1-3. (a) E na tera mwin unin Iehova “ae rangi ni korakora”? (Nora te taamnei ni moan te mwakoro aei.) (b) Tera ae ti na rinanona ngkai?

A A TEI mwaane, aine, ao ataei, n anenea kunan te Tautaeka n Uea. Imwina ao e a tataro te unimwaane temanna n onnonia Iehova ana kamanomano. A ataia raoi kaain te ekaretia bwa e na bon tabeakinia Iehova, ma a boni kainnanoa naba kabebeteaia ao karauan nanoia. E kona n ongo te aba karongoaaia aomata i tinaniku aika boo n un. E a moanaki ngkai Aremaketon!​—TeKao. 16:​14, 16.

² E na kamaunaia aomata Iehova n te buaka ae Aremaketon, tiaki n te aro ni bangaomata ae akea te tangira iai, ma n ‘unna ae rangi ni korakora.’ (Wareka Etekiera 38:18.) E na aki kaitaraa te taanga ni buaka teuana ke te natannaomata teuana, ma e na kaaitaraia aomata n tatabemania nako ni katobibia te aonnaba. Naake a kamateaki iroun Iehova n te bong anne a “na moa mai tabon aonnaba teuana nakon tabon aonnaba are teuana.”​—Ier. 25:​29, 33.

³ Tera ae e kaira Iehova ae te Atua n tangira, are teuare kabwarabwaraaki bwa e “nanoanga ao e atataiaomata” ao e “iremwe n  un,” bwa e na waekoa n urarake ‘unna ae rangi ni korakora’? (TeOti. 34:6; 1Ioa. 4:16) Ti na nora aroni kaekaan te titiraki aei ni kona n rangi ni kabebeteira, ni kaninikoriaira, ao ni kaungaira n ara mwakuri n uarongorongo ngkai.

4, 5. E kangaa ni kaokoro unin te Atua ma aomata aika aki kororaoi?

⁴ Ti riai moa n ataia bwa unin Iehova tiaki aron unia aomata aika aki kororaoi. Ngkana e roko unin te aomata ao n angiin te tai, e na bae n aki kona n tiatianaki ao e na kuri ni kangaanga n nakoraoi. N te katoto, e “urarake unin” Kain are ana karimoa Atam, ibukina bwa Iehova e aki butimwaea ana karea, ma e butimwaea ana karea Abera. Tera mwina? E tiringa tarina are raoiroi Kain. (KBwaai 4:​3-8; Ebera 11:4) Iangoa naba Tawita, ae kabwarabwaraaki bwa te mwaane ae kakukureia nanon Iehova. (Mwa. 13:22) E kuri naba ni bure kakaiaki teuae raoiroi aei ngke e ongo ae e tatakarua n un nakoina ma ana aomata, te tia ababa ae kaubwai are Nabara. E roko unin Tawita ma ana tautia ao “a a bane ni kabaei aia kabaang,” bwa a na tiringa Nabara are akea ana kakaitau ao mwaane nako ake n ana auti. E nakoraoi bwa buun Nabara are Abikaira e anaa nanon Tawita ma ana aomata bwa a na aki irantanga ni karekekai. (1Tam. 25:​9-14, 32, 33) Iai bukina ae riai ngke e kaira Iakobo Iehova bwa e na korea ae kangai: “E aki kona unin te aomata ni karekea uaana ae ana raoiroi te Atua.”​—Iak. 1:20.

⁵ Ngkana e kabotauaki unin Iehova ma unin te aomata ae kakarekea te kangaanga, e teretere raoi bwa e kona n tiatiana unna Iehova n taai nako ao iai bukin unna ae mataata raoi. E ngae ngke e karaoa te bwai teuana Iehova ibukin unna ae korakora, ma e boni karaoia naba n te aro ae raoiroi. Ngkana e buakana te tia kairiribai, e aki roko n te kamaunaia “aika raoiroi ma aika buakaka.” (KBwaai 18:​22-25) Irarikin anne, e tii kona n roko unin Iehova i aani bukina aika riai. Iangoi bukina aika uoua ao reireiara iai.

