1. Tera ae e a tia ni karaoia Iehova nakoira n tatabemanira nako?

E A TIA Iehova ni katikira nakoina n tatabemanira nako. (Ioa. 6:44) Iangoa ae nanonaki n anne. E neneriia raoi birion ma birion aomata aika n te aonnaba Iehova ao e nora te bwai ae kakawaki iroum, ae nanom ae raoiroi ae kona ni karikirakea tangirana. (1Rong. 28:9) E kinako Iehova, e ota raoi iroum, ao e tangiriko. Ai karaunanora anne!

2. E kangaa Iesu ni kamataataa aron Iehova n tabeakinia Ana tiibu n tatabemania nako?

² E tabeakiniko raoi Iehova ao e tabeakinia naba tarim n te onimaki ni kabane. Ibukini kamatataan anne ao Iesu e kabotaua Iehova ma te tia kawakintiibu. Ngkana iai 1 te tiibu mai buakoia 100 ae tionako man te nanai, tera ae e na karaoia te tia kawakintiibu anne? E na “kitania ake 99 i aoni maunga ao n nako ni kakaaea are e tiotionako.” Ngkana e reke irouna te tiibu are bua, e na aki un irouna ngkai e tiotionako. E na boni kimwareirei. Tera te reirei ae kakawaki? A bane ni kakawaki tiibu iroun Iehova. E taku Iesu: “E aki tangiria Tamau are i karawa bwa e na bua temanna mai buakoia aika uarereke aikai.” ​—Mat. 18:​12-14.

3. Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?

³ Ti na bon aki kan riki bwa bwaai ni kabwaranano nakoia tarira n te onimaki. Ti na kangaa n rarawa ni kabwakaia tabemwaang? Ao tera ae ti kona ni karaoia ngkana e kammarakira temanna? Ti na kaekai titiraki akanne n te kaongora aei. Ma ti na reiakina ae bati riki ibukia te koraki “aika uarereke aikai” ake a taekinaki ni Mataio mwakoro 18.

4. Antai te koraki “aika uarereke aikai”?

⁴ Te koraki “aika uarereke aikai” bon taan rimwin Iesu aika kakaokoro nako aia ririki. N aki ongeia bwa rorora ngaiia ma bon “ataei” ibukina bwa a kukurei n reireinaki iroun Iesu. (Mat. 18:3) E ngae ngke a kakaokoro aroni kaikawaaia ma aia katei, ao a kakaokoro aia iango ma aroaroia, ma a bon onimakina Kristo. Ibukin anne, e rangi n tangiriia Iesu.​—Mat. 18:6; Ioa. 1:12.

5. Tera ana namakin Iehova ngkana iai ae e kabwakaa ke ni kammaraka ana toro temanna?

⁵ A bane ni kakawaki iroun Iehova te koraki “aika uarereke aikai.” Ngkana ti na ota n ana namakin, iangoa ara namakin ibukia ataei. A rangi ni kakawaki iroura. Ti kani kamanoia ibukina bwa akea korakoraia, aia ataibwai, ao wanawanaia, n aroia ikawai. E ngae ngke ti aki kukurei n noran temanna ae kammarakaki, ma ti na bon rangi n un riki ngkana iai ae e kammaraka te teei. N aron anne, e kani kamanoira Iehova ao e maraki nanona ao n un naba ngkana iai ae e kabwakaa ke ni kammaraka ana toro temanna!​—Ita. 63:9; Mareko 9:42.

6. Ni kaineti ma 1 I-Korinto 1:​26-29, tera aia taratara kaain te aonnaba ibukia taan rimwin Iesu?

⁶ Tera riki ae a titeboo iai taan rimwin Iesu ma te koraki “aika uarereke aikai”? Antai aika kakawaki n aia taratara kaain te aonnaba? Bon aomata aika kaubwai, a tanoata taekaia, ao a kakannato. Ni kaitaraan anne, taan rimwin Iesu bon te koraki “aika uarereke” aika mangori ao a aki kakawaki. (Wareka 1 I-Korinto 1:​26-29.) Ma e aki iangoiia Iehova n aron anne.

