Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Nathan​—Ekɛ Anɔkwayeli Fã Anɔkwa Jamɔ He

Nathan​—Ekɛ Anɔkwayeli Fã Anɔkwa Jamɔ He

Nathan​—Ekɛ Anɔkwayeli Fã Anɔkwa Jamɔ He

Ebɛ mlɛo akɛ aaaha nuu ko ni yɔɔ hewalɛ waa lɛ ale akɛ etɔ̃, ni ákɛ esa akɛ etsake. Ani obaayadamɔ mɔ ko ni tamɔ nakai hiɛ kɛji ole akɛ egbe mɔ ko, ni efee nakai koni akayoo esɛɛ?

Maŋtsɛ David ni hi shi yɛ blema Israel lɛ kɛ Batsheba efite gbala, ni musu eba. Bɔni afee ni ekɛ esha ni amɛfee lɛ atee lɛ, David ha agbe Batsheba wu lɛ, ni eŋɔ lɛ akɛ eŋa. Nyɔji abɔ ho ni David haaa ale enɛ he nɔ ko, ni ekã he eeye nɔ akɛ maŋtsɛ. Shi Yehowa tsimɔɔɔ maŋtsɛ lɛ he eshai lɛ anɔ. Etsu egbalɔ Natan ní eyaha David ana hiɛdɔɔ ni yɔɔ esha ni efee lɛ he.

Nitsumɔ nɛɛ bɛ mlɛo kwraa. Okɛ ohe awo Natan shihilɛ lɛ mli okwɛ. Anɔkwa ni Natan yeɔ Yehowa, kɛ eshishitoo mlai lɛ ni ehiɔ shi yɛ naa lɛ ji nɔ ni tsirɛ lɛ koni eyaha David ana etɔmɔi lɛ. Mɛɛ gbɛ nɔ gbalɔ lɛ baanyɛ atsɔ efee enɛ, ni eha Maŋtsɛ David ana akɛ esa akɛ etsake etsui?

TSƆƆLƆ NI LE ŊAA

Ŋɔɔ be fioo ko kɛkane 2 Samuel 12:1-25 lɛ. Ŋɔɔ lɛ akɛ bo ji Natan ní oogba David sane nɛɛ: “Hii enyɔ yɛ maŋ kome mli, mɔ kome lɛ niiatsɛ ni, ni mɔ kome lɛ ohiafo ni. Niiatsɛ lɛ yɛ tooi kɛ tsinai babaoo diɛŋtsɛ; shi ohiafo lɛ bɛ nɔ ko nɔ ko, akɛ ja toogwantɛŋbi yoo bibioo kome pɛ ni ehe; ni elɛ lɛ ni ekɛ lɛ kɛ ebii lɛ da shi kome: eboloo atroma lɛ eko nɔŋŋ eyeɔ, ni ekpulu naa nu enuɔ, ni ewɔɔ emlishi, ni etamɔ ebi yoo. Shi beni gbɔ ko bato nuu niiatsɛ lɛ ŋɔɔ lɛ, esumɔɔɔ ni emɔ lɛ diɛŋtsɛ etooi kɛ etsinai lɛ eko ni ehoo eha gbɔ ni bato lɛ lɛ; shi moŋ emɔ ohiafo lɛ gwantɛŋbi lɛ ni ehoo eha nuu lɛ ni bato lɛ lɛ.”—2 Sam. 12:1-4.

Ekã shi faŋŋ akɛ David—ni be ko ni eho lɛ eji tookwɛlɔ lɛ—hé eye akɛ sane nɛɛ yɛ mli. Nuu ko ni wieɔ Biblia mli saji ahe lɛ tsɔɔ mli akɛ, “Ekolɛ Natan yaa eŋɔɔ yɛ be kɛ beaŋ eyawieɔ ehaa mɛi ni aye amɛ sane fɔŋ ni naaa mɔ ko adamɔ mli aha amɛ lɛ, ni David susu akɛ nakai nyiɛmɔ lɛ eko nɔ enyiɛ lɛ.” Kɛ́ nakai ni po lɛ, ebi ni Natan aye Nyɔŋmɔ anɔkwa, ní ekɛ ekãa awie atsɔɔ maŋtsɛ lɛ taakɛ efee lɛ. Sane ni Natan gba lɛ ha David mli fu naakpa. Ekɛ mlifu wie akɛ: “Gbiiabɔ ni Yehowa hiɛ kã nɛɛ, nuu ni ye nɛkɛ sane nɛɛ, esa gbele!” Kɛkɛ ni Natan kɛma ehiɛ akɛ: “Bo ji nakai nuu lɛ!”—2 Sam. 12:5-7.