6. Tera ae e karaoia Iehova ngke e a kamatauningaaki arana?

⁶ Bukina: E a kamatauningaaki aran Iehova. Naake a taku bwa a tei ibukin Iehova ma a kakaraoa ae buakaka, a kataekanabuakaa ao e bon tau n un iai. (Etek. 36:23) N aron are maroroakinaki ni mwakoro ake imwain aei, a rangi ni kabuakakaa aran Iehova te natannaomata ae Iteraera. E oti bwa a kauna Iehova te natannaomata aei n anuaia ao n aia mwakuri. Ma e bon tiatiana naba unna, e katuuaaeia ana aomata, ma e aki kona n riao ana katuuaa. (Ier. 30:11) Ao ngkana e a tia ni kaota unna Iehova n arona ae tau ibukini kakoroan nanona, ao e a toki naba ao e aki manga mwimwinna.​—TaiAre. 103:9.

7, 8. Baikara reireiara man aron Iehova nakoia I-Iteraera?

⁷ Reireiara: E reke te kauring ae rangi ni kakawaki nakoira n aron Iehova nakoia I-Iteraera. N aroia I-Iteraera rimoa, ti mwiokoaki  naba n uouotakin aran Iehova. Bon Ana Tia Kakoaua Iehova ngaira. (Ita. 43:10) Baika ti taekin ao ni kakaraoi e rotaki iai te Atua are ti tei ibukina. Ti aki kan riki bwa taan aki bwerengaki ni karaoan ae kairua ao ni kabuakakaa aran Iehova. E na kauna Iehova te waaki ni mwamwanaa te aba anne, ao n taina ae riai, e na boni waaki ni kaitiaka taekana.​—Ebera 3:​13, 15; 2Bet. 2:​1, 2

⁸ Te koaua bwa te kauring ae e kona n roko ‘unin Iehova ae rangi ni korakora,’ e riai n tukira mani kaaniana? E aki. Ti ataia ae e taotaonakinnano Iehova ao e kakabwarai buure. (Ita. 55:7; IRom 2:4) Ma ti ataia naba ae e anganga te reirei ni kaetieti ngkana e kainnanoaki. Ti boni karinea n ataakin ae e na urarake unna nakoia naake a kamatoai nanoia ni karaoa te bure, ao e na aki katikuia i buakoia ana aomata. (1Kor. 5:​11-13) E a tia n tuangira raoi Iehova te bae e na un iai. Tabera ngkanne boni kararoaan aroaro ma mwakuri aika a na kaunna.​—Ioa. 3:36; IRom 1:​26-32; Iak. 4:8.

9, 10. Tera aron Iehova ngkana a karuanikaiakaki maiuia ana aomata aika kakaonimaki? Aanga katoto.

⁹ Bukina: A nang karuanikaiakaki ana aomata Iehova aika kakaonimaki. E kauekeaki unin Iehova ngkana a a niniaki irouia taani kairiribai naake a kakaonimaki n ukera ana kamanomano. N te katoto, imwini kitanan Aikubita irouia I-Iteraera ao e a rimwia I-Iteraera aika taraa ni kai konaaki aika ikotaki i mataniwin Taari ae Uraura aikai, Barao ma ana taanga ni buaka ae korakora. Ma ngke a a kakioia I-Iteraera kaain te taanga ni buaka ae korakora aei n rinanoni kabin taari ae mwau, ao e a koutii naba wiran aia kaa ni buaka Iehova ao n ioioia I-Aikubita ni kabwakaia i taari. “Bon akea naba temanna mai buakoia ae kariaiakaki bwa e na maiu.” (TeOti. 14:​25-28) E urarake unin Iehova irouia I-Aikubita ibukin ana “tangira ae koaua” nakoia ana aomata.​—Wareka Te Otinako 15:​9-13.

¹⁰ N aron anne, e kairaki Iehova n tangiraia ana aomata bwa e na karaoa te bwai teuana n ana bong te Uea ae Etekia. A a roko I-Aturia ake taiani kabanea ni korakora aia taanga ni buaka ao n iowawa n te tai arei, ao a a tauraoi ni buakana te kaawa ae Ierutarem. A kakamaakaki ana toro Iehova aika kakaonimaki ni koaua, n otabwaninian te kaawa are a a kammarakaki moa iai i nanon te tai ae maan imwaini mateia. (2Uea 18:27) Ibukin anne e a kanakoa ana anera ae tii temanna Iehova ao e kamateia tautia aika 185,000 n te tairiki ae tii teuana! (2Uea 19:​34, 35) Iangoa aron aia kaembwa I-Aturia n te ingabong are imwina. A a wenebabaa kainiwai, otanga, ao kabaang n akea aomataia. Ai akea te buu ae katangaki ibukini kautaia tautia akekei. Ai akea ae e tua bwa a na ikotaki tautia. E a bung te ariki n taian umwanrianna ao a a raea maate n te kaembwa.

