Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

ISTWA A TOUT ON VI

Adan tout désizyon an té ka pran, an toujou mèt Jéova prèmyé douvan

Adan tout désizyon an té ka pran, an toujou mèt Jéova prèmyé douvan

AN TÉ ka rété a Karakas o Vénézyéla adan on bèl kaz. É sé yenki moun rich ki té ka rété adan kawtyé an mwen. On joumaten an 1984, an té ka pati mwen a-y travay. Tan-la té bèl ! É asi chimen-la, an té ka sonjé on awtik a Tou dè Gad an té li ki té ka ankourajé-nou réfléchi asi sa vwazen an nou ka pansé dè nou. An té ka gadé sé bèl kaz-la ki an kawtyé an mwen la é an pozé-mwen kèsyon-lasa : Lè vwazen an mwen ka vwè-mwen, ès yo ka di kè an sé on boug ki ka travay labank é ki réyisi vi a-y oben kè an sé on moun ki ka sèvi Bondyé é ki ka travay labank pou ba fanmi a-y on dèkwa ? Lè an réfléchi asi sa, an rann-mwen kont kè vwazen an mwen té ka vwè-mwen yenki kon on boug ki ka travay labank é ki réyisi, é sa pa té ka fan’an plézi. Kifè, an désidé fè on biten pou chanjé sa.

An fèt lè 19 mé 1940 a Amioun, o Liban. Kèlkè lanné apré, nou ay rété a Tripoli èvè fanmi an mwen. An lévé adan on fanmi ki té konnèt Jéova é ki té enmé-y fò. An té ni 3 sè é on frè é sé mwen ki té 2èm timoun-la. Paran an nou té enmé-nou onlo é nou té ni tchè-kontan. Fanmi an mwen pa té ka mèt lajan prèmyé douvan an vi a yo men sa ki té pi enpòwtan, sé té kè nou étidyé Labib, kè nou ay réinyon é kè nou ay an prédikasyon.

Té ni plizyè krétyen wen adan lasanblé an mwen. Michel Aboud sé té yonn adan yo. I té ka kondui étid dè liv-la. Sé konsa sa yo té ka kriyé étid biblik a lasanblé-la avan. I vin konnèt lavérité a Nouyòk é sé-y ki ay préché an 1é o Liban adan lézanné 1920. Adan lasanblé-la, té ni 2 sè ki té fè lékòl a Galaad. Non a yo sé té Anne é Gwen Beavor. An pa jen oubliyé jan Michel té janti èvè yo é jan i té ni rèspé pou yo. Anne é Gwen vin zanmi a fanmi an nou. Plizyè lanné apré, a pa ti kontan an té kontan jwenn Anne o Zétazini ! Kèlkè tan apré, an jwenn Gwenn ki té mayé èvè Wilfred Gooch é ki té bétélit an Anglètè aprézan.

NOU KA PRÉCHÉ O LIBAN

Lèwvwè an té timoun, pa té ni granzafè a Témwen a Jéova o Liban. Men nou té ka pòté bon mannèv pou édé sé moun-la konnèt sa Labib ka di. Men sèwten chèf a rèlijyon pa té kontan é yo jous anpéché-nou fè sa. Men sa pa arété-nou. É an ka jous sonjé déotwa biten ki rivé-nou.

On jou, an té ka préché èvè sè an mwen Sana adan on batiman. Nou té ka palé èvè déotwa moun douvan pòt a kaz a yo, lèwgadé on prèt enn parèt. Sé dwèt on moun ki kriyé-y. Prèt-la mété-y ka jiré sè an mwen, i vin vyolan é i bouwé sè an mwen an lèskalyé-la. Sa blésé sè an mwen. On moun kriyé lapolis é yo vin. Yo fè ansòt pou on moun édé Sana é yo menné labé-la lapolis. Lè yo rivé, yo rann-yo kont kè i té ni on fizi. Alò on polisyé mandé-y : « Men ka ou ka aprann sé moun-la menm ? Ou ka aprann-yo konnèt Bondyé oben ou ka aprann-yo fè mové biten ? »

