Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Okɛ Ohiɛ Afɔ̃ Yehowa, “Be kɛ Yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ Nɔ

Okɛ Ohiɛ Afɔ̃ Yehowa, “Be kɛ Yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ Nɔ

Okɛ Ohiɛ Afɔ̃ Yehowa, “Be kɛ Yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ Nɔ

“Lɛ ji mɔ ni tsakeɔ be kɛ yinɔ, lɛ ekpáa maŋtsɛmɛi, ni esaa ewóɔ maŋtsɛmɛi.”—DAN. 2:21.

TE OBAAHA HETOO OHA TƐŊŊ?

Mɛɛ gbɛ nɔ adebɔɔ kɛ gbalɛi ni eba mli lɛ tsɔɔ akɛ Yehowa ji Be Bulɔ Kpeteŋkpele lɛ?

Mɛni le ni wɔle Yehowa akɛ eji “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ tsirɛɔ wɔ ni wɔfee?

Mɛni hewɔ jeee nibii ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ kɛ adesai ayiŋtoi ji nɔ ni kudɔɔ Yehowa yiŋtoi kɛ be ni ekɛbaatsu he nii lɛ?

1, 2. Mɛni tsɔɔ akɛ Yehowa le nɔ̃ tuuntu ni ji be?

YEHOWA NYƆŊMƆ fee nibii ni akɛbuɔ be lɛ kwraa dani ebɔ adesa. Nyɔŋmɔ wie yɛ adebɔɔ gbi ni ji ejwɛ lɛ nɔ akɛ: “Kanei aba ŋwɛi atatu lɛ mli, koni amɛgbala shwane kɛ nyɔɔŋ mli, ni amɛtsɔɔ okadii kɛ bei kɛ gbii kɛ afii.” (1 Mose 1:14, 19, 26) Nakai pɛpɛɛpɛ eba lɛ, yɛ bɔ ni Yehowa eto eyiŋ lɛ naa.

2 Shi kɛbashi amrɔ nɛɛ, adebɔɔ nibii ahe nilelɔi nyɛko atsɔɔ nɔ ni ji be. Wolo ko (encyclopedia) kɛɛ akɛ: “Je lɛŋ nibii ni shishinumɔ wala waa lɛ ateŋ ekome ji be. Mɔ ko mɔ ko nyɛŋ atsɔɔ nɔ tuuntu ni ji be.” Shi Yehowa le nɔ tuuntu ni ji be. Lɛ ji “mɔ ni bɔ ŋwɛi lɛ” kɛ “mɔ ni shɔ̃ shikpɔŋ lɛ ni efee” lɛ. Kɛfata he lɛ, Yehowa ‘jɛɔ shishijee ejajeɔ naagbee nii lɛ, ni ejɛɔ blema beebe ejajeɔ nii ní anáko afee lɛ.’ (Yes. 45:18; 46:10) Bɔni afee ni wɔwaje hemɔkɛyeli ni wɔyɔɔ yɛ Yehowa kɛ e-Wiemɔ ni ji Biblia lɛ mli lɛ, nyɛhaa wɔsusua bɔ ni adebɔɔ kɛ gbalɛi ni eba mli momo lɛ tsɔɔ akɛ eji Be Bulɔ Kpeteŋkpele lɛ he wɔkwɛa.

ADEBƆƆ WAJEƆ HEMƆKƐYELI NI WƆYƆƆ YƐ BE BULƆ KPETEŊKPELE LƐŊ

3. Mɛni ji adebɔɔ nibii komɛi ni kɛ be tsuɔ nii jogbaŋŋ?

3 Nibii ni Yehowa bɔ lɛ kɛ be tsuɔ nii jogbaŋŋ kɛmɔɔ shi. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, hulu lɛ, nyɔŋtsere lɛ, kɛ ŋulamii lɛ hu nyiɛɔ amɛŋɛlɛ nɔ yɛ be naa pɛpɛɛpɛ. Enɛ yeɔ ebuaa adesai ni amɛleɔ hulutsoo be, nugbɔnɛmɔ be, kɛ bei krokomɛi, ni eyeɔ ebuaa amɛ hu koni amɛkadu gbɛ. Lɛɛlɛŋ akɛ, Yehowa—mɔ ni fee nibii ni haa anyɛɔ abuɔ be jogbaŋŋ nɛɛ—yɛ ‘hewalɛ kpele’ ni esa akɛ wɔjie eyi.—Nyɛkanea Yesaia 40:26.

