1. Tera bukina teuana ae e kabotauia iai taan rimwina Iesu ma tiibu?

 E KABOTAUA reitakina Iesu ma taan rimwina, ma te reitaki ae kaan i marenan te tia kawakintiibu ma ana tiibu. (Ioa. 10:14) E tonuraoi te kabotau anne. A kinaa aia tia kawakintiibu taian tiibu, ao a ongo ni bwanaana. E nora koauan anne te tia neweaba temanna. E taku: “Ti kan rawei taamneia tiibu ao ti kataia ni weteiia. Ma a aki kawarira ibukina bwa a aki kinai bwanaara. Imwina ao e a roko te tia kawakintiibu ae te teei ae te mwaane. Ngke e weteiia ao a a bon iria naba.”

2-3. (a) A kangaa ni kaotia taan rimwin Iesu bwa a ongo ni bwanaana? (b) Tera ae ti na rinanona te kaongora aei ao are imwina?

² Te baere e noria te tia neweaba anne, e kauringira ana taeka Iesu ibukia ana tiibu ke taan rimwina. E taku: “A na ongo bwanaau.” (Ioa. 10:16) Ma ti na kangaa n ongo ni bwanaan Iesu ngkai e a mena i karawa? Te anga ae kakawaki ae ti kaotia iai bwa ti ongo ni bwanaan ara Toka, boni maiuakinan ana reirei.—Mat. 7:24, 25.

³ N te kaongora aei ao are imwina, ti na maroroakin iai ana reirei tabeua Iesu. N aron ae ti na noria, e reireinira Iesu baika ti riai ni katoka karaoaia, ao baika ti riai ni karaoi. Ti na nori moa baika uoua ake e tuangira te tia kawakintiibu ae raoiroi bwa ti na katoka karaoaia.

4. Ni kaineti ma Ruka 12:29, tera ae kona ni karika ‘te raraoma’?

⁴ Wareka Ruka 12:29. E kaungaia taan rimwina Iesu bwa a na ‘katoka raraomaia’ ibukini baike a kainnanoi. Ti ataia ae e eti n taai nako ana reirei ni kairiri Iesu, ao e kaotaki iai te wanawana. Ti kani maiuakinna, ma e kona ni kangaanga n tabetai. Bukin tera?

5. E aera ngkai a kona tabeman n raraomaeakini baike a kainnanoi?

  ⁵ A kona tabeman n raraomaeakini baike a kainnanoi n aroni kanaia, kunnikaia, ao katanaia. Tao a maeka n te aba ae korakora iai te maiu ni kainnano. E kona ni kangaanga irouia karekean te mwane ae tau ibukini karekeani maiuia aia utu. Ke tao e a tia ni mate te tia karekemwane n te utu, ao ai akea ae e nang karekea maiuia. Tao a bati naba ake a bua aia mwakuri ibukini butinakon te aoraki ae te COVID-19. (TeMin. 9:11) Ngkana ti rinanoni kangaanga aikai ke tabeua riki, ti na kangaa n ongeaba n ana kaetieti Iesu ae ti na katoka raraomara?

6. Kabwarabwaraa te baere riki nakon te abotoro Betero.

⁶ N te tai teuana, a mena n te booti te abotoro Betero ma abotoro ake tabeman n Namani Kariraia n tain te angibuaka, ao a a nora Iesu n nakonako i aon te ran. E taku Betero: “Te Uea, ngkana boni ngkoe, ao tuua bwa N na nakoim i aon te ran.” Imwin are e tua Iesu bwa e na ‘nakoina,’ e a ruo Betero man te booti ao e a “nakonako i aon te ran nakon Iesu.” Ma tera ae riki imwina? “E maaku ngke e nora korakoran te angibuaka, ao ngke e a moanna n iinako ao e takarua ni kangai: ‘Te Uea, kamaiuai!’” E arora baina Iesu ao e kamaiua. Noria bwa e boni kona Betero n nakonako i aon te ran n tain te angibuaka, ngke e kaatuua ana iango i aon Iesu. Ma ngke e a taraa korakoran te angibuaka, e a taonaki n te maaku ao te nanououa ao e a moanna n iinako.—Mat. 14:24-31.