Ondòt biten an ka sonjé ankò sé lè nou té louwé on kaw pou nou té ay préché adan on vil ki té lwen. Nou té ka préché ti préché an nou, lèwgadé, yo ay di labé-la sa. Labé-la enn sanblé onpakèt moun é sé moun-la koumansé ataké-nou. Yo koumansé voyé wòch asi nou é yo trapé papa an tèt. Figi a-y té plen san é an ka sonjé sa toujou. I viré an kaw-la èvè manman é nou té ka suiv-yo. Men nou té enkyèt ! An pé’é jen oubliyé sa manman di pannan i té ka nétwayé figi a papa : « Jéova, padonné-yo. Yo pa sav sa yo ka fè. »

Ondòt fwa, nou ay vwè fanmi an nou ki té ka rété koté-la an fèt la. Aka granpè an mwen té ni on évèk. I té sav kè paran an mwen té Témwen a Jéova men sé ban mwen i vin palé. A moman-lasa, an té ni yenki 6 an. Mi sa i mandé-mwen : « É vou, poukwa ou po’o pran lèbatèm ? » An réponn-li kè an té on timoun toujou é kè pou an té pran lèbatèm, fò an té konnèt Labib pibyen é fò an té ni on fwa ki solid. Konm répons an mwen pa té agou a-y, i ay rakonté granpè an mwen kè an dérèspèkté-y.

Érèzman, sé sitiyasyon-lasa pa té ka rivé souvan. An jénéral, sé Libanè-la sé dé moun ki janti é sé dé moun ki ka akéyi lézòt byen. Nou té ni labitid ni dé bèl ti diskisyon èvè sé moun-la, é nou té ka étidyé èvè onlo adan yo osi.

NOU DÉSIDÉ AY VIV ADAN ONDÒT PÉYI

An té lékòl toujou lèwvwè on jenn frè vin an vakans o Liban. Frè-lasa té ka rété Vénézyéla. I té ka vin adan lasanblé an nou é i fè konésans èvè sè an mwen Wafa. Yo mayé é aprésa yo ay viv o Vénézyéla. Wafa té ka ékri-nou é adan lèt a-y i té ka mandé Papa pou nou vin viv o Vénézyéla. I té ka vwè mank an nou onlo. I té ka ensisté tèlman kè nou fin pa ay viv o Vénézyéla.

An 1953, nou touvé on kaz a Karakas, é nou ay rété owa prézidan-la. Konm an té jenn toujou, lèwvwè an té ka vwè prézidan-la ka pasé adan gwo loto a-y, a pa ti kontan an té kontan ! I té jou ni chofè. Men pou fanmi an mwen sa pa té fasil, pas fò-yo té fè kò èvè on nouvo péyi, on nouvo lang é on nouvo kilti. Anplisdisa, sa sé moun-la té ka manjé an péyi-la a pa sa nou té ni labitid manjé é tanpérati-la pa té menm biten ki la nou té ka rété avan. Koumansé fanmi an mwen té koumansé abityé-yo, on malè rivé-nou é nou pa té ka atann-nou a sa.

Dè gòch a dwat : Pap’an mwen. Manman mwen. Mwen an 1953 lè fanmi an nou vin rété o Vénézyéla.

ON MALÈ KA RIVÉ-NOU

Papa koumansé santi kè kò-la pa té bon. Sa siwprann-nou pas papa pa jen té malad. Sé té on moun ki té byen doubout. Men yo touvé kè i té ni on kansè, kifè yo opéré-y. Men malérèzman, papa mò on simenn apré.

An pa menm pé èspliké-zòt kijan sa chouboulé-nou. An té ni enki 13 an. Sa choké-nou toubònman. Nou pa jen konpranndèdi kè papa té’é mò é kè nou té’é soufè konsa. Pannan on tan, manman pa té ka admèt kè mari a-y mò. Men lavi té ka kontinyé, donk fò-nou té woupran doubout an nou é grasa Jéova nou rivé fè sa. Lè an vin ni 16 an, an fin lékòl an mwen a Karakas, men an té vé touvé an travay mwen té édé fanmi an mwen.

Sè an mwen Sana é mari a-y Rubén édé-mwen pwogrésé toubònman adan lavérité.

