1. Ka sé paran-la vlé pou timoun a yo ?

 LÉPARAN, nou sav kè zò anvi édé timoun a zòt konnèt Jéova é enmé-y. Men pa ni mwayen vwè-y. Alò ka zò pé fè pou timoun a zòt sèten kè i ka ègzisté é pou yo vin bon zanmi èvè-y ? (Jak 4:8).

2. Ka sé paran-la pé fè pou montré timoun a yo ki kalité Jéova ni ?

² Pou sé paran-la édé timoun a yo vin bon zanmi èvè Jéova, fò-yo étidyé èvè yo. Sa enpòwtan toubònman (2 Tim. 3:14-17). Men dapré sa Labib ka di, ni mwayen yo fè sa ondòt jan ankò. Adan liv a Pwovèb, on papa ka di timoun a-y pa jen oubliyé kalité a Jéova é i ka fè-y konprann kè ni mwayen vwè sé kalité-lasa adan sa Jéova kréyé (Pwov. 3:19-21). Adan awtik-lasa, nou ké vwè kijan sé paran-la pé itilizé sa Jéova kréyé pou montré timoun a yo ki jan dè Bondyé i yé.

3. Ka sé paran-la dwètèt édé timoun a yo fè ?

³ Labib ka di kè kalité a Bondyé kè nou pé pa vwè « ka parèt byen dépi i kréyé lèmond, pas ou ka vwè-yo adan tousa i fè » (Wom. 1:20). Sé paran-la, sèten zò enmé pasé tan èvè timoun a zòt adan lanati. É si zò té ka pwofité dè sé moman-lasa pou montré-yo ki lyannaj ki ni ant sa Jéova fè é sé bèl kalité-la i ni la. Ka zò ka di ? An-nou vwè kijan ègzanp a Jézi pé édé-zòt fè sa.

4. Kijan Jézi sèvi èvè sa Jéova kréyé pou i té anségné disip a-y ? (Lik 12:24 ; Mat. 6:28-32).

 ⁴ Gadé kijan Jézi sèvi èvè sa Jéova kréyé pou i té anségné disip a-y. On jou, i di-yo pran tan gadé sé kòwbo-la é sé lis-la (li Lik 12:24 ; Mat. 6:28-32). I té’é pé palé-yo dè nenpòt ki bèt é dè nenpòt ki plant, men i chwazi on zozyo é on flè kè sé disip-la té konnèt byen. Pétèt kè toupannan yo té ka kouté-y, yo té ka vwè sé kòwbo-la ka volé anlè tèt a yo é sé lis-la adan sé savann-la. Imajiné Jézi ka montré-yo sé kòwbo-la é sé lis-la èvè dwèt a-y toupannan i ka palé. É apré i ba-yo ègzanp-lasa, ka i fè ? I montré-yo jan Pap’a yo ki an syèl-la donan é jan i ni bonté. I aprann-yo on lèson enpòwtan toubònman : Jéova ké ba sèwvitè a-y ki fidèl bwè é manjé é i ké abiyé-yo menmjan i ka fè-y pou sé kòwbo-la é sé lis-la.

5. Kijan sé paran-la pé sèvi èvè sa Jéova kréyé pou édé timoun a yo konnèt-li pibyen ?

⁵ Sé paran-la, kijan zò pé imité Jézi lè zò ka anségné timoun a zòt ? Zò té’é pé palé timoun a zòt dè on biten kè zò enmé onlo adan sa Jéova kréyé. Sé pé on zannimo oben on plant kè zò ka aprésyé onlo. É lè zò ka fè sa, pran tan èspliké-yo ka sa ka aprann-nou asi Jéova. Aprésa, sa té’é byen si zò té ka mandé-yo ki bèt oben ki plant yo pisimé. Si zò ka sèvi èvè sa timoun a zòt enmé adan lanati pou montré-yo ki jan dè moun Jéova yé, sèten yo ké kouté-zòt pi fasilman.

6. Ka ègzanp a manman Christopher ka aprann-nou ?

⁶ Ès sé paran-la bizwen fè onlo rèchèch asi on plant oben asi on zannimo pou montré timoun a yo ka sa ka aprann-yo asi Jéova ? Pa oblijé. Jézi pa pran tan èspliké disip a-y ka sé kòwbo-la ka manjé oben kijan sé lis-la ka pousé. Sé vré, dè tanzantan sé timoun-la byen enmé lè ou ka ba-yo onpakèt détay asi sa Jéova kréyé, men byensouvan, on ti fraz oben on ti kèsyon tousenp ké édé-yo konprann lèson-la zò vé aprann-yo la. On frè non a-y sé Christopher ka sonjé jan manman-y té ka fè èvè-y lèwvwè i té piti. Mi sa i ka di : « Manman té ka di-nou dé ti biten tousenp pou nou té ba sa Jéova kréyé onlo valè. Pa ègzanp, lè nou té k’ay an montangn, mi sa i té ka di-nou : “Gay hotè a sé montangn-la ! Gay jan yo bèl tibwen ! Sé timoun-la, zò pa’a di Jéova fò toubònman ?” É lè nou té òbò lanmè-la, mi sa i té ka di-nou : “Gay fòs sé vag-la ni ! Bondyé puisan toubònman menm !” » Mi sa Christopher ka ajouté : « Sé ti fraz-lasa tousenp, men yo té ka fè-nou réfléchi. É jousalè, nou ka sonjé-yo toujou. »

