An fèt an 1935 an Anglètè adan on vil yo ka kriyé Darlaston. Yo ka kriyé koté-lasa Péyi-la ki nwè la pas ni onpakèt lizin la é yo ka lagé lafimé kon ponp, é lafimé-lasa nwè. Lè an té ni 4 an apépré, fanmi an mwen koumansé étidyé Labib èvè sé Témwen a Jéova la. Lèwvwè an vin ni 14-15 an, sé vérité-la ki an Bib-la touché tchè an mwen é a 16 an, an désidé pran lèbatèm. Sé té an 1952.

Pannan péryòd-lasa osi, an suiv on fòwmasyon adan on gwo lizin ki té ka fè zouti é pyès pou vwati, pou moto oben pou dòt biten ankò. Grasa fòwmasyon-lasa, an té kay vin on sèkrétè adan lizin-lasa, é an té enmé travay-lasa toubònman.

On jou, an touvé-mwen adan on sitiyasyon é fò an té pran on désizyon enpòwtan. Rèsponsab a siwkonskripsyon la mandé-mwen si an té’é dakò pou mwen dirijé sa yo té ka kriyé avan, étid dè liv la adan lasanblé a Willenhall. Men pwoblèm-la sé kè a épòk-lasa, lasimenn, an té k’ay an réinyon èvè on lasanblé ki té toupré travay an mwen, a Bromsgrove. Sé té on ti vil ki té a 32 kilomèt dè kaz a fanmi an mwen. É sé yenki lèwikenn, lèwvwè an té ka désann aka fanmi an mwen kè an té k’ay adan lasanblé a Willenhall. Kifè a pa té on désizyon ki té fasil pou mwen.

Konm an té anvi soutyenn òwganizasyon a Jéova, an aksèpté sa rèsponsab a siwkonskripsyon la té pwopozé-mwen la. Men pousa, fò an té lagé fòwmasyon-la an té ka fè la é kè an té enmé la. An pé di kè an pa ka règrété désizyon-la an pran la pas an lésé Jéova trasé chimen an mwen é sa pèwmèt-mwen ni on vi ki bèl toubònman.

Lè an té k’ay réinyon a Bromsgrove, an jwenn on bèl ti sè, non a-y sé Anne. Sé té on moun ki té ka mèt Bondyé prèmyé douvan adan vi a-y. Nou mayé an 1957 é nou té kontan sèvi Jéova ansanm antankè pyonyé pèwmanan, pyonyé èspésyal, adan siwkonskripsyon-la é aprésa adan Bétèl-la. Chak moman an ka pasé èvè Anne ka prokiré-mwen onlo jwa adan vi an mwen.

An 1966, nou fè 42^èm klas a Lékòl a Galaad. Aprésa, yo voyé-nou o Malawi. Ni sèwten moun ki ka di kè péyi-lasa sé « gran kè a Lafrik » paskè sé moun-la janti toubònman é pas yo ka akéyi moun  bra gran wouvè. Men nou pa jen konpranndèdi kè nou pa té’é fè lonfé la.

Lè 1^é févriyé 1967, nou rivé o Malawi. Prèmyé mwa-la, nou pasé onlo tan ka aprann lang-la yo té ka palé adan péyi-la. Aprésa, nou koumansé travay adan on distrik. Vwati an nou sé té on jeep Kaiser. Nòwmalman sé on vwati ki ka travèsé tout koté, i jous té dwèt travèsé sé rivyè-la. Men an réyalité, i té ka rivé travèsé sèlman sé koté-la pa té ni onlo dlo la. Dépawfwa, nou té ka rété adan dé ti kaz ki fèt èvè tè. É lèwvwè sé té sézon a lapli, fò-nou té mèt on bach asi twa-la. Odépa, sa té ka on ti jan istrésé-nou. Men a pa ti kontan nou té kontan vi-lasa !

Lèwvwè avril rivé, an santi kè nou té kay trapé on pwoblèm èvè gouvènman-la. An tann Hastings Banda fè on diskou an radyo-la. Sé-y ki té prézidan a péyi-la. Dapré-y sé Témwen a Jéova la pa té ka péyé enpo a yo é yo té ka mèt baton an wou a gouvènman-la. Zò ka tou konprann kè sa pa té vré. Noutout té sav kè sa ki té ka anbété-yo sé kè nou pa té ka pran pawti. É konm nou pa té vé achté kat a pawti politik la ki té ka menné la, yo té pi égri ankò.

