1-2. Gete hio yeksamɔ ga hio Témoin nɛ dɔka nɛ yo nde?

BAZENGELE PAUL awa lani Timothée, nga na aChrétien kue, ti sara kusala ti ala kue (2 Tim. 4:5). E kue e bâ wango ti Paul so na nene ni. Me akpale amanke ape. Aita ti e mingi adoit ti sara ye na mbeto ape si ala fa tënë (2 Tim. 4:2). Na tapande, pensé na aita ti e so ayeke na ando so a kanga lege na ambeni kua ti e wala a kanga même lege na ni kue. Ala fa tënë atâa so ala hinga so a peut ti bi ala na da ti kanga.

² A lingbi awakua ti Jéhovah akanga bê na yâ ti akpale nde nde so apeut ti découragé ala. Na tapande, aita mingi adoit ti sara kua al’heure mingi gï ti mû na azo ti sewa ti ala aye so ala bezoin ni. Ala ye ti fa tënë mingi, me a si na nda-yenga, ala yeke na ngangu mingi ape. Ambeni apeut ti sara aye mingi ape ndali ti so ala yeke na ngangu kobela wala ngu ti ala ague na li ni mingi; ambeni ayeke peut-être même gï na yanga-da. Ambeni abâ lakue so ala yeke ye oko ape na lê ti Jéhovah. Mary, * mbeni ita-wali, atene: “Mbi doit ti sara ngangu ti hon ndö ti asioni pensé so afatigué mbi mingi. Na pekoni, mbi bâ so a yeke na lege ni ape so asioni pensé so asara si mbi yeke na ngoi nga na ngangu ape ti fa tënë.”

3. Getemɔ ɔ be zɔk ha zang article kɛ nde?

³ Atâa akpale wa la e wara, Jéhovah alingbi ti mû na e ngangu so e bezoin ni ti sara ye kue so e lingbi ti sara ti ngbâ ti sara na lo. Kozo ti bâ tongana nyen la Jéhovah apeut ti aidé  e, zia e bâ tongana nyen la lo mû lani ngangu na Paul na Timothée ti fa tënë, atâa akpale so ala wara.

4. Gete hio yeksamɔ Paul kpaa soeki?

⁴ Paul awara lani akpale mingi. Lo yeke lani tâ na bezoin ti ngangu na ngoi so a pika lo, a bo lo na tênë nga a kanga lo (2 aCor. 11:23-25). Paul afa lani polele so na ambeni ngoi lo tiri na asioni pensé (aRom. 7:18, 19, 24). Lo yeke nga lani na mbeni kpale ti seni so ayeke tongana “kî na yâ ti terê ti [lo],” so lo ye lani mingi ti tene Nzapa azi ni.—2 aCor. 12:7, 8.

5. Gete hio mɔ Paul dea soeki, ngase a kpaa hio yeksamɔ?

⁵ Jéhovah amû lani ngangu na Paul ti ngbâ ti fa tënë, atâa akpale so lo wara. Bâ aye so Paul asara lani. Na tapande, na ngoi so lo yeke sara kanga na da ti lo wani na Rome, lo gbu koko ti nzoni tënë na ngia na devant ti amokonzi ti aJuif nga peut-être na devant ti akota zo ti kodro (Kus. 28:17; aPhil. 4:21, 22). Lo fa nga lani tënë na aturugu mingi ti Gbia ti Rome, nga lo fa tënë na azo kue so aga ti bâ lo (Kus. 28:30, 31; aPhil. 1:13). Na oko ngoi ni so, yingo ti Nzapa apusu Paul ti sû alettre so angbâ ti mû maboko na atâ Chrétien juska laso. Na ndö ni, tapande ti Paul akpengba lani aita ti congrégation ti Rome, a sara si aita ti lo ‘ayeke na ngangu mingi ahon ti kozo ti tene tënë ti Nzapa na mbeto pëpe.’ (aPhil. 1:14). Atâa so, na ambeni ngoi, Paul alingbi lani pëpe ti sara ye kue so lo ye ti sara, lo sara aye kue so lo peut ti sara, na “a sara si nzoni tënë akiri amaï”.—aPhil. 1:12.

6. Mɔ nɛ ndang nɛ 2 aCorinthien 12:​9, 10, getemɔ a ha kɔ soeki ha Paul mɔ de tom bɛa mɔ osa wen nde?

⁶ Paul ahinga so ye kue so lo sara na yâ ti kua ti Jéhovah, lo sara ni na ngangu ti Nzapa, me na ngangu ti lo wani ape. Lo hinga so ngangu ti Nzapa “aga ye so alingbi kue.” (Diko 2 aCorinthien 12:9, 10.) Na lege ti yingo vulu ti lo, Jéhovah amû lani ngangu na Paul ti sara kua ti lo ti fango tënë kue, atâa so a sara aye ti ngangu na lo, a kanga lo nga lo wara ambeni kpale nde.