Susumɔ nɔ hewɔ ni Natan tsu sane lɛ he nii yɛ nakai gbɛ nɔ lɛ he okwɛ. Ebɛ mlɛo akɛ mɔ ko ni tsui emɔ mɔ ko waa lɛ jwɛŋmɔŋ aaakã lɛ shi ni esusu shihilɛ mli ni eyɔɔ lɛ he. Bei pii kɛ́ wɔtɔ̃ lɛ, wɔbɔɔ mɔdɛŋ akɛ wɔjie wɔnaa. Shi nɔkwɛmɔnɔ ni Natan kɛtsu nii lɛ ha David bu ehe fɔ ni eleee. Maŋtsɛ lɛ na faŋŋ akɛ shihilɛ ni Natan wie he lɛ ehiii kwraa. Shi David diɛŋtsɛ ebu mɔ lɛ nifeemɔ lɛ fɔ sɛɛ dani Natan ha ena akɛ sane lɛ kɔɔ lɛ maŋtsɛ lɛ he. No sɛɛ dani David na hiɛdɔɔ ni yɔɔ esha ni efee lɛ he. Enɛ saa ejwɛŋmɔ koni ekpɛlɛ kãmɔ ni akɛbaaha lɛ lɛ nɔ. Ekpɛlɛ nɔ akɛ ekɛ esha ni ekɛ Batsheba fee lɛ ‘egbe Yehowa he guɔ,’ ni ekpɛlɛ kãmɔ ni sa ni akɛha lɛ lɛ nɔ.—2 Sam. 12:9-14; Lala 51:1, 2a.

Mɛni wɔbaanyɛ wɔkase kɛjɛ enɛ mli? Oti ni ma Biblia tsɔɔlɔ ko hiɛ ji ni eye ebua etoibolɔi lɛ koni amɛnu saji ashishi jogbaŋŋ. Natan buɔ David waa, no hewɔ lɛ ekɛ hiɛshikamɔ tsu nii beni ekɛ lɛ wieɔ lɛ. Ele akɛ David ji mɔ ko ni sumɔɔ jalɛ kɛ jalɛsaneyeli. No hewɔ lɛ, gbalɔ lɛ kɛ sane ni ele akɛ ebaaná maŋtsɛ ni yɔɔ sui kpakpai nɛɛ nɔ hewalɛ lɛ tsu nii. Wɔ hu wɔbaanyɛ wɔye wɔbua mɛi ni hiɛ tsui kpakpa lɛ koni amɛnu Yehowa susumɔi ashishi. Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ? Kɛtsɔ ye ni wɔɔye wɔbua amɛ koni amɛkɛ jalɛsaneyeli su ni yɔɔ amɛmli lɛ atsu nii, ní wɔkaha amɛnu he akɛ wɔhi fe amɛ loo wɔyɛ mumɔŋ shidaamɔ fe amɛ lɛ nɔ. Biblia lɛ ni tsɔɔ wɔ nɔ ni ja kɛ nɔ ni ejaaa, shi jeee wɔ diɛŋtsɛ wɔsusumɔ.

Anɔkwa ni Natan yeɔ Nyɔŋmɔ lɛ ji nɔ titri ni ye ebua lɛ ni enyɛ ekã maŋtsɛ ni yɔɔ hewalɛ lɛ. (2 Sam. 12:1) Nakai nɔŋŋ anɔkwa ni wɔyeɔ lɛ baaha wɔná ekãa kɛfĩ Yehowa jalɛ shishitoo mlai lɛ asɛɛ.

