Te Taotaonakinnano—Te Nanomwaaka ma te Kantaninga
KIOINA ngkai a a rikirake kangaanga ni “kabaneani boong,” a riai ana aomata Iehova ni bwaina te taotaonakinnano riki nakon are mai mwaina. (2Tim. 3:1-5) Ti a maeka n te aonnaba ae angia aomata iai a tangiriia i bon irouia, a kakanneti, ao a aki taubaang. N angiin te tai, a aki kaotiota te taotaonakinnano te koraki ake a kaotiotii aeka n aroaro akanne. Ngaia are a riai Kristian n tatabemania nako n titirakinia ni kangai: ‘I kakairi n aroia kaain te aonnaba ae akea te taotaonakinnano irouia? Tera ae nanonaki n te taotaonakinnano ni koaua? Ao N na kangaa ni kaotia bwa te aroaro ni Kristian ae rianako aei bon anuau?’
TERA TE TAOTAONAKINNANO?
N te Baibara, e bati riki ae nanonaki n te taotaonakinnano nakon tii te kekeiaki i aan te kangaanga teuana. Te aomata ae iai irouna te taotaonakinnano are mairoun te Atua e nanomwaaka bwa iai ana kantaninga. E aki tii tarai oini kainnanona ma e iangoa naba te bwai ae e kainnanoia te aomata ae karika te kangaanga. Ibukin aei, ngkana e karaoaki ae kairua nakon ane e taotaonakinnano ke e kaunaki, e na boni kantaningaia bwa e na manga raoiakinaki ma teuare e kaunna. Maroaka are e moan taekinaki n te Baibara te aroaro ae te “taotaonakinnano” ni karinanakin aroaro aika raraoi aika bati ake a reke man te tangira! * (1Kor. 13:4) E taekinaki naba n Ana Taeka bwa te “taotaonakinnano” bon “uaan te taamnei.” (IKar. 5:22, 23) Ma tera ngkanne ae tangiraki mairoura ibukini karikirakean te aroaro ae mairoun te Atua aei?
ARONI KARIKIRAKEAN TE TAOTAONAKINNANO
Ngkana ti na karikirakea te taotaonakinnano, ti riai n tataroa buokara mairoun taamnein Iehova, are e angangania naake a onimakinna ao a tangiria. (Ruka 11:13) E ngae ngke e rangi ni mwaaka taamnein te Atua ma ti bon riai ni karaoa tabera ao ni karaoa ae boraoi ma ara tataro. (TaiAre. 86:10, 11) Nanon aei bwa ti riai ni karaoa ara kabanea ni konaa ni bwaina te taotaonakinnano ni katoabong bwa e aonga n nene wakaana i nanora. Ma ti kona ni karaoa ae bati riki bwa e aonga n riki te taotaonakinnano bwa anuara n taai nako. Tera riki ae kona ni buokira?
Ti kona ni karikirakea te taotaonakinnano ngkana ti nenera ana katoto ae kororaoi Iesu ao ni kakairi iai. Ngkana ti na karaoa ae boraoi ma anne, e kabwarabwaraa te abotoro Bauro i aani kairana n te taamnei taekan “te aroaro ae boou,” ae irekereke ma te “taotaonakinnano,” ao imwina e kaumakira bwa e na ‘taua taekan nanora ana rau te Kristo.’ (IKoro. 3:10, 12, 15) Ti kona ni kariaia te rau anne bwa e na ‘taua taekan’ nanora ngkana ti kakairi n aron Iesu n onimakina raoi te Atua bwa e na kaetii kangaanga ni kabane aika irekereke ma maiura n Ana tai ae e namatia. Ngkana ti kakairi n ana katoto Iesu, ti na aki kakaiun n te aro are ti na kabuaa iai ara taotaonakinnano, n aki ongei baika riki nakoira.—Ioa. 14:27; 16:33.
E ngae ngke ti ingainga ni kan nora te waaki 2Bet. 3:9) Ngkana ti iaiangoa ana taotaonakinnano Iehova nakoira, tiaki ti a kaungaaki iai bwa ti na taotaon riki nanora nakoia tabemwaang? (IRom 2:4) N iaiangoan anne, baikara baika riiriki ake e kainnanoaki iai te taotaonakinnano?
ae boou i aon te aba are e beritanna te Atua, ma ngkana ti kananoi ara iango i aon ana taotaonakinnano Iehova nakoira, ti a reireinira iai arora n taotaon nanora riki. E karaui nanora te Baibara ni kangai: “E aki baenikai Iehova ni kaineti ma ana berita n aron ae a iangoia tabemwaang bwa e baenikai, ma e taotaona nanona nakoimi, ibukina bwa e aki tangira kamaunaan temanna ma e tangiriia aomata nako bwa a na rairi nanoia.” (BAIKA RIIRIKI AKE E KAINNANOAKI IAI TE TAOTAONAKINNANO
A bati baika riiriki ni katoabong ake a kona ni kataaki iai ara taotaonakinnano. N te katoto, ngkana ko namakinna bwa iai te bwai ae kakawaki ae ko riai n taekinna, ko boni bae ni kainnanoa te taotaonakinnano bwa ko aonga n aki urua aia maroro tabemwaang. (Iak. 1:19) Ko bae naba ni kainnanoa te taotaonakinnano ngkana ko bobotaki ma taari ake e maraki nanom n aroaroia. N oneani mwin are ko na karaoa ae aki riai ibukin anne, ko wanawana ngkana ko iaiangoa aron Iehova ma Iesu ibukini mamaarara. A aki kaatuui taraan ara kairua aika uarereke. Ma a taratarai aroarora aika raraoi ao a taotaon nanoia n tarataraira ngkai ti kakorakoraira ni kanakoraoi arora.—1Tim. 1:16; 1Bet. 3:12.