7. Tera reireiara man ana katoto Betero?

 ⁷ Ti kona ni karekea reireiara mairouni Betero. Ngke e ruo man te booti, e aki kantaningaia ae e na raraomaeakina te angibuaka ao ni moanna n iinako. E kan nakonako i aon te ran nakon ana Toka. Ma e aki kaatuua ana iango i aon tiana anne. Ni koauana, ti aki kona n nakonako i aon te ran, ma ti kaaitara ma kataakin ara onimaki. Ngkana ti aki kaatuua ara iango i aon Iehova ma ana berita, ti na moanna n iinako n te onimaki. N aki ongeia bwa korakorara kataakira, ma ti riai ni kaatuua ara iango i aon Iehova ao ni kakoauaa ae e kona ni kamaiuira. Ti na kangaa ni karaoa anne?

8. Tera ae kona ni buokira bwa ti na aki rangi n raraomaeakini baika ti kainnanoi?

⁸ N oneani mwin ae ti na raraomaeakin ara kangaanga, ti riai n onimakina Iehova. Uringnga are e berita Tamara ae tatangira ae Iehova bwa e na karekei baika ti kainnanoi ngkana ti moanibwaia. (Mat. 6:32, 33) E boni kakakoroa bukin ana berita anne. (TuaKau. 8:4, 15, 16; TaiAre. 37:25) Ngkana e tabeakinia mannikiba ao taian uee Iehova, ti na bon aki raraomaeakina kanara ke kunnikaira! (Mat. 6:26-30; IBir. 4:6, 7) N aroia kaaro aika kairaki n te tangira bwa a na katauraoi baika a kainnanoi natiia, e kairaki naba n te tangira Tamara are i karawa bwa e na karekei baika a kainnanoi ana toro. Eng, ti kona ni kakoauaa bwa e na bon tabeakinira Iehova!

9. Tera reireiam man rongorongoia te taanga teuana?

⁹ Iangoa te katoto ae oti iai bwa e kona Iehova ni karekei baika ti kainnanoi. A buti n aia kaa i nanon teuana tabun te aoa te taanga teuana aika bwaiania, bwa a na anaiia nakon te taromauri taari aine aika mena n aia tabo naake a birinako mai abaia. E taku te tari te mwaane aei: “Imwin te taromauri, ti kaoia taari aikai bwa ti na amwarake ma ngaiia. Ma ti a ataia imwina ae e aki tau kanara.” Tera ae a na karaoia te taanga aei? E reitia ni kangai teuaei: “Ngke ti roko ni mwengara, ti a nori baeki aika uoua aika bubura aika kanoaia te amwarake i matan te mataroa. Ti aki ataia bwa antai ae nikiria. E bon tabeakinira Iehova.” Imwina riki, e a uruaki aia kaa te taanga aei. A kainnanoia ibukin aia uarongorongo, ma e a aki tau aia mwane ibukini karaoana. E tiku aia kaa n te tabo ni karao kaa ae uakaan. Imwina, e a roko te mwaane temanna ao e taku: “Antai ana kaa aei?” E kaotia te tari anne ae ana kaa ao e kainnanoa karaoana. E kaeka teuanne ni kangai: “E raoiroi. E tangira te aeka ni kaa aei buu ma karana anne. Iraua boona?” E reke ana mwane ae tau te tari anne ibukini kabooan ana kaa tewaana. E taku: “Ti rangi ni kukurei n te tai anne. Ti ataia ae e aki manennanti n riki aei, ma boni bain Iehova n ibuobuoki.”