4. Bɔ ni tsei, kooloi, kɛ gbɔmɛi kɛ be tsuɔ nii jogbaŋŋ lɛ kɛɔ wɔ mɛni yɛ Nyɔŋmɔ nilee lɛ he?

4 Tsei, kooloi, kɛ gbɔmɛi hu kɛ be tsuɔ nii jogbaŋŋ. Tsei kɛ kooloi babaoo feɔ amɛnii oookɛɛ akɛ watsi ko ewo amɛmli ní ekudɔ amɛ. No hewɔ ni loofɔji babaoo le be tuuntu ni esa akɛ amɛfã yɛ he ko kɛyahi he kroko lɛ. (Yer. 8:7) Adesai hu feɔ amɛnii oookɛɛ watsi ko ni kɛ ŋmɛlɛtswai 24 buɔ be yɛ amɛmli. Kɛ́ gbɛfalɔ ko kɛ kɔɔyɔŋ lɛlɛ fã gbɛ kɛtee he ko, ni esoro be ni je tsɛreɔ kɛ be ni je naa yɛ jɛmɛ lɛ, ebaahe lɛ gbii komɛi dani egbɔmɔtso lɛ baale be ni je ena kɛ be ni je etsɛre. Anɔkwa, bɔ ni adebɔɔ nibii babaoo kɛ be tsuɔ nii jogbaŋŋ lɛ tsɔɔ akɛ “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ yɛ hewalɛ kɛ nilee babaoo. (Nyɛkanea Lala 104:24.) Hɛɛ, anyɛɛɛ Be Bulɔ Kpeteŋkpele lɛ nilee lɛ kɛ ehewalɛ lɛ sɛɛ mo aja. Wɔbaanyɛ wɔná hemɔkɛyeli akɛ ebaaha eyiŋtoo lɛ aba mli!

GBALƐI NI EBA MLI YƐ BE NAA LƐ WAJEƆ WƆHEMƆKƐYELI

5. (a) Mɛni pɛ baaha wɔnyɛ wɔle nɔ ni baaba adesai anɔ wɔsɛɛ? (b) Mɛni hewɔ Yehowa baanyɛ atsɔɔ nibii ni baaba wɔsɛɛ ni eha ale be tuuntu ni amɛbaaba mli lɛ?

5 Eyɛ mli akɛ adebɔɔ haa wɔnaa Yehowa ‘he nii ni anaaa’ lɛ moŋ, shi amɛhaaa wɔná sanebimɔi ni he hiaa tamɔ, Te adesai ashihilɛ baaji aha tɛŋŋ wɔsɛɛ? lɛ ahetoo. (Rom. 1:20) Ja wɔkase saji ni Nyɔŋmɔ eha aŋmala yɛ e-Wiemɔ ni ji Biblia lɛ mli lɛ dani wɔbaaná sanebimɔ nɛɛ hetoo. Kɛ́ wɔfee nakai lɛ, wɔbaana gbalɛi ni ba mli yɛ amɛbe naa pɛpɛɛpɛ! Akɛni Yehowa baanyɛ ana nibii ni baaba wɔsɛɛ lɛ faŋŋ hewɔ lɛ, ebaanyɛ eha ale nibii ni nako aba mli lɛ. Kɛfata he lɛ, akɛni Yehowa Nyɔŋmɔ baanyɛ aha nibii aba lɛ bɔ ni etaoɔ, kɛ agbɛnɛ yɛ be ni eto lɛ naa pɛpɛɛpɛ hewɔ lɛ, gbalɛi ni yɔɔ Ŋmalɛi lɛ amli lɛ baa mli yɛ amɛbe naa.