7. Tera ae e tangiria Iehova bwa ti na namakinna ibukia tarira n te onimaki?

⁷ E tangiriia Iehova ana toro ni kabane n aki ongeia bwa a boou ke a a maan ni beku ibukina. A bane ni kakawaki iroun Iehova tarira n te onimaki, ngaia are a riai naba ni kakawaki iroura. Ti kani karekea iroura ae ti na ‘tangiriia tarira nako i nanon te onimaki,’ ao tiaki tii tabeman i buakoia. (1Bet. 2:17) Ti riai n tauraoi ni karaoa are ti konaa ibukini kamanoaia ao tabeakinaia. Ngkana ti ataia bwa ti kammaraka temanna ke ni kaunna, ti aki riai ni katuka taekana ao n iangoia bwa e kakaiun ao e riai ni mwaninga taekana. E aera ngkai a kona n un tabeman? Ibukin aroni kaikawaaia taari tabeman, tao a namakinna bwa akea bongaia ni kabotauaki ma ake tabemwaang. Ake tabeman a boou n te onimaki ao a tuai n rabakau aroia ni kaineti ma aki kororaoia tabemwaang. N aki ongeia bwa tera aroia, ma ti riai ni karaoa ara kabanea ni konaa n raoiakinira ma ngaiia. Irarikin anne, e riai te aomata are un irouia tabemwaang n ataia ae e aki raoiroi arona ae te kakaiun ao e riai ni mwakuria naba. E riai ni karaoa anne ibukini karekean raun nanona ao kanakoraoan naba reitakina ma tabemwaang.

8. Tera te iango ae taabangaki ae a rotaki naba iai taan rimwin Iesu?

⁸ Tera are e kaira Iesu bwa e na taekinia te koraki “aika uarereke aikai”? A bon titirakinna taan rimwina ni kangai: “Antai raoi te kabanea ni kakannato n te Tautaeka n Uea ae bwaini karawa?” (Mat. 18:1) A bati I-Iutaia n te tai anne aika iangoa te nakoa ao te kakannato bwa te bwai ae rangi ni kakawaki. E taku te tia rabakau temanna: “A maiu ao ni mate aomata ma ukoukoran te karineaki, te nakoa ae bubura, ao te kakannato.”

9. Tera ae a riai ni karaoia taan rimwin Iesu?

⁹ E ataia Iesu ae a riai ni kakorakoraia taan rimwina ni kouta mai nanoia te nano ni  kaiangatoa are e nimta nanoia I-Iutaia. E tuangia ni kangai: “Ane e kakannato riki i buakomi ao ke e riki bwa kaanga te ataei riki, ao ane e mataniwi bwa kaanga ai aron te tabonibai.” (Ruka 22:26) Ti riki bwa kaanga “ataei riki” ngkana ti “iangoia bwa a kakawaki riki tabemwaang” nakoira. (IBir. 2:3) Ngkana ti karikirakea te iango anne, e na bae ni kangaanga riki iroura kabwakaaia tabemwaang.

10. Tera ana reirei ni kairiri Bauro ae ti riai ni mutiakinna?

¹⁰ A boni kakawaki riki nakoira tarira n te onimaki n itera aika kakaokoro. Ti boni kona n nora anne ngkana ti kaatuua riki taraan aroaroia aika raraoi. Ti riai ni mutiakina ana reirei ni kairiri te abotoro Bauro are angania I-Korinto ae kangai: “Antai ae karaoiko bwa ko na kaokoro ma are temanna? Ao tera ae iai iroum ae ko aki anganaki? Ngkana ngaia bwa ko anganaki, ao e aera ngkai ko kamoamoako bwa aongkoa ko aki anganaki?” (1Kor. 4:7) Ti riai n taratara raoi bwa ti na aki kamoamoaira i bon iroura ke n iangoia bwa ti kakawaki riki nakoia tabemwaang. Ngkana iai te tari te mwaane ae rangi n rabakau ni kabwarabwara ke te tari te aine ae mwaatai ni moana te reirei n te Baibara, a riai ni kamoamoaa Iehova iai.