7. Ka zò pé fè pou aprann timoun a zòt réfléchi asi sa Jéova kréyé ?

⁷ Pi timoun a zòt ké grandi, pi zò ké pé aprann-yo réflléchi asi sa Jéova kréyé. É anplisdisa, zò ké pé édé-yo konprann yomenm a yo ka lanati ka aprann-yo asi Jéova. Pa ègzanp, zò pé palé-yo dè on biten Jéova kréyé é zò pé pozé-yo kèsyon-lasa : « Ka sa ka aprann-vou asi Jéova ? » Pétèt kè lè sé timoun-la ké réponn-zòt, tchè a zòt ké sòté é zò ké fyèw dè yo toubònman (Mat. 21:16).

8. Lè sé Izraélit-la té ka maché an chimen-la èvè timoun a yo, ki bèl biten yo té pé fè ?

⁸ Fò sé Izraélit-la té fè timoun a yo konnèt komandman a Jéova lè yo té ka maché an chimen-la èvè yo (Dét. 11:19). An Izrayèl, lè ou té lakanpagn, ou té ka jwenn bon tibwen chimen é lè on moun té ka pasé pa sé chimen-lasa, i té pé vwè onlo zannimo, onlo zozyo é onlo flè. Lèwvwè on fanmi Izraélit té ka pasé pa sé chimen-lasa, sé paran-la té pé palé timoun a yo dè sa Jéova kréyé. Menmjan-la osi, jòdijou, sé paran-la pé pwofité dè sèwten sitiyasyon pou anségné timoun a yo grasa sa Jéova kréyé. An-nou vwè kijan sèwten paran rivé fè sa.

9. Ka ègzanp a Punitha é Katya ka aprann-nou ?

 ⁹ Punitha sé on manman ki ka viv adan on gran vil, an End. Mi sa i ka èspliké : « Lè nou k’ay vwè fanmi an nou ki ka rété lakanpagn, nou ka pwofité pou édé sé timoun-la konnèt sé bèl biten-la Jéova kréyé la pibyen. An ni lenprésyon kè sé timoun-la ka konprann sa ki ka pasé adan lanati pi fasilman lèwvwè nou lwen vil-la pas lèwvwè nou an vil, ni onpakèt moun é ni onpakèt vwati an lari-la. » Sé paran-la, si zò menné timoun a zòt on bèl ti koté é yo pasé on bon moman èvè zòt, sèten yo pé’é jen oubliyé sa. Katya, sé on sè ki ka viv an Mòldavi. Mi sa i ka rakonté : « Lè an ka viré sonjé sa an fè lè an té piti, prèmyé biten ki ka vin a lèspri an mwen sé lè an té k’ay lakanpagn èvè fanmi an mwen. An ni onlo rèkonésans pou yo, pas lè an té piti, yo aprann-mwen pran on tan pou gadé sa Jéova kréyé é yo aprann-mwen vwè Jéova dèyè do a sa. »

10. Siwvwè on fanmi pé pa menné timoun a-y lakanpagn, ka i pé fè ? (gadé ti karé-la «  Sa ki pé édé sé paran-la »).

¹⁰ Ka zò pé fè si zò pé pa menné fanmi a zòt lakanpagn ? Amol sé on frè ki ka rété an End osi. Mi sa i ka di : « La an ka rété la, sé paran-la ka fè dé jouné travay ki long toubònman, é pou ay lakanpagn, sa ka kouté onlo lajan. Men kanmenmsa, ni mwayen ay adan on pawk oben asi on téras ki byen ho pou ou pé sa òbsèwvé sa Jéova kréyé é palé dè kalité a-y. » É lè ou byen gadé, alantou a kaz a zòt menm zò pé touvé onlo bèl ti biten ki adan lanati kè zò pé montré timoun a zòt (Sòm 104:24). Sé pé zozyo, tibèt, plant oben dòt biten ankò. Karina, sé on sè ki ka rété an Almagn. Mi sa i ka sonjé : « Manman-mwen enmé flè, é lèwvwè an té piti, chakfwa nou té k’ay ponmlé i té ka montré-mwen onlo bèl ti flè. » Anplisdisa, òwganizasyon a Jéova fè onlo vidéo é onlo piblikasyon  asi lakréyasyon. Sé paran-la, zò pé sèvi èvè sa pou anségné timoun a zòt. Men kèlkèswa la zò ka rété, zò pé édé timoun a zòt òbsèwvé sa Jéova kréyé. Konnyéla, an-nou vwè ki kalité a Jéova zò pé édé timoun a zòt touvé adan sa i kréyé pou yo pé sa vin bon bon zanmi èvè-y.

