1-2. (a) E aera ngkai ti kakoauaa bwa e a tia Iesu ni kaota nakoira aroni kauringaani matena n te aro ae bebete? (b) Taekin aroaron Iesu aika ti nang rinanoi.

KO KONA n taekini baika riki n taini Kauringani mateni Kristo ae kakaraoaki ni katoa ririki? Ni koauana, a kona angiina i buakora n uringi baike a riki n Ana Katairiki te Uea. Bukin tera? Ibukina bwa bon te amwarake ae uarereke. Ma e ngae n anne, e rangi ni kakawaki te botaki aei ngaia are ti bae n titirakinira ni kangai, ‘Bukin tera bwa e uarereke te amwarake n te botaki aei?’

² Ni karaoan ana mwakuri ni minita Iesu i aon te aba, e kinaaki n arona ae e anganga reirei i aoni koaua aika kakawaki n te aro ae bebete, e mataata, ao e kai ota. (Mat. 7:​28, 29) N aron naba anne, e kaota nakoira arora ni kauringa * matena n te aro ae bebete ma e rangi ni kakawaki. Ti na rinanoa raoi te katairiki ibukin te Kauring aei ao bwaai tabeua ake e taekin Iesu ao ni karaoi. Ti na ota raoi riki iai n aroaron Iesu bwa bon te aomata ae nanorinano, e ninikoria, ao e tatangira. Ao ti na ataa iai arora ae ti na kakairi raoi iai irouna.

3. N aron ae taekinaki ni Mataio 26:​26-28, tera aroni bebeten te Kauring are e moani karaoia Iesu, ao baikara bwaai aika uoua aika bebete ake e kamanenai?

³ E moani karaoa Kauringani matena Iesu ma ana abotoro aika kakaonimaki ake 11. E anaa te nikira man te Toa ae te Riao  ao e karaoa te kauring ae uarereke aei. (Wareka Mataio 26:​26-28.) E tii kamanena te bwerena ae aki karikaki ao te wain ake a a kamani mena ikanne. Ao e tuangia ana abotoro baika kakawaki aika uoua aika tei ibukin rabwatana ae kororaoi ao raraana are e na kareanna ibukia n te tai ae waekoa. A boni bae n aki mimi abotoro ibukini bebeten te botaki ae boou ae kakawaki aei. Bukin tera?

4. E na kangaa ana taeka n reirei Iesu are e angani Mareta ni buokira bwa ti na ota bwa e aera Iesu ngke e taraia raoi bwa e na uarereke te amwarake n te Kauring?

⁴ Iangoa te baere e riki n namwakaina ake imwain aei n ana katenua n ririki Iesu n ana mwakuri ni minita, ngke e nakoni mwengaia raoraona ni kaan ake Rataro, Mareta, ao Maria. Ngke a uaia ni kakaraki, e a moana ana angareirei Iesu. Bon raoia Mareta, ma e tabeaianga ibukini katauraoan amwarake aika bati ibukin ana iruwa ae rine. Ngke e nora aei Iesu, e kaeta ana iango neiei ma te bwanaa n akoi, ao e buokia bwa e na ataia ae e aki kainnanoaki n taai nako te amwarake ae bati arona. (Ruka 10:​40-42) Imwina riki, e boni maiuakina ana reirei ni kairiri Iesu aei tabeua te aoa imwaini matena bwa te karea. E taraia raoi bwa e na uarereke te amwarake n te Kauring. Tera reireiara n aei ibukin Iesu?

5. Tera ae kaotaki ibukin Iesu man uarereken te amwarake aei, ao e kangaa ni boraoi aei ma I-Biribi 2:​5-8?

⁵ E nanorinano Iesu ni bwaai ni kabane ake e taekin ao ni karaoi. Ngaia are e aki kamimi ngke e kaotiota te nanorinano ae korakora n ana kabanea n tairiki i aon te aba. (Mat. 11:29) E ataia bwa e nang anga te karea ae te kabanea ni kakawaki ni moa mani karikaia aomata ao e na kautia naba Iehova bwa e na uea i karawa. Ma e ngae n anne, e aki kairiia aomata bwa a na karinea n arona n tangira te katauraoi ae bati ibukini kauringaani matena. Ma e tuangia taan rimwina bwa tii te taina n te ririki ae a riai n ururingnga iai, rinanon te katairiki ae uarereke aei. (Ioa. 13:15; 1Kor. 11:​23-25) E oti man te botaki ni kauring anne bwa tiaki te aomata ae kamoamoa Iesu. Ti kukurei bwa aroaron naba ara Uea are i karawa bon te nanorinano ae rianako.​—Wareka I-Biribi 2:​5-8.