10. Ti kangaa ni kaungaaki n Taian Areru 37:5, bwa ti na aki raraomaeakini baika ti kainnanoi?

¹⁰ Ngkana ti ongo iroun te tia kawakintiibu ae raoiroi ao ni katoka te raraoma ae bati ibukini baika ti kainnanoi, ti kona ni kakoauaa bwa e na boni karekei ibukira Iehova. (Wareka Taian Areru 37:5; 1Bet. 5:7) Iangoi baika riki ake a kaotaki ni  barakirabe 5. E kona Iehova ni kamanena atun te utu ke te tia kammwakuri bwa a na buokira ni karekei baika  ti kainnanoi ni katoabong. Ngkana e a aki kona atun te utu ni karaoa anne, ke ngkana e bua ara mwakuri ni kareketianti, e na bon tabeakinira Iehova n aanga tabeua. E na katauraoi baika ti kainnanoi. Ti na nora riki ngkai te bwai ae e tuangira te tia kawakintiibu ae raoiroi bwa ti na katoka karaoana.

11. Tera ae e tuangira Iesu bwa ti na katokia ni Mataio 7:1, 2, ao e aera bwa e kona ni kangaanga anne?

¹¹ Wareka Mataio 7:1, 2. E ataia Iesu ae a aki kororaoi aomata ao a kan titiribure. Anne bukina ngke e kangai: “Katoka ami kabuakaka.” Ti kona ni kakorakoraira bwa ti na aki kabuakakaia raora n te onimaki, ma n tabetai ti kabwaka iai. Ngkana ti noria n tabetai bwa ti a kan titiribure, tera ae ti riai ni karaoia? Ongo iroun Iesu ao kakorakorako ni katoka am kabuakaka.

12-13. E na kangaa ana katoto Iehova ni buokira bwa ti na katoka kabuakakaaia tabemwaang?

¹² Ti kona ni kakabwaiaaki ngkana ti kananoa ara iango n ana katoto Iehova. E tataraa riki raoiroia aomata. Ti nora aei n arona nakon te Uea ae Tawita are karaoi buure aika kakaiaki. N te katoto, e wene ni kimoa ma Batateba ao e tua naba tiringani buun neiei. (2Tam. 11:2-4, 14, 15, 24) Ibukin anne, e aki tii karawawataaki Tawita ma a rotaki naba ana utu ao buuna ake tabeman. (2Tam. 12:10, 11) N te tai riki teuana ao e aki kaota onimakinan raoi Iehova ngke e tua bwa a na warekaki mwaitiia kaain ana taanga ni buaka Iteraera. Tao e kairaki n te kainikatonga ao e onimakina buburan ana taanga ni buaka. Tera mwina? A mate 70,000 tibun Iteraera n te aoraki ae kamamate!—2Tam. 24:1-4, 10-15.

¹³ Ngke ko maeka i Iteraera n te tai anne, e na tera arom n iangoa Tawita? Ko na iangoia bwa e aki tau n nanoangaaki iroun Iehova? E aki iangoa anne Iehova. E tataraa riki kakaonimakin Tawita i nanoni maiuna ni kabane, ao arona n raira nanona ni koaua. Ibukin anne, e a kabwaraa ana bure Tawita. E ataia Iehova ae e rangi n tangiria Tawita ao e kani karaoa ae eti. Ko aki kakaitau ngkai e tataraa riki raoiroira te Atua?—1Uea 9:4; 1Rong. 29:10, 17.

14. Tera ae buokiia Kristian bwa a na katoka aia kabuakaka?

¹⁴ E aki kantaningaira Iehova bwa ti na kororaoi, ngaia are ti aki riai naba ni kantaningaiia aomata bwa a na kororaoi. Ti rangi ni kai nori kabwakaia tabemwaang ao ni kabuakakaia iai. Ma te aomata ae ikawai n te onimaki, e rabakau arona ma aomata e ngae ngke e atai kabwakaia. E aki kantara te taiman ae tuai ni karaoaki raoi, ma e ataia te aomata ae wanawana bwa e na rangi ni kan te taiman anne ngkana e tia ni katamaroaaki raoi. N aron Iehova ao Iesu, ti aki riai n tatarai kabwakaia aomata, ma ti na tatarai riki raoiroia.