EFÃ ANƆKWA JAMƆ HE

Eeenyɛ efee akɛ naanyobɔɔ kpakpa kã Natan kɛ David teŋ, ejaakɛ David wo ebihii lɛ eko gbɛ́i akɛ Natan. (1 Kron. 3:1, 5) Be klɛŋklɛŋ ni Biblia lɛ tsĩ Natan tã lɛ no mli lɛ efata David he. Amɛ fɛɛ amɛsumɔɔ Yehowa. Ekã shi faŋŋ akɛ maŋtsɛ lɛ ná hekɛnɔfɔɔ yɛ Natan susumɔi amli, ejaakɛ eha gbalɔ lɛ le bɔ ni eshweɔ akɛ ema sɔlemɔwe eha Yehowa lɛ. David kɛɛ akɛ: “Agbɛnɛ nto oona, mi lɛ miyɛ tseneduru tsu mli, shi Nyɔŋmɔ adeka lɛ yɛ buu mli! Ni Natan kɛɛ maŋtsɛ lɛ akɛ: Nɔ fɛɛ nɔ ni yɔɔ otsui mli lɛ, yaa ni oyafee ejaakɛ Yehowa fĩ osɛɛ!”—2 Sam. 7:2, 3.

Ákɛ Yehowa anɔkwa jálɔ lɛ, Natan kɛ miishɛɛ fĩ susumɔ ni David hiɛ akɛ ebaama klɛŋklɛŋ sɔlemɔtsu kɛha anɔkwa jamɔ yɛ shikpɔŋ nɔ lɛ sɛɛ. Shi ekã shi faŋŋ akɛ Natan tsɔɔ lɛ diɛŋtsɛ esusumɔ yɛ nakai be lɛ mli, shi jeee Yehowa susumɔ. Nakai gbɛkɛ lɛ, Nyɔŋmɔ fã egbalɔ lɛ koni ekɛ shɛɛ sane kroko ayaha maŋtsɛ lɛ akɛ: David emaŋ Yehowa sɔlemɔwe lɛ. David bihii lɛ ateŋ mɔ kome ji mɔ ni baama. Shi Natan wie akɛ Nyɔŋmɔ kɛ David miifee kpaŋmɔ ni baaha emaŋtsɛyeli lɛ “ama shi shiŋŋ kɛya naanɔ.”—2 Sam. 7:4-16.

Natan susumɔ yɛ mɔ ni baama sɔlemɔtsu lɛ he lɛ kɛ Nyɔŋmɔ suɔmɔnaanii kpãaa gbee. Kɛlɛ, gbalɔ heshibalɔ nɛɛ etswaaa esɛŋ kwraa, ekpɛlɛ Yehowa yiŋtoo lɛ nɔ ni efĩ sɛɛ. Mɛɛ nɔkwɛmɔnɔ ni sa jogbaŋŋ ni tsɔɔ bɔ ni esa akɛ wɔkpɛlɛ jajemɔ ni Nyɔŋmɔ kɛhaa wɔ lɛ nɔ po nɛ! Nibii ni Natan fee yɛ sɛɛ mli akɛ gbalɔ lɛ tsɔɔ akɛ Nyɔŋmɔ tee nɔ ekɛ lɛ tsu nii. Etamɔ nɔ ni Yehowa kɛ emumɔ lɛ tsirɛ Natan kɛ ninalɔ Gad ni amɛtsɔɔ David bɔ ni eeefee eto lalɔi 4,000 lɛ asɔɔmɔ lɛ he gbɛjianɔ yɛ sɔlemɔtsu lɛ mli.—1 Kron. 23:1-5; 2 Kron. 29:25.

EFÃ MAŊTSƐYELI LƐ HE

Natan le akɛ Salomo ji mɔ ni baaye David ni egbɔ lɛ sɛɛ akɛ maŋtsɛ. No hewɔ lɛ beni Adonia ka akɛ eeeshɔ̃ maŋtsɛyeli lɛ yɛ David gbɔlɛ beaŋ lɛ, Natan tsu he nii amrɔ nɔŋŋ. Shikome ekoŋŋ lɛ, Natan kɛ hiɛshikamɔ kɛ anɔkwayeli tsu nii. Klɛŋklɛŋ lɛ, ewo Batsheba hewalɛ koni ekai David shi ni ewo akɛ ebaaha amɛbi Salomo aye maŋtsɛ lɛ. Kɛkɛ ni Natan diɛŋtsɛ tee David hiɛ ni eyabi lɛ akɛ, lɛ ji mɔ ni hala Adonia akɛ mɔ ni baaye esɛɛ lɛ lo. Beni maŋtsɛ ni egbɔ lɛ na hiɛdɔɔ ni yɔɔ sane lɛ he lɛ, efã Natan kɛ sɔɔlɔi anɔkwafoi krokomɛi koni amɛkwɛ ni afɔ Salomo mu ni awo lɛ maŋtsɛ. Yiŋ ni Adonia to akɛ ebaawo ehe maŋtsɛ lɛ yeee omanye.—1 Maŋ. 1:5-53.