11. Tera te reirei ae kakawaki n ana kaikonaki Iesu ae taekan te uea ma ana toro?

¹¹ Ngke e tia Iesu n anga te kauring bwa a na aki kabwakaaki tabemwaang, e a taekina te kaikonaki ae taekan te uea ma ana toro. Te uea aei e kamauna ana taarau ae bubura te toro anne ae e a aki kona ni kabwaraa. Imwina riki ao te toro anne e rawa ni kakeaa ana taarau ae uarereke riki raona n toro temanna. N tokin te tai ao te uea e a kamatawarika te toro ane aki nananoanga anne. Tera te reirei iai? E taku Iesu: “Anne naba aron ae e na karaoia nakoimi Tamau are i karawa ngkana kam aki kabwarai aia bure tarimi mai nanomi.” ​—Mat. 18:​21-35.

12. A na kangaa n rotakibuaka tabemwaang ngkana ti rawa ni kabwarai buure?

¹² E aki tii rotakibuaka te toro anne n ana mwakuri, ma naake tabemwaang naba. Te moan, e karaoa ae ribuaka nakon raona n toro n arona n “tua kamatawarikana ni karokoa tiana ni kabwaraa baena.” Te kauoua, e kammarakiia tooro ake tabeman ake a nora te baere e karaoia. “Ngke a nora te baere riki raona n toro, ao a rangi n nanokawaki iai.” N aron anne, a kona n rotaki tabemwaang n ara mwakuri. Ngkana iai ae e karaoa ae kairua nakoira ao ti aki kani kabwaraa ana bure, tera ae kona n riki? Te moan, ti kammaraka te aomata anne ngkai ti aki kabwaraa ana bure ao tao ti a aki kani kubaria ke ni kaota tangirana. Te kauoua, a kona n aki rau nanoia taari ake tabeman ngkana a noria bwa iai te itabarara i marenara ma te aomata anne.

13. Tera reireiam man te baere riki nakon te bwaiania temanna?

¹³ Ngkana ti kabwarai aia bure tarira n te onimaki, ti kakabwaiaaki iai ao tabemwaang naba. Anne te bwai ae riki nakon te bwaiania temanna ae ti na aranna bwa Crystal. E maraki nanona iroun te tari te aine temanna n te ekaretia. E taku Crystal: “N tabetai ao ana taeka neiei aika aki kaotiota te tangira ai aron ae e ewarai n te biti iai. N tain te uarongorongo, I aki kan toka n te kaa are e mena iai. E a bua ingaingau ao kimwareireiu.” E iangoia Crystal bwa e bon riai unna. Ma e aki kaikoa unna ke n iaiangoia i bon irouna. E nanorinano ni maiuakina te reirei ni kairiri man te Baibara ae mena n Te Taua-n-Tantani ae bwain Okitobwa 15, 1999 n te taetae n Ingiriti ae atuna, “Kabwarai Buure Mai Nanomi.” E kabwaraa ana bure tarina. E taku Crystal: “I a ataia ae ti bane ni kekeiaki ni karina te aroaro  ae boou ao e tauraoi ni kabwarai ara bure Iehova ni katoabong. I namakina ae e a nako te uota ae rawawata mai aou. E a manga oki kimwareireiu.”

14. Ni kaineti ma Mataio 18:​21, 22, tao tera te kangaanga are e kaitaraa naba te abotoro Betero, ao tera reireiara man ana kaeka Iesu?

