Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

1923 : Ni 100 an dè sa

1923 : Ni 100 an dè sa

« SA KI ka atann-nou an 1923 ankourajan toubònman ». Sé sa Tou dè Gad a 1é janvyé 1923 té ka di. I té ka di osi : « Nou ni on bèl privilèj toubònman, nou pé di […] sé moun-la ki ka soufè la kè talè nou ké ni on landèmen ki ké pi bèl. » Konmdi-konmfèt, pannan lanné-lasa, sé Étidyan a Labib la fè déotwa chanjman adan mannyè yo té ka réini-yo, adan mannyè yo té ka òwganizé sé lasanblé-la yo té ka fè la é adan mannyè yo té ka préché. Grasa tout sé chanjman-lasa, piti-a-piti, yo vin pi soudé.

SÉ RÉINYON-LA KA ÉDÉ LASANBLÉ-LA VIN PI SOUDÉ

On kalandriyé ki ni vèwsé é niméwo a kantik adan.

An 1923, toutolon a lanné-la, òwganizasyon a Jéova fè sèwten chanjman é sa édé sé Étidyan a Labib la adoré Jéova menmjan-la. Yo koumansé pibliyé adan Tou dè Gad la sèwten komantè ki té ka èspliké sé vèwsé-la yo té’é ègzaminé la pannan sé réinyon-la chak simenn. Yo té ka di kè sé réinyon-lasa sé té dé réinyon a priyè é a louwanj. Anplisdisa, sé Étidyan a Labib la pibliyé on kalandriyé kè yo fè yomenm a yo, é asi kalandriyé-lasa, yo té ka mèt on vèwsé pou simenn-la é on kantik yo té’é pé chanté lèwvwè yo té’é fè étid familyal a yo oben étid pèwsonèl a yo.

Pannan sé réinyon-la, sé Étidyan a Labib la té ka fè on komantè asi on biten ki rivé-yo an prédikasyon, yo té ka di poukwa yo ni onlo rèkonésans pou Jéova, yo té ka chanté on kantik, oben yo té ka fè on priyè. Eva Barney, sé on sè ki pran lèbatèm an 1923 lè i té ni 15 an. Mi sa i èspliké : « Pi souvan ki rarman, sila ki té vé fè on komantè té ka mété-y doubout, i té ka koumansé palé é i té ka di on biten kon : “An té’é vé di Ségnè-la mèsi pou tout sé bon biten-la i ka ban-mwen la” ». Ni sèwten frè é sè ki té enmé rakonté on biten ki té rivé-yo. Mi sa sè Barney ka di ankò : « Frè Godwin, on frè nou té enmé onlo, té anvi di Ségnè-la mèsi pou tèlman biten. Men lèwvwè madanm a-y té ka rèmawké kè frè-la ki té ka kondui réinyon-la té ka gadé lè-la ka touné, i té ka halé lenj a mari a-y tibwen, é lèwgadé mari a-y té ka arété palé é i té ka sizé. »

On fwa adan mwa-la, chak lasanblé té ka fè on réinyon èspésyal pou priyé é pou louwé Jéova. Tou dè Gad a 1é avril 1923 té ka palé dè sé réinyon-lasa, é mi sa i té ka di : « Pannan lanmwatyé a réinyon-la, fò-yo ba sé fré é sè la palé dè biten yo viv an prédikasyon pou sa ankourajé tout sé ouvriyé-la […]. Nou ka pansé kè lè yonn ké ankourajé lòt konsa pannan sé réinyon-la, sa ké édé yonn vin pi bon zanmi èvè lòt. »