6. Mɛni tsɔɔ akɛ Yehowa miisumɔ ni wɔnu Biblia mli gbalɛi amlibaa shishi?

6 Yehowa miisumɔ ni mɛi ni jáa lɛ lɛ anu gbalɛi ni yɔɔ Ŋmalɛi lɛ amli lɛ ashishi, ni amɛná he sɛɛ. Eyɛ mli akɛ esoro bɔ ni Nyɔŋmɔ buɔ be yɛ wɔnɔ lɛ he moŋ, shi kɛ́ egba akɛ nɔ ko baaba yɛ be pɔtɛɛ ko mli lɛ, ewieɔ lɛ bɔ ni wɔbaanyɛ wɔnu shishi. (Nyɛkanea Lala 90:4.) Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Kpojiemɔ wolo lɛ wie “bɔfoi ejwɛ lɛ” ni “asaa ato ŋmɛlɛtswaa lɛ kɛ gbi lɛ kɛ nyɔŋ lɛ kɛ afi lɛ” he—ni wɔnuɔ gbɛi anɔ ni atsɔɔ abuɔ be nɛɛ fɛɛ ashishi. (Kpoj. 9:14, 15) Kɛ́ wɔkase bɔ ni gbalɛi ba mli yɛ be ni ato kɛha amɛ lɛ naa lɛ he nii lɛ, ewajeɔ hemɔkɛyeli ni wɔyɔɔ yɛ “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ kɛ e-Wiemɔ lɛ mli lɛ. Nyɛhaa wɔsusua enɛɛmɛi ateŋ fioo komɛi ahe wɔkwɛa.

7. Mɛɛ gbɛ nɔ Yeremia gbalɛ ni kɔɔ Yerusalem kɛ Yuda he lɛ mlibaa lɛ tsɔɔ akɛ Yehowa ji Be Bulɔ Kpeteŋkpele lɛ?

7 Klɛŋklɛŋ lɛ, nyɛhaa wɔgbalaa wɔjwɛŋmɔ kɛyaa nɔ ni ba yɛ afi 600 D.Ŋ.B. afii lɛ amli lɛ nɔ. Be Bulɔ Kpeteŋkpele lɛ wiemɔ “ba Yeremia ŋɔɔ yɛ Yuda maŋ muu lɛ fɛɛ hewɔ yɛ Yuda maŋtsɛ Yehoiakim, Yosia bi lɛ, yinɔ afi ni ji ejwɛ” lɛ mli. (Yer. 25:1) Yehowa gba akɛ abaakpata Yerusalem hiɛ ni abaaŋɔ Yudafoi lɛ nom kɛjɛ Yuda shikpɔŋ lɛ nɔ kɛya Babilon. Amɛbaayasɔmɔ “Babel [loo Babilon] maŋtsɛ lɛ afii nyɔŋmai kpawo.” Yɛ afi 607 D.Ŋ.B. lɛ, Babilon asraafoi lɛ kpata Yerusalem hiɛ, ni taakɛ agba lɛ amɛŋɔ Yudafoi ni yɔɔ Yuda lɛ nom kɛtee Babilon. Shi mɛni baaba yɛ afii 70 lɛ sɛɛ? Yeremia gba akɛ: “Bɔ ni Yehowa kɛɛ nɛ: Kɛ́ afii nyɔŋmai kpawo shɛ ha Babel lɛ, mabasara nyɛ ni maha miwiemɔ kpakpa ní miwie yɛ nyɛhe, akɛ maha nyɛku nyɛsɛɛ kɛba biɛ nɛɛ lɛ, aba mli!” (Yer. 25:11, 12; 29:10) Gbalɛ nɛɛ ba mli yɛ be naa pɛpɛɛpɛ—yɛ afi 537 D.Ŋ.B. beni Mediabii kɛ Persiabii lɛ ŋmɛ Yudafoi lɛ gbɛ ni amɛshi Babilon lɛ sɛɛ.

8, 9. Mɛɛ gbɛ nɔ Daniel gbalɛi ni kɔɔ Mesia lɛ puemɔ kɛ Maŋtsɛyeli lɛ shishitoo yɛ ŋwɛi lɛ he lɛ tsɔɔ akɛ Yehowa ji “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ?