An sèptanm, adan jounal-la yo maké kè prézidan-la té ka di kè sé Témwen a Jéova la té ka mèt pwoblèm tibwen toupatou adan péyi-la. É lèwvwè sé moun a politik la fè on réinyon, yo anonsé kè yo mèt-yo dakò pou yo pé sa entèwdi tout sé aktivité-la nou ka fè la antankè Témwen a Jéova adan péyi-la. Sé sa ki fèt lè 20 òktòb 1967. Kèlkètan apré, sé polisyé-la é sé moun-la ki té ka travay adan biwo-la ki ka okipé-y dè sé étranjé-la vin fèmé Bétèl-la é yo fè tout sé misyonè-la sòti an péyi-la.

Nou rété 3 jou lajòl é aprésa, yo voyé-nou asi on lilèt yo ka kriyé Moris. A moman-lasa, sé sé Anglé-la ki té ka dirijé lilèt-lasa. Men malérèzman, yo pa  ban-nou lotorizasyon rété an péyi-la antankè misyonè. Kifè, lòwganizasyon voyé-nou an Wodézi kivédi o Zimbabwé. Lèwvwè nou rivé, on misyé ki té ka vérifyé papyé a moun ki étranjé tonbé anlè nou. Mésyé, i pa té vé lésé-nou rantré an péyi-la menm menm menm ! I di-nou tou kòlè : « Yo fè-zòt sòti o Malawi, yo pa té vlé vwè-zòt Moris, é konnyéla la, zò ka vin Wodézi ! » Anne mèt pléré atè. Ou té’é di ponmoun pa té vé kè nou rété adan péyi a yo ! A moman-lasa, onsèl biten ki té an tèt an mwen sé viré an Anglètè. Finalman, yo ban-nou lotorizasyon pasé lannuit adan Bétèl-la si nou té ka vin adan biwo a yo lèlandèmen-la. Menmsi nou té las bon las la, nou kontinyé fè Jéova konfyans pou vwè kijan i té ké édé-nou. Lèlandèmen aprémidi, yo ban-nou dwa rété o Zimbabwé. Yo ban-nou on otorizasyon yo ka ba sé moun-la ki ka vin vizité péyi-la. Jou-lasa, an té sèten a san pou san kè Jéova té ka trasé chimen an nou ! An pé’é jen oubliyé sa.

Adan filyal a Zimbabwé, yo ban’an travay adan biwo-la ki ka okipé-y dè tousa ki ni on rapò èvè prédikasyon-la pou Lèmalawi é pou Lèmozanbik. Sé frè é sè la ki té ka rété Malawi la té ka sibi dé gwo pèwsékisyon. Sé rèsponsab a siwkonskripsyon-la ki té o Malawi té ka voyé rapò pou di-nou kijan sa té ka pasé pou sé frè-la. Yonn adan sé travay-la an té ni a fè la sé té tradui sé rapò-lasa. On swa, pannan an té ka travay ta pou fin on rapò, an mèt-mwen ka pléré lèwvwè an té ka li tout sé abominasyon-la yo té ka fè sé frè é sè la sibi *. Men lè an té ka vwè jan yo té fidèl, jan yo té ni fwa é jan yo té ka andiré, sa té ka touché tchè an mwen onlo (2 Kor. 6:4, 5).

Nou fè tousa nou té pé pou sé frè é sè la ki té ka rété o Malawi é pou séla ki té ka kaché kò a yo o Mozanbik té pé sa ni sé piblikasyon-la. O Malawi, lang-la yo ka palé lè plis sé chichéwa. Kifè, yo voyé ékip-la ki té ka tradui piblikasyon an lang-lasa o Zimbabwé owa on frè ki té ni on gran èsplwatasyon, pou yo té pé sa kontinyé fè travay-lasa. Frè-lasa konstwi biwo pou sé tradiktè-la té pé sa travay é kaz pou yo té pé sa rété. Sa té janti toubònman. Kifè sa pèwmèt ékip-la kontinyé tradui sé piblikasyon-la, pas sé on travay ki té nésésè toubònman.

Nou aranjé-nou pou sé rèsponsab a siwkonskripsyon la ki té ka sèvi o Malawi té pé sa ay chak lanné adan lasanblé a distrik la ki té ka fèt an chichéwa o Zimbabwé. Yo té ka ba-yo plan a sé diskou-la. É lèwvwè yo té ka viré o Malawi, yo té ka fè tousa yo té pé pou pawtajé bèl ansègnman-la yo té risivwè la èvè sé frè é sè la. On lanné, pannan sé rèsponsab a siwkonskripsyon la té la, nou pwofité pou fè-yo bénéfisyé dè Lékòl pou ministè a Wayòm la.

