Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 43

Namɛi Ji Wɔnyɛmimɛi Hii Kɛ Yei Lɛ?

Namɛi Ji Wɔnyɛmimɛi Hii Kɛ Yei Lɛ?

GBI ko lɛ, Tsɔɔlɔ Kpele lɛ bi sane ko ni haa mɔ hiɛ feɔ lɛ yaa. No ji akɛ: “Namɔ ji minyɛ, ni namɛi ji minyɛmimɛi?” (Mateo 12:48) Ani obaanyɛ oha nakai sanebimɔ lɛ hetoo?— Ekolɛ ole akɛ atsɛɔ Yesu mami akɛ Maria. Shi ani ole enyɛmimɛi hii lɛ agbɛi?— Ani eyɛ nyɛmimɛi yei hu?—

Biblia lɛ kɛɔ akɛ, atsɛɔ Yesu nyɛmimɛi hii lɛ akɛ: “Yakobo kɛ Yose kɛ Simon kɛ Yuda.” Ni Yesu yɛ nyɛmimɛi yei ni yɔɔ wala mli beni eshiɛɔ lɛ. Akɛni Yesu ji kromɔbi hewɔ lɛ, eye amɛ fɛɛ onukpa.—Mateo 13:55, 56; Luka 1:34, 35.

Ani Yesu nyɛmimɛi hii lɛ hu ji ekaselɔi?— Biblia lɛ kɛɔ akɛ, shishijee lɛ ‘amɛheee enɔ amɛyeee.’ (Yohane 7:5) Shi kɛlɛ, yɛ sɛɛ mli lɛ Yakobo kɛ Yuda batsɔmɔ ekaselɔi ni amɛŋmala Biblia mli woji lɛ ekomɛi po. Ani ole woji ni amɛŋmala lɛ?— Hɛɛ, Yakobo kɛ Yuda.

Eyɛ mli akɛ aŋmalako Yesu nyɛmimɛi yei lɛ agbɛi yɛ Biblia lɛ mli moŋ, shi wɔle akɛ kɛ hooo kwraa lɛ eyɛ nyɛmimɛi yei enyɔ. Shi kɛlɛ, eeenyɛ eba akɛ eyɛ nyɛmimɛi yei ni fa fe nakai. Ani nɛkɛ enyɛmimɛi yei nɛɛ batsɔmɔ ekaselɔi?— Biblia lɛ ewieee he, no hewɔ lɛ wɔleee. Shi ani ole nɔ hewɔ ni Yesu bi akɛ, “Namɔ ji minyɛ, ni namɛi ji minyɛmimɛi” lɛ?— Ha ni wɔtao mli wɔkwɛ.

Yesu miitsɔɔ ekaselɔi lɛ anii, ni mɔ ko bafo enitsɔɔmɔ lɛ mli ni ekɛɛ akɛ: “Onyɛ kɛ onyɛmimɛi lɛ damɔ agbó lɛ naa miitao amɛkɛo awie.” No hewɔ lɛ, Yesu ŋɔ hegbɛ lɛ koni ekɛtsɔɔ amɛ nɔ ko ni he hiaa waa kɛtsɔ nakai sane ni haa mɔ hiɛ feɔ lɛ yaa ni ebi lɛ nɔ akɛ: “Namɔ ji minyɛ, ni namɛi ji minyɛmimɛi?” Ekpã enine mli etsɔɔ ekaselɔi lɛ ni eha hetoo akɛ: “Naa, minyɛ kɛ minyɛmimɛi nɛ!”

Kɛkɛ ni Yesu gbála nɔ ni etaoɔ etsɔɔ lɛ mli ni ekɛɛ akɛ: “Mɔ fɛɛ mɔ ni aaafee mitsɛ ni yɔɔ ŋwɛi lɛ suɔmɔnaa nii lɛ, lɛ nɔŋŋ ji minyɛmi nuu kɛ minyɛmi yoo kɛ minyɛ.” (Mateo 12:47-50) Enɛ tsɔɔ bɔ ni Yesu sumɔɔ ekaselɔi lɛ asane ha. Eetsɔɔ wɔ akɛ ekaselɔi lɛ tamɔ nyɛmimɛi hii kɛ yei diɛŋtsɛ kɛha lɛ.

Namɛi Yesu tsɔɔ akɛ amɛji enyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ?