8 Susumɔ gbalɛ kroko ni kɔɔ Nyɔŋmɔ webii ni hi shi yɛ blema lɛ ahe lɛ he okwɛ. Aaafee afii enyɔ dani Yudafoi lɛ baashi Babilon lɛ, Nyɔŋmɔ tsɔ gbalɔ Daniel nɔ egba akɛ kɛ́ awo akpɔ akɛ aku sɛɛ ayatswa Yerusalem ekoŋŋ lɛ, Mesia lɛ baapue yɛ no sɛɛ afii 483. Media kɛ Persia maŋtsɛ lɛ wo nakai akpɔ lɛ yɛ afi 455 D.Ŋ.B. No sɛɛ afii 483 pɛpɛɛpɛ—yɛ afi 29 Ŋ.B. lɛ—akɛ mumɔ krɔŋkrɔŋ lɛ fɔ Yesu ni jɛ Nazaret lɛ mu beni abaptisiɔ lɛ lɛ, ni no ha ebatsɔ Mesia lɛ. *Neh. 2:1, 5-8; Dan. 9:24, 25; Luka 3:1, 2, 21, 22.

9 Agbɛnɛ kadimɔ nibii ni Ŋmalɛi lɛ gba yɛ Maŋtsɛyeli lɛ he. Biblia lɛ gba akɛ abaato Mesia Maŋtsɛyeli lɛ shishi yɛ ŋwɛi yɛ afi 1914. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Biblia lɛ tsɔɔ “okadi” ni baatsɔɔ akɛ Yesu miiye nɔ, ni etsɔɔ akɛ yɛ nakai beaŋ lɛ abaashwie Satan kɛjɛ ŋwɛi ni no kɛ piŋmɔ babaoo baaba shikpɔŋ lɛ nɔ. (Mat. 24:3-14; Kpoj. 12:9, 12) Agbɛnɛ hu, Biblia lɛ tsɔɔ be tuuntu ni “jeŋmaji abe lɛ” baaba naagbee ni Maŋtsɛyeli lɛ baabɔi nɔyeli yɛ ŋwɛi, ni enɛ ba yɛ afi 1914.—Luka 21:24; Dan. 4:10-17. *

10. Mɛɛ nifeemɔi kɛ́ ashi abele, ashi akwɛ̃ lɛ amɛbaaba mli yɛ amɛbe naa pɛpɛɛpɛ?

10 Nɔ ni baaba wɔsɛɛ ji ‘amanehulu kpeteŋkpele’ ni Yesu gba fɔ̃ shi lɛ. No sɛɛ lɛ, Yesu baaye nɔ afii akpe. Ŋwanejee ko kwraa bɛ he akɛ, enɛɛmɛi baaba mli yɛ be ni ato lɛ naa pɛpɛɛpɛ. Beni Yesu yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ, no mli lɛ Yehowa eto ‘gbi kɛ ŋmɛlɛtswaa’ ni enɛɛmɛi baaba mli lɛ momo.—Mat. 24:21, 36; Kpoj. 20:6.

OKƐ OBE ATSU NII JOGBAŊŊ

11. Te esa akɛ le ni wɔle akɛ wɔyɛ naagbee be lɛ mli lɛ aná wɔnɔ hewalɛ aha tɛŋŋ?

11 Te esa akɛ le ni wɔle akɛ Maŋtsɛyeli lɛ miiye nɔ, ni akɛ wɔyɛ “naagbee be lɛ” mli lɛ aná wɔnɔ hewalɛ eha tɛŋŋ? (Dan. 12:4) Mɛi pii naa akɛ je lɛŋ shihilɛ mli miiwo wu, shi amɛnyɛɛɛ amɛyoo akɛ enɛɛmɛi ji Biblia mli gbalɛi ni kɔɔ naagbee gbii lɛ ahe lɛ amlibaa. Ekolɛ, amɛmiikpa gbɛ akɛ nibii bafee basaa kwraa gbi ko loo amɛheɔ amɛyeɔ akɛ adesai amɔdɛŋbɔɔ baaha ‘toiŋjɔlɛ kɛ shweshweeshwe’ shihilɛ aba. (1 Tes. 5:3) Shi te wɔ hu wɔsusuɔ tɛŋŋ? Kɛ́ wɔle akɛ eshwɛ fioo ni Satan je lɛ baaba naagbee lɛ, ani esaaa akɛ wɔkɛ be ni eshwɛ lɛ sɔmɔɔ “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ, ni wɔye wɔbua mɛi krokomɛi ni amɛbale lɛ? (2 Tim. 3:1) Esa akɛ wɔkɛ wɔbe atsu nii yɛ nilee mli.—Nyɛkanea Efesobii 5:15-17.