11. Kijan sé paran-la pé sèvi èvè sa Jéova kréyé pou édé timoun a yo konprann kè i enmé-nou ?

¹¹ Pou édé timoun a zòt konprann kè Jéova sé on Bondyé ki plen lanmou zò té’é pé montré-yo jan onlo zannimo ka pran swen a pitit a yo èvè onlo tandrès (Mat. 23:37). Zò té’é pé montré-yo osi kè Jéova kréyé onpakèt biten diféran ki ka mèt jwa an tchè an nou toubònman. Talè la, nou palé dè on sè non a-y sé Karina é mi sa i ka ajouté : « Lè an té k’ay ponmlé èvè manman, i té ka fè-mwen òbsèwvé chak flè. Yochak diféran é yo bèl. É i té ka édé-mwen vwè kijan bèlté a yo ka montré lanmou a Jéova. Jousalè, lè an ka gadé kantité flè diféran ki tini, jan yo fèt é koulè a yo, an ka rété èstèbèkwè. Chakfwa an ka pran tan gadé on flè, sa ka fè-mwen sonjé kantité lanmou Jéova ni pou nou. »

12. Kijan sé paran-la pé sèvi èvè sa Jéova kréyé pou édé timoun a yo konprann kè i plen sajès ? (Sòm 139:14 ; gadé imaj-la osi).

¹² Édé timoun a zòt konprann kè Jéova sé on Bondyé ki plen sajès. Jéova ni lontan plis sajès ki nou (Wom. 11:33). Pa ègzanp, zò té’é pé fè timoun a zòt réfléchi asi sé niyaj-la. Zò té’é pé di-yo kè magré yo plen dlo, yo ka floté an syèl-la, é yo ka déplasé déplasé a yo san fòsé (Jòb 38:36, 37). Ondòt biten zò té’é pé fè, sé èspliké-yo kè Jéova fè kò an nou on mannyè ki èstraòwdinè toubònman (li Sòm 139:14). An-nou vwè kijan Vladimir fè èvè gason a-y. Mi sa i ka rakonté : « On jou, gason an nou tonbé a bisiklèt, é i griji jounou a-y. Men kèlkè tan apré, bobo-la té ja géri. Mwen é madanm an mwen, nou èspliké-y kè Jéova kréyé sélil an nou on jan pou yo pé sa réparé-yo yomenm a yo. Nou di-y osi kè pa ni ayen lézimen envanté ki kapab fè menm biten-la. Pa ègzanp, lè on vwati krazé adan on aksidan, i pé pa réparé-y tousèl a-y. Sa édé gason an nou konprann kè Jéova ni onlo sajès toubònman. »

13. Kijan sé paran-la pé sèvi èvè sa Jéova kréyé pou montré timoun a yo jan i ni puisans ? (Izayi 40:26).

 ¹³ Jéova ni onlo puisans toubònman, é grasa puisans-lasa, i ka fè chak zétwal rété anplas a-y. I ka di-nou lévé zyé an nou an syèl-la, é pran tan réfléchi asi sa (li Izayi 40:26). Zò pé ankourajé timoun a zòt gadé syèl-la é pran tan réfléchi asi sa yo ka vwè. Mi sa on sè ki ka rété Taywàn ka sonjé : « On jou, an ay kanpé èvè manman-mwen é konm pa té ni onlo limyè alantou an nou, nou té pé vwè sé zétwal-la byen menm. Pannan péryòd-lasa, kanmarad-lékòl an mwen té ka mèt bon présyon asi mwen pou mwen té fè sa ki pa bon, é an té ka mandé-mwen si an té’é pé rété fidèl a Jéova. Manman-mwen di-mwen pran tan réfléchi asi puisans-la Jéova itilizé la pou i té kréyé tout sé zétwal-lasa. É i di-mwen pa jen oubliyé kè Jéova pé itilizé puisans-lasa pou i édé-mwen rivé about a nenpòt ki difikilté an ka jwenn. Konm an pran tan òbsèwvé sa Jéova kréyé, sa ban-mwen anvi konnèt-li pibyen, é sa ban-mwen fòs pou mwen té kontinyé sèvi-y. »

