ni abu Adam lɛ sa wɔhe. Eji Yehowa jie gbele fɔbuu lɛ kɛjɛ wɔ nɔ, ni ehaaa akɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ aha kulɛ, no baatsɔɔ akɛ eyeee nɔ ni ewie lɛ nɔ. Belɛ Paulo wie eha wɔ fɛɛ beni ekɛɛ akɛ: “Wɔle akɛ mla lɛ mumɔŋ nɔ̃ ni; shi mi lɛ heloo gbɔmɔ ji mi, ni ahɔ̃ɔ mi awo esha lɛ shishi. Gbɔmɔ ni nii yɔɔ mɔbɔ ji mi; namɔ aaajie mi kɛaajɛ nɛkɛ gbele gbɔmɔtso nɛɛ dɛŋ?”—Rom. 7:14, 24.

10 Yehowa Nyɔŋmɔ pɛ baanyɛ ekɛ nɔ ni abaanyɛ adamɔ nɔ yɛ mla naa akɛ wɔhe eshai lɛ afa wɔ, ní wɔye wɔhe kɛjɛ naanɔ gbele fɔbuu lɛ mli lɛ aha. Efee enɛ kɛtsɔ esuɔmɔ Bi lɛ ni etsu kɛjɛ ŋwɛi koni abafɔ́ lɛ akɛ adesa ni eye emuu, ni baanyɛ ekɛ ewala afɔ̃ shi aha wɔ akɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ nɔ. Yesu tee nɔ ehi shi akɛ gbɔmɔ ni eye emuu, shi Adam efeee nakai. Hɛɛ, Yesu “efeee esha.” (1 Pet. 2:22) Kulɛ Yesu baanyɛ awo shwiei ni eye emuu. Shi eŋmɛ gbɛ ni Nyɔŋmɔ henyɛlɔi lɛ gbe lɛ koni enyɛ eŋɔ Adam shwiei ni ji eshafeelɔi lɛ akɛ ebii koni amɛteŋ mɛi ni baaná hemɔkɛyeli yɛ emli lɛ aná naanɔ wala. Ŋmalɛi lɛ tsɔɔ mli akɛ: “Nyɔŋmɔ kome yɔɔ, kɛ Nyɔŋmɔ kɛ gbɔmɛi ateŋdamɔlɔ kome hu ní ji gbɔmɔ Kristo Yesu lɛ, mɔ ni ŋɔ ehe eha akɛ kpɔ̃mɔnɔ eha mɛi fɛɛ” lɛ.—1 Tim. 2:5, 6.

11. (a) Mɛni abaanyɛ akɛfee bɔ ni wɔnáa kpɔ̃mɔnɔ lɛ he sɛɛ lɛ he nɔkwɛmɔnɔ? (b) Namɛi baaná kpɔ̃mɔnɔ lɛ he sɛɛ?

11 Wɔbaanyɛ wɔkɛ shihilɛ ni mɛi komɛi ni kɛ shika yato shikatoohe ko, ní mɛi ni kwɛɔ shikatoohe lɛ nɔ lɛ tswa amɛ ojo, ni amɛshika lɛ fɛɛ ŋmɛɛ amɛ, ni no ha amɛmɔ nyɔmɔ lɛ yajeɔ mli lɛ afee bɔ ni kpɔ̃mɔnɔ lɛ tsuɔ nii ehaa lɛ he nɔkwɛmɔnɔ. Abu mɛi ni kwɛɔ shikatoohe lɛ nɔ lɛ fɔ, ni awo amɛ tsuŋ afii abɔ. Shi mɛi ni atswa amɛ ojo lɛ hu? Amɛtsɔmɔ mɛi ni miiye ohia futaa, ni nɔ ko bɛ ni amɛbaafee yɛ shihilɛ lɛ he ja niiatsɛ ko ni mli hi yaŋɔ nitsumɔ lɛ akɛ ebaakwɛ nɔ, ni ekɛ mɛi ni atswa amɛ ojo lɛ ashika lɛ ha amɛ ekoŋŋ, ni amɛnyɛ amɛwo nyɔmɔ ni amɛhiɛ lɛ. Yɛ nakai gbɛ nɔ nɔŋŋ lɛ, Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ esuɔmɔ Bi lɛ eŋɔ Adam shwiei lɛ, ni amɛdamɔ Yesu lá ni efɔse lɛ nɔ amɛkɛ esha he nyɔmɔ ni Adam shwiei lɛ hiɛ lɛ ke amɛ. No hewɔ ni Yohane Baptisilɔ lɛ wie kɛkɔ Yesu he akɛ: “Naa, Nyɔŋmɔ toobi lɛ ni wóɔ je lɛ he esha lɛ kɛyaa lɛ!” (Yoh. 1:29) Jeee adesai ni hiɛ kã lɛ pɛ ahe eshai lɛ awóɔ kɛyaa, shi moŋ awóɔ mɛi ni egboi lɛ hu anɔ̃.