No mli lɛ, Yesu diɛŋtsɛ nyɛmimɛi hii—Yakobo, Yose, Simon, kɛ Yuda—heee amɛyeee akɛ Nyɔŋmɔ Bi ji Yesu. Ekolɛ amɛheee nɔ ni bɔfo Gabriel kɛɛ amɛmami lɛ amɛyeee. (Luka 1:30-33) No hewɔ lɛ, ekolɛ amɛsumɔɔɔ Yesu sane. Mɔ fɛɛ mɔ ni feɔ enii tamɔ nakai lɛ efeee ehe nyɛmi nuu loo nyɛmi yoo kpakpa. Ani ole mɔ ko ni esumɔɔɔ enyɛmi nuu loo enyɛmi yoo sane?—

Biblia lɛ gbaa Esau kɛ Yakob he sane, kɛ bɔ ni Esau mli fũ aahu akɛ, ekɛɛ akɛ: “Magbe minyɛmi Yakob” lɛ. Amɛmami, Rebeka she gbeyei aahu akɛ eha Yakob jo foi bɔni afee ni Esau akanyɛ egbe lɛ. (1 Mose 27:41-46) Shi kɛlɛ, afii babaoo komɛi asɛɛ lɛ, Esau tsake esubaŋ, ni efua Yakob ni eshɔ enaa.—1 Mose 33:4.

Be ko sɛɛ lɛ, Yakob fɔ bihii 12. Shi Yakob bihii onukpai lɛ sumɔɔɔ amɛnyɛmi nuu fioo ni ji Yosef lɛ sane. Amɛhe tsɛ̃ lɛ akɛni eji bi ni amɛpapa sumɔɔ esane fe fɛɛ lɛ hewɔ. No hewɔ lɛ, amɛhɔ̃ɔ lɛ amɛha mɛi komɛi ni heɔ nyɔji ni nyiɛ gbɛ kɛmiiya Mizraim. Kɛkɛ ni amɛkɛɛ amɛpapa akɛ, kooloo awuiyelɔ ko egbe Yosef. (1 Mose 37:23-36) Onaaa akɛ enɛ yɛ gbeyei waa?—

Sɛɛ mli lɛ, Yosef nyɛmimɛi lɛ shwa amɛhe yɛ nɔ ni amɛfee lɛ hewɔ. No hewɔ lɛ, Yosef kɛfa amɛ. Ani oona bɔ ni Yosef tamɔ Yesu ha?— Yesu diɛŋtsɛ bɔfoi lɛ jo foi amɛshi lɛ beni eyɔɔ haomɔ mli lɛ, ni Petro po je ŋwane akɛ eleee lɛ. Shi kɛlɛ, Yesu kɛfa amɛ fɛɛ tamɔ bɔ ni Yosef fee lɛ.

Mɛni esa akɛ wɔkase kɛjɛ nɔ ni Kain fee Habel lɛ mli?

Agbɛnɛ nyɛmimɛi hii enyɔ ni ji Kain kɛ Habel hu yɛ. Wɔbaanyɛ wɔkase nii kɛjɛ amɛ hu amɛdɛŋ. Nyɔŋmɔ na yɛ Kain tsui mli akɛ, esumɔɔɔ enyɛmi lɛ sane kwraa. No hewɔ lɛ, Nyɔŋmɔ kɛɛ Kain akɛ etsake esubaŋ. Eji Kain sumɔɔ Nyɔŋmɔ lɛɛlɛŋ kulɛ, ebaabo lɛ toi. Shi esumɔɔɔ Nyɔŋmɔ. Gbi ko lɛ, Kain kɛɛ Habel akɛ: “Ha ni wɔya ŋa lɛ nɔ.” Habel kɛ Kain tee. Beni amɛyɔɔ ŋa lɛ nɔ lɛ, Kain kɛ nɔ ko tswa enyɛmi lɛ waa ni egbe lɛ.—1 Mose 4:2-8, NW.

Biblia lɛ kɛɔ wɔ akɛ, nikasemɔ krɛdɛɛ ko yɛ ni esa akɛ wɔkase kɛjɛ mli. Ani ole nɔ ni ji?— ‘No ji shɛɛ sane ní onu kɛjɛ shishijee lɛ ákɛ: Wɔsumɔsumɔɔ wɔhe; jeee tamɔ Kain ní jɛ mɔ fɔŋ lɛ mli lɛ.’ No hewɔ lɛ, esa akɛ nyɛmimɛi hii kɛ yei asumɔsumɔɔ amɛhe. Esaaa akɛ amɛfeɔ tamɔ Kain.—1 Yohane 3:11, 12.

Mɛni hewɔ esaaa akɛ wɔtamɔɔ Kain lɛ?— Ejaakɛ Biblia lɛ kɛɔ akɛ, ‘ejɛ mɔ fɔŋ’ Satan Abonsam “lɛ mli.” Akɛni Kain fee enii tamɔ Abonsam hewɔ lɛ, ebafee tamɔ nɔ ni Abonsam ji epapa.