14. Kijan sé paran-la pé sèvi èvè sa Jéova kréyé pou édé timoun a yo konprann kè i sé on Bondyé ki ni tchè-kontan ?

¹⁴ Sa Jéova kréyé ka montré-nou kè i ni tchè-kontan é kè i vlé kè nou ni tchè-kontan osi. Sé syantifik-la rann-yo kont kè ni onlo bèt ki enmé jouwé. É pawmi yo, ni sé zozyo-la é sé pwason-la osi (Jòb 40:20). Ès zò ja vwè timoun a zòt mèt-yo ka ri pas yo ka gadé on bèt ka jouwé ? Sé pé pas yo ka gadé on chat ka jouwé èvè on balon, oben pas yo ka gadé on chyen ka éséyé mòdé ké a-y. Pwochen kou zò ké vwè timoun a zòt ka ri douvan on biten konsa, pétèt kè zò té’é pé fè-yo sonjé kè Jéova sé on Bondyé ki ni tchè-kontan (1 Tim. 1:11).

15. Ka sé paran-la pé fè pou édé timoun a yo di-yo sa yo ni anfon a tchè a yo ? (Pwovèb 20:5 ; gadé imaj-la osi).

¹⁵ Dépawfwa, sé paran-la pé ni dimal a fè sé timoun-la palé dè pwoblèm yo ka jwenn. Si sé ka a-w, pétèt kè fò ou ké fè éfò pou fè timoun-la di-w sa i ni anfon a tchè a-y (li Pwovèb 20:5). Ni dé paran ki ka rivé fè sa pi fasilman  lèwvwè yo ka pwofité dè bèl biten Jéova kréyé èvè timoun a yo. Poukwa ? On prèmyé rézon, sé kè lèwvwè ou adan lanati, pa ni onlo biten ki pé vin distrè sé timoun-la, é sé paran-la nonplis. On papa non a-y sé Masahiko é ki ka viv a Taywàn ka ban-nou ondòt rézon. Mi sa i ka di : « Lè nou ka ponmlé adan lanati èvè sé timoun-la, pa ègzanp lè nou ka fè on ti maché an montangn èvè yo oben lè nou ka maché òbò lanmè-la, nou rèmawké kè yo ka santi-yo pibyen. Kifè, nou ka pé fè-yo palé dè sa yo ka rèsanti é dè sa ki ka trakasé-yo pi fasilman. » Talè-la nou palé dè Katya. I dakò èvè lidé-lasa, é mi sa i ka di : « Byensouvan, lè an té ka lagé lékòl, manman té ka menné-mwen adan on pawk. Sé té on bèl ti koté byen trankil, é lèwvwè an té la an té ka pé palé manman dè jouné an mwen é dè sa ki té ka trakasé-mwen pi fasilman. »

16. Kijan sé fanmi-la pé anmizé-yo é pasé on bon ti moman ansanm toupannan yo ka pwofité dè sa Jéova kréyé ?

¹⁶ Lè sé fanmi-la ka pwofité dè sa Jéova kréyé, toutmoun-la ka anmizé-yo é ka pasé dé bon ti moman ansanm. Sa ka édé sé fanmi-la vin pi soudé. Labib ka di kè ni « on moman pou ri » é « on moman pou soté » (Ékl. 3:1, 4, gadé nòt-la an fransé). Lè Jéova kréyé latè, i fè ansòt pou i ni dé bèl ti koté anlè-y, konsa nou té’é pé fè dé biten kè nou enmé adan sé bèl ti koté-lasa. Ni onlo moun ki enmé pwofité dè lanati èvè fanmi a yo. É pousa, yo k’ay lakanpagn, yo k’ay an montangn, oben yo k’ay lanmè. Pi souvan ki rarman, sé timoun-la enmé kouri, yo enmé jouwé adan on pawk, yo enmé gadé sé zannimo-la, é yo enmé najé an lanmè oben an rivyè. A pa ti biten nou pé fè pou pwofité dè lanati é dè sa Jéova kréyé !

17. Poukwa fò sé paran-la aprann timoun a yo enmé sa Jéova kréyé ?

¹⁷ Adan nouvo mond-la, sé paran-la é sé timoun-la ké pé pwofité dè sa Jéova kréyé kon sa po’o jen fèt. Nou pé ké pè sé zannimo-la ankò, é yomenm, yo pé’é pè-nou nonplis (Iz. 11:6-9). Nou ké pé pwofité dè sa Jéova kréyé pou touttan (Sòm 22:26). Men sé paran-la, pa atann kè nouvo mond-la rivé pou aprann timoun a zòt enmé sa Jéova kréyé. Sèvi èvè sa ki adan lanati pou aprann-yo konnèt Jéova. É sèten yo ké pé di menm biten ki wa David lè i di : « O Jéova, pa ni ayen on moun pé fè ki menm biten ki sa ou fè » (Sòm 86:8).