1. Kimoun ki ban-nou lavi ?

 JÉOVA sé « Dyé vivan-la » (Jérémi 10:10). Sé-y ki kréyé-nou é sé-y ki ban-nou lavi. Bib-la ka di : « Sé vou ki kréyé tout biten, é si yo vin ka ègzisté é si ou kréyé-yo, sé pas ou té vlé » (Révélasyon 4:11). Si nou vivan, sé paskè Jéova té vlé. Lavi sé vréman on bèl kado Bondyé fè-nou (li Sòm 36:9).

2. Ka pou nou fè pou vi an nou bèl ?

² Jéova ka ban-nou tousa nou bizwen pou nou rété vivan, pa ègzanp nouriti é dlo (Akt 17:28). Men i vlé vi an nou bèl osi (Akt 14:15-17). Pou vi an nou bèl, fò-nou suiv lwa a Jéova (Izayi 48:17, 18).

3. Lè Kayen tchouyé Abèl, ka Jéova fè ?

³ Labib ka aprann-nou kè, pou Jéova, vi an nou é ta lézòt ni onlo valè. An-nou gadé sa ki rivé Kayen, prèmyé gason a Adan é Èv. I té kòlè èvè frè a-y, Abèl. Alò Jéova avèti-y. I di-y pa lésé kòlè a-y pran lanmen asi-y. Men Kayen pa kouté. I « varé Abèl é i tchouyé-y » (Jénèz 4:3-8). Jéova pini Kayen pou krim-lasa (Jénèz 4:9-11). Fè kòlè é hay moun, sé dé biten ki danjéré toubònman : sa pé fè on moun vin vyolan oben plis ki sa ankò. On moun konsa pé pa ni lavi étèwnèl (li 1 Jan 3:15). Pou fè Jéova plézi, fò-nou aprann enmé toutmoun (1 Jan 3:11, 12).

4. Yonn adan sé 10 komandman-la ka aprann-nou on biten asi valè a lavi. Kibiten ésa ?

 ⁴ Plizyè milyé lanné apré, lè Jéova ba Moyiz lé 10 komandman, i montré, kè pou-y, lavi té ni onlo valè. Yonn adan sé komandman-lasa ka di : « Fò pa ou tchouyé moun » (Détéwonòm 5:17). Si on moun té tchouyé ondòt moun pa èspré, fò-yo té tchouyé-y.

5. Ka Bondyé ka pansé dè avòtman ?

⁵ Ka Bondyé ka pansé dè avòtman, kivédi lè on manman ka tchouyé on toupiti bébé ki an vant a-y ? (gadé nòt n^o 28 la, paj 222). Pou Jéova, menm vi a on toupiti bébé ki an vant a manman-y ni onlo valè. Lwa-la Jéova té ba sé Izraélit-la té ka di kè, si on moun té blésé on madanm ansent é si timoun-la té mò, fò-yo té tchouyé moun-la ki té fè sa la (li Ègzòd 21:22, 23 ; Sòm 127:3). Sa ka aprann-nou kè avòtman sé on biten ki pa bon.

6. Kijan nou pé montré Jéova kè lavi ni onlo valè pou nou ?

⁶ Kijan nou pé montré Jéova kè vi an nou é vi a lézòt ni onlo valè pou nou ? Pou montré sa, nou pé ké fè ayen ki té ké mèt vi an nou oben ta lézòt andanjé. Pa ègzanp, nou pé ké fimé, nou pé ké bwè pou sou, é nou pé ké pran dwòg nonplis, pas sa pa bon pou santé an nou é sa pé tchouyé-nou.

7. Ka ki pé édé-nou lagé vyé labitid nou ni ?

⁷ Sé Jéova ki ban-nou lavi é sé li osi ki ban-nou kò-la nou ni la. Donk fò-nou sèvi èvè sa i ban-nou kon i ka mandé-nou. Fò-nou pran swen a kò an nou. Sansa, Jéova pé ké konsidéré-nou kon moun ki pwòp (Women 6:19 ; 12:1 ; 2 Korentyen 7:1). Konm sé Bondyé ki ban-nou lavi, nou pé pa di nou ka adoré-y si  nou pa ka ba lavi on gran valè. Pétèt nou ké touvé sa rèd toubònman dè pèd kèk vyé labitid nou ni. Men si nou ka fè onlo éfò pas pou nou lavi ni onlo valè, nou pé sèten Jéova ké édé-nou.