7. Hio gete yeksamɔ Timothée doit soeki mɔ ba nɛ nɔa ha yo gding a tɛ de tom bɛa mɔ osa wen nde?

⁷ Timothée, so ayeke kamarade ti Paul so ayeke maseka ahon lo, adoit nga lani ti zia bê ti lo na ngangu ti Nzapa ti sara kua ti lo ti fango tënë. Timothée na Paul asara lani ayongoro voyage ti missionnaire. Na ndö ni, Paul  atokua lani Timothée na ambeni ndo ti gue ti sara vizite na acongrégation nga ti kpengba aita (1 aCor. 4:17). Peut-être Timothée abâ lani so lo lingbi ape. Peut-être a yeke ndani la Paul awa lo, atene: “Zia lege oko pëpe na mbeni zo ti bâ mo tongana mbumbuse zo ndali ti so mo de maseka.” (1 Tim. 4:12). Nga, na ngoi ni so, Timothée ayeke lani na ye so ayeke tongana kî na yâ ti terê ti lo: mbeni “kobela so ayeke sara [lo] lakue”. (1 Tim. 5:23). Me Timothée ahinga lani so yingo vulu ti Jéhovah so ayeke ngangu mingi ayeke mû na lo ngangu so lo bezoin ni ti fa nzoni tënë nga ti sara na aita ti lo.—2 Tim. 1:7.

8. Jéhovah a haa ngaya ha hio wan-tom bɛa mɛsɛ mɛng nde?

⁸ Laso, Jéhovah amû na awakua ti lo “ngangu so ahon ti so zo ayeke na ni” tongaso si ala ngbâ ti sara na lo be-ta-zo (2 aCor. 4:7). Zia e bâ aye osio so na lege ni Jéhovah ayeke kpengba e nga lo yeke mû maboko na e ti ngbâ be-ta-zo na lo: sambela, Bible, aita nga na kua ti fango tënë.

9. Sombalamɔ lɛma haa kɔ ha ɔ mɛng nde?

⁹ Sambela akpengba e. Na aÉphésien 6:18, Paul awa e ti sambela Nzapa “na ngoi kue”. Nzapa ayeke kiri tënë na sambela ti e na lege so lo yeke kpengba e. Jonnie, mbeni ita-koli na Bolivie, awara mungo maboko so na ngoi so lo wara gbâ ti akpale. Terê ti wali ti lo nga na ti babâ na mama ti lo ason ngangu na oko ngoi ni. A yeke lani ngangu na lo ti bâ lege ti ala ota kue nzoni. Mama ti lo akui, na a mû lani ngoi mingi ti tene wali ti lo na babâ ti lo awara sava. Tongana Jonnie apensé na aye so, lo tene: “Na ngoi so aye aga lani ngangu na mbi, ye so amû lani maboko na mbi lakue ayeke ti fa na Jéhovah polele atënë ti bê ti mbi.” Jéhovah amû lani na Jonnie ngangu so lo bezoin ni ti gbu ngangu. Ronald, mbeni ancien na Bolivie, amä lani so mama ti lo ayeke na cancer. Nze oko na pekoni, lo kui. Nyen la amû maboko na lo ti gbu ngangu? Lo tene: “Na ngoi so mbi yeke sambela Jéhovah, mbi fa na lo atënë ti bê ti mbi kue. Mbi hinga so lo comprendre mbi nzoni ahon azo kue, même nzoni ahon mbi wani.” Na ambeni ngoi, e lingbi ti bâ so akpale ti e ahon ndö ti e wala e hinga ape tënë so e doit ti tene na yâ ti sambela ti e. Me Jéhovah atisa e ti sambela lo, atâa tongana a yeke ngangu na e ti fa na lo atënë ti bê ti e.—aRom. 8:26, 27.

