Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 37

Yehowa Kɛ E-Bi Lɛ Ni Abaakai Amɛ

Yehowa Kɛ E-Bi Lɛ Ni Abaakai Amɛ

SUSUMƆ he akɛ ekolɛ mɔ ko eke bo nɔ ko krɛdɛɛ ko. Te obaanu he oha tɛŋŋ?— Ani obaakɛɛ akɛ oyiwaladɔŋŋ, kɛkɛ lɛ ohiɛ ekpa mɔ ni ke bo nii lɛ nɔ kwraa? Aloo obaakai lɛ kɛ nɔ ni efee kɛha bo lɛ?—

Yehowa Nyɔŋmɔ kɛ nikeenii krɛdɛɛ ko ha wɔ. Etsu e-Bi lɛ kɛba shikpɔŋ nɔ koni ebagbo kɛha wɔ. Ani ole nɔ hewɔ ni esa akɛ Yesu agbo kɛha wɔ lɛ?— Enɛ ji sane ko ni he hiaa waa ni esa akɛ wɔnu shishi.

Taakɛ wɔkase yɛ Yitso 23 lɛ, Adam fee esha yɛ be mli ni eku Nyɔŋmɔ mla ni yeɔ emuu lɛ mli lɛ. Ni wɔná esha akɛ gboshinii kɛjɛ wɔ fɛɛ wɔtsɛ Adam ŋɔɔ. No hewɔ lɛ, mɛni osusuɔ akɛ ehe hiaa wɔ?— Taakɛ eji lɛ, tsɛ hee he miihia wɔ, mɔ ni ehi shi yɛ shikpɔŋ nɔ yɛ emuuyeli mli. Namɔ osusuɔ akɛ ebaanyɛ efee nakai tsɛ lɛ kɛha wɔ?— Yesu baanyɛ afee.

Yehowa tsu Yesu kɛba shikpɔŋ nɔ koni enyɛ etsɔ tamɔ tsɛ kɛha wɔ yɛ Adam najiaŋ. Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Adam ni ji klɛŋklɛŋ gbɔmɔ lɛ tsɔ susuma ni hiɛ kã, naagbee Adam lɛ tsɔ mumɔ ni haa mɔ yi náa wala.” Namɔ ji klɛŋklɛŋ Adam lɛ?— Hɛɛ, mɔ ni Nyɔŋmɔ kɛ shikpɔŋ sũ bɔ lɛ lɛ ni. Namɔ ji Adam ni ji enyɔ lɛ?— Yesu. Biblia lɛ tsɔɔ nakai beni ekɛɔ akɛ: “Klɛŋklɛŋ gbɔmɔ [Adam] lɛ ni jɛ shikpɔŋ nɔ lɛ, shikpɔŋ nɔ nyo ni; gbɔmɔ [Yesu] ni ji enyɔ lɛ, ji Nuŋtsɔ ni jɛ ŋwɛi lɛ.”—1 Korintobii 15:45, 47, wɔma efã ko nɔ mi; 1 Mose 2:7.

Akɛni Nyɔŋmɔ jie Yesu wala kɛjɛ ŋwɛi ni ekɛbawo Maria musuŋ hewɔ lɛ, Yesu náaa esha ko kɛjɛɛɛ Adam ŋɔɔ. No hewɔ ni Yesu ji gbɔmɔ ni yeɔ emuu lɛ. (Luka 1:30-35) No hewɔ hu ni ŋwɛibɔfo ko kɛɛ tookwɛlɔi lɛ beni afɔ Yesu lɛ akɛ: “Ŋmɛnɛ afɔ walaherelɔ . . . aha nyɛ.” (Luka 2:11) Shi dani ebaafee Yiwalaherelɔ lɛ, klɛŋklɛŋ lɛ mɛni ehe hiaa ni abifao Yesu afee?— Ehe miihia ni eda ni ebatsɔ nuu onukpa, tamɔ Adam dã. Kɛkɛ lɛ Yesu baanyɛ atsɔ ‘Adam ni ji enyɔ lɛ.’

Yesu, wɔ-Yiwalaherelɔ lɛ baatsɔ “Naanɔ Tsɛ” hu. Atsɛɔ lɛ nakai yɛ Biblia lɛ mli. (Yesaia 9:5, 6) Hɛɛ, Yesu ni yeɔ emuu lɛ baanyɛ abatsɔ wɔtsɛ fe Adam ni batsɔ mɔ ni yeee emuu beni efee esha lɛ. Kɛtsɔ nakai gbɛ nɔ lɛ, wɔbaanyɛ wɔhala ‘Adam ni ji enyɔ lɛ’ akɛ wɔtsɛ. Shi kɛlɛ, Yesu diɛŋtsɛ ji Yehowa Nyɔŋmɔ Bi.

Adam kɛ Yesu je amɛhe yɛ mɛɛ gbɛ nɔ, ni mɛni hewɔ ehe hiaa waa akɛ amɛje amɛhe lɛ?