An févriyé 1975, an ay vwè sé frè é sè la ki té lésé Lèmalawi pou ay kaché kò a yo adan sé kan-la o Mozanbik. Sé krétyen-lasa té fidèl é yo té ka kontinyé suiv sé enstriksyon-la lòwganizasyon té ka ba-yo la. Pa ègzanp, pou yo té pé sa suiv sé nouvo enstriksyon-la yo té risivwè la, yo mèt plizyè komité a sé ansyen-la anplas. Sé nouvo ansyen-la té mèt plizyè aktivité anplas pou adoré Bondyé. Pa ègzanp, yo té ka fè diskou, yo té ka ègzaminé tèks-di-jou-la é Tou dè Gad la an gwoup, é yo jous té ka òwganizé lasanblé. Dayè, yo té òwganizé sé kan-la konsi sé té on lasanblé réjyonal. Yo fòwmé plizyè ékip. Sèwten frè é sè té adan ékip-la ki té ka nétwayé la, ni dòt ki té adan sila ki té ka okipé dè sékirité-la é ni dòt ankò ki té adan ékip-la ki té ka distribiyé nouriti-la. Lè an vwè tout travay-la sé frè-la fè la grasa bénédisyon a Jéova, sa ankourajé-mwen toubònman. Kifè, lèwvwè an woupati an té ni bon fòs.

Lèwvwè lézanné 70 té k’ay bout, sé filyal a Zanbi ki koumansé okipé dè aktivité a prédikasyon-la o Malawi. Magrésa, mwen é onlo dòt frè é sè té ka kontinyé sonjé frè é sè an nou ki té o Malawi, é nou té ka priyé pou yo toutlè. Konm an té ka fè pawti a Komité a filyal a Zimbabwé, an ni lokazyon rankontré déotwa frè ki té ka rèprézanté biwo mondyal la é déotwa frè ki té sòti Malawi, Afrik di Sid é an Zanbi ki té ni rèsponsabilité adan òwganizasyon a Bondyé. É a chakfwa nou té ka pozé-nou kèsyon-lasa : « Ki dòt biten nou pé fè pou frè é sè an nou ki ka rété o Malawi ? »

 Piti-a-piti, sé frè é sè la jwenn mwens pèwsékisyon. Kifè, sé Témwen-la ki té chapé kò a yo la té ka wouviré an péyi-la yonn apré lòt. É kanta sé Témwen-la ki té rété o Malawi la, yo té ka sibi lontan mwens pèwsékisyon. Adan onlo péyi ki té toupré Malawi, yo otorizé Témwen a Jéova préché é réini-yo. Sé gouvènman-la ba-yo dwa fè onlo biten yo té entèwdi-yo fè avan. É sé sa ki fèt osi o Mozanbik an 1991. Men kitan sa té’é fèt o Malawi ?

Sitiyasyon politik a péyi-la fin pa chanjé é an 1993, gouvènman-la arété anpéché-nou adoré Bondyé an nou kon nou té’é vé. Kèlkètan apré, an té ka fè on ti kozé èvè on frè ki misyonè. I mandé-mwen : « Ès ou ké viré o Malawi ? » A moman-lasa, an té ni 59 an. An réponn-li : « Awa an ja two vyé ! » Men, menm jou-la, Komité santral la voyé on faks ban-nou é yo té ka envité-nou viré o Malawi !

Konm nou té enmé travay-la nou té ka fè la o Zimbabwé, a pa té on désizyon ki té fasil pou nou. Nou té ni lenprésyon kè nou té akaz an nou é nou té ni onlo bon zanmi. Èvè onlo jantiyès, Komité santral la di-nou kè si nou vé, nou pé rété o Zimbabwé. Lèwvwè yo di-nou sa, nou té pé di konsa kè nou ka trasé chimen an nou noumenm an nou é kè nou ka rété o Zimbabwé. Men an ka sonjé, nou réfléchi asi ègzanp a Abraam é Sara. Yo té ja ni on bèl laj, yo té ka viv on koté yo té alèz a yo, men yo désidé obéyi a enstriksyon-la Jéova té ba-yo la (Jén. 12:1-5).

Nou désidé lésé òwganizasyon a Jéova dirijé-nou. Sé konsa lè 1^é févriyé 1995, nou viré Malawi. Sa té ka fè 28 an ègzaktèman nou té mèt pyé an nou pou prèmyé fwa adan péyi-lasa. Aprésa, yo fòwmé on komité a filyal é adan komité-lasa té ni mwen é dézòt frè. Nou pòté mannèv pou woumèt si pyé tout sé aktivité-la ki té ka fèt adan péyi-la pou adoré Bondyé.

Nou vwè Jéova fè travay a prédikasyon-la progrésé tèlman vit. Sé té vréman on bénédisyon ! Ant 1993 é 1998, kantité pwoklamatè ògmanté onsèl kou. I pasé dè 30 000 a plis ki 42 000 pwoklamatè *. Komité santral la bay akò a-y pou yo té konstwi nouvo batiman pou filyal-la. Konsa, sa té’é pèwmèt-nou okipé-nou pibyen dè téritwa-la davwa té ni dè plizanpli pwoklamatè. Nou achté on téren ki ka fè 12 èkta a Lilongwe, é yo nonmé-mwen adan komité a konstriksyon la.