10. Tuka ka aHébreu 4:​12 osa, hazu ge ga yo nɛ gasamɔ pentɛ mɔ tɔ nde ɔ tɔli Bible fin ɔ ba zu ɔ ha zua nde?

¹⁰ Dikongo Bible akpengba e. Gï tongana ti so Paul azia lani bê ti lo na Mbeti ti Nzapa ti kpengba lo nga ti dë bê ti lo, e nga kue e lingbi ti zia bê ti e na Bible (aRom 15:4). Na ngoi so e yeke diko Bible nga e yeke gbu li na ndö ni, Jéhovah alingbi ti sara kua na yingo ti lo ti mû maboko na e ti hinga nzoni mingi tongana nyen la Bible alingbi ti aidé e. (Diko aHébreu 4:12.) Ronald, so e sara tënë ti lo fade, atene: “A nzere na mbi so mbi yeke diko ka mbeni mbage ti Bible lakue na bï. Mbi yeke gbu li mingi na ndö ti asarango ye ti Jéhovah nga tongana nyen la, na ndoye, lo yeke bâ lege ti awakua ti lo. A mû maboko na mbi ti kiri ti wara ngangu.”

11. Mɛng ga Bible haa ngaya ha ma gdia bhoko ka ngɔtɛ pena zu wa nde?

¹¹ Tongana e gbu li na ndö ti aye so e diko na yâ ti Bible, a yeke mû maboko na e ti duti na nzoni bango ndo na ndö ti akpale ti e. Bâ tongana nyen la Bible amû maboko na mbeni ita so ayeke wali-mua, so vundu ahon ndö  ti lo. Mbeni ancien atene na lo so tongana lo diko mbeti ti Job, lo lingbi ti wara anzoni ye ti manda dä. Na ngoi so lo sara ni, na tongo nda ni hio lo komanse ti kasa Job ndali ti sioni bango ndo so lo yeke na ni. Lo imaginé so lo yeke wa Job, lo tene: “Job, pensé gï na ndö ti akpale ti mo ape.” Me na pekoni, lo ga ti bâ so bango ndo ti lo ayeke tâ gï oko na ti Job. A mû maboko na lo ti changé bango ndo ti lo nga a kpengba lo ti gbu ngangu na yâ ti vundu so ayeke sara lo ndali ti koli ti lo so akui.

12. Mɛng ga Jéhovah dea tom nɛ hio ya ɔ Chrétien mɔ ngasisi ɔ?

¹² Amba ti e aChrétien akpengba e. Mbeni lege so Jéhovah ayeke kpengba aChrétien ayeke na lege ti amba ti ala. Paul atene lani so lo yeke ku kungo ti tene lo na aita ti lo ‘awa terê na popo ti’ ala (aRom. 1:11, 12). A nzere mingi na Mary, so e sara tënë ti lo fade, ti duti na terê ti aita. Lo tene: “Jéhovah asara kua na aita so ahinga même lani ape akpale ti mbi. Ala tene mbeni tënë so akpengba mbi wala ala tokua na mbi mbeni carte, na a yeke lani tâ ye so mbi bezoin ni. A mû nga maboko na mbi ti sara lisoro na ambeni ita-wali so ayeke lani na mara kpale ti mbi nga ti manda ye na lege ti aye so ala sara. Lakue a-ancien asara si mbi bâ so aita ti congrégation aye mbi.”

13. Mɛng ga ɔ lɛma ngasasa may ha ngimɔ hio bungbi?

¹³ Mbeni nzoni ndo ti kpengba mba ayeke na ngoi ti abungbi. Na ngoi so mo gue na abungbi, mo peut ti gi ti kpengba amba ti mo na lege so mo fa na ala so mo ye ala nga mo bâ na nene ni aye so ala sara. Na tapande, kozo na mbeni bungbi, Peter, so ayeke ancien, atene na mbeni ita-wali so koli ti lo ayeke Témoin ape, atene: “Mo peut ti imaginé ape so, so mbi bâ mo ge akpengba mbi mingi. Lakue, mo leke amolenge ti mo omene kue pendere, na ala yeke nduru ti mû acommentaire.” Tënë ni andu bê ti lo mingi na lo tene: “Mbi yeke tâ na bezoin ti mä tënë so laso.”

14. Osamɔ be haa kɔ ha ɔ mɛng nde?

¹⁴ Fango tënë akpengba e. Na ngoi so e yeke fa atâ tënë ti Bible na azo, a dë bê ti e nga a kpengba e, atâa azo ni amä e wala pëpe (aProv. 11:25). Mbeni ita-wali so iri ti lo ayeke Stacy abâ tongana nyen la fango tënë apeut ti kpengba zo. Na ngoi so a bi mbeni zo ti sewa ti lo na gigi, vundu asara lo mingi, na lo hunda terê ti lo, lo tene: “Mbi peut fade ti sara mbeni ye ti aidé lo?” A yeke lani ngangu na lo ti pensé na mbeni ye nde. Nyen la amû lani maboko na lo ti gbu ngangu? Fango tënë. Na ngoi so lo yeke fa tënë, lo komanse ti pensé na ndö ti azo ti territoire ti lo so abezoin mungo maboko ti lo. Lo tene: “Na ngoi ni so, Jéhovah amû na mbi mbeni zo so amanda Bible so ague na li ni hio. A kpengba mbi lani mingi. Ye so amû maboko na mbi mingi ayeke kua ti fango tënë.”