Sé réinyon-lasa édé on ouvriyé a lasanblé-la onlo (sé konsa yo té ka kriyé on pwoklamatè avan). Sé té frè Charles Martin, é a épòk-lasa i té ni 19 an. I grandi a Vancouver o Kanada. Mi sa i sonjé kèlkè lanné apré : « Sé adan sé réinyon-lasa an aprann ka pou an té di sé moun-la lèwvwè an té ka préché dè kaz-an-kaz. Souvantfwa, pannan sé réinyon-la, té ni on moun ki té ka rakonté ti kozé-la i té fè la èvè on moun lè i té ka préché dè kaz-an-kaz. Sa té ka ban-mwen déotwa ti lidé pou an té sav ka mwen té di sé moun-la é kijan pou an té réponn-yo lè yo té ka di-mwen on biten ki té’é pé frenné-mwen. »

PRÉDIKASYON-LA KA ÉDÉ SÉ FRÈ-LA VIN PI SOUDÉ

Bulletin a 1é mé 1923.

Sé frè-la vin pi soudé osi lè yo ankourajé toutmoun ay préché sèwten jou. Mi sa Tou dè Gad a 1é mé 1923 té ka anonsé : « Pou nou pé sa vin pi soudé ankò, […] lè mawdi 1é mé 1923, sé ké on jou pou noutout préché. Aprésa, nou ké kontinyé fè sa tou lé 1é mawdi a chak mwa […]. Nou ka ankourajé toutmoun adan lasanblé-la pran on ti moman pou préché sé mawdi-lasa. »

Pawmi sé Étidyan a Labib la, menm sé jenn-la té ka pòté mannèv adan prédikasyon-la. Hazel Burford té ni enki 16 an a moman-lasa. Mi sa i èspliké : « Adan Bulletin-la a, yo té ka mèt déotwa ti lidé asi sa ou té pé di an prédikasyon pou nou té aprann patchè. An té ka pawtisipé adan tout sé aktivité-lasa èvè granpè an mwen é an té ka pòté bon mannèv pou fè sa. » Men, sè Burford jwenn on difikilté é i pa té ka atann-li a sa. Mi sa i rakonté : « On frè ki té ja ni on bèl laj pa té vlé an palé ba sé moun-la menm. A moman-lasa, sèwten moun poto’o konprann kè tout sé Étidyan a Labib la dwètèt ba Gran Kréyatè-la louwanj. Sa vé di kè fò sé ‘jenngason-la é sé jennfi-la’ té fè sa osi » (Sòm 148:12, 13). Men sè Burford pa lagé. Plita, i fè pawti a sé zélèv-la ki fè 2èm klas a Galaad é i vin misyonè o Panama. Piti-a-piti, sé frè-la ki pa té vlé lésé sé jenn-la préché la chanjé atitid a yo adan domenn-lasa.

SÉ LASANBLÉ-LA KA ÉDÉ SÉ FRÈ-LA VIN PI SOUDÉ

Sé lasanblé-la sé Étidyan a Labib la té ka òwganizé la édé-yo vin pi soudé osi. Adan onlo a sé lasanblé-lasa, té ni on jou pou yo préché. Pa ègzanp, adan on lasanblé yo fè a Winnipeg o Kanada, yo envité tout sé moun-la ki té la la préché adan vil-la lè 31 maws. Lèwvwè yo té ka préché konsa, yo té ka rivé jwenn lontan plis moun é sa pòté bon rézilta toubònman. Lè 5 out, adan ondòt lasanblé ki fèt Winnipeg, té ni 7000 moun. Sé prèmyé fwa té ni tousa moun adan on lasanblé o Kanada.

On bèl lasanblé toubònman fèt a Lòs Anjélès an Kalifòwni, an 1923. Sé té di 18 o 26 out. Kèlkè simenn avan lasanblé-lasa té fèt, yo palé dè évènman-lasa adan sé jounal-la é sé Étidyan a Labib la distribiyé plis ki 500000 envitasyon. Yo mèt plizyè afich pou fè piblisité pou lasanblé-lasa asi sa yo ka kriyé tramways an fransé é asi vwati a sèwten moun.

Lasanblé a sé Étidyan a Labib la a Lòs Anjélès an 1923.