15. E na kangaa iangoan te baere a rinanona aomata ni buokira bwa ti na aki kabuakakaia?

¹⁵ Irarikin tataraan riki raoiroia aomata, tera ae e na buokira naba n aki kabuakakaia? Kataia n iangoa te baere a rinanona. Iangoa te katoto aei. Ngke e mena n te tembora Iesu, e a nora te aine ae kainnano ae e a tia ni mate buuna, ni kabwakaa uoua te maibibi ae uarereke kanoana ni nnen te mwane. E aki kangai  Iesu: “E aera ngkai e aki kabwakaa ae bati riki?” E aki kaatuua ana iango n te mwaiti are e anga neiei, ma e iangoa riki nanon neiei ao te baere e rinanona, ao e kamoamoaa ibukini karaoan ana kabanea ni konaa.—Ruka 21:1-4.

16. Tera reireiam man ana katoto Veronica?

¹⁶ Ti kona n ataa kakawakin iangoan te baere a rinanona aomata, man iangoan ana katoto te tari te aine ae Veronica. N te ekaretia are e mena iai, ao iai te tina temanna ae akea buuna ma iai natina te mwaane. E taku Veronica: “E aki rangi n nakoraoi irou aia kekeiaki naakai, bwa a aki bati n irira te taromauri ao te uarongorongo. Ma n te taina ao I a toa ma te tina aei n te uarongorongo. E taekin nakoiu kangaanga ake e kaaitarai ngkai e reke iroun natina aorakin te kaburoro teuana. E kabanea ana konaa n tabeakina natina n te itera n rabwata ao n te itera n taamnei. N tabetai, e a kaea te taromauri n te ekaretia teuana ibukin ana kangaanga natina.” E taku Veronica: “I aki ataia ae e bati ana kangaanga. I a karinea ao n tangira riki ngkai te tari te aine aei, ibukin ana kekeiaki ni beku iroun Iehova.”

17. Tera ae ti tuangaki bwa ti na karaoia n Iakobo 2:8, ao ti na kangaa ni karaoa anne?

¹⁷ Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti  ataia bwa ti a tia ni kabuakakaa raora n te onimaki? Ti na uringnga ae ti riai n tangiriia tarira. (Wareka Iakobo 2:8.) Ti riai ni kakorakoraira naba n tataro nakon Iehova ni butiia buokara bwa ti na katoka te kabuakaka. Ti kona ni maiuakina ara tataro n arora ni karekea ara tai ni maroro ma te aomata are ti a tia ni kabuakakaa, bwa ti aonga ni kinaa riki. Ti kona n tuangnga bwa ti na toa ma ngaia n te uarongorongo, ke ni kaoa bwa ti na uaia n amwarake. Ngkana ti a kinaa riki, ti a kona ni kataia ni katotonga Iehova ao Iesu n tataraa raoiroina. N te aro anne, ti a kaotia iai bwa ti ongo iroun te tia kawakintiibu ae raoiroi are e tua bwa ti na katoka te kabuakaka.

18. Ti na kangaa ni kaotia bwa ti ongo ni bwanaan te tia kawakintiibu ae raoiroi?

¹⁸ N aroia tiibu aika ongo ni bwanaan aia tia kawakintiibu, a ongo naba ni bwanaan Iesu taan rimwina. Ngkana ti kakorakoraira ni katoka raraomara ibukini baika ti kainnanoi ao ni katoka ara kabuakaka, a na boni kakabwaiaa ara kekeiaki Iehova ao Iesu. N aki ongeia bwa kaain te “nanai ae uarereke” ngaira ke “tiibu tabemwaang,” ma ti bia teimatoa n ongo ao n ongeaba ni bwanaan te tia kawakintiibu ae raoiroi. (Ruka 12:32; Ioa. 10:11, 14, 16) N te kaongora are imwina, ti na nori baika uoua ake e tuangia taan rimwina Iesu bwa a riai ni karaoi.