6. Ti na kangaa ni katotonga nanorinanon Iesu ngkana ti kataaki?

⁶ Ti na kangaa ni katotonga nanorinanon Iesu? Boni man tabeakinan riki aroia tabemwaang nakon arora. (IBir. 2:​3, 4) Iangoa ana kabanea n tairiki Iesu i aon te aba. E ataia ae e na  waekoa n rinanon te mate ae kammaraki, ma e ngae n anne e tabeakinia riki ana abotoro ake a kakaonimaki, ake a nang nanokawaki ibukina. Ngaia are e kabanea ana tai n te tairiki anne n reireinia, ni kaungaia, ao ni karaui nanoia. (Ioa. 14:​25-31) E nanorinano Iesu ngke e tabeakin riki aroia aomata nakon arona. Ai raoiroira ana katoto aei ibukira!

7. E kangaa Iesu ni kaota ninikoriana ae korakora imwin raoi karaoan Ana Katairiki te Uea n te moantai?

⁷ Imwin raoi karaoan Ana Katairiki te Uea n te moantai iroun Iesu, e a kaotiota te ninikoria ae rianako. N te aro raa? E kukurei ni karaoa nanon Tamana e ngae naba ngke e ataia bwa karaoana irouna e na boni kamateaki ibukini bukinana ae kamaamaa are e bakannatua. (Mat. 26:​65, 66; Ruka 22:​41, 42.) E kateimatoa kororaoin ongeabana Iesu n arona ni karinea aran Iehova, ni boutokaa riaini mwaakan te Atua n tautaeka, ao ni kauka te kawai nakon te maiu n aki toki ibukia aomata aika rairi nanoia. N te tai naba anne, e katauraoiia taan rimwina Iesu nakon te kangaanga are a na rinanona n te tai ae waekoa.

8. (a) Tera are e tuangia ana abotoro ake a kakaonimaki Iesu? (b) A kangaa taan rimwin Iesu ni kakairi n ninikoriana n ririki ake imwini matena?

⁸ E kaotiota naba te ninikoria Iesu ngke e kaatuua ana iango i aoni baika a kainnanoi ana abotoro ake a kakaonimaki, nakoni baike e tabeaianga iai. N te katairiki ae uarereke are e karaoia imwini kanakoan Iuta a kauringaki iai naake a na riki bwa taan rimwina aika kabiraki taiani kakabwaia man raraan Iesu ae kawawaeaki ao te ibuokanibwai ma ngaia n te berita ae boou. (1Kor. 10:​16, 17) E kani buokiia taan rimwina Iesu bwa a na teimatoa ni kakaonimaki ao n raonna i karawa ngaia are e a tuangia te bwai ae e kantaningaia ma Tamana mairouia. (Ioa. 15:​12-15) E  tuangia naba Iesu ana abotoro kataaki ake imwaia. Imwina, e kaungaia naba bwa a na kakairi n ana katoto ao e kaumakiia bwa a na ‘kaninikoriaia!’ (Ioa. 16:​1-4a, 33) Imwin ririki aika bati, a bon teimatoa naba taan rimwin Iesu ni kakairi ni maiuna are e anga boni ngaia ao e ninikoria. E ngae ngke a ataia ae a na karawawataaki iai ma a boni boutokaiia i marenaia.​—Ebera 10:​33, 34.