Nɔ ni Kpɔ̃mɔnɔ lɛ Ha Yehowa kɛ Yesu Tsɔ Mli

12, 13. Mɛni wɔbaanyɛ wɔkase kɛjɛ bɔ ni Abraham miisumɔ ni ekɛ ebi Isak aha lɛ mli?

12 Wɔnyɛŋ wɔnu nɔ ni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha wɔŋwɛi Tsɛ lɛ kɛ esuɔmɔ Bi lɛ tsɔ mli lɛ shishi kɛmɔ shi. Shi saji komɛi yɛ Biblia lɛ mli ni baanyɛ aye abua wɔ koni wɔjwɛŋ sane nɛɛ nɔ. Ákɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, susumɔ bɔ ni Abraham nu he eha beni efãa gbɛ gbii etɛ jekɛmɔ kɛyaa Moria yɛ famɔ ni Nyɔŋmɔ kɛha lɛ lɛ naa lɛ he okwɛ. Nyɔŋmɔ kɛɛ lɛ akɛ: “Agbɛnɛ ŋɔɔ obi Isak ni ji obi koome ni odɔɔ ehe lɛ, ni oyiŋ oya Moria shikpɔŋ lɛ nɔ, ni okɛ lɛ ayashã shãa afɔle yɛ jɛi, yɛ gɔji lɛ ateŋ ekome ni matsɔɔo lɛ nɔ.”—1 Mose 22:2-4.

13 Abraham yashɛ he ni afã lɛ akɛ eya lɛ. Susumɔ bɔ ni etsui baakumɔ eha beni efimɔɔ Isak niji kɛ enaji ni ehaa Isak kãa afɔleshãa latɛ ni Abraham diɛŋtsɛ ma lɛ nɔ lɛ he okwɛ. Kwɛ bɔ ni Abraham tsui baafo wii yɛ emli beni ewoɔ kakla ni ekɛbaagbe ebi lɛ nɔ lɛ! Susumɔ bɔ ni Isak hu baanu he eha beni ekã afɔleshãa latɛ lɛ nɔ, ni ekpáa piŋmɔ ni naa wa waa ni ebaatsɔ mli dani egbo lɛ gbɛ lɛ he okwɛ. Beni Abraham kpã enine mli koni egbe ebi lɛ nɔŋŋ kɛkɛ ni Yehowa bɔfo lɛ sa enaa. Nɔ ni Abraham kɛ Isak fee yɛ nakai be lɛ mli lɛ yeɔ ebuaa wɔ ni wɔnuɔ nɔ ni Yehowa tsɔ mli beni eŋmɛ Satan samaŋfoi lɛ agbɛ koni amɛgbe e-Bi lɛ shishi. Bɔ ni Isak ba ehe shi eha Abraham lɛ haa wɔnaa bɔ ni Yesu miisumɔ ni ena nɔ̃ ni egbo eha wɔ lɛ jogbaŋŋ.—Heb. 11:17-19.

14. Mɛɛ sane ni ba yɛ Yakob shihilɛ mli yeɔ ebuaa wɔ koni wɔnu nɔ ni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha Yehowa kɛ Yesu tsɔ mli lɛ shishi?

14 Wɔbaanyɛ wɔkɛ sane ko ni ba yɛ Yakob shihilɛ mli lɛ hu afee nɔ ni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha Yehowa kɛ Yesu tsɔ mli lɛ he nɔkwɛmɔnɔ. Yakob sumɔ Yosef sane fe ebihii lɛ fɛɛ. Dɔlɛ sane ji akɛ Yosef nyɛmimɛi lɛ ye ehe awuŋa ni amɛnyɛ lɛ. Shi Yosef miisumɔ ni etsɛ atsu lɛ ni eyakwɛ kɛ́ enyɛmimɛi lɛ yɛ jogbaŋŋ. No mli lɛ, amɛmiikwɛ Yakob toi lɛ yɛ he ko ni yɔɔ amɛshĩa ni yɔɔ Hebron lɛ kooyigbɛ ni kɛ jɛmɛ jekɛmɔ aaafee kilomitai 100. Bo lɛ susumɔ bɔ ni Yakob baanu he eha beni ebii lɛ kɛ Yosef atade ni lá ekpa mli fɛɛ lɛ batsɔɔ lɛ lɛ he okwɛ! Ebo waa akɛ: “Mibi lɛ atade lɛ ni! kooloo fɔŋ ko eye lɛ, tserɛmɔ etserɛ Yosef mli nɛɛ!” Enɛɛmɛi fɛɛ ná Yakob nɔ hewalɛ waa, ni eye Yosef he ŋkɔmɔ gbii pii. (1 Mose 37:33, 34) Eyɛ mli akɛ Yehowa nuuu nii ahe tamɔ bɔ ni adesai nuɔ he lɛ pɛpɛɛpɛ moŋ, shi kɛ́ wɔjwɛŋ sane nɛɛ ni ba yɛ Yakob shihilɛ mli lɛ nɔ lɛ, ebaanyɛ eye ebua wɔ koni wɔnu bɔ ni Nyɔŋmɔ nu he eha beni afee esuɔmɔ Bi lɛ niseniianii, ní agbe lɛ musuŋshaa naa beni eyɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ akɛ gbɔmɔ lɛ shishi yɛ gbɛ ko nɔ.