11. Tera kabebeteara ao kaninikoriaara man taiani katoto ni kaineti ma te baere e karaoia Iehova ngkana a karuanikaiakaki maiuia ana aomata?

¹¹ Reireiara: Katoto aikai ni kaineti ma aron Iehova ngkana a karuanikaiakaki maiuia ana aomata, a anga te kauring ae matoa  nakoia taani kairiribai nakoira ae kangai: “Bon te bwai ae kakamaaku te bwaka nako nanoni bain te Atua ae maiu” ngkana e a roko unna. (Ebera 10:31) A kabebetei nanora katoto naba aikai ao a kaninikoriaira. Ti kabebeteaki n ataakin ae e na aki tokanikai karoton te tia kairiribai nakoira ae Tatan. E nang roko n tokina mwaakana ae “kimototo”! (TeKao. 12:12) Mangkai n uaa te tai anne ti kona ni beku iroun Iehova ma te ninikoria, n onimakina ae akea temanna, ke te botaki teuana, ke te tautaeka teuana, ae kona n tukira mani karaoan nanon te Atua. (Wareka Taian Areru 118:​6-9.) E kaota ara koaua te abotoro Bauro n taeka aika kairaki koreaia aika kangai: “Ngkana e tei ibukira te Atua, ao ai antai ae kona ni kaaitaraira?”​—IRom 8:31.

12. Bukin tera bwa e na urarake unin Iehova n tain te rawawata ae korakora?

¹² N te rawawata ae korakora ae nang roko ao e na kamanoira Iehova, n aron are e karaoia naba ngke a a ooaki I-Iteraera irouia I-Aikubita, ao ngke a a otabwaniniaki I-Iutaia ake i Ierutarem irouia I-Aturia. Ngkana a a kataia taani kairiribai ni kamaunaira, ao e  nang urarake unin Iehova ibukini korakoran tangirara. Ngkana a a ekiranako naake a aki wanawana, ai aron ae a a ringa iai ataeini matan Iehova. E na waekoa n irantanga ao n aki tabwarabwara. (Tek. 2:​8, 9) E na rangi ni korakora te tiritiri iai. Ma a bon aki riai ni mimi taani kairiribai nakon te Atua, ngkana e a kaotinakoa unna Iehova i aoia. Bukin tera?

13. Baikara kauring ake e anga Iehova?

¹³ E “iremwe n un” Iehova ao e a tia n anga kauring aika bati, are e na kamaunaia naake a kaitaraa ao naake a kan ekiianako ana aomata. (TeOti. 34:​6, 7) E kabonganaia Iehova burabeti aika Ieremia, Etekiera, Taniera, Kristo Iesu, ao abotoro aika Betero, Bauro, ao Ioane bwa a na anga te kauring ibukin te buaka ae kakannato ae nang roko.​—Nora te bwaoki ae “E Anga te Kauring Iehova Ibukin Rokon te Buaka ae Kakannato.”

14, 15. Tera te mwakuri ae e kaira karaoana Iehova, ao bukin tera?

¹⁴ E tua koreani kauring aikai Iehova n Ana Taeka. E taraia raoi naba bwa e na riki te Baibara bwa te boki ae te kabanea n tiraua  rairakina ao tibwatibwaakina. E kateirakeia taan anganano aika mwaitikurikuri ni katobibia te aonnaba, ake a buokiia aomata n reiakinia karekean aia iraorao ae kaan ma te Atua, ao n angania te kauring ibukin rokon “ana bong Iehova ae kakannato.” (Teb. 1:14; TaiAre. 2:​10-12; 110:3) E kaungaia ana aomata bwa a na rairi booki n reirei ake a aanaki n te Baibara n taetae aika irabubua, ao ni kabanei aoa aika iraua te mirion ni katoa ririki n taekini berita ao kauring aika n ana Taeka.

