Jéova di sé Izraélit-la kè fò yo té dé moun ki sen. Pou édé-yo fè sa, mi sa i di-yo : « Fò pa ou maché anmitan pèp-la pou simé manti asi moun pou fè-yo ditò. Fò pa ou chèché a fè pwochen a-w pèd vi a-y. An sé Jéova » (Lév. 19:2, 16).

Kijan pou nou konprann fraz-lasa « Fò pa ou chèché a fè pwochen a-w pèd vi a-y » ? Mi sa on liv ki ka palé dè liv a a Lévitik ka di : « Mòso a vèwsé-lasa […] difisil a èspliké akòz dè èksprésyon ébré la [yo itilizé la]. Si nou ka tradui chak mo a èksprésyon-lasa, sa ka bay “pa mété-w anho a, a koté a, owa a”. »

Sèwten èspésyalis ka pansé kè fraz-lasa k’ay èvè vèwsé 15 la ki ka di : « Fò pa zò aji on mannyè ki pa jis lè zò ka jijé. Fò pa ou montré ou ka fè préférans pou moun ki maléré ni montré ou ka fè préférans pou moun ki rich. Fò ou jijé pwochen a-w èvè jistis » (Lév. 19:15). Dapré sé èspésyalis-lasa, komandman-la nou ka touvé an vèwsé 16 la ki ka di : « Fò pa ou chèché a fè pwochen a-w pèd vi a-y » té vlé di pétèt kè fò pa sèwvitè a Bondyé té fè ponmoun ditò. Fò sé Izraélit-la té tchenn kont dè komandman-lasa lè té ni on pwosé, lè yo té ka fè afè èvè on moun oben adan fanmi a yo. É fò pa yo té fè pon biten ki malonnèt pou yo chèché entéré a yo. Sé vré, fò pa nou fè ponyonn adan sé biten-lasa, men ni ondòt mannyè nou pé konprann komandman-lasa é sa pi lojik.

Aprézan, an-nou gadé prèmyé pawti a vèwsé-la. Bondyé té ka entèwdi sé Izraélit-la maché anmitan pèp-la pou manti asi moun pou fè-yo ditò. Sé vré kè lè on moun ka fè kankan sa pé menné pwoblèm osi. Men lè on moun ka manti asi ondòt moun pou fè-y ditò sé on biten ki pi grav (Pwov. 10:19 ; Ékl. 10:12-14 ; 1 Tim. 5:11-15 ; Jak 3:6). Pli souvan ki rarman on moun ki ka manti konsa asi ondòt moun bizwen sali répitasyon a-y. Défwa, i pé jous manti douvan lalwa asi moun-lasa, kifè sa pé mèt vi a moun-lasa andanjé. Pa ègzanp, sé sa ki rivé Nabòt. Déotwa moun manti asi-y pou yo té fè-y ditò é akòz dè sa yo tchouyé-y a koudwòch alòskè i té inosan (1 Wa 21:8-13). Donk, kon dézyèm pawti a Lévitik 19:16 ka di, on moun ki ka manti asi ondòt moun pou fè-y ditò pé jous rivé a ‘fè moun-lasa pèd vi a-y’.

Anplis, on moun ki ka manti asi on moun pou fè-y ditò hay moun-lasa. Mi sa nou ka li an 1 Jan 3:15 : « Si on moun hay frè a-y, sé on asasen, é zò sav lavi étèwnèl pa ka rété andidan a pon asasen. » É apré kè Jéova di : « Fò pa ou chèché a fè pwochen a-w pèd vi a-y », mi sa i di anko : « Fò pa ou hay frè a-w adan tchè a-w » (Lév. 19:17).

Alò dézyèm pawti a Lévitik 19:16 ka ba sé krétyen-la on avèwtisman é fò-yo pran sa oséryé menm. Lè dé mové lidé ka vin an lèspri an nou asi on moun, fò-nou wòté-yo é fò pa nou manti asi ponmoun pou nou fè-y ditò. Si nou ka manti asi on moun pou nou fè-y ditò pas nou pa enmé-y oben pas nou jalou-y, adan on sans sé konsi nou ka ‘chèché a fè moun-lasa pèd vi a-y’. É pétèt kè sa vlé di kè nou hay moun-lasa. Men an réyalité nou sav byen kè fò pa sé krétyen-la hay ponmoun (Mat. 12:36, 37).