An mé 2001, frè Guy Pierce ki ka fè pawti a Komité santral la fè on diskou pou ofè Jéova sé  batiman-lasa. Sé frè é sè Malawi la té la, yo té a plis ki 2 000, sa té ja ka fè plis ki 40 an lamajorité adan yo té batizé. Lèwvwè yo té entèwdi aktivité an nou o Malawi, sé frè é sè lasa ki té fidèl andiré onlo soufrans pannan plizyè lanné, yo viv dé biten nou pa menm pé imajiné. Yo pa té ni onlo lajan. Men yo té ni onlo fwa é on bèl lanmityé èvè Jéova ! A pa ti kontan yo té kontan lèwvwè yo té ka vizité nouvo Bétèl-la. Toupatou yo té ka pasé, yo té ka chanté kantik pou louwé Jéova. Jan-la yo té ka chanté la, sé yenki an Afrik ou ké tann moun ka chanté konsa. An po’o té jen viv on biten konsa. Sa touché-mwen toubònman. An té ka vwè an 2 zyé an mwen kè Jéova ka béni moun ki ka andiré pèwsékisyon èvè onlo fwa, é kè i ka vidé onpakèt bénédisyon asi yo.

Lèwvwè yo fin konstwi Bétèl-la, yo mandé-mwen si an té pé fè diskou pou ofè Jéova diféran sal di Wayòm yo té konstwi. A pa ti kontan an té kontan ! Anfèt, a épòk-lasa, lòwganizasyon té fè on program a konstriksyon pou yo konstwi enpé sal di Wayòm dé koté sé frè-la té maléré. É sé konsa, adan on batzyé, yo konstwi onlo sal di Wayòm o Malawi. Avan, ni sèwten lasanblé ki té ka réini-yo dé ti koté yo té fè èvè on bwa yo ka kriyé eucalyptus. Yo té ka fè twati a sé koté-lasa èvè rozo yo té naté é yo té ka sizé anlè ban yo té fè an tè. Men aprézan, sé frè é sè la kontan toubònman paskè yo ka fè koté pou yo réini-yo èvè sa yo ka kriyé brique kè yo ka fè adan on fouw kè yomenm a yo konstwi. Men, yo toujou gadé sé ti ban a yo la pas ni on pwovèb an Afrik ki ka di : « Asi on ban, toujou ni plas pou on moun anplis ! »

Lè an té ka vwè jan Jéova ka édé sèwvitè a-y fè douvan, an té ka touvé sa bèl toubònman. An té ka touvé sa fò lèwvwè an té ka vwè jan sé jenn frè afriken la té toujou paré pou édé lézòt. Adan on batzyé, yo vin ni onlo èkspéryans pas yo té ka lésé Jéova fòwmé-yo, é yo té ka aprann onlo biten lè yo té ka travay. Kifè, yo té pé ni plis rèsponsabilité adan Bétèl-la é adan sé lasanblé-la. Yo chwazi sèwten frè a péyi-la menm pou vin rèsponsab a siwkonskripsyon é onlo adan yo té mayé. Sa édé sé lasanblé-la pwogrésé. Menmsi lamajorité a sé moun-la é menmsi fanmi a sé rèsponsab a siwkonskripsyon la é a madanm a yo té ka mèt présyon si yo pou yo té pé sa fè timoun, yo té byen désidé a pa fè timoun pou yo fè plis pou Jéova.

Apré nou pasé 52 lanné an Afrik, santé an mwen koumansé pran on kou. Alò Komité a filyal-la mandé Komité santral la si yo té pé voyé-nou adan Bétèl a Langlètè, é Komité santral la aksèpté. A pa ti tris nou té tris lésé ti koté-la nou té ka sèvi la é kè nou té enmé la toubònman. Men, nou kontan pas fanmi a Bétèl-la ki an Anglètè ka okipé byen dè nou, siwtou kè laj-la ka monté.

An lésé Jéova trasé chimen an mwen é an sèten a san pou san kè sé méyè désizyon an té’é pé pran adan vi an mwen. Si an té konté asi pwòp entélijans an mwen, an pa sav ola sa té’é menné-mwen ! Dépi odépa, Jéova té sav ka pou mwen té fè pou ‘santyé an mwen vin dwèt’ (Pwov. 3:5, 6). Lè an té jenn, an té kontan dékouvè tout ti détay a travay-la yo té ka fè la adan on gwo antrèpriz men òwganizasyon a Jéova pèwmèt-mwen ni on travay ki lontan pi bèl ! Pou mwen, sèvi Jéova sé méyè vi ki tini é pa ni ayen ki pi bèl ki sa !