Ani oona nɔ hewɔ ni ehe hiaa akɛ osumɔ onyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ asane?— Kɛji akɛ osumɔɔɔ amɛsane lɛ, no lɛ namɔ bii okaseɔ lɛ?— Abonsam bii lɛ. Osumɔŋ ni otamɔ nakai, aloo obaasumɔ?— No hewɔ lɛ te obaafee tɛŋŋ otsɔɔ akɛ oosumɔ ni otsɔ Nyɔŋmɔ bi lɛ?— Kɛtsɔ onyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ ni ooosumɔ amɛsane jogbaŋŋ lɛ nɔ.

Shi mɛni ji suɔmɔ?— Suɔmɔ ji henumɔ ko ni naa wa ni yɔɔ wɔmli ni haa wɔsumɔɔ akɛ wɔfee nibii kpakpai wɔha mɛi krokomɛi. Wɔtsɔɔ akɛ wɔsumɔɔ mɛi krokomɛi asane kɛji wɔyɛ henumɔ kpakpa kɛha amɛ, ni wɔfee nibii kpakpai wɔha amɛ. Ni namɛi ji wɔnyɛmimɛi hii kɛ yei ni esa akɛ wɔsumɔ amɛsane lɛ?— Kaimɔ akɛ, Yesu tsɔɔ akɛ amɛji mɛi ni feɔ Kristofoi aweku agbo lɛ.

Mɛɛ gbɛ nɔ obaatsɔɔ yɛ akɛ osumɔɔ onyɛmi sane?

Yɛ mɛɛ gbɛ nɔ ehe hiaa akɛ wɔsumɔ nɛkɛ Kristofoi nyɛmimɛi hii kɛ yei nɛɛ asane?— Biblia lɛ kɛɔ akɛ: “Mɔ ni sumɔɔɔ lɛ diɛŋtsɛ enyɛmi [nuu loo yoo] ni enaa lɛ lɛ, Nyɔŋmɔ ni enaaa lɛ lɛ, te aaafee tɛŋŋ ni eeenyɛ lɛ esumɔŋ?” (1 Yohane 4:20) No hewɔ lɛ, wɔnyɛŋ wɔsumɔ mɛi fioo komɛi pɛ asane yɛ Kristofoi aweku lɛ mli. Esa akɛ wɔsumɔ amɛ fɛɛ amɛsane. Yesu kɛɛ akɛ: “Kɛji nyɛsumɔɔ nyɛhe lɛ, no mɛi fɛɛ kɛaale akɛ mikaselɔi ji nyɛ.” (Yohane 13:35) Ani osumɔɔ nyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ fɛɛ asane?— Kaimɔ akɛ, kɛji akɛ ofeee nakai lɛ, onyɛŋ osumɔ Nyɔŋmɔ lɛɛlɛŋ.

Te wɔɔfee tɛŋŋ wɔtsɔɔ akɛ wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ asane lɛɛlɛŋ?— Ojogbaŋŋ, kɛji akɛ wɔsumɔɔ amɛsane lɛ, no lɛ wɔtsiŋ wɔhe kɛjɛŋ amɛhe akɛni wɔsumɔɔɔ ni wɔkɛ amɛ awie hewɔ. Wɔbaasumɔ amɛ fɛɛ amɛsane. Wɔbaafee nibii kpakpai wɔha amɛ daa nɛɛ ni wɔbaasumɔ ni wɔkɛ amɛ aja nibii ni wɔyɔɔ lɛ. Ni kɛ ebalɛ akɛ amɛyaje haomɔ ko mli lɛ, wɔbaaye wɔbua amɛ ejaakɛ wɔji weku agbo diɛŋtsɛ.

Kɛji akɛ wɔsumɔɔ wɔnyɛmimɛi hii kɛ yei lɛ fɛɛ asane diɛŋtsɛ lɛ, belɛ mɛni no tsɔɔ?— No tsɔɔ akɛ wɔji Yesu, mɔ ni ji Tsɔɔlɔ Kpele lɛ kaselɔi. Ni ani jeee nakai wɔsumɔɔ akɛ wɔfee?—

Atsɔɔ wɔnyɛmimɛi hii kɛ yei ni wɔɔsumɔ amɛsane lɛ hu mli yɛ Galatabii 6:101 Yohane 4:8, 21. Mɛni hewɔ ogbeleee bo diɛŋtsɛ o-Biblia lɛ ni okane nakai ŋmalɛi lɛ?