Kɛji akɛ wɔkase Yesu he nii lɛ, wɔbaanyɛ wɔkpɛlɛ enɔ akɛ wɔ-Yiwalaherelɔ. Ani okaiɔ nɔ ni ehe hiaa ni ahere wɔyiwala kɛjɛ mli lɛ?— Hɛɛ, kɛjɛ esha kɛ gbele ni wɔná akɛ gboshinii kɛjɛ Adam ŋɔɔ lɛ mli. Atsɛɔ wala ni yeɔ emuu, ákɛ nuu ni eda, ni Yesu kɛshã afɔle, loo ekɛha lɛ akɛ kpɔmɔnɔ. Yehowa kɛ kpɔmɔnɔ lɛ ha koni anyɛ ajie wɔhe eshai lɛ kɛya.—Mateo 20:28; Romabii 5:8; 6:23.

Yɛ anɔkwale mli lɛ, wɔsumɔɔɔ ni wɔhiɛ akpa nɔ ni Nyɔŋmɔ kɛ e-Bi lɛ efee kɛha wɔ lɛ nɔ, aloo jeee nakai?— Yesu tsɔɔ esɛɛnyiɛlɔi lɛ gbɛ krɛdɛɛ ko ni baanyɛ aye abua wɔ koni wɔkai nɔ ni efee lɛ. Ha wɔgba he sane wɔkwɛ.

Bo lɛ susumɔ he akɛ oyɛ ŋwɛitsu ko nɔ yɛ Yerusalem. Je ena. Yesu kɛ ebɔfoi lɛ yɛ okpɔlɔ he. Nɔ ni yɔɔ okpɔlɔ lɛ nɔ ji too loo ni ashã, aboloi tɛtrɛbii, kɛ wein tsuru. Amɛmiiye niyenii krɛdɛɛ ko. Ani ole nɔ hewɔ?—

Niyenii nɛɛ baakai amɛ nɔ ko ni Yehowa fee afii ohai babaoo kɛtsɔ hiɛ, beni ewebii, ni ji Israelbii lɛ, ji nyɔji yɛ Mizraim lɛ. Yehowa kɛɛ ewebii lɛ yɛ nakai be lɛ mli akɛ: ‘Weku fɛɛ weku agbe toobi kome, ni akɛ elá akpa nyɛ shinaatsei ahe.’ Kɛkɛ ni ekɛɛ akɛ: ‘Nyɛbotea nyɛshiai amli, ni nyɛyea too ni ashã lɛ.’

Toobi lɛ lá lɛ bu Israelbii lɛ ahe yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?

Israelbii lɛ fee nakai. Ni nakai gbɛkɛ lɛ nɔŋŋ lɛ, Nyɔŋmɔ bɔfo ho kɛtsɔ Mizraim shikpɔŋ lɛ nɔ kɛho. Ŋwɛibɔfo lɛ gbe kromɔbii ni yɔɔ shiai babaoo mli. Shi beni bɔfo lɛ na toobi lɛ lá yɛ shinaatsei lɛ ahe lɛ, eho amɛhe. Gbekɛbii gboiii yɛ nakai shiai lɛ amli. Mizraim maŋtsɛ Farao she gbeyei yɛ nakai nii ni Yehowa bɔfo lɛ fee lɛ hewɔ. No hewɔ lɛ, Farao kɛɛ Israelbii lɛ akɛ: ‘Nyɛye nyɛhe ni nyɛbaanyɛ nyɛya. Nyɛshia Mizraim nyɛyaa!’ Kɛkɛ ni amɛbua amɛnibii anaa amɛtere amɛ yomai kɛ tejii ni amɛshi.

Yehowa sumɔɔɔ ni ewebii lɛ ahiɛ akpa bɔ ni eha amɛye amɛhe lɛ nɔ. No hewɔ lɛ, ekɛɛ akɛ: ‘Daa afi lɛ, nyɛyea niyenii ni tamɔ nɔ ni nyɛye gbɛkɛ nɛɛ.’ Amɛtsɛ́ nɛkɛ niyenii krɛdɛɛ nɛɛ akɛ Hehoo. Ani ole nɔ hewɔ?— Ejaakɛ nakai gbɛkɛ lɛ, Nyɔŋmɔ bɔfo lɛ ‘ho’ shiai ni akɛ lá ekadi he lɛ ‘ahe.’—2 Mose 12:1-13, 24-27, 31.

Yesu kɛ ebɔfoi lɛ miisusu enɛ he beni amɛye Hehoo niyenii lɛ. Yɛ no sɛɛ lɛ, Yesu fee nɔ ko ni he hiaa waa. Shi dani ebaafee nakai lɛ, ashwie bɔfo Yuda ni yeee anɔkwa lɛ. Kɛkɛ ni Yesu kɔlɔ aboloi ni eshwɛ lɛ eko, ni esɔle eshwie nɔ, ni ekumɔ mli, ni ekɛha ebɔfoi lɛ. Ekɛɛ akɛ: “Nyɛhea, nyɛyea!” Kɛkɛ ni ekɛɛ amɛ akɛ: ‘Aboloo nɛɛ damɔ shi kɛha migbɔmɔtso ni mikɛbaaha kɛ́ migbo kɛha nyɛ lɛ.’