9. Ti na kangaa ni katotonga Iesu ni kaotiota te ninikoria?

⁹ N aron anne, ni boong aikai ti kakairi naba n ana katoto Iesu ni kaotiota te ninikoria. N te katoto, e kainnanoaki te ninikoria ngkana ti na buokiia taari ake a bwainikirinaki ibukin aia onimaki. N tabetai, a kona ni kabureaki taari n te aro ae aki eti. Ngkana e riki anne, ti riai ni karaoa ara kabanea ni konaa ibukia, ao n taetae naba ibukia. (IBir. 1:14; Ebera 13:19) Te anga teuana riki ae ti kona ni kaota iai ninikoriara boni man teimatoara n uarongorongo “ma te ninikoria.” (Mwa. 14:3) N aron Iesu, ti kamatoai nanora bwa ti na tataekina rongorongon te Tautaeka n Uea, n aki ongea kaitaraakira ao bwainikirinara. Ma n tabetai, ti bae ni maaku. Tera ae ti kona ni karaoia?

10. Tera ae ti riai ni karaoia ni wiki ake imwain te Kauring, ao bukin tera?

¹⁰ Ti kona ni kaninikoriaaki riki ngkana ti iaiangoa te kantaninga ae ti kona ni karekea man ana karea Kristo. (Ioa. 3:16; IEbe. 1:7) I nanoni wiki ake imwain te Kauring, iai tabera ae kakawaki bwa ti na karikirakea i nanora te kani kakaitau ibukin te kaboomwi. N taai akanne, teimatoa ni karaoa am wareware man te Baibara ibukin te Kauring ao karikirakea karinean Iehova rinanon iaiangoani baike a riki ngke e a uakaan maten Iesu. Ao ngkana ti a ikotaki ibukin Ana Katairiki te Uea, ane ti na ataa raoi bukini kakawakini banna n tain te Kauring ao  rianakon te karea are a tei ibukina. Ngkana ti ota raoi n te bae a a tia ni karaoia ibukira Iesu ao Iehova ao aroni kakabwaiaara ma aomata aika tangiraki iroura iai, e na nene riki ara kantaninga, ao ni kaungaaki bwa ti na nanomwaaka ao n ninikoria ni karokoa te toki.​—Ebera 12:3.

11-12. Baikara reireiara aika ti a tia ni karekei?

¹¹ Ti a ataia ngkai bwa ti kauringaki n Ana Katairiki te Uea taekan te kaboomwi ae rangi ni kakawaki ao aroaron naba Iesu aika rianako ae te nanorinano ao te ninikoria. Ai kakaitaura ngaira bwa e teimatoa Iesu ni kaotiotii aroaro aikai ngkai boni ngaia ara Ibonga ae Rietata are bubutii ibukira! (Ebera 7:​24, 25) Ngkana ti kani kaota ara kakaitau ma nanora ni koaua, ti riai ni kakaonimaki ni kauringa maten Iesu n aron are e tua. (Ruka 22:​19, 20) Ti karaoa aei n te bong ae bwakara raoi Nitian 14, ae bongin te namwakaina ae rangi ni kakawaki i nanon te ririki.

¹² Ti kona n ataa te aroaro teuana riki are e kaira Iesu bwa e na mate ibukira man noran uarerekeni kanoan Ana Katairiki te Uea aei. Ngke e maiu i aon te aba, e kinaaki ibukin aroarona aei. Ae tera?

13. E kangaa ni kabwarabwaraaki n Ioane 15:9 ao 1 Ioane 4:​8-10 te tangira are a kaotiotia Iehova ma Iesu, ao antai aika kakabwaiaaki iai?

¹³ E kororaoi aron Iesu ni katotonga ana tangira Iehova ae korakora ibukira ni bwaai nako ake e karaoi. (Wareka Ioane 15:9; 1 Ioane 4:​8-10.) Ma ae kakawaki riki, e kairaki Iesu mai nanona bwa e na anga maiuna ibukira. E ngae ngkana tao taani kabiraki ke “tiibu tabemwaang” ngaira, ma ti kakabwaiaaki man te tangira are a kaotiotia nakoira Iehova ma Natina rinanon te karea anne. (Ioa. 10:16; 1Ioa. 2:2) Iangoi baike a kamanenaaki n te Kauring bwa e kaotaki iai ana tangira Iesu ao tabeakinaia taan rimwina irouna. N te aro raa?

14. N te aro raa are e kaota iai tangiraia taan rimwina Iesu?

¹⁴ E kaota Iesu tangiraia taan rimwina aika natinaki iroun te taamnei ngke e moani karaoa te kauring ae aki irianaki n te katei n taromauri ae bati arona, ma bon te amwarake ae uarereke. Ni waakinakon te tai, a riai taan rimwini Kristo aika kabiraki akanne ni karaoa te Kauring ni katoa ririki i aani kangaanga aika kakaokoro, n ikotaki naba ma te kabureaki. (TeKao. 2:10) A ongeaba iroun Iesu? Eng!