Pannan péryòd-lasa, sè an mwen Sana, mayé èvè Rubén Araujo. Sé on frè ki té fè lékòl a Galaad é aprésa i viré o Vénézyéla. Apré mayé a yo, sè an mwen é mari a-y désidé ay viv a Nouyòk. Lè fanmi an nou désidé ké an té’é ay a linivèwsité a Nouyòk, nou di-nou kè an té’é pé ay rété akaz a sè an mwen é mari a-y. Pannan an té akaz a yo, sè an mwen é mari a-y édé-mwen progrésé onlo toubònman. Anplisdisa, nou té adan on lasanblé èspagnòl a Brooklyn é adan lasanblé-lasa té ni onlo frè ki té ni èkspéryans. Pawmi sé frè-lasa té ni Milton Henschel é Frederick Franz ki té ka travay adan Bétèl-la. A pa ti kontan an té kontan konnèt-yo !

Lè an pran lèbatèm an 1957.

Lè an té près fin 1é lanné a linivèwsité an mwen, an koumansé mandé-mwen ka an té vé fè adan la vi. An li déotwa awtik a Tou dè Gad la ki té ka palé dè frè é sè ki té ni objèktif pou sèvi Jéova, é sa fan’an réfléchi toubònman. An té ka vwè jan sé pyonyé-la é sé bétélit-la ki té adan lasanblé an mwen la té ni tchè-kontan é an té vé vin kon yo. Men pwoblèm-la sé kè an pò’ò té pran lèbatèm. Fò an té ba Jéova vi an mwen. Sé sa an fè é lè 30 maws 1957 an pran lèbatèm.

AN PRAN PLIZYÈ GRAN DÉSIZYON

Apré an pran lèbatèm, sa an té vlé sé vin pyonyé pèwmanan. Pi tan té ka pasé é pi an té anvi vin pyonyé, men an pa té ka vwè kijan an té’é rivé fè sa. An té ka mandé-mwen kijan an té’é pé vin pyonyé toupannan an ka fè étid an mwen linivèwsité. An désidé arété ay linivèwsité é viré o Vénézyéla mwen té vin pyonyé. A pa déotwa lèt sèlman fò an té voyé ba manman é ba frè é sè an mwen pou èspliké-yo désizyon an mwen.

An viré a Karakas an juiyé 1957. An rann-mwen kont kè sitiyasyon a fanmi-la té rèd toubònman. Yo té bizwen kè ondòt moun ay travay pou fè lajan rantré. Men ka an té pé fè pou édé-yo ? Yo pwopozé-mwen travay adan on bank, men mwen an té anvi vin pyonyé. Anplisdisa, sé pousa an té viré o Vénézyéla. Kifè, an désidé fè lé dé. An té ka travay aplentan labank é anmenmditan an té pyonyé. Sé prèmyé fwa an té ni tousa biten a fè é a pa ti kontan an té kontan !

An té kontan toubònman osi lèwvwè an jwenn Sylvia, on bèl ti sè ki fèt an Almagn é ki enmé Jéova toubònman. Li é fanmi a-y vin rété Vénézyéla. Nou mayé é nou fè 2 timoun, on gason non a-y sé Michel, men nou ka kriyé-y Mike, é on fi non a-y sé Samira. An koumansé okipé-mwen dè manman mwen a épòk-lasa, é aprésa i vin rété akaz an nou. Menmsi an pa té pé rété pyonyé ankò pas fò an té okipé-mwen dè fanmi an mwen, an té ka kontinyé pòté bon mannèv adan travay a prédikasyon-la. Lèwvwè nou té an vakans, dépi nou té pé, Sylvia é mwen, nou té pyonyé an ranfò.

ONDÒT GRAN DÉSIZYON

Sé timoun-la té lékòl toujou lèwvwè sa on rakonté-zòt okoumansman a awtik-la rivé-mwen. Nou té ka viv byen menm é moun ki té ka travay labank té ka rèspèkté-mwen. Men mwen, sa an té vlé, sé kè sé moun-la vwè-mwen kon on moun ki ka sèvi Bondyé. É an té ka mandé-mwen ka an té pé fè pousa. Dépi jou-lasa, an kontinyé réfléchi asi sa. Alò, mwen é madanm an mwen nou sizé ansanm pou kalkilé konmen lajan nou té bizwen pou viv. Si an té ka lagé travay-lasa, yo té’é ban-mwen onlo lajan é èvè lajan-lasa nou té’é pé viv pannan on bon moman. Anplisdisa nou pa té ni pon dèt é nou désidé kè nou té’é menné on vi ki senp.