12. Mɛni wɔbaanyɛ wɔkase yɛ nɔ ni Yesu wie yɛ Noa gbii lɛ ahe lɛ mli?

12 Akɛni wɔyɛ jeŋ ko ni nibii babaoo baanyɛ agbala wɔjwɛŋmɔ lɛŋ hewɔ lɛ, ebɛ mlɛo akɛ wɔkɛ wɔbe baatsu nii yɛ nilee mli. Yesu bɔ kɔkɔ akɛ: “Bɔ ni Noa gbii lɛ fee lɛ, nakai gbɔmɔ bi lɛ baa lɛ hu baatamɔ.” Te Noa gbii lɛ fee tɛŋŋ? Agba akɛ je ni yɔɔ nakai beaŋ lɛ baaba naagbee. Akɛ nu afua baakpata efɔŋfeelɔi fɛɛ ni yɔɔ shikpɔŋ lɛ nɔ lɛ ahiɛ yɛ nakai be lɛ mli. Noa ji “jalɛ shiɛlɔ,” no hewɔ lɛ ekɛ anɔkwayeli jaje Nyɔŋmɔ sane lɛ etsɔɔ ebeaŋ bii lɛ. (Mat. 24:37; 2 Pet. 2:5) Shi mɛi lɛ “hiɛ niyeli kɛ ninumɔ kɛ yoowɛɛ kɛ gbalahamɔ mli . . . ni amɛhiɛ bɛ amɛhe nɔ kɛyashi nu afua lɛ baloo amɛ fɛɛ kɛtee.” No hewɔ lɛ, Yesu bɔ esɛɛnyiɛlɔi lɛ kɔkɔ akɛ: “Nyɛsaa nyɛhe nyɛtoa, ejaakɛ nɔ̃ ŋmɛlɛtswaa ni nyɛsusuuu lɛ nɔ gbɔmɔ bi lɛ baa.” (Mat. 24:38, 39, 44) Esa akɛ wɔfee wɔnii tamɔ Noa, shi jeee tamɔ mɛi ni hi shi yɛ ebeaŋ lɛ. Mɛni baaye abua wɔ koni wɔsaa wɔhe wɔto?

13, 14. Mɛni kɛ́ wɔha ehi wɔjwɛŋmɔ mli yɛ Yehowa he lɛ, no baaye abua wɔ koni wɔsɔmɔ lɛ kɛwula shi beni wɔmɛɔ gbɔmɔ Bi lɛ baa lɛ?

13 Eyɛ mli akɛ wɔleee nɔ̃ ŋmɛlɛtswaa ni gbɔmɔ Bi lɛ baa moŋ, shi esa akɛ wɔha ehi wɔjwɛŋmɔŋ akɛ Yehowa ji Be Bulɔ Kpeteŋkpele. Jeee nibii ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ kɛ nibii ni adesai eto amɛyiŋ akɛ amɛbaafee lɛ ji nɔ ni kudɔɔ eyiŋtoi kɛ be ni ekɛbaatsu he nii. Yehowa kudɔɔ be ni esa akɛ nibii aba mli kɛ bɔ ni nibii anaa baayakpa ha koni ekɛtsu eyiŋtoo he nii. (Nyɛkanea Daniel 2:21.) Anɔkwa, Abɛi 21:1 lɛ kɛɔ wɔ akɛ: “Maŋtsɛ tsui tamɔ faai ní hoɔ yɛ Yehowa dɛŋ; etsɔɔ lɛ kɛyaa he fɛɛ he ní esumɔɔ.”