15-16. A kangaa n reke angaia tabeman ni karaoa kauringan Ana Katairiki te Uea i aani kangaanga?

¹⁵ Man te moan tienture ni karokoa ngkai, a kakorakoraia Kristian ni koaua ni kakauringa maten Iesu. A ongeaba n te babaire ibukin Ana Katairiki te Uea n aron aia kabanea ni konaa, ao n tabetai i aani kangaanga. N te katoto: Ngke e tiku n tii ngaia Brother Harold King n te matawariki i Tiaina, e bon iangoa arona ni karaoa ana Kauring. E katauraoi ana banna ni Kauring ni baike iai irouna ma te wanawana. E karaua raoi ni warebwaia bongin te Kauring. Ngke e a boo tain te kauring, e anene, e tataro ao e anga te kabwarabwara man te Baibara n tii ngaia.

¹⁶ Aio te katoto riki teuana. Iai taari aine tabeman aika kabureaki n te tabo ni kaikain teuana n tain te Kauoua ni Buaka Are Kabutaa Aonnaba ake a karaoa Ana Katairiki te Uea, n aki ongea ruanikaini maiuia. Ma ibukina bwa a bebete karekeani baike a na kabonganaaki n te botaki aei, a a kona ni karaoa te Kauring ma te wanawana. A taku: “Ti tei ni katomimia te nangoa ni wae ae uarereke ae rabunaki n te kunnikai ae mainaina ao e toka i aona te bwerena ao te wain. E kaotaaki te ruu n te taura te nenea, ao tiaki te taura te iti bwa ti kaawa n  noraki iai. . . . Ti kaokioka ara taetae ni bau nakon Tamara bwa ti na kamanenai korakorara ibukini kaitiakan Arana ae tabu.” Ai rianakora aroia ni kaotiota aia onimaki! Ao ai korakorara te tangira are e kaotiotia Iesu are ti a kona iai ni karaoa te Kauring i aani kangaanga!

17. Taekin titiraki aika ti kona n titirakinira iai.

¹⁷ Ngkai e a uakaan te Kauring, ti wanawana ngkana ti titirakinira ni kangai: ‘N na kangaa ni kakairi raoi n aron Iesu ni kaotiota te tangira? I tabeakin riki baika kainnanoi tariu n te onimaki nakoni baika I kainnanoi? I kantaningaa ae bati riki mairouia taari ae riaon aia konaa, ke I atai tian aia konabwai?’ Ti bia kakairi iroun Iesu ao ni kaotiota “te atataiaomata.”​—1Bet. 3:8.

18-19. (a) Tera ae ti kona ni kakoauaa raoi? (b) Tera ae ko motinnanoia bwa ko na karaoia?

¹⁸ E a kaan tokin te bwai ae riai ni kakaraoaki ibukini Kauringaani Mateni Kristo. Ngkana e “roko” Iesu n tain te rawawata ae korakora, e na ikotiia nako karawa nikiraia “naake a rineaki” ake ana aomata, ao e a toki naba iai kakaraoan te Kauring​—1Kor. 11:26; Mat. 24:31.

¹⁹ E ngae naba ngkana e a aikoa kakaraoaki te Kauring, ma ti kona ni kakoauaa raoi bwa ana aomata Iehova a na ururinga te katairiki ae uarereke aei bwa kanikinaean te nanorinano ae rianako, te ninikoria, ao te tangira ae tuai man noraki iroun te aomata temanna. N te tai anne, naake a kaakaea te kauring ae okoro aei, a na bon tataekinna bwa a aonga ni kakabwaiaaki naake a na maiu n te tai anne. Ma ngkana ti kani kakabwaiaaki ngkai man te kauring aei, ti riai ni motinnanoia bwa ti na kakairi n aroaron Iesu ae te nimamannei, te ninikoria, ao te tangira. Ni karaoan anne, ti a kona ni kakoauaa raoi iai bwa ti na karekei kaniwangara mairoun Iehova.​—2Bet. 1:​10, 11.