No sɛɛ lɛ Yesu wó kpulu ni wein tsuru yɔɔ mli lɛ. Beni esaa esɔle ekoŋŋ lɛ, ekɛha amɛ ni ekɛɛ akɛ: “Nyɛ fɛɛ nyɛnua eko!” Kɛkɛ ni ekɛɛ amɛ akɛ: ‘Nɛkɛ wein nɛɛ damɔ shi kɛha milá. Etsɛŋ ni mafɔse milá mashwie shi koni mikɛha nyɛye nyɛhe kɛjɛ nyɛhe eshai amli. Nyɛyaa nɔ nyɛfea enɛ ni nyɛŋɔkai mi.’—Mateo 26:26-28; 1 Korintobii 11:23-26.

Mɛni Yesu lá lɛ, ni Yesu kɛto wain tsuru he lɛ baanyɛ afee kɛhã wɔ?

Ani okadi akɛ Yesu kɛɛ esa akɛ kaselɔi lɛ aya nɔ amɛfee enɛ ni amɛŋɔkai lɛ?— Amɛyeŋ Hehoo niyenii lɛ dɔŋŋ. Yɛ no najiaŋ lɛ, daa afi lɛ, amɛbaaye niyenii krɛdɛɛ nɛɛ shikome koni amɛkɛkai Yesu kɛ egbele lɛ. Atsɛɔ niyenii nɛɛ akɛ Nuŋtsɔ lɛ Gbɛkɛnaashi Niyenii. Wɔfɔɔ lɛ tsɛmɔ ŋmɛnɛ akɛ Kaimɔ lɛ. Mɛni hewɔ?— Ejaakɛ ehaa wɔkaiɔ nɔ ni Yesu kɛ e-Tsɛ Yehowa Nyɔŋmɔ fee kɛha wɔ lɛ.

Esa akɛ aboloo lɛ aha wɔkai Yesu gbɔmɔtso lɛ. Eesumɔ ni ekɛ nakai gbɔmɔtso lɛ ashã afɔle koni wɔná naanɔ wala. Ni wein tsuru lɛ hu?— Esa akɛ no akai wɔ bɔ ni Yesu lá lɛ jara wa ha lɛ. Ejara wa kwraa fe Mizraim Hehoo toobi lɛ lá lɛ. Ani ole nɔ hewɔ?— Biblia lɛ kɛɔ akɛ Yesu lá lɛ baanyɛ ekɛ eshaifaa abaha wɔ. Ni kɛ ajie wɔhe eshai lɛ fɛɛ kɛtee lɛ, wɔhe yeŋ, wɔgbɔlɔŋ, ni wɔgboiŋ dɔŋŋ. Esa akɛ wɔkai enɛ kɛ wɔtee Kaimɔ lɛ shishi lɛ.

Ani esa akɛ mɔ fɛɛ mɔ aye aboloo lɛ ni enu wein lɛ eko yɛ Kaimɔ lɛ shishi?— Ojogbaŋŋ, Yesu kɛɛ mɛi ni yeɔ ni amɛnuɔ lɛ akɛ: ‘Nyɛbaaná gbɛfaŋnɔ yɛ mimaŋtsɛyeli lɛ mli, ni nyɛkɛ mi baatara maŋtsɛsɛii anɔ yɛ ŋwɛi.’ (Luka 22:19, 20, 30) Enɛ tsɔɔ akɛ amɛbaaya ŋwɛi ni amɛkɛ Yesu baatsɔmɔ maŋtsɛmɛi. No hewɔ lɛ, esa akɛ mɛi ni yɔɔ hiɛnɔkamɔ akɛ amɛkɛ Yesu baaye maŋtsɛ yɛ ŋwɛi lɛ pɛ aye aboloo lɛ ni amɛnu wein lɛ eko.

Shi esa akɛ mɛi ni yeee aboloo lɛ ni amɛnuuu wein lɛ eko po aya Kaimɔ lɛ shishi. Ani ole nɔ hewɔ?— Ejaakɛ Yesu kɛ ewala ha yɛ wɔ hu wɔ hewɔ. Kɛji akɛ wɔtee Kaimɔ lɛ shishi lɛ, wɔtsɔɔ akɛ wɔhiɛ kpako nɔ. Wɔkaiɔ Nyɔŋmɔ naakpɛɛ nikeenii lɛ.

Ŋmalɛi ni ji 1 Korintobii 5:7; Efesobii 1:7; 1 Timoteo 2:5, 6; kɛ 1 Petro 1:18, 19 fata ŋmalɛi ni tsɔɔ bɔ ni Yesu kpɔmɔnɔ lɛ he hiaa ha lɛ ahe.