¹⁴ Ti ataia ae ti riai ni kabwarai buure bwa bon te bwai ti riai ni karaoia. Ma e boni kona naba ni kangaanga karaoana. Tao e bae naba n namakina anne te abotoro Betero n tabetai. (Wareka Mataio 18:​21, 22.) Tera ae kona ni buokira? Te moan, kananoa am iango n aron Iehova ni kabwaraa am bure n taai aika bati. (Mat. 18:​32, 33) Ti bon aki tau ni karekea anne, ma e boni kukurei ni kabwarai ara bure. (TaiAre. 103:​8-10) Ngaia are “ti riai ngkanne n itangitangiri i marenara.” Ti aki riai n iangoia bwa ti na kabwarai buure ke ti na aki. Boni baera bwa ti na kabwarai aia bure tarira n te onimaki. (1Ioa. 4:11) Te kauoua, kananoa am iango i aon te bwai ae e na riki ngkana ti kabwarai buure. Ti kona ni buoka te aomata are bure nakoira, ti buoka katiteuanaakin te ekaretia, ti kamanoa ara iraorao ma Iehova, ao ti kanakoa te uota ae rawawata mai aora. (2Kor. 2:7; IKoro. 3:14) Ni kabaneana, tataro nakon Teuare bon tuangira bwa ti na kabwarai buure. Tai kariaia Tatan bwa e na urua te rau i marenara ma tarira n te onimaki. (IEbe. 4:​26, 27) Ti kainnanoa ana ibuobuoki Iehova ngkana ti na rawa ni mwane n ana kai ni kabwaru Tatan.

15. Ni kaineti ma I-Korote 3:​13, tera ae ti kona ni karaoia ngkana ti aki kukurei n aia mwakuri tarira n te onimaki?

¹⁵ Ma tera arom ngkana iai tarim n te onimaki ae e karaoa te bwai ae ko aki kukurei iai? Tera ae ko riai ni karaoia? Kabanea am konaa ni kateimatoa te rau. Kakorakorako n tataro nakon Iehova. Butiia bwa e na kakabwaiaa te aomata are kauniko ao ni buokiko bwa ko na  tatarai riki aroarona aika raoiroi, ake a karekea naba tangirana iroun Iehova. (Ruka 6:28) Ngkana ko aki kona n tarariaoa te baere e karaoia, iangoa te anga ae tamaroa ae ko kona ni maroro iai ma ngaia. E raoiroi n taai nako iangoan ae bon tiaki nanon te tari anne ni kani kammarakiko. (Mat. 5:​23, 24; 1Kor. 13:7) Ngkana ko maroro ma ngaia, iaiangoia bwa e raoiroi nanona. Ma tera arom ngkana arona bwa e aki kan raoiakinaki? ‘Teimatoa n taotaona nanom’ irouna. Tai kabwaraa nanom iroun tarim. (Wareka I-Korote 3:13.) Ma ae kakawaki riki, tai kaikoa unim bwa e kona n rotakibuaka iai am iraorao ma Iehova. Tai kariaia te bwai teuana bwa e na kabwakako. Ni karaoan anne, ko kaotia iai bwa ko tangira riki Iehova nakoni bwaai ni kabane.​—TaiAre. 119:165.

16. Tera tabera n tatabemanira nako?

¹⁶ E kakawaki iroura mwiokoara ae te beku ibukin Iehova ma te katiteuanaaki ngkai “tii tenanaina” ngaira i aan ‘te tia kawakintiibu ae tii temanna.’ (Ioa. 10:16) E kangai te boki ae Te Botaki ae Baireaki Ibukini Karaoan Nanon Iehova, iteraniba 165: “Ngkai ko a kakabwaiaaki man te katiteuanaaki anne, tabem bwa ko na buoka kateimatoaana.” Ngaia are ti riai ni “kataneiaira n taraiia tarira n aron taraakia iroun Iehova.” Bon te koraki ngaira “aika uarereke” aika ti bane ni kakawaki iroun Iehova. Anne naba arom n iangoiia tarim n te onimaki? E nori Iehova bwaai nako ake ko karaoi ibukini buokaia ao tabeakinaia, ao e kakawaki irouna anne.​—Mat. 10:42.

17. Tera ae ti motinnanoia bwa ti na karaoia?

¹⁷ Ti tangiriia tarira n te onimaki. Ngaia are ti ‘motinnanoia bwa ti na aki kaaki te bwai ni kabwakabwaka i matan tarira temanna ke te bwai ae e na bwaka iai.’ (IRom 14:13) Ti iangoiia tarira n te onimaki bwa a kakawaki riki nakoira, ao ti kani kabwarai aia bure mai nanora. Ti bia aki kariaia bwa ti na bwaka irouia tabemwaang. Ma ti na rineia ae ti na “ukoukori baika karekea te rau ao baika kateimatoaira i marenara.”​—IRom 14:19.