Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

Shi kɛya he ni ato saneyitsei lɛ anaa yɛ lɛ

YITSO 89

Be ni Eyaa Yudea lɛ, Etsɔɔ Nii yɛ Perea

Be ni Eyaa Yudea lɛ, Etsɔɔ Nii yɛ Perea

LUKA 17:1-10 YOHANE 11:1-16

  • KƐ́ MƆ KO TƆ̃TƆ MƆ KO NANE LƐ, EJI HIƐDƆƆ SANE

  • OKƐ ESHA AFA NI OJIE HEMƆKƐYELI KPO

Yesu ‘fo Yordan’ kɛtee he ko ni atsɛɔ jɛmɛ Perea, ni ehi jɛmɛ be saŋŋ. (Yohane 10:40) Amrɔ nɛɛ, ewó ehiɛ ewo wuoyi kɛmiiya Yerusalem.

Jeee Yesu kome pɛ fãa gbɛ lɛ. Ekaselɔi lɛ kɛ “asafoku babaoo ko” ni amɛteŋ mɛi komɛi ji toohelɔi kɛ mɛi ni ale amɛ akɛ eshafeelɔi lɛ hu fata ehe. (Luka 14:25; 15:1) Farisifoi lɛ kɛ woloŋmalɔi ni wieɔ shiɔ nibii ni Yesu wieɔ loo efeɔ lɛ hu yɛ jɛmɛ. Be ni Yesu gba gwantɛŋ ni laaje, binuu ni laaje, kɛ nuu niiatsɛ kɛ Lazaro he nɔkwɛmɔnii lɛ, no mli lɛ amɛyɛ jɛmɛ, ni no hewɔ lɛ, amɛyɛ nibii babaoo ni sa akɛ amɛjwɛŋ nɔ.​—Luka 15:2; 16:14.

Akɛni ekolɛ Yesu hiɛ kpako wiemɔ ni Farisifoi lɛ kɛ woloŋmalɔi lɛ wie amɛshi lɛ kɛ ehe fɛo ni amɛye lɛ nɔ hewɔ lɛ, egbala ejwɛŋmɔ kɛtee ekaselɔi lɛ anɔ. Ewie saji komɛi ni ewie he momo yɛ Galilea lɛ ahe.

Akɛ nɔkwɛmɔnɔ lɛ, Yesu wie akɛ: “Bɔ fɛɛ bɔ ni fee lɛ, nibii ni hãa mɛi anane tɔ̃tɔɔ baaba. Shi kpoo hã mɔ ni amɛbaatsɔ enɔ kɛba lɛ! . . . Nyɛhiɛ ahia nyɛhe nɔ. Kɛ́ onyɛmi fee esha ko lɛ, kã ehiɛ, ni kɛ́ etsake etsui lɛ, kɛfa lɛ. Kɛ́ efee esha eshi bo shii kpawo po yɛ gbi kome mli, ni eku esɛɛ eba oŋɔɔ shii kpawo ebakɛɛ akɛ, ‘Mitsake mitsui’ lɛ, esa akɛ okɛfa lɛ.” (Luka 17:1-4) Ekolɛ Yesu naagbee wiemɔ lɛ baahã Petro akai sane ko ni ebi ni kɔɔ eshai ni akɛaafa shii kpawo lɛ he lɛ.​—Mateo 18:21.

Ani Yesu kaselɔi lɛ baanyɛ amɛkɛ nɔ ni ewieɔ lɛ atsu nii? Be ni amɛkɛɛ Yesu akɛ, “Fatamɔ wɔhemɔkɛyeli lɛ he ohã wɔ” lɛ, Yesu kɛɛ amɛ akɛ: “Kɛ́ nyɛyɛ hemɔkɛyeli ni dalɛ tamɔ sinapi wu lɛ, nyɛbaakɛɛ sikamino tso nɛɛ akɛ, ‘Fãa kɛ oshishifã ni oyatɛo ohe yɛ ŋshɔ lɛ mli!’ ni ebaabo nyɛ toi.” (Luka 17:5, 6) Anɔkwa, kɛ́ mɔ ko yɛ hemɔkɛyeli fioo ko po lɛ, ebaanyɛ efee nibii wuji.

