A Buaka Tibun Iteraera Rimoa—E Aera Ti Aki Karaoia Naba?
“NGKANA iai i buakomi ae rawa ni buakana Buranti ke Engiran, ao kam na bane ni kamateaki!” Aei te bwai ae e tua te mataniwi n tautia n te Nazi nakoia Ana Tia Kakoaua Iehova, n te Kauoua Buaka ae Kabutaa Aonnaba. Bon akea temanna tarira ae urua ana tua Iehova, e ngae ngke a a mena i rarikia tautia aika taubobonga ma aia bwai ni buaka. Ai bon ninikoriara! Aei bon te banna ni katoto ae raoiroi ae tamaroa ae kaota aia iango Ana Tia Kakoaua Iehova ibukin te buaka. Ti bon aki iri buaka n te aonnaba aei. E ngae ngke ti kakamaakaki n te mate ma ti bon teimatoa naba n rarawa nakon waaki n tautaeka n te aonnaba aika kauntaba ma ana tua te Atua.
A aki kariaia te iango aei aomata ni kabane ake a taku bwa aongkoa Kristian ngaiia. A bati aika kakoauaa bwa e kona n tei ibukin abana te Kristian. A kona n iangoa aei: ‘Bon ana aomata te Atua tibun Iteraera rimoa, ao a nanako ni buaka, e aera a aki karaoa naba anne Kristian ni boong aikai?’ Ko na kangaa ngkoe ni kaeka? Ko kona ni kaotia bwa a kaokoro baike a riki nakoia Kristian rimoa, ao ana aomata te Atua ngkai. Iangoi kaokoroia aika nimaua.
1. BONI KAAIN TE NATANNAOMATA AE TII TEUANA ANA AOMATA IEHOVA
Rimoa, ao e ikotiia ana aomata Iehova nakon te natannaomata ae tii teuana, ae Iteraera. E arania tibun Iteraera bwa ana “aomata aika okoro mai buakoia botannaomata ni kabane.” (TeOti. 19:5) E angania naba abaia ae okoro. Ngaia are ngke a tuangaki tibun Iteraera bwa a na nako ni buakani aaba ake tabeua, a bon aki buakania ke n tiringia raoia n onimaki. *
N taai aikai, a bon nako taan taromauria Iehova mai buakoia “natannaomata ma baronga ma botannaomata ma taian taetae.” (TeKao. 7:9) Ngkana arona bwa a buaka ana aomata te Atua, a na boni bae ni buakania ke n tiringia raoia n onimaki.
2. E TUA IEHOVA NAKOIA TIBUN ITERAERA BWA A NA BUAKA
Rimoa, ao bon tii Iehova ae bairea aia tai ni buaka tibun Iteraera, ao bukina ngkai a riai ni buaka. N te katoto, e tua te Atua nakoia tibun Iteraera bwa a na buaka, ibukini kakororaoan ana motikitaeka nakoia kaaini Kanaan, ake a rangi n ataaki n aroia n taromaurii taimonio, a wewene ni bure n te aro ae kammaira, ao a kareania natiia. E tua Iehova nakoia tibun Iteraera bwa a na kamaunaia naake a kakaraoi mwakuri akanne man te aba are e beritanna nakoia. (NakIbo. 18:24, 25) Imwini maekaia tibun Iteraera n te aba ni berita ao n tabetai e kona te Atua n tua nakoia bwa a na buaka ibukini kamanoaia mairouia taani kairiribai. (2Tam. 5:17-25) Ma e aki roko n te kariaia Iehova bwa a na baireia tibun Iteraera i bon irouia bwa a na nako ni buaka. Ngkana a karaoa anne ao n angiin te tai, e boni kakaiaki mwina.—WarIte. 14:41-45; 2Rong. 35:20-24.
N taai aikai, e aki tuangia aomata Iehova bwa a na buaka. A buaka ngkai aaba i marenaia ibukini baike a bon tangiri, ao tiaki baike e tangiri te Atua. A buaka ibukin tauan aaba, tangiran te kaubwai, ao boutokaan aia waaki n tautaeka. Ma tera aroia naake a taku bwa a buaka n aran te Atua ibukini kamanoan aia taromauri, ke ibukin tiringaia taani kairiribai nakon te Atua? Bon Iehova ae na kamanoia taan taromauria ni koaua, ao ni kamaunaia taani kairiribai nakoina n te buaka n te tai ae na roko ae Aremaketon. (TeKao. 16:14, 16) N te buaka anne, bon tii anera kaain ana taanga ni buaka te Atua, ma tiaki taan taromauria.—TeKao. 19:11-15.
3. A KAMAIUIA NAAKE A ONIMAKINA IEHOVA TIBUN ITERAERA
E koaua bwa buaka n taai aikai a kamaiuia aika kakaonimaki, n aron ana buaka Iehova, are e kamaiua iai Raaba ma kaain ana utu ni buakanakin Ieriko?
Rimoa, ao a kaotiota te nanoanga n angiin te tai tibun Iteraera, nakoia naake a onimakina te Atua, ma a kamateia tii naake a motikaki taekaia iroun Iehova bwa a na kamaunaaki. Nori katoto aika uoua aikai. E tua Iehova kamaunaan Ieriko, ma e kamaiuaki Raaba ma kaain ana utu ibukin ana onimaki. (Iot. 2:9-16; 6:16, 17) Imwina riki, a a manga kamaiuaki kaawan nako Kibeon, imwini kaotani maakakin te Atua irouia.—Iot. 9:3-9, 17-19.
