Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

Èstrad-la é afich-la.

1922 : Ni 100 an dè sa

1922 : Ni 100 an dè sa

« BONDYÉ [...] ka ban-nou laviktwa grasa Jézikri ! » (1 Kor. 15:57). Sé sé pawòl-lasa yo chwazi pou tèks a lanné 1922, é grasa sé pawòl-lasa, sé Étidyan a Labib la té sèten kè Bondyé té’é rékonpansé-yo pou fidélité a yo. É sé sa ki fèt piskè, an 1922, Jéova rékonpansé-yo pas yo té ka préché èvè onlo balan toubònman. Pannan lanné-lasa, yo mèt-yo ka fè liv kè yomenm a yo enprimé. Yo koumansé sèvi osi èvè radyo pou pèwmèt toutmoun tann sé vérité-la ki anrapò èvè wayòm a Bondyé. Jéova béni éfò a yo toubònman. Tibwen plita an lanné-la, toutmoun té ka vwè on mannyè ki klè kè Jéova té ka béni sèwvitè a-y. Sé Étidyan a Labib la vin adan on lasanblé ki fèt a Cedar Point an Ohio o Zétazini, é adan istwa a òwganizasyon a Jéova, lasanblé-lasa té enpòwtan toubònman. Sa ki pasé adan lasanblé-lasa aji asi travay a prédikasyon-la ki ka fèt jous a jòdijou.

« NOU TÉ KONTAN TI LIDÉ-LASA TOUBÒNMAN »

Konm travay a prédikasyon-la té ka kontinyé fè douvan, yo té bizwen plis piblikasyon. Adan Bétèl a Brooklyn, sé frè-la té ka pwodui sé jounal-la. Pawkont pou sé liv-la, yo té ka mandé dòt antrèpriz enprimé-yo pou yo. Men pannan plizyè mwa, sé antrèpriz-la pa ba-yo asé liv, kifè, travay a prédikasyon-la koumansé moli. Alò frè Rutherford mandé frè Robert Martin, rèsponsab a enprimri-la, si yo té’é pé enprimé sé liv-la yomenm a yo.

Enprimri-la ki té a Concord Street, a Brooklyn.

Kèlkè tan apré, frè Martin di konsa kè yo té kontan ti lidé-lasa toubònman pas sa té’é vé di kè yo té’é wouvè on enprimri ki té’é pèwmèt-yo pwodui sé liv-la. Sé frè-la louwé on koté a Brooklyn ki té ka touvé-y o 18 Concord Street, é yo achté sa ki té fo-yo pou fè sé liv-la.

Men a pa toutmoun ki té kontan tann sa. Lèwvwè prézidan a yonn adan sé antrèpriz-la ki té ka enprimé liv ban nou vin vizité nouvo enprimri-la, mi sa i di : « Zò ni onlo zouti an men a zòt pou zò pé sa enprimé liv, men ponyonn adan zòt pa sav sèvi èvè sa. Sa pé’é fè lonfé ! An ka ba-zòt 6 mwa. »

Aprésa, mi sa frè Martin di : « Pou sèwten moun, sa nou té ka fè la pa té ni pon sans, men nou té sav kè Jéova té’é édé-nou kon i toujou ni labitid fè-y. » Frè Martin té ni rézon piskè kèlkè tan apré, chakjou, nou té ka fè 2 000 liv apépré adan enprimri-la.

Déotwa frè ki té ka travay adan enprimri-la é ki té doubout douvan sé machin-la pou fè-yo fonksyonné.

PLIZYÈ MILYÉ MOUN KA TANN MÉSAJ A WAYÒM-LA AN RADYO-LA

Apré kè sé Étidyan a Labib la enprimé liv a yo yomenm a yo, yo koumansé itilizé ondòt métòd pou préché. Yo sèvi èvè laradyo pou yo té pé sa palé dè bon nouvèl-la. Lè dimanch 26 avril 1922, pannan laprémidi, frè Rutherford fè prèmyé diskou a-y a laradyo. Tèm a diskou-lasa sé té : « Plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò. » I bay diskou-lasa asi radyo KOG dè Lòs Anjélès an Kalifòwni.