E kona naba ni kataaki ara taotaonakinnano ngkana e taekinna temanna bwa e bure te bae ti taekina ke ni karaoia. N angiin te tai, ti bae ni waekoa n un ao n irantangaira. Ma e kaokoro arora ni kaeka ae ti kaungaaki iai n Ana Taeka te Atua. E kangai: “E raoiroi riki te taotaonakinnano nakon te kainikatonga. Tai waekoa n un, bwa e memena te un i bwanibwania akana nanobaba.” (TeMin. 7:8, 9) Ngaia are e ngae ngkana e kairua te bukibuki, ma ti riai n taotaon nanora ao n iaiangoa raoi ara kaeka. E ira nanon te boto n reirei anne Iesu ngke a kakanikoa aomata.—Mat. 11:19.
A riai kaaro ni kaota te taotaonakinnano riki ngkana a nora riaini kaetan aroia natiia aika kairua, ao baika a tangiri aika buakaka aika kona n rikirake i nanoia. Iangoa rongorongoni Mattias ae kaain te utu ni Betaera i Scandinavia. Ngke tebwi tabun ana ririki teuaei, e aki toki ni kakanikoaki ibukin ana koaua n ana tabo n reirei. N te moantai, a aki ataia ana karo. Ma a kaaitara ma mwini kakanikoan natiia bwa e a moanna n nanokokoraki bwa te koaua are irouna ke tiaki. E taku taman Mattias ae Gillis: “E kainnanoaki te taotaonakinnano ae bati n ana kangaanga aei.” E kona n titiraki ni kangai Mattias: “Antai te Atua? Tera ae e na riki ngkana arona bwa te Baibara bon tiaki Ana Taeka te Atua? Ti kangaa n ataia bwa bon aei ke anne ae e tangiria te Atua mairoura?” E kona naba ni kangai nakon tamana: “E aera bwa N na kabuakakaaki ngkana e kaokoro au namakin ao au koaua ma ngkoe?”
E taku Gillis: “N tabetai e titiraki ma te un natira, tiaki nakon tinana ke ngai ma bon ibukin te koaua, are e a namakinna bwa e a kangaanga aroni maiuna iai.” Tera aron Gillis ni kanakoraoa te kangaanga aei? “I mamaroro ma natiu i nanon te tai ae maan. I kakauongo
n angiin te tai ao n tabeki titiraki ake e na kaotii iai ana iango ao ana namakin. N tabetai I anganna kabwarabwaraan te bwai teuana ae e na iangoia i nanon teuana te bong ke e nako riki, imwaini manga marorora. I tuangnga n tabetai bwa I kainnanoi boong tabeua ibukin iaiangoani baike e taekin. Rinanon ara katoatai ni maroro, e a rikirake Mattias teutana imwin teutana n ota ao ni kakoauai reirei n aron aikai, te karea ni kaboomwi, riaini mwaakan te Atua n tautaeka, ao ana tangira Iehova. E kainnanoaki te tai ae maan, ao n angiin te tai e kangaanga, ma teutana imwin teutana e a rikirake tangiran Iehova i nanona. I rangi ni kukurei ma buu bwa e uaana ara taotaonakinnano ao ara kakorakora ni buoka natira n ana tai n roro n rikirake bwa e a ringaki nanona.”A onimakina Iehova ibukini boutokaaia Gillis ma buuna ngke a taotaon nanoia ni buoka natiia. E ururing rikaaki Gillis ao e taku: “I tutuanga Mattias bwa ibukini korakoran tangirana irou ma tinana, ti a kakorakoraira riki n tataro bwa e na buokia Iehova bwa e aonga n ota.” Ai kakaitaura kaaro aikai ngkai a a tia ni kaotiota te aroaro ae kakawaki ae te taotaonakinnano!
Irarikini katauraoan te ibuobuoki man te Baibara, a riai Kristian ni koaua ni karikirakea te taotaonakinnano ae irianaki n te tangira ngkana a tararuaiia kaain aia utu ke raoraoia aika wenemaan aorakia. Iangoa ana katoto Ellen * ae maeka naba i Scandinavia.
Tao wanua te ririki n nako, e ituaki uoua te tai n te boo buun Ellen ao e a aki mwakuri raoi kaburorona. Ibukin anne, ai akea ana nanoanga, kukureina, ke nanokawakina. E a rangi ni korakora iai ana kangaanga Ellen. E taku: “E kainnanoaki iai te taotaonakinnano ao te tatataro.” E taku riki neiei: “Au kibu ae I tatangiria ae I kabebeteaki iai bon I-Biribi 4:13, ae kangai: ‘I konai bwaai ni kabane ni karaoi iroun teuare anganai te korakora.’” E rabwa te korakora anne bwa e nanomwaaka Ellen n taotaona nanona ao e kakoauaa raoi ae e na boni boutokaia Iehova.—TