NI KATOA ririki, ao e raka i aon onoua te mirion aomata aika mwananga nakoni buakonikaini kaai aika tiira ae raroa nako i Shima i Peninsula i aon Tiaban. A kawara te tabo ae rangi ni buburakaei i Ise ae tatromauriaki iai atuaia kaain te Shinto ae Nei Amaterasu Omikami, i nanon tao uoua te nga te ririki. A kaitiakiia moa taan taromauri n aroia n teboki baia ma wia. Imwina a tei i matan ana tabo te bouannanti n taromauriaki, a katotonga te katei n taromauri ike a bobaraaki iai, a uboubo ao a tataro nakon atuaia anne. * A kariaiakaki kaain te Aro ae te Shinto n irii Aaro riki tabeua, ao Aaro ni Buddhist tabeua, Aaro ake a taku bwa Kristian ngaiia, ao tabemwaang a noria bwa akea te kauntaba ni karaoani kateia kaain te Aro ae te Shinto n aia tabo bouannanti aei.

Iai aia tabo ni bouannanti * Aaro aika bubura n te aonnaba, ao e aikoa kona ni warekaki mwaitiia aomata aika roroko iai. N aaba ake a taku bwa Kristian ngaiia, a rangi ni bati umwantabu ao taabo ni bouannanti aika katabuaki ibukin Iesu, Maria, ao taian santo. A kateaki tabeua n taabo ake a riki iai baika a karakinaki n te Baibara, ke n taabo ake a tibwa riki iai aongkoa taiani kakai, ke n taabo ake a kawakinaki iai baika tabu aika bwain te Aro. A bati aomata aika kawari taabo ni bouannanti ibukina bwa a kakoauaa ae a kai ongoraeaki riki aia tataro n taabo aika tabu. Irouia tabemwaang, ngkana a roko n aia tabo bouannanti ai bon anne tokini mwanangaia ae abwabwaki are a a tia ni karaoia ni kaota iai tangiran aia Aaro.

A kai ongoraeaki riki ao ni kaekaaki tataro ao bubutii n aia tabo bouannanti? E na kukurei te Atua n aia taromauri naake a mwananga nakon aia tabo bouannanti? Ma ae kakawaki riki, a riai Kristian n taromauri n aia tabo bouannanti? E na aki tii tuangira arora ae riai n iangoa taromauriani bouannanti kaekaan titiraki aikai, ma e na buokira naba n ataa te aeka n taromauri ae e kakukureia raoi te Atua.

E kaotaki ana iango te Atua ibukin te taromauri n taabo aika tabu ke aia tabo bouannanti n ana maroro Iesu ma ainen Tamaria. E mwananga Iesu rinanon Tamaria ao e motirawa n te mwanibwa ae mena i rarikin te kaawa ae Tukara. E moana ana maroro ma te aine are roko n itiran n te mwanibwa. Ngke a maroro, ao e a mwanewea naba neiei te kaokoro ae korakora i marenan te I-Iutaia ma te I-Tamaria. E taku: “A tataromauri ara bakatibu n te maunga aei, ma kam taku ngkami bwa Ierutarem bon te tabo ae a riai aomata n taromauri iai.”​—Ioane 4:5-9, 20.

Te maunga are e nanonna neiei bon te Maunga ae Keritim, ae mena tao 50 te kiromita i meangin Ierutarem.  Iai ngkoa aia tembora I-Tamaria ikanne are a bubukamarui boong n toa n aron te Toa ae te Riao. Ma e aki kaatuua ana iango Iesu i aon te maroro ibukin te kakaokoro i marenaia ma e taku nakon te aine: “Neiko kakoauaai, bwa e na bon roko te tai are kam nang aki taromauria iai te Tama n te maunga aei ke i Ierutarem.” (Ioane 4:21) Ai kamimira te taeka aei moarara riki ngkai e taekinna te I-Iutaia! E aera bwa e na mauna te taromauri n ana tembora te Atua i Ierutarem?

E tomaia riki Iesu ni kangai: “E a roko ngkai te tai, are a nang taromauria iai te Tama n te taamnei ao n te koaua, taan taromauri ni koaua, bwa e ukoukoriia aekaki n aomata aikai te Tama bwa a na taromauria.” (Ioane 4:23) I nanon ririki aika bati, ao a iangoa te tembora ae rianako are i Ierutarem I-Iutaia bwa nibwan aia taromauri. A mwamwananga nako iai tentai n te ririki bwa a na angakarea nakon Atuaia, ae Iehova. (Te Otinako 23:14-17) Ma e taekinna Iesu bwa a na bane ni bitaki baikai ao “taan taromauri ni koaua” a na taromauri “n te taamnei ao n te koaua.”