Té ni 25 000 moun apépré ki kouté diskou-la. Jous ni moun ki voyé lèt ba frè Rutherford pou di-y mèsi pou diskou-la. Pa ègzanp, Willard Ashford, on moun ki té ka rété Santa Ana, an Kalifòwni, félisité frè Rutherford. I di kè diskou-la té entérésan é kè i pasé on bèl moman osi. Aprésa, mi sa i ajouté : « Akaz té ni 3 moun malad, kifè, nou pa té pé sòti. Érèzman diskou-la pasé an radyo-la, pas si a pa té sa, nou pa té’é pé kouté-y menmsi sé koté kaz an nou ou té’é fè-y. »

Pannan sé simenn-la ki vin apré la, yo kontinyé bay diskou adan radyo-la. Dapré Tou dè Gad la, an fen a lanné-la, omwen 300 000 moun té tann palé dè mésaj a Wayòm-la a laradyo.

Lè yo vwè jan métòd-lasa té ka maché, sa ankourajé-yo, é yo té byen désidé a konstwi on batiman pou ni radyo a yo ki ta yo a Staten Island, toupré Bétèl a Brooklyn. Aprésa, yo sèvi èvè WBBR-la pou fè moun ki té ka rété diféran koté konnèt mésaj a Wayòm-la.

« ADV »

Niméwo a 15 jen 1922 a Tou dè Gad la an anglé té ka anonsé kè té’é ni on lasanblé a Cedar Point, an Ohio, di 5 o 13 sèptanm 1922. Lèwvwè sé Étidyan a Labib la rivé a Cedar Point, a pa ti kontan yo té kontan.

Adan prèmyé diskou-la frè Rutherford fè la, mi sa i di : « An sèten a san pou san kè Ségnè-la [...] ké béni lasanblé-lasa é kè i ké fè ansòt pou yo bay on gran témwagnaj asi toutlatè é sé on biten yo poto’o jen fè avan. » Pannan lasanblé-la, sé frè-la ki té ka fè sé diskou-la té ka ankourajé sé moun-la ki té la la ay préché, é yo fè sa a plizyè rèpriz.

Moun ki vin lasanblé Cedar Point adan l’Ohio, sa fèt an 1922.

Lè vandrèdi 8 sèptanm, 8 000 moun rantré yonn apré lòt adan sal-la frè Rutherford té kay fè diskou-la é yo té présé tann-li. Asi envitasyon-la yo té rèsèvwa la, té ni 3 lèt « ADV », é yo té anvi sav ka sé lèt-lasa té vé di. Ni sèwten adan yo ki rèmawké kè yo té woulé on gran mòso twèl anho a èstrad-la é yo té maré-y èvè plizyè mòso kòd. Frè Arthur Claus té sòti Tulsa, an Oklahoma, pou vin adan diskou-lasa é i touvé on ti plas pou i té tann byen sa frè Rutherford té kay di. A épòk-lasa, sa pa té senp paskè poto’o ni zafè a mikro oben zafè a opawlè.

« Nou pa té ka pèd on may adan sa i té ka di. »

Pou yo pa té jenné frè Rutherford pannan i té ka fè diskou a-y, frè-la ki ka prézanté lasanblé-la anonsé kè si on moun ka rivé anrèta, i pé’é ni dwa rantré adan sal-la pannan diskou-la. A 9 è-é-dèmi, frè Rutherford koumansé diskou a-y èvè sé pawòl-la Jézi di la an Matyé 4:17 ki ka di : « Wayòm-la ki an syèl-la vin pli pré. » Mi sa i di pou èspliké jan-la sé moun-la té’é tann palé dè wayòm-lasa : « Jézi limenm èspliké kè lè i té’é la, i té’é dirijé on rékòlt pou sanblé moun ki ta-y. Sé moun-lasa té’é fidèl é yo té’é di lavérité. »

Arthur té sizé adan sal-la é mi sa i ka sonjé : « Nou pa té ka pèd on may adan sa i té ka di ». Men lèwgadé, on léta enn pran Arthur. Kifè i té oblijé kité sal-la. Nou té ka santi i pa té anvi pati pas i té sav kè i pa té’é pé wouvin.