Sanmdi 25 out, frè Rutherford fè on diskou é tèm a diskou-lasa sé té « Sé mouton-la é sé kabrit-la ». Adan diskou-lasa, i montré on mannyè ki klè kè sé « mouton-la » ka rèprézanté sé moun-la ki paré pou fè sa ki jis é kè yo ké viv pou touttan adan paradi-la asi latè. Adan ondòt diskou, i pwopozé tout sé moun-la ki té la la pran on angajman ki té maké asi on papyé. Tèm a angajman-lasa sé té « On avèwtisman ». Sé té pou di toutmoun sé mové biten-la sé légliz-la ka fè la é pou di sé moun-la ki sensè la woté kò a yo adan « Gran Babilòn-la » (Rév. 18:2, 4). Plita, toupatou asi latè, sé Étidyan a Labib la distribiyé milyon é milyon trak ki té ni angajman-lasa maké anlè-y.

« Lè yonn ké ankourajé lòt konsa pannan sé réinyon-la, sa ké édé yonn vin pi bon zanmi èvè lòt. »

Dènyé jou a lasanblé-la, té ni plis ki 30000 moun ki té ka kouté diskou a frè Rutherford. Tèm a diskou-lasa sé té « Tout sé nasyon-la ka maché pou rivé Awmagédon, men plizyè milyon moun ki ka viv konnyéla pé ké jen mò ». Konm sé Étidyan a Labib la té ja sav kè onlo moun té’é vin, yo louwé on istad non a-y sé Colisée. I ka touvé-y a Lòs Anjélès é yo té sòti fin konstwi-y. Anplisdisa, pou chakmoun té pé sa tann byen, yo sèvi èvè opawlè a istad-la. A épòk-lasa, sé té on biten ki té toufré sòti. É ni onlo moun ankò ki suiv pwogram-lasa an radyo-la.

PRÉDIKASYON-LA KA FÈ DOUVAN TOUPATOU ASI LATÈ

An 1923, travay a prédikasyon-la fè douvan an Afrik, an Éwòp, an End é an Amérik di Sid. An End, frè Adavimannathu Joseph pawtisipé adan travay-la yo té ka fè la pou pwodui piblikasyon an indi, an tamoul, an telougou é an ourdou é i té ka fè sa toupannan i té ka fè ansòt pou madanm a-y é 6 timoun a-y ni tousa yo té bizwen.

William Brown é fanmi a-y.

Yo té bizwen plis moun o Syéra Léòn. Frè Alfred Joseph é frè Leonard Blackman voyé on lèt pou biwo mondyal la ki té ka touvé-y Bwouklin, a Nouyòk. Lè 14 avril 1923, pal-la yo té ka atann la rivé. Mi sa Alfred ka rakonté : « On sanmdi swa, alòskè i té ja byen ta, téléfòn-la mété-y ka sonné ». Lè i réponn, i tann on moun ki té ni on gwo vwa é moun-la mandé-y : « Sé-w ki voyé on lèt pou Sosyété a Tou dè Gad la pou mandé-yo voyé pwoklamatè ba zòt ? » Alfred réponn : « Wi ». Alò vwa-la di-y : « Ében sé mwen yo voyé ». Sé té vwa a William Brown. I té toufré rivé. I té sòti o Zantiy èvè madanm a-y, Antonia, é 2 fi a yo, Louise é Lucy. Sé frè-la pa té’é ni lontan a atann avan yo té kontré frè Brown é fanmi a-y.