¹⁵ E kaira karaoani mwakuri aikai ni kabane Iehova “ibukina bwa e aki tangira kamaunaan temanna ma e tangiriia aomata nako bwa a na rairi nanoia.” (2Bet. 3:9) Ai kakabwaiaakira ngaira ngkai ti a tei ibukin Atuara ae tatangira ma n taotaonakinnano, ao ngkai ti a kona naba ni buoka aron tataekinan ana rongorongo! Ma i aoni kawaina n toki te tai ni kauring nakoia ake a aki kan ongo.

16, 17. E a tia Iehova ni bairea te bong ae e na boo iai te kabanea ni buaka? Kabwarabwaraa.

¹⁶ E a tia Iehova ni bairea te bong ae e na boo iai te kabanea ni buaka. E a kaman ataa te tai are a nangi buakanaki iai ana aomata.  (Mat. 24:36) E kangaa Iehova n ataa te tai are a nang buaka iai taani kairiribai nakoina?

¹⁷ N aron ae ti noria n te mwakoro are imwain aei, Iehova e tuanga Koka ni kangai: “N na . . . karin taiani matau ni mwangaim.” E na kairiia natannaomata nakon te buaka ae kakannato. (Etek. 38:4) Tiaki nanon aei bwa Iehova ae e na moana te buaka aei, ke e na anaa inaomataia naake a kaitaraa. Ma e kaotaki iai bwa e kona n nori naano Iehova ao n atai aroia taani kairiribai nakoina ni kaineti ma bwaai tabeua ake a na riki.​—TaiAre. 94:11; Ita. 46:​9, 10; Ier. 17:10.

18. A aera aomata ngkai a na kani kaitaraa Teuare Moan te Mwaaka?

¹⁸ Ngkana ngaia bwa e aki moana te buaka Iehova ke ni kairoroiia taani kairiribai nakoina bwa a na buaka, ao a aera aomata ngkai a a boni kaitaraa Teuare Moan te Mwaaka? Teuana bukina bwa e na roko te tai are a nang kakoauaa iai bwa bon akea te Atua, ke e na bon aki kona n tuki aia mwakuri. Tao a iango n aron aei ibukina bwa n te tai anne a a bon tibwa tia ni kamaunai botaki n Aro aika kewe ni kabane n te aonnaba. Ngaia are a bae n iangoia bwa ngkana bon iai te Atua, ao e na boni kamanoi botaki  aika taku bwa a tei ibukina aikai. A na bon aki ataia ae bon te Atua ae karin i nanoia taekani kamaunaan Aaro ake a a bon otara bwa a kabureburea taekana.​—TeKao. 17:​16, 17.

19. Tera ae e na bae n riki imwini kamaunaaia Aaro aika kewe?

¹⁹ Imwini kamaunaaia Aaro aika kewe, e na bae ni kanakoia ana aomata Iehova bwa a na nikira te rongorongo ae matoatoa, are e kaikonakia te boki ae Te Kaotioti ma te karau ae te aiti, ae tinebun teuana te aiti tao 20 te kirokuraem. (TeKao. 16:​21, kbn.) Te rongorongo aei tao bon te katanoata bwa e nang roko n tokina te botaki n tautaeka ao te waaki ni bitineti, ao a na maraki nanoia iai taan ongora n uaa ae a a bon taetae ni kamatauningaa te Atua. E taraa n ae aei te rongorongo ae e na kaunia natannaomata ike a nang ruonia iai ana aomata te Atua, ni kataia ni kaini wira n aki toki. A na iangoia bwa ti aki kona ni mano, ti kakai kamaunaaki. Ai boni burera aia iango anne!

20, 21. Antai Koka, ao tera ae e na riki nakoina?

²⁰ N aron ae ti noria ni Mwakoro 17 n te boki aei, e kabongana Etekiera te nakoa teuana ae taetae ni burabetinaki ae, “Koka man te aba ae Makoka,” bwa a na kinaaki iai natannaomata ake a ikotaki bwa a na ekiranako. (Etek. 38:2) Ma e na aki teimatoa reitakia natannaomata aika ikotaki aikai. E ngae ngke a taraa ni kaai n ibuobuoki i marenaia, ma e na bon teimatoa naba n noraki irouia te kaiangatoa, te kainikatonga, ao te nanonnaba. E na boni bebete iroun Iehova rairakini win aia kabaang bwa a na bon “ekiianako oin tariia.” (Etek. 38:21) Ma kamaunaaia natannaomata aikai e na aki riki mairouia aomata.