Bɔ ni Wɔnáa Kpɔ̃mɔnɔ lɛ He Sɛɛ

15, 16. (a) Mɛni Yehowa fee kɛtsɔɔ akɛ ekpɛlɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ nɔ? (b) Te oná kpɔ̃mɔnɔ lɛ he sɛɛ oha tɛŋŋ?

15 Yehowa Nyɔŋmɔ tée e-Bi anɔkwafo lɛ shi ni eha lɛ mumɔŋ gbɔmɔtso ni yɔɔ nyam. (1 Pet. 3:18) Beni atée Yesu shi lɛ, ejie ehe kpo etsɔɔ ekaselɔi lɛ gbii 40 ni ekɛwaje amɛhemɔkɛyeli lɛ, ni esaa amɛ eto shiɛmɔ nitsumɔ kpele ni kã amɛhiɛ lɛ. No sɛɛ lɛ, ekwɔ kɛtee ŋwɛi. Ekɛ elá ni afɔse ashwie shi lɛ jara lɛ yaha Nyɔŋmɔ koni akɛtsu enɔkwa sɛɛnyiɛlɔi ni náa hemɔkɛyeli yɛ kpɔ̃mɔ afɔleshãa lɛ jara lɛ mli lɛ ahe nii. Yehowa Nyɔŋmɔ tsɔɔ akɛ ekpɛlɛ Kristo kpɔ̃mɔnɔ lɛ nɔ beni eha Yesu fɔse mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ eshwie ekaselɔi ni ebua amɛhe naa yɛ Yerusalem yɛ afi 33 Ŋ.B. Pentekoste gbi lɛ nɔ lɛ anɔ lɛ.—Bɔf. 2:33.

16 Nɔŋŋ kɛkɛ ni Kristo sɛɛnyiɛlɔi ni afɔ amɛ mu lɛ bɔi mɛi krokomɛi hewalɛwoo akɛ amɛha abaptisi amɛ yɛ Yesu Kristo gbɛ́i amli, koni aŋɔ amɛhe eshai lɛ afa amɛ, ni no aha amɛje Nyɔŋmɔ mlifu lɛ mli. (Nyɛkanea Bɔfoi lɛ Asaji 2:38-40.) Kɛjɛ nakai gbi ni sa kadimɔ waa lɛ nɔ kɛbaa nɛɛ, agbala mɛi akpekpei abɔ kɛjɛ maji fɛɛ anɔ ni amɛná amɛkɛ Nyɔŋmɔ teŋ wekukpãa kɛtsɔ hemɔkɛyeli ni amɛyɔɔ yɛ Yesu kpɔ̃mɔ afɔleshãa lɛ mli lɛ nɔ. (Yoh. 6:44) He ni wɔshɛ nɛɛ, esa akɛ wɔsusu sanebimɔi enyɔ krokomɛi ahe: Ani wɔnitsumɔi kpakpai ahewɔ aha wɔ naanɔ wala he hiɛnɔkamɔ lɛ? Ani naanɔ wala he hiɛnɔkamɔ ni wɔyɔɔ lɛ baanyɛ aŋmɛɛ wɔ?

17. Te esa akɛ ona hegbɛ kpele ni oná akɛ Nyɔŋmɔ naanyo lɛ oha tɛŋŋ?

17 Kpɔ̃mɔnɔ lɛ esaaa wɔ kwraa. Shi ŋmɛnɛ lɛ mɛi akpekpei abɔ ni ená mli hemɔkɛyeli lɛ ebatsɔmɔ Nyɔŋmɔ nanemɛi, kɛ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛbaahi shi kɛya naanɔ yɛ paradeiso mli yɛ shikpɔŋ lɛ nɔ. Shi kɛ́ wɔbatsɔmɔ Yehowa nanemɛi lɛ, no emaaa nɔ aduatsɔ akɛ nakai wekukpãa lɛ baaya nɔ ahi shi. Bɔni afee ni wɔje Nyɔŋmɔ mlifu gbi ni baaba wɔsɛɛ lɛ mli lɛ, esa akɛ wɔya nɔ wɔjie hiɛsɔɔ kpele kpo yɛ “kpɔ̃mɔ ní yɔɔ Kristo Yesu mli lɛ” he.—Rom. 3:24; nyɛkanea Filipibii 2:12.