8. Pou nou pa mèt vi a ponmoun andanjé, ka pou nou fè ?

⁸ Labib aprann-nou kè lavi sé on kado ki ni onlo valè. Jéova ka fè-nou konfyans : i sav byen nou pé’é fè ayen pou mèt vi an nou oben vi a lézòt andanjé. Pa ègzanp, nou ka fè atansyon lè nou ka kondui, ki nou an loto, a moto oben abò ondòt véikil. Nou pa ka fè ispò ki danjéré oben ki brital (Sòm 11:5). É nou ka fè ansòt pou kaz an nou pa on danjé pou pèsonn. Gadé ki lòd Jéova té ba sé Izraélit-la : « Si ou ka konstwi on kaz, fò-w lévé on ti masonn anlè twa a kaz a-w. » Poukwa i té mandé-yo fè sa ? Paskè, si on moun té monté asi twa a kaz-la é i té tonbé, pou Jéova, sé mèt a kaz-la ki té ké rèsponsab (Détéwonòm 22:8).

9. Kijan pou nou aji èvè sé zannimo-la ?

⁹ Jéova ka entérésé-y dè pré a jan nou ka aji èvè sé zannimo-la osi. Nou ni dwa tchouyé on bèt pou nou manjé, oben si i ka mèt vi an nou andanjé (Jénèz 3:21 ; 9:3 ; Ègzòd 21:28). Men nou pa ni dwa maltrété on bèt ni tchouyé-y pa plézi (Pwovèb 12:10).

10. Kijan nou fè sav kè san-la ka rèprézanté lavi ?

¹⁰ San-la ni on valè èspésyal pou Jéova pas i ka rèprézanté lavi. Sé pas Kayen fè san a frè a-y koulé, kivédi pas i pran vi a-y, kè Jéova pini-y (Jénèz 4:10). Apré délij-la, Jéova woumontré ankò kè san-la ka  rèprézanté lavi. Jéova ba Noé é fanmi a-y dwa manjé vyann. I di-yo konsa : « Tout bèt [...] ké pé sèvi-zòt nouriti ». Anmenmtan, ni on biten i di-yo pa manjé. I di-yo : « Sèlman, zò pa ni dwa manjé chè-la èvè vi a-y—san a-y » (Jénèz 1:29 ; 9:3, 4) (gadé nòt n^o 17 la, paj 214). Jéova défann-yo manjé vyann-la èvè san-la, pas san-la ka rèprézanté lavi.

11. Ki lwa Jéova té ba sé Izraélit-la anrapò èvè san-la ?

¹¹ Apépré 800 lanné apré i té di Noé pa manjé san, Jéova ba sé Izraélit-la menm lòd-la. I di-yo : Si on moun « ay lachas é i pran on bèt oben on zozyo moun pé manjé, fò i ké vèsé san a bèt-la é fò i ké kouvè-y èvè pousyè ». Aprésa Jéova di : « Zò pa ni dwa manjé san a pon kalté chè » (Lévitik 17:13, 14). Jéova pa té chanjé lidé, i té vlé kè sèwvitè a-y sonjé kè san-la ni on valè èspésyal. Yo té ni dwa manjé vyann, men yo pa té ni dwa manjé san. Lè yo té ka tchouyé on bèt pou yo manjé-y, fò yo té vèsé san a-y atè.

12. Kijan sé krétyen-la ka konsidéré san-la ?

¹² Kèlkè lanné apré mò a Jézi, lézapòt réini-yo èvè ansyen a lasanblé Jérizalèm. Adan sé komandman-la Bondyé té ba sé Izraélit-la, fò-yo té désidé kilès sé krétyen-la té dwèt kontinyé suiv (li Akt 15:28, 29 ; 21:25). Jéova té édé-yo konprann kè i té ka ba san-la on gran valè toujou é kè sé krétyen-la osi té dwèt kontinyé ba-y on valè èspésyal. An tan-lasa, sé krétyen-la pa té ka manjé san é yo pa té ka bwè san nonplis. Yo pa té ka manjé pon vyann ki té mal sengné nonplis. Manjé san, sété ké on biten ki grav menmjan ki  adoré idòl oben fè péché sèksyèl. An réyalité, tout vré krétyen toujou rèfizé manjé san, é bwè san. É jòdijou ? Jousalè, Jéova vlé nou ba san-la on valè èspésyal.

13. Poukwa sé krétyen-la pa ka pran san ?

¹³ Ès sa vlé di fò sé krétyen-la rèfizé lè yo vlé ba-yo san ? Sé sa menm. Jéova ban-nou on lòd : pa manjé san é pa bwè-y nonplis. Si on dòktè ka di-w pa bwè alkòl, ès ou ké pran-y pa venn a-w ? Men non, ou pé’é fè sa ! Sé menm biten pou san-la. Piskè fò pa manjé san ni bwè-y nonplis, nou ka tou konprann osi kè nou pa dwètèt pran san (gadé nòt n^o 29 la, paj 222).