E kai noraki tein aia tembora I-Iutaia n te tabo ae okoro. Ma bon akea rabwatan te taamnei ao te koaua, ao a aki naba onoti nakon te tabo teuana. Ngaia are e kabwarabwaraa Iesu bwa e aki boto aia taromauri Kristian ni koaua ke ni kainnanoa te bwai ae iai rabwatana ke te tabo bwa tao te Maunga ae Keritim, te tembora i Ierutarem, ke te tabo ae tabu riki teuana.

N ana maroro Iesu ma ainen Tamaria, ao e mwanewea are e a “roko” te “tai” ibukin te bitaki aei n taromaurian te Atua. N ningai te tai anne? E roko te tai anne ngke e katoka aia waaki n taromauri I-Iutaia ae boto i aon te Tua Rinanoni Mote, Iesu ni matena bwa te karea. (I-Rom 10:4) Ma e taku naba Iesu: “Ngkai te tai.” Bukin tera? Ibukina bwa ngkai te Mesia ngaia, e a kamani botiia taan rimwina ake a na ongeaba n ana tua are e taekinna imwina ni kangai: “Bon te Taamnei te Atua, ao a riai akana taromauria, n taromauria n te taamnei ao n te koaua.” (Ioane 4:24) Ma tera ngkanne nanon te taromauri n te taamnei ma te koaua?

N taekinan te taromauri n te taamnei iroun Iesu, e bon nanona iai te kairaki n te taamnei ae raoiroi mairoun te Atua, ao i buakoni bwaai ake tabeua riki e kawakini ara atatai i aon te Baibara. (1 I-Korinto 2:9-12) Ao te koaua are e nanonna Iesu bon te atatai ae eti n ana reirei te Baibara. Ngaia are n oneani mwin are e na karaoaki te taromauri n te tabo ae okoro, e na boni kukurei te Atua n ara tataro ngkana  e boraoi ma ana reirei te Baibara ao ni kairaki n te taamnei ae raoiroi.

Tera ngkanne ana iango ae riai te Kristian ibukini kakawaran aia tabo bouannanti ao te taromauri iai? Iangoa ana tua Iesu ae a riai taan taromauri ni koaua n taromauria te Atua n te taamnei ma te koaua. E mataata bwa e bon aki kakawaki iroun Tamara are i karawa te taromauri ae karaoaki n aia tabo bouannanti ke te tabo ae tabu. Irarikina, e tuangira te Baibara aron ana iango te Atua ibukini karinean taromauriani bouannanti. E taku: “Birinako man taromauriani boua” ao “kawakiningkami mani bouannanti.” (1 I-Korinto 10:14; 1 Ioane 5:21) Ngaia are, e na aki taromauri te Kristian ni koaua n te tabo teuana ae iangoaki bwa e tabu ke ae kaungaa taromauriani bouannanti. Ibukini ngkanne aia tabo bouannanti, a rarawa Kristian ni koaua n taromauri n taabo akanne.

Ma e aki nanonaki n aei bwa e katabuaki n Ana Taeka te Atua tangiran te tabo teuana ibukin te tataro, te reirei ke kananoan te iango. Te tabo ni botaki ae baireaki raoi ao ni karineaki, e bon tau ibukin te reirei ao maroroakinani bwaai n taamnei. E aki bure naba karaoan te kanuringa n aron atibun ruanimaten te aomata ae mate. Tao bon tii te taetae ibukin ururingan ke tangiran te aomata ae mate. Ma boni kaitaraan raoi ana taeka Iesu iaiangoan te aeka n tabo anne bwa e tabu ke karineaia taamnei ke katei n taromauri.

Ko bon aki riai ni kawari aia tabo bouannanti ibukini kantaningaan ae e kai ongo am tataro te Atua mai ikanne. E aki naba kukurei te Atua iroum ke n anganiko kakabwaia aika okoro ngkana ko mwamwananga nakon aia tabo bouannanti. Ti tuangaki n te Baibara bwa Iehova ae te Atua, boni ngaia “Ueani karawa ma aonnaba ae e aki mamaeka i nanon tembora aika karaoaki ni baia aomata.” Ma tiaki nanon anne bwa ti a kararoaaki ma te Atua. Ti kona n tataro nakoina ao n ongoraeaki n taabo nako ibukina bwa “e bon aki raroa mairoura n tatabemanira nako.”​—Mwakuri 17:24-27.