Yaa nɔ Oná Hemɔkɛyeli yɛ Kpɔ̃mɔnɔ lɛ Mli

18. Mɛni kpɔ̃mɔnɔ lɛ mli hemɔkɛyeli biɔ ni afee?

18 Ŋmalɛ ni nikasemɔ nɛɛ damɔ nɔ ni ji Yohane 3:36 lɛ tsɔɔ akɛ, esa akɛ mɛi ni yɔɔ hemɔkɛyeli yɛ Nuŋtsɔ Yesu Kristo mli lɛ abo lɛ toi. Esa akɛ hiɛsɔɔ ni wɔyɔɔ kɛha kpɔ̃mɔnɔ lɛ atsirɛ wɔ koni wɔhi shi yɛ Yesu tsɔɔmɔi, ní jeŋba he shishitoo mlai fata he lɛ naa. (Mar. 7:21-23) “Nyɔŋmɔ mlifu baa” mɛi fɛɛ ni yaa nɔ amɛbɔɔ ajwamaŋ, kɛ mɛi ni yeɔ fɛo ni esaaa ni amɛtsakeee amɛtsui lɛ anɔ. Emlifu baa mɛi hu ni kɛ amɛhe woɔ “nyaŋemɔ nitsumɔ fɛɛ” mli, ní mfonirii kɛ nifeemɔi ni kɔɔ bɔlɛnamɔ he ni ayaa nɔ akwɛɔ lɛ hu fata he lɛ anɔ.—Efe. 5:3-6.

19. Mɛɛ nibii kpakpai wɔbaanyɛ wɔfee kɛtsɔɔ akɛ wɔyɛ hemɔkɛyeli yɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ mli?

19 Esa akɛ hiɛsɔɔ ni wɔyɔɔ kɛha kpɔ̃mɔnɔ lɛ aha wɔya nɔ wɔkɛ wɔhe awo ‘Nyɔŋmɔjamɔ nifeemɔi’ amli kɛ ekãa. (2 Pet. 3:11) Nyɛhaa wɔŋɔa be ni fa bɔ ni sa ni wɔkɛ hiɛdɔɔ asɔlea daa, wɔfee aŋkro Biblia mli nikasemɔ, wɔya kpeei, wɔfee weku jamɔ, ni wɔkɛ ekãa atsu Maŋtsɛyeli shiɛmɔ nitsumɔ lɛ. Ni ‘ejurɔfeemɔ kɛ nikee lɛ, wɔhiɛ akakpa nɔ; ejaakɛ nakai afɔlei saa Nyɔŋmɔ hiɛ jogbaŋŋ.’—Heb. 13:15, 16.

20. Mɛɛ jɔɔmɔi mɛi fɛɛ ni yaa nɔ amɛnáa hemɔkɛyeli yɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ mli lɛ baanyɛ akpa gbɛ wɔsɛɛ?

20 Kɛ́ Yehowa mlifu na ba nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ nɔ lɛ, kwɛ bɔ ni wɔbaaná miishɛɛ akɛ wɔná hemɔkɛyeli yɛ kpɔ̃mɔnɔ lɛ mli, ni wɔtee nɔ wɔjie hiɛsɔɔ kpo! Ni yɛ jeŋ hee ni Nyɔŋmɔ ewo he shi lɛ mli lɛ, wɔbaaya nɔ wɔjie hiɛsɔɔ kpo kɛya naanɔ yɛ nikeenii ni nɔ bɛ nɛɛ ni etsɔ nɔ ejie emlifu lɛ kɛjɛ wɔnɔ lɛ hewɔ.—Nyɛkanea Yohane 3:16; Kpojiemɔ 7:9, 10, 13, 14.

Te Obaaha Hetoo Oha Tɛŋŋ?

• Mɛni hewɔ kpɔ̃mɔnɔ lɛ he hiaa wɔ?

• Mɛni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha Yehowa kɛ Yesu tsɔ mli?

• Mɛɛ sɛɛnamɔi kpɔ̃mɔnɔ lɛ haa wɔnáa?

• Mɛni kɛ́ wɔfee lɛ no tsɔɔ akɛ wɔyɛ Yesu kpɔ̃mɔ afɔleshãa lɛ mli hemɔkɛyeli?

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 13]

Hegbɛ yɛ lolo kɛha mɔ fɛɛ mɔ akɛ ebaaha akpata ekɛ Yehowa teŋ

[Mfonirii ni yɔɔ baafa 15]

Abraham, Isak, kɛ Yakob shihilɛ mli saji nɛɛ anɔjwɛŋmɔ baaha wɔnu nɔ ni kpɔ̃mɔnɔ lɛ ha Yehowa kɛ Yesu tsɔ mli lɛ shishi