N taai aikai, aaba ake a nako ni buaka a tiringia naake a onimaki. Ao n tabetai, a kamateaki aomata ake akea aia bure n te buaka i marenaia aaba aikai.
4. A RIAI TIBUN ITERAERA NI KAKAIRI N ANA TUA TE ATUA IBUKIN TE BUAKA
Rimoa, ao e tua Iehova nakoia tibun Iteraera ake tautia bwa a na kakairi n ana kaetieti ni kaineti ma aroia ni buaka. N te katoto, n tabetai e tangiriia tibun Iteraera te Atua bwa a na tuangia kaain te kaawa ake a kaaitaraia “baika a riai ni karaoi ibukin reken te raoi.” (TuaKau. 20:10) E kantaningaia naba Iehova tautian Iteraera bwa a na kaitiaki aroaroni maiuia, n ikotaki naba ma aia kaembwa. (TuaKau. 23:9-14) N angiin te tai, a karaoi mwakuri n tautau n aono ake a buakani, taanga ni buaka man aaba ake a otabwaninia tibun Iteraera. E bon aki kariaia Iehova bwa a na kakairi irouia. A kona ni mare ma te aine ae te taenikai teuana te namwakaina, imwini kataenikaian te kaawa anne.—TuaKau. 21:10-13.
N taai aikai, a a tia angia aaba n tiainaa te boraraoi ni katobibia te aonnaba ibukini kaetieti n te buaka. E ngae ngke a karaoaki baikai ibukini kamanoaia kaain te aba, ma e kananokawaki bwa n angiin te tai ao a uruakaki tuua aikai.
5. E BUAKA TE ATUA IBUKIA ANA AOMATA
E a tia te Atua ni buakana te aba teuana n taai aikai, n aron are e karaoia ibukia tibun Iteraera i Ieriko?
Rimoa, ao e buaka Iehova ibukia tibun Iteraera ao a totokanikai n te aro ni kakai. N te katoto, e kangaa Iehova ni buokiia bwa a na tokanikai i aoni kaawan Ieriko? N aron are e taekinna Iehova, a bon “tatakarua [tibun Iteraera] n te takakaa ni buaka ae korakora, ao e a bwaka naba te oo ni borababaua,” ike e a bebete irouia kataenikaian te kaawa anne. (Iot. 6:20) Ao a kangaa n tokanikai i aoia taian Amoraite? “E kabwakaa [Iehova] i aoia te karau ae te aiti ae korakora mai karawa . . . A boni bati riki aika mate man te karau ae te aiti nakoia ake a mate n aia kabaang tibun Iteraera.”—Iot. 10:6-11.
N taai aikai, e a aikoa manga buaka Iehova ibukin te aba riki teuana. Ana Tautaeka are e na uea iai Iesu, bon “tiaki ana bwai te aba.” (Ioa. 18:36) Ni kaitaraan anne, bon Tatan ae mwaaka i aon aia tautaeka aomata nako. Waaki n tiriaomata n taiani buaka n te aonnaba, a boni kakairi raoi n aroarona ae buakaka.—Ruka 4:5, 6; 1Ioa. 5:19.
TAANI KAREKEA TE RAOI KRISTIAN NI KOAUA
Ti a tia n noria bwa a kaokoro baika riki nakoira n taai aikai ma are riki i aon Iteraera rimoa. Ma ti aki ira te buaka tii ibukini kakaokoro aikai. Iai riki bukina tabeua. N te katoto, e taetae ni burabetinna te Atua, bwa ni kabaneani boong ao naake a reireinaki irouna, “a na aki manga reireinia te buaka” ao a na aki irekereke naba iai. (Ita. 2:2-4) E taekinna naba Iesu bwa a na “aki arona aroia kaain te aonnaba” taan rimwina, ao a riai n teimatoa n rarawa nakoni waaki n tautaeka n te aonnaba aika kauntaba ma ana tua te Atua.—Ioa 15:19.
E kaungaia naba taan rimwina Kristo bwa a na karaoa riki ae bati. E tua nakoia bwa a na rarawa nakon aroaro aika kona ni karekea te kairiribai, te un, ao te buaka. (Mat. 5:21, 22) E tua naba nakoia taan rimwina bwa a riai n riki bwa “taani karekea te raoi,” ao n tangiriia taani kairiribai nakoia.—Mat. 5:9, 44.
Ma tera arora n tatabemanira nako? Ti boni bae n aki kani buaka, ma te koaua bwa iai tamrurun nako te kairiribai i nanora, are e kona ni karekea te itabarara ke te kakaokoroaki n te ekaretia? Ti bia teimatoa ni kakorakoraira ni kanakoi aeka n namakin aikai mairoura.—Iak. 4:1, 11.
Ti karikirakea te rau ao te tangira n oneani mwin are ti na irii waaki n itabarara n te aonnaba. (Ioa. 13:34, 35) Ti bia motinnanoia bwa ti na teimatoa n tei i nuka, ao ni kariariaa te bong are e nang kamaunai n aki toki buaka ni kabane Iehova.—TaiAre. 46:9.
^ N tabetai, a a manga buaka i marenaia tibun Iteraera e ngae ngke e aki kukurei Iehova iai. (1Uea 12:24) Ma e kariaia Iehova buaka aikai ibukina bwa iai baronga tabeua, ake a a manga kaitaraa ke a karaoi buure aika kakaiaki.—MotiTae. 20:3-35; 2Rong. 13:3-18; 25:14-22; 28:1-8.