²¹ Imwaini kamaunaaia taani kairiribai nakoira aikai, a na nora moa kanikinaean Natin te aomata, ae kaanga te bae kamimi ae kaota mwaakan Iehova ao Iesu. A na nori bwaai taani kakaaitara aikai aika a na bon rangi n tabeaianga iai. N aron are e a kaman taekinna Iesu, “ane a na kuri n tong aomata ibukini kororakeni maakuia ma kantaningaani baika a na riki n te aonnaba ni kabutaa.” (Ruka 21:​25-27) Ibukini maakunrangia, a nang ataia ae e boni kairua aia iango ngke a buakania ana aomata Iehova. A na kairoroaki bwa a na ataa te tia Karikiriki n tabena ae mataniwin te taanga ni buaka, ae Iehova ae Atuaia taanga ni buaka. (TaiAre. 46:​6-11; Etek. 38:23) E nangi boni karokoa mwaakana Iehova n arona ni kabonganaia ana taanga ni buaka mai karawa ao baika mwaaka n te aonnaba aei, ni kamanoia ana toro aika kakaonimaki ni koaua, ma a na kamaunaia taani kairiribai nakoina.​—Wareka 2 Betero 2:9.

22, 23. Antai aika a na kamanoia ana aomata te Atua, ao tera aia namakin ibukin tabeia aei?

²² Iangoa ingaingan Iesu ni kairan te waaki ni kamaunaia taani kairiribai nakon te Atua ao ni kamanoia naake a tangira Tamana ao n toro irouna. Iangoa naba aia namakin taani kabiraki n te tai anne. Tabeua te tai imwain raoi Aremaketon, ao nikiraia taani kabiraki  aika n te aonnaba, a na kautaki nakon te maiu i karawa bwa a aonga ni bane te koraki aika 144,000 n raona Iesu ni buaka. (TeKao. 17:​12-14) A bati i buakoia taani kabiraki ake a a tia n reke aia iraorao ae kaan ma tiibu tabemwaang n aia tai ni kaai ni mwakuri ni kabaneani boong aikai. N te tai aei ao e a reke irouia taani kabiraki te mwioko ao te mwaaka ni kamanoia naake a boutokaiia ma te kakaonimaki ni koaua ni kataakia.​—Mat. 25:​31-40.

²³ A na riki naba anera bwa kaain ana taanga ni buaka Iesu are i karawa. (2Tet. 1:7; TeKao. 19:14) A a tia ni buokia ni kamwawaa Tatan ao taimonio mai karawa. (TeKao. 12:​7-9) Ao a a tia naba ni buoka ikotakia kaain te aonnaba ake a kan taromauria Iehova. (TeKao. 14:​6, 7) Ai riaira ngkai e na kariaia Iehova anera bwa a na kamanoia naaka a kakaonimaki ni koaua aikai! Ma ae kakawaki riki, a nangi bane n namakina kakabwaiaaia kaain ana taanga ni buaka Iehova bwa a nang katabua ao ni kaitiaka arana, ke taekana, n aroia ni buoka kamaunaaia taani kairiribai nakoina.​—Mat. 6:​9, 10.

24. E na tera aroia te koraki ae uanao ake tiibu tabemwaang?

²⁴ Ngkai iai te taanga ni buaka ae korakora ao a ingainga ni kani kamanoia te koraki ae uanao aika tiibu tabemwaang, akea ngkanne bukina ae a na kui ni kerikaaki ao ni maaku iai. A na bon ‘teirake ni kaetiia raoi ma n euti atuia bwa e a kan roko kamaiuaia.’ (Ruka 21:28) Ai kakawakira ngkanne bwa imwain rokon ana bong Iehova, ao ti na buokiia aika a bati n aron ara konaa bwa a na ataa ao n tangira Tamara ae nanoanga ae te tia kamanomano!​—Wareka Tebania 2:​2, 3.

25. Tera ae ti na rinanona imwina?

²⁵ E mamangaongao mwin aia buaka aomata ao e kananokawaki. Ma te buaka ae Aremaketon e na karekea te mweraoi ao te kukurei. E na tera mwina ngkana e a toki unin Iehova, ao a nang tiku aia kabaang ana tia buaka, ao e nangi buanako karongoaan te buaka are kakannato? Ti na rinanon taekan te tai ae imwaira ane kamimi anne, n te mwakoro ae imwina.