Kèlkè minit apré, Arthur té ka santi-y myé. I di konsa kè pannan i té ka maché pou ay an sal-la, i tann moun ka aplodi bon aplodi la. Sa ba-y anvi tann rèstan a diskou-la. I di kè si fò i té monté asi twa-la pou kouté rèstan a bèl diskou-la frè Rutherford té ka fè la, i té’é fè-y. A épòk-lasa Arthur té ni 23 an é i touvé on mwayen pou monté asi twa-la. Sé ti finèt-la té wouvè, é lè i rivé owa a yo, i rann-li kont kè i té ka tann diskou a frè-la byen.

Men Arthur pa té tousèl. Ni sèwten adan sé zanmi a-y la ki té monté asi twa-la osi. Frank Johnson, yonn adan yo, dépéché-y pou vin owa a-y, é mi sa i mandé-y : « Ou ni on kouto byen filé an pòch a-w ? »

Alò Arthur di-y : « Wi an ni yonn. »

Alò mi sa Frank di-y : « Mésyé, nou sòti priyé pou nou té touvé on moun ki té ni on kouto, é mi mi-w ! Ou ka vwè gran twèl-la ki maré la la, sé on afich, é yo maré-y asi sé klou-lasa. Kouté jij-la byen a. Lèwvwè ou ké tann-li di : “É zòt, fò-zò anonsé, anonsé”, ou ka enn koupé sé 4 mòso kòd-lasa. »

Alò, Arthur pran kouto a-y an men a-y é i rété ka atann kè zanmi a-y di-y kè yo ka tann frè Rutherford di sé mo-la ki ké pèwmèt-li koupé sé ti kòd-la pou toutmoun pé sa vwè afich-la. Adan on batzyé, frè Rutherford rivé a pawti-la ki té pi enpòwtan la adan diskou a-y. Frè-la té ka palé èvè onlo chalè é èvè onlo fòs. É pétèt kè lèwvwè i palé, i jou hélé é mi sa i di : « Fò-zò montré kè zò fidèl a Ségnè-la é kè zò sé témwen a-y poudèbon. Kontinyé goumé joustan yo détwi Babilòn. Préché mésaj-lasa toupatou. Fò toutmoun sav kè Jéova sé Bondyé é kè Jézikris sé Wa a sé wa-la é Ségnè a sé ségnè-la. Sé moman-la ki pi enpòwtan la adan listwa. Wi Wa-la ka gouvèné ! Fò-zòt ay di toutmoun sa. Alò, fò-zò anonsé, anonsé, anonsé Wa-la é Wayòm a-y ! »

Arthur rakonté kè li é sélézòt frè-la koupé sé mòso kòd-la, é lèwgadé, afich-la enn wouvè. A moman-lasa, toutmoun konprann ka sa té vé di sé lèt-la « ADV » (sé mo « advertise » an anglé, kivédi « anonsé »). Mi sa yo té pé li asi afich-la : « Anonsé Wa-la é Wayòm a-y ».

ON TRAVAY KI TÉ ENPÒWTAN TOUBÒNMAN

Lasanblé-la ki fèt a Cedar Point la édé onlo frè é sè konsantré-yo asi sa yo té’é pé fè pou pawtisipé adan travay-la ki pi enpòwtan la, travay a prédikasyon-la. A pa ti kontan sé moun-la ki té volontè la té kontan pawtisipé adan sa ! Mi sa on kòlpòwtè (sé konsa yo té ka kriyé sé pyonyé-la avan) ki ka viv an Oklahoma maké : « Koté-la nou té ka préché la, sé on koté onlo moun té ka travay adan min é sé moun-la pa té ni onlo lajan. » I di konsa kè ni onlo adan yo ki « té ka pléré gwo dlo » lèwvwè yo té ka tann mésaj-la ki té adan jounal-la L’Âge d’Or. Mi sa i di :« A pa ti kontan nou kontan pas nou pé konsolé sé moun-la. »

Sé Étidyan a Labib la té sav kijan sé pawòl-la Jézi té di la an Lik 10:2 té enpòwtan. Mi sa vèwsé-la ka di : « Ni onlo biten a rékòlté men pa ni onlo travayè. » Alò menmsi lanné-la té kay fin, sé alè yo té ni balan pou yo té pé sa préché mésaj a Wayòm-la toupatou.

a Dépawfwa, yo té ka kriyé frè Rutherford « jij-la » pas i ni lokazyon fè travay-lasa adan lè Missouri.