Sa pa té fasil dè pran désizyon-lasa, men madanm an mwen é manman mwen soutyenn-mwen dè-tou-kè. Aprézan, pa té ni ayen pou anpéché-mwen wouvin pyonyé pèwmanan. An té kontan toubònman ! Men on bèl siwpriz té ka atann-nou.

ON BÈL TI SIWPRIZ !

Twazyèm timoun an nou, Gabriel. Lè i fèt sé té on bèl siwpriz menm.

On jou, mèdsen an nou di-nou kè Sylvia té ka atann on timoun. Mi on bèl siwpriz mi ! A pa ti kontan nou té kontan ! Men an té ka sonjé kè an té désidé kè an té’é wouvin pyonyé. Alò, ka an té k’ay fè ? Nou té k’ay wouvin paran, é nou pa tadé pou fè kò èvè lidé-lasa. Nou té tèlman présé vwè timoun-lasa rivé an fanmi-la. Men an té ka mandé-mwen si an té’é pé wouvin pyonyé toujou.

Finalman nou réfléchi é nou di-nou kè an té’é vin pyonyé kon nou té désidé odépa. Ti gason an nou, Gabriel, fèt an avril 1985, men sa pa anpéché-mwen démisyoné é an wouvin pyonyé 2 mwa apré, an jen. Kèlkè mwa apré yo pwopozé-mwen fè pawti a komité a filyal-la, men pwoblèm-la sé kè Bétèl-la té ka touvé-y a 80 kilomèt apépré dè Karakas kifè fò an té fè trajé-la 2 ou 3 jou adan simenn-la.

NOU AY VIV ONDÒT KOTÉ

Bétèl-la té ka touvé-y adan on vil non a-y sé La Victoria. Nou désidé ay viv an vil-lasa pou nou té pi pré a Bétèl-la. Sé té on gwo chanjman pou noutout. An kontan fanmi an mwen toubònman, pas yo soutyenn désizyon-lasa dè-tou-kè. Baha, sè an mwen té dakò pou okipé dè manman. Konm Mike té ja mayé, sé Samira é Gabriel ki té ka viv èvè nou toujou. Lè nou ay viv La Victoria, sé timoun-la pa té ké vwè zanmi a yo kon avan men yo aksèpté sa. Kanta Sylvia madanm an mwen, i aksèpté lésé kapital a péyi-la pou ay viv adan on vil ki pi piti. Anplisdisa, fò nou té aprann viv adan on kaz ki té pi piti. An pé di kè lè nou ay viv a La Victoria, sa mandé-nou fè onlo chanjman adan vi an nou.

Men tibwen tan apré, sitiyasyon an nou chanjé ankò. Gabriel mayé é Samira touvé on kaz. An 2007, mwen é Sylvia nou vin bétélit é jis a jòdijou nou bétélit toujou. Mike, prèmyé gason an nou, ansyen adan lasanblé a-y é li é madanm a-y Monica pyonyé. Kanta Gabriel i ansyen osi, é li é madanm a-y Ambra ka rété an Itali. Samira li, i pyonyé é i ka travay a distans pou Bétèl-la.

Dè gòch a dwat : Mwen é madanm an mwen Sylvia, an Bétèl-la o Vénézyéla. Pi gran gason an nou, Mike, é madanm a-y Monica. Fi an nou, Samira. Gason an nou Gabriel é madanm a-y Ambra.

AN TÉ’É WOUPRAN SÉ MENM DÉSIZYON-LA

Adan vi an mwen, an té ni onlo désizyon enpòwtan a pran men an pa’a règrété ayen. Jòdijou, si sé té pou woukoumansé an té’é woufè menm biten-la. An ni onlo rèkonésans pou Jéova, pas i édé-mwen fè onlo biten pou-y. Pi tan-la té ka pasé é pi an té ka rann-mwen kont kè sa ki pi enpòwtan sé rété bon bon zanmi èvè Jéova. Kèlkèswa désizyon-la nou ni a pran la, ki i piti ki i gran, Bondyé pé ban-nou lapé « ki ka dépasé tousa on moun pé konprann » (Filip. 4:6, 7). Mwen é Sylvia nou enmé travay an Bétèl-la é nou ka santi kè Jéova béni tout désizyon kè nou pran pas nou toujou mété-y prèmyé douvan adan vi an nou.