14 Yehowa baanyɛ akudɔ saji koni ekɛtsu eyiŋtoo he nii yɛ be naa pɛpɛɛpɛ. Nibii ni sa kadimɔ waa ni yaa nɔ yɛ je lɛŋ lɛ miiwo gbalɛ obɔ, titri lɛ Nyɔŋmɔ Maŋtsɛyeli lɛ he sanekpakpa lɛ ni ashiɛɔ yɛ jeŋ fɛɛ lɛ. Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, susumɔ nɔ ni ba yɛ maji ni kulɛ yiwalɔi kɛ Komunist nɔyelii yeɔ amɛnɔ lɛ amli lɛ he okwɛ. Mɛi babaoo susuuu akɛ tsakemɔi kpelei baaba maŋkwramɔŋ saji amli shwiaa nakai. Shi tsakemɔi nɛɛ ahewɔ lɛ, amrɔ nɛɛ aashiɛ sanekpakpa lɛ yɛ maji babaoo ni tsutsu ko lɛ agu wɔnitsumɔ lɛ yɛ mli lɛ amli. Belɛ nyɛhaa wɔkɛ wɔbe atsua nii jogbaŋŋ kɛsɔmɔa “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ kɛwulaa shi.

FEEMƆ NIBII KƐTSƆƆ AKƐ OHEƆ OYEƆ AKƐ YEHOWA BE JI BE

15. Kɛ́ Yehowa asafo lɛ fee tsakemɔi lɛ, te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔyɛ hemɔkɛyeli?

15 Ebiɔ ni wɔná hemɔkɛyeli akɛ Yehowa be ji be dani wɔbaanyɛ wɔya nɔ wɔtsu Maŋtsɛyeli shiɛmɔ nitsumɔ lɛ yɛ naagbee gbii nɛɛ amli. Ekolɛ, bɔ ni nibii yaa nɔ etsakeɔ yɛ je lɛŋ lɛ baabi ni wɔfee tsakemɔi komɛi yɛ bɔ ni wɔtsuɔ kaselɔfeemɔ nitsumɔ lɛ wɔhaa lɛ mli. Bei komɛi lɛ, Yehowa asafo lɛ feɔ tsakemɔi komɛi koni ekɛha wɔnyɛ wɔtsu wɔnitsumɔ akɛ Maŋtsɛyeli shiɛlɔi lɛ jogbaŋŋ fe tsutsu lɛ. Kɛ́ wɔkpɛlɛ nakai tsakemɔi lɛ anɔ ni wɔtee nɔ wɔkɛ anɔkwayeli sɔmɔ yɛ Nyɔŋmɔ Bi lɛ, ni ji “asafo lɛ yitso” lɛ gbɛtsɔɔmɔ shishi lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔyɛ hemɔkɛyeli yɛ “be kɛ yinɔ” Nyɔŋmɔ lɛ mli.—Efe. 5:23.

16. Mɛni hewɔ wɔbaanyɛ wɔhe wɔye akɛ Yehowa baaye ebua wɔ yɛ be ni sa mli lɛ?

16 Yehowa miisumɔ ni wɔsɔle wɔha lɛ be fɛɛ be ni wɔná hekɛnɔfɔɔ kwraa akɛ ebaaye ebua wɔ yɛ “be ni sa mli.” (Heb. 4:16) Aso enɛ etsɔɔɔ akɛ esusuɔ wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ he, ni esumɔɔ wɔ? (Mat. 6:8; 10:29-31) Kɛ́ wɔsɔle daa wɔbi Yehowa Nyɔŋmɔ koni eye ebua wɔ, ni wɔfee nibii ni kɛ wɔsɔlemɔi lɛ kɛ egbɛtsɔɔmɔi lɛ kpãa gbee lɛ, no tsɔɔ akɛ wɔheɔ lɛ wɔyeɔ. Kɛfata he lɛ, esa akɛ wɔsɔle wɔha wɔnyɛmimɛi Kristofoi lɛ.

17, 18. (a) Mɛni etsɛŋ kwraa Yehowa baafee ehenyɛlɔi lɛ? (b) Mɛɛ oshara esaaa akɛ wɔhaa ebaa wɔnɔ?

17 Amrɔ nɛɛ jeee be ni esa akɛ ‘wɔyiŋ afee wɔ kɔshikɔshi tamɔ ákɛ wɔheee wɔyeee’; shi moŋ eji be ni esa akɛ wɔná hewalɛ yɛ hemɔkɛyeli mli. (Rom. 4:20) Nyɔŋmɔ henyɛlɔi—Satan kɛ mɛi ni enáa amɛnɔ hewalɛ lɛ—miibɔ mɔdɛŋ koni amɛtsi nitsumɔ ni Yesu kɛwo esɛɛnyiɛlɔi ni wɔ hu wɔfata he lɛ adɛŋ lɛ naa. (Mat. 28:19, 20) Eyɛ mli akɛ Abonsam miitutua wɔ moŋ, shi wɔle akɛ Yehowa ji ‘Nyɔŋmɔ hiɛkãlɔ, ni ji gbɔmɛi fɛɛ ayiwalaherelɔ, titri lɛ mɛi ni heɔ yeɔ lɛ.’ ‘Ele bɔ ni efeɔ ejieɔ jalɔi yɛ kaa mli.’—1 Tim. 4:10; 2 Pet. 2:9.