YINƆSANEŊMALƆ NI BAA EHE SHI

Akpɛlɛɔ nɔ akɛ Natan kɛ Gad ji mɛi ni ŋmala 1 Samuel yitso 25 kɛyashi 31 lɛ kɛ 2 Samuel lɛ fɛɛ. Awie yɛ yinɔsaji ni ajɛ mumɔŋ aŋmala ni yɔɔ woji nɛɛ amli lɛ he akɛ: “Shi maŋtsɛ David he saji lɛ, klɛŋklɛŋ nii kɛ sɛɛkpee nii lɛ fɛɛ lɛ, naa, aŋma yɛ Samuel, ninalɔ lɛ, saji lɛ, kɛ Natan, gbalɔ lɛ, saji lɛ, kɛ Gad, ninalɔ lɛ, saji lɛ amli.” (1 Kron. 29:29) Akpɛlɛɔ nɔ hu akɛ Natan ŋma “Salomo he saji.” (2 Kron. 9:29) Belɛ enɛ tsɔɔ akɛ ekolɛ Natan tee nɔ ekɛ ekãa sɔmɔ yɛ maŋtsɛwe lɛ, yɛ David gbele sɛɛ.

Eeenyɛ efee akɛ Natan ji mɔ ni ŋmala lɛ diɛŋtsɛ ehe saji babaoo ni wɔle lɛ. Kɛlɛ, bɔ ni etsĩii saji komɛi atã lɛ haa wɔkaseɔ su kroko yɛ ehe. Natan ji yinɔsaneŋmalɔ ni wooo ehe nɔ, ní gbɛ́itaomɔ bɛ ehiɛ. Biblia he wiemɔ komekomei ashishitsɔɔmɔ wolo ko tsɔɔ akɛ, atsi etã yɛ Biblia lɛ mli, “shi atsɔɔɔ mɔ tuuntu ni eji loo ewekutɔkpãa.” Wɔleee Natan shihilɛ he sane ko kwraa.

ANƆKWA NI EYEƆ YEHOWA LƐ JI NƆ NI TSIRƐ LƐ

Yɛ nibii fioo ni Ŋmalɛi lɛ haa wɔleɔ yɛ Natan he lɛ mli lɛ, eyɛ faŋŋ akɛ eji mɔ ko ni baa ehe shi, kɛlɛ ekɛ ekãa fĩɔ Nyɔŋmɔ gbɛjianɔtoi asɛɛ. Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ sɔ̃i ni tsiitsii wo edɛŋ. Jwɛŋmɔ Natan sui tamɔ anɔkwa ni eyeɔ Nyɔŋmɔ kɛ hiɛsɔɔ kpele ni eyɔɔ kɛha Nyɔŋmɔ taomɔnii lɛ anɔ. Bɔɔ mɔdɛŋ ni okase sui nɛɛ.

Ekolɛ abiŋ ni oyakã maŋtsɛmɛi gbalafitelɔi, loo ni ofite ŋaa ni atsɔ̃ɔ koni akɛshɔ̃ maŋtsɛyeli ko lɛ. Shi Nyɔŋmɔ baanyɛ aye abua bo koni onyɛ oye lɛ anɔkwa, ni ohi shi yɛ ejalɛ mlai lɛ anaa. Obaanyɛ ofee ekãa, ni nakai beaŋ nɔŋŋ lɛ okɛ hiɛshikamɔ atsɔɔ mɛi anɔkwale lɛ, ni ofã anɔkwa jamɔ he hu.

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 25]

Ákɛ mɔ ni fãa maŋtsɛyeli lɛ he lɛ, Natan kɛ hiɛshikamɔ wie etsɔɔ Batsheba