Gadé sa ki adan

Ay adan lis a sé sijè-la

Ou pé di-mwen ki lè i yé ?

Ou pé di-mwen ki lè i yé ?

LÈ OU vlé sav ki lè i yé, ka ou ka fè ? Pétèt ou ka gadé anlè mont a-w oben anlè on révèy. É ka ou ka réponn lè on zanmi ka mandé-w ki lè i yé ? Ni plizyè mannyè dè di on moun ki lè i yé. Kilès la ?

Imajiné kè i dézè-mwen-ven, kivédi ka rété ven minit avan i dézè. Sèlon la ou ka rété la, pétèt yo ké di-y on dòt jan. An Frans, yo ka di i trézè karant. Yo ka di osi i inè karant.

Pétèt ou ja mandé-w kijan moun ki té ka viv an tan a Labib té ka di ki lè i yé. Yo té ni plizyè mannyè dè fè sa. Adan tèks ébré a Labib, nou ka touvé dé èsprésyon kon pa ègzanp « lèmaten », « anmidi la », « an plen midi » é « lè solèy toupré kouché » (Jén. 8:11 ; 43:16 ; Dét. 28:29 ; 1 Wa 18:26). Men délè ou ka touvé dé èsprésyon ki pli prési.

An tan a Labib, té ni dé moun ki té ka véyé vil-la, kivédi yo té ka fè lagad. Sé plito lannuit yo té ka fè sa. Plizyè syèk avan nésans a Jézi, sé Izrayélit-la té ka séparé lannuit an twa péryòd. Yo té ka kriyé sé péryòd-lasa « vèy » (Sòm 63:6). Pa ègzanp, adan Jij 7:19, yo ka palé dè « vèy a mitan a lannuit-la » (nòt). É apré, antan a Jézi, sé Juif-la té ka séparé lannuit an 4 vèy, menmjan ki sé grek la é sé women la.

Nou ka touvé lèmo « vèy » plizyè fwa adan Lézévanjil. Pa ègzanp, sété « pannan katriyèm vèy » a lannuit-la, kè Jézi maché asi dlo pou i ay jwenn bato a disip a-y (Mat. 14:25, nòt). Adan on ègzanp i té pran, i di : « Si mèt a kaz-la té sav a ki moman vòlè-la té ké vin, i pa té ké dòmi, é i pa té ké lésé-y pété kaz a-y » (Mat. 24:43, nòt).

Jézi palé dè sé 4 vèy-la lè i di disip a-y : « Rété véyatif, paskè zòt pa sav kitan mèt a kaz-la ké vin : si sé ta an jouné-la, a minui, avan jou wouvè oben granbonnè maten » (Mawk 13:35). Prèmyé vèy-la, kivédi sila ki té « ta an jouné-la », té ka koumansé lè solèy-la té ka kouché pou fin a 9 è-d-swa. Dézyèm-la, kivédi ta « minui »-la, té ka koumansé a 9 è-d-swa pou fin a minui. Twazyèm vèy-la, « avan jou wouvè » oben « lè kòk-la ka chanté », té ka koumansé a minui pou fin a 3 è-d-maten (Mawk 13:35, nòt). Sé pétèt pannan vèy-lasa kè kòk-la chanté, lannuit-la yo arété Jézi la (Mawk 14:72). É katriyèm vèy-la, kivédi « granbonnè maten », té ka koumansé a 3 è-d-maten é té ka fin lè solèy lévé.

Mi sé konsa, menmsi po’o té ni sé mont-la é sé révèy-la kè nou ni aprézan la, moun ki té ka viv an tan a Labib té pé di ki lè i yé, lajouné kon lannuit.