Mi sa Alfred èspliké ankò : « Lèlandèmen maten, mwen é Leonard nou té ka fè étid biblik an nou kon nou té ni labitid fè-y chak simenn. Lèwgadé nou vwè on kalté gran boug douvan pòt-la. Sé té frè Brown. Tèlman i té ni balan pou préché lavérité, i té vé fè on diskou piblik lèlandèmen-la menm. » Frè Brown distribiyé tout sé piblikasyon-la i té menné èvè-y la é i pa pran 1 mwa pou i té fè sa. I pa tadé pou risivwè 5000 piblikasyon, men on ti moman apré, i té bizwen dòt ankò. Magré tout sé liv-la i té ka distribiyé la, pou sé moun-la i pa té on moun ki ka vann liv. Pannan tout sé lanné-la i pasé ka sèvi Jéova èvè onlo balan, i toujou té ka fèfon asi Labib lèwvwè i té ka fè diskou. Sé pousa, sé moun-la té ka kriyé-y Brown Labib.

Bétèl a Magdebourg pannan lézanné 1920.

An Almagn, adan menm péryòd-la, sé Étidyan a Labib la désidé kité Bétèl-la a Barmen pas i té vin two piti. Anplisdisa, yo té tann-di kè lawmé a Lafrans té kay pran vil-lasa talè. Kifè, sé Étidyan a Labib la touvé déotwa batiman a Magdebourg é i té ka sanm sa sé sé batiman-lasa ki té fo-yo pou yo té enprimé sé piblikasyon-la. Lè 19 jen, sé bétélit-la fin mèt sé mèb-la é matéryèl-la yo té ka itilizé la pou enprimé sé piblikasyon-la adan plizyè bwèt é yo enstalé-yo adan nouvo Bétèl a Magdebourg. Lè biwo mondyal la vin sav kè yo té fin déménajé, lèlandèmen-la menm, sé jounal-la té ka di kè Lafrans té pran vil a Barmen. Pou sé frè a Bétèl-la, sa té klè : Jéova té béni-yo é i té pwotéjé-yo.

George Young èvè Sarah Ferguson (adwat) é sè a-y.

O Brézil, on frè ki té vwayajé onlo koté pou fè moun konnèt bon nouvèl-la, wouvè on filyal é i mété-y ka pibliyé Tou dè Gad la an pòwtigé. Frè-lasa sé té George Young. An kèlkè mwa, i distribiyé plis ki 7000 piblikasyon. Lè frè-lasa rivé o Brézil, sa chanjé vi a Sarah Ferguson. I té ni labitid li sé Tou dè Gad la dépi 1899, men i po’o janmé té ni lokazyon pran lèbatèm alòskè i té ja ba Jéova vi a-y. Déotwa mwa aprésa, sè Ferguson é 4 timoun a-y fin pa pran lèbatèm.

« AN-NOU SÈVI JÉOVA ÈVÈ ONLO BALAN É ÈVÈ ONLO JWA ! »

An bout a lanné-la, Tou dè Gad a 15 désanm 1923 té ka palé dè jan sé chanjman-la anrapò èvè sé réinyon-la, anrapò èvè prédikasyon-la é anrapò èvè sé lasanblé-la aji asi sé Étidyan a Labib la. Mi sa i té ka di : « Toutmoun ka vwè jan sé frè é sè la ki adan sé lasanblé-la […] ni onlo fwa […]. An-nou préparé-nou pou nou fè plis ankò é an-nou kontinyé sèvi Jéova èvè onlo balan é èvè onlo jwa pannan lanné-la ki ka vin la ! »

Lanné 1924 té’é bèl toubònman osi pou sé Étidyan a Labib la. Sé frè a Bétèl-la té ka travay dépi plizyè mwa asi on nouvo chantyé ki té ka touvé-y a Staten Island, toupré Bwouklin. Sé Bwouklin biwo mondyal la té ka touvé-y. Yo fin konstwi sé batiman-la an koumansman a lanné 1924. Sa édé sé Étidyan a Labib la vin pi soudé é sa édé-yo sèvi èvè nouvo métòd pou fè moun konnèt bon nouvèl-la.

Sé frè-la ki konstwi sé batiman-la a Staten Island.

a Aprézan nou ka kriyé-y Kayé pou réinyon Vi é ministè a on krétyen.