18 Etsɛŋ Yehowa baakpata nibii agbɛjianɔtoo fɔŋ nɛɛ hiɛ. Eyɛ mli akɛ wɔleee be kɛ bɔ ni nibii baaba lɛ eha lɛ fɛɛ fitsofitso moŋ, shi wɔle akɛ Kristo baakpata Nyɔŋmɔ henyɛlɔi lɛ ahiɛ ni ebaabu Yehowa nɔyeli lɛ bem yɛ be ni sa mli. Belɛ, kwɛ bɔ ni ebaafee oshara waa kɛ́ wɔyooo “be kɛ yinɔ” ni wɔyɔɔ mli amrɔ nɛɛ! Wɔkasusu kɔkɔɔkɔ akɛ “bɔ ni nibii yɔɔ kɛjɛ jeŋbɔɔ shishijee mli lɛ, nakai nɔŋŋ amɛyɔɔ nɛɛ.”—1 Tes. 5:1; 2 Pet. 3:3, 4.

MƐƐ YEHOWA

19, 20. Mɛni hewɔ esa akɛ wɔmɛ Yehowa lɛ?

19 Beni Yehowa Nyɔŋmɔ bɔ adesai lɛ, no mli lɛ eesumɔ ni amɛhi shi kɛya naanɔ ni amɛkase lɛ kɛ edebɔɔ nii fɛfɛji lɛ ahe nii. Jajelɔ 3:11 lɛ kɛɔ akɛ: ‘Yehowa feɔ nɔ fɛɛ nɔ fɛfɛo yɛ ebe mli, asaŋ eŋɔ naanɔ hu ewo amɛtsui mli; na kɛkɛ gbɔmɔ enaaa nitsumɔ ni Nyɔŋmɔ tsuɔ kɛjɛɔ shishijee kɛyaa naagbee lɛ.’

20 Wɔhiɛ sɔɔ waa akɛ Yehowa tsakeko yiŋtoo hewɔ ni ebɔ adesa lɛ! (Mal. 3:6) Nyɔŋmɔ lɛ, “tsakemɔ loo duŋ ni tsakemɔ kɛbaa bɛ lɛ.” (Yak. 1:17, Ga Biblia hee) Adesai damɔɔ bɔ ni shikpɔŋ lɛ bɔleɔ hulu lɛ, kɛ nibii krokomɛi anɔ amɛbuɔ be, shi Yehowa damɔɔɔ nibii ni tamɔ nakai anɔ ebuuu be. Yehowa ji “naanɔi amaŋtsɛ lɛ.” (1 Tim. 1:17) No hewɔ lɛ, nyɛhaa ‘wɔmɛa wɔyiwalaheremɔ Nyɔŋmɔ lɛ.’ (Mika 7:7) Hɛɛ, “nyɛwajea nyɛhe ni nyɛnaa tsui, nyɛ mɛi fɛɛ ni nyɛkwɛɔ Yehowa gbɛ lɛ!”—Lala 31:25.

[Shishigbɛ niŋmai]

^ kk. 8 Kwɛmɔ Bó Daniel Gbalɛ lɛ Toi! wolo lɛ baafa 186-195.

^ kk. 9 Kwɛmɔ Bó Daniel Gbalɛ lɛ Toi! wolo lɛ baafa 94-97.

[Nikasemɔ lɛ he Sanebimɔi]

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 19]

Daniel ná hemɔkɛyeli akɛ Nyɔŋmɔ gbalɛ lɛ baaba mli

[Mfoniri ni yɔɔ baafa 21]

Okɛ obe tsuɔ nii jogbaŋŋ kɛfeɔ Yehowa suɔmɔnaa nii?