14, 15. a) Kijan sé krétyen-la ka konsidéré lavi ? b) Ès nou ka dézobéyi Bondyé pou éséyé chèché lonji vi an nou ? Bay on ti èsplikasyon.

¹⁴ É si on dòktè ka fè-nou konprann kè nou ké mò si nou pa’a pran san ? Sé chakmoun ki dwèt désidé si i ké obéyi a lwa a Bondyé asi lèsan. Sé krétyen-la ka rèspèkté lavi onlo, pas sé on kado Bondyé ba-yo. Sé pousa yo ka mandé sé mèdsen-la ondòt trètman pou yo swagné-yo. Men yo pa ka pran san.

¹⁵ Nou pa anvi mò. Sé pousa nou ka fè tousa nou pé pou swagné-nou. Men nou pa ka pran san, pas san-la ka rèprézanté lavi, é pas i ni on valè èspésyal pou Bondyé. Sa pli enpòwtan kè nou obéyi Bondyé olyé nou éséyé chèché lonji vi an nou é kè akòz dè sa, nou pa obéyi Bondyé. Jézi di : « Moun-la ki vlé sové vi a-y ké pèd-li ; men sila ki ka pèd vi a-y akòz dè mwen ké sové-y » (Matyé 16:25). Nou vlé obéyi Bondyé, pas nou enmé-y. É kon Bondyé, nou vlé konsidéré lavi kon on biten ki èspésyal, ki ni onlo valè (Ébré 11:6).

16. Poukwa sèwvitè a Bondyé ka kouté-y ?

 ¹⁶ Sèwvitè a Bondyé byen désidé a obéyi a lwa a-y asi lèsan. Yo pa ka ni manjé san ni bwè-y é yo pa ka pran san pou swagné-yo nonplis a. Pawkont, yo dakò pou pran ondòt trètman pou pwotéjé vi a yo. Pou yo, asiré pa pétèt, Kréyatè a lavi é lèsan konnèt byen sa ki pi bon pou yo. É vou, ès ou dakò pou di kè Bondyé konnèt byen sa ki pi bon pou-w ?

17. Jéova té ba moun dwa sèvi èvè san onsèl fason. Kilès la ?

¹⁷ Adan lwa-la Jéova té ba Moyiz la, Jéova té di sé Izraélit-la : « Vi a chè-la sé adan san-la i yé, é mwen an mété-y asi lotèl-la pou zòt, pou kouvè péché a zòt, pas sé san-la ki ka kouvè péché-la » (Lévitik 17:11). Lè sé Izraélit-la té ka péché, yo té pé ofè Jéova on bèt an sakrifis pou mandé-y padon. Prèt-la té ka jété tigout san asi lotèl a tanp-la. Sé sèl fason Jéova té ba moun dwa sèvi èvè san.

18. Grasa sakrifis a Jézi, ka nou pé ni ?

¹⁸ Lè Jézi vin asi latè, i aboli lwa-la ki té ni la asi sakrifis a bèt. Kijan i fè sa ? I bay vi a-y, oben san a-y, an sakrifis pou padoné péché an nou (Matyé 20:28 ; Ébré 10:1). Vi a Jézi té ni onlo valè : Jéova résisité Jézi, é grasa sakrifis a Jézi, i pé ba toulézimen posibilité viv pou touttan (Jan 3:16 ; Ébré 9:11, 12 ; 1 Pyè 1:18, 19).

19. Ka nou dwèt fè pou nou « pa rèsponsab a san a ponmoun » ?

 ¹⁹ Nou ni onlo rèkonésans pou lavi, bèl kado-la Bondyé fè-nou la. Nou anvi di sé moun-la kè, si yo ni lafwa adan Jézi, yo ké pé viv pou touttan. Nou enmé lézòt é nou ka fè tousa nou pé pou nou aprann-yo kijan yo pé ni lavi étèwnèl (Ézékyèl 3:17-21). Kifè, nou ké pé di kon Pòl : « An pa rèsponsab a san a ponmoun, pas an pa ézité di-zòt tout volonté a Bondyé » (Akt 20:26, 27). Wi, nou ké montré kè nou ni on gwo rèspé pou lavi é lèsan, si nou ka palé dè Jéova alantou an nou é si nou ka èspliké kè lavi ni on valè èspésyal pou Bondyé.