Yesu tsɔɔ ebɔfoi lɛ nɔ hewɔ ni esa akɛ amɛba amɛhe shi hu, ekɛɛ amɛ akɛ: “Nyɛteŋ namɔ yɔɔ nyɔŋ ni kɛ tsina kɔi miihu loo eekwɛ kooloi, ni kɛ́ nyɔŋ lɛ jɛ ŋmɔ mli eba lɛ, ebaakɛɛ lɛ akɛ, ‘Ba biɛ mramra ni obata okpɔlɔ lɛ he oye nii’? Moŋ lɛ, ani ekɛŋ lɛ akɛ, ‘Saamɔ nɔ ko oto mi koni maye gbɛkɛ nɛɛ, ni owo atade hiɛhaanɔ ni osɔmɔ mi kɛyashi maye nii ni manu nii magbe naa, ni no sɛɛ lɛ, obaanyɛ oye nii ni onu nii’? Ani ebaada nyɔŋ lɛ shi akɛni efee nɔ ni afã lɛ lɛ? Mikpaaa shi. Nakai nɔŋŋ nyɛ hu, kɛ́ nyɛfee nibii fɛɛ ni afã nyɛ lɛ, nyɛkɛa akɛ: ‘Nyɔji ni he bɛ sɛɛnamɔ ko ji wɔ. Nɔ ni ji wɔgbɛnaa akɛ wɔtsuɔ lɛ, no pɛ wɔtsu nɛɛ.’”​—Luka 17:7-10.

Esa akɛ Nyɔŋmɔ tsuji fɛɛ ana akɛ ehe miihia ni akɛ nɔ ni Nyɔŋmɔ sumɔɔ aye klɛŋklɛŋ yɛ shihilɛ mli. Kɛfata he lɛ, esa akɛ amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ ana akɛ eji hegbɛ kpele ni ená akɛ eji Nyɔŋmɔ tsulɔ.

Eeenyɛ efee akɛ, enɛ sɛɛ nɔŋŋ lɛ, mɔ ko ni Maria kɛ Marta tsu lɛ Yesu ŋɔɔ lɛ kɛ shɛɛ bahã Yesu. Lazaro nyɛmimɛi yei ji Maria kɛ Marta, ni amɛyɛ Betania yɛ Yudea. Tsulɔ lɛ kɛɛ Yesu akɛ: “Nuŋtsɔ, naa! mɔ ni odɔɔ ehe lɛ he miiye.”​—Yohane 11:1-3.

Eyɛ mli akɛ Yesu enu akɛ enaanyo Lazaro he miiye waa moŋ, shi ehãaa egba enaa fe nine. Moŋ lɛ, ekɛɛ akɛ: “Nɛkɛ hela nɛɛ jeee nɔ ni baayagbe naa yɛ gbele mli, shi moŋ koni akɛwo Nyɔŋmɔ hiɛ nyam, koni atsɔ no nɔ awo Nyɔŋmɔ Bi lɛ hu hiɛ nyam.” Eye gbii enyɔ kɛfata he yɛ he ni eyɔɔ lɛ, kɛkɛ ni no sɛɛ lɛ, ekɛɛ kaselɔi lɛ akɛ: “Nyɛhãa wɔyaa Yudea ekoŋŋ.” Kaselɔi lɛ kɛɛ lɛ akɛ: “Rabi, etsɛko tsɔ ni Yudeabii lɛ tao akɛ amɛtswia bo tɛi, ni ooya jɛmɛ ekoŋŋ lo?”​—Yohane 11:4, 7, 8.

Yesu here nɔ akɛ: “Ani jeee ŋmɛlɛtswai nyɔŋma kɛ enyɔ yɔɔ jetsɛremɔ mli? Kɛji mɔ ko nyiɛ shwane lɛ, etɛɛɛ, ejaakɛ enaa je nɛɛ la lɛ. Shi kɛji mɔ ko nyiɛ nyɔɔŋ lɛ, etɛɔ, ejaakɛ la lɛ bɛ emli.” (Yohane 11:9, 10) Eeenyɛ efee akɛ, nɔ ni Yesu taoɔ atsɔɔ lɛ ji, be ni Nyɔŋmɔ eto akɛ ekɛtsu esɔɔmɔ nitsumɔ lɛ bako naagbee. Kɛyashi be lɛ baashɛ lɛ, esa akɛ Yesu kɛ be fioo ni eshwɛ lɛ atsu nii kɛmɔ shi.

Yesu kɛfata he akɛ: “Wɔnaanyo Lazaro ewɔ, shi miiya jɛmɛ ni mayatsĩɛ lɛ.” Akɛni kaselɔi lɛ susu akɛ Lazaro ewɔ diɛŋtsɛ ni no hewɔ lɛ ebaanyɛ ete shi hewɔ lɛ, amɛkɛɛ Yesu akɛ: “Nuŋtsɔ, kɛ́ wɔ ewɔɔ lɛ, ehe baawa lɛ.” Yesu kɛɛ amɛ faŋŋ akɛ: “Lazaro egbo . . . Shi nyɛhãa wɔyaa eŋɔɔ.”​—Yohane 11:11-15.

Akɛni Toma le akɛ abaanyɛ agbe Yesu yɛ Yudea, ni eesumɔ ni amɛye amɛbua Yesu hewɔ lɛ, ekɛɛ kaselɔi krokomɛi lɛ akɛ: “Nyɛhãa wɔ hu wɔyaa koni wɔkɛ lɛ ayagbo.”​—Yohane 11:16.