15. Getemɔ mɛ yamba nɛ wal hio wen ka Marie tɔa?

¹⁵ Ambeni zo apeut ti bâ so dutingo ti ala amû lege na ala ti fa tënë mingi ape. Tongana mo kue mo bâ tongaso, girisa ape so tongana mo sara ye kue so mo peut ti sara, a yeke nzere na Jéhovah mingi. Bâ encore tapande ti Mary. Na ngoi so lo gue na mbeni territoire so a yeke tene mbeni yanga ti kodro nde dä, lo bâ so lo peut ti sara ye mingi ape. Lo tene: “Teti mbeni ngoi, na fango tënë, ye kue so mbi peut ti sara ayeke gï ti tene mbeni nduru tënë, wala ti diko mbeni versê wala ti zia tract na mbeni zo. Ye so asara si, tongana lo haka terê ti lo na azo so atene yanga ti kodro ni nzoni, lo bâ so lo lingbi ape. Ye oko, lo changé lani bango ndo ti lo. Lo komanse ti bâ so Jéhovah  apeut ti sara kua na lo atâa so lo tene yanga ti kodro ni nzoni ape. Lo tene: “Atënë so ayeke na yâ ti Bible akpengba ape na atâ tënë so ayeke na yâ ni achangé fini ti azo.”

16. Getemɔ lɛma haa kɔ ha hio wi ka mbua ka nu tua mɔ kpaa ngaya?

¹⁶ Tongana e yeke na nzara ti fa tënë, Jéhovah ahinga ni nga lo bâ ni na nene ni, même tongana e yeke gï na yanga-da. Lo lingbi ti zi lege na e ti fa tënë na azo so ayeke bâ lege ti e, wala na adocteur nga na a-infirmier. Tongana e haka kua so e yeke sara fadeso na ti so e sara ândö, a peut ti sara si e découragé. Me tongana e hinga tongana nyen la Jéhovah ayeke mû maboko na e laso, e yeke wara ngangu so e bezoin ni ti gbu ngangu na yâ ti atara kue na ngia.

17. Mɔ nɛ ndang nɛ Zo-ti-fa-tene 11:⁠6, hazu ge lɛma nde ɔ bhɔn ka osa wen, ngase ɔ zɔk mɔ gdonga nɛ hasa na nde?

¹⁷ Na popo ti angongoa ti tâ tënë so e lu, e hinga pëpe ti so wa la awara ndo na yâ ti bê ti zo na akomanse ti maï. (Diko Zo-ti-fa-tene 11:6.) Na tapande, Barbara, mbeni ita-wali so ayeke na ngu 80 na ndö ni, ayeke fa tënë lakue na téléphone nga na lettre. Lo zia na yâ ti mbeni lettre ni Tour ti Ba Ndo ti lango 1 ti mars, ngu 2014, so article “Ye so Nzapa asara ndali ti mo” ayeke na yâ ni. Sân ti hinga, lo tokua lettre ni na mbeni couple so ayeke lani aTémoin ti Jéhovah encore ape. Ala diko Tour ti Ba Ndo ni fani mingi. Koli ni abâ lani so Jéhovah ayeke sara tënë droit na lo. Couple ni akomanse ti gue na abungbi, na nda ni, na peko ti so ahon ngu 27, ala kiri ala ga aTémoin. So Barbara abâ anzoni ye ti peko ti lettre ti lo akpengba lo mingi.

18. Getemɔ ɔ lɛma dea mɔ zɔk dedemɔ nɛ wal ngaya bɛ Sɔ?

¹⁸ Jéhovah amû na e aye mingi ti kpengba e, na tapande sambela, Bible, aita ti e nga na kua ti fango tënë. Tongana e yeke sara kua na aye ni so, e yeke fa na lo so e yeke na confiance so lo lingbi ti mû maboko na e na ayeke ye so lo ye ti sara. Zia e sara lakue confiance na Babâ ti e ti yayu so aye mingi ti mû ngangu ti lo “ti mû maboko na azo so azia bê ti ala kue na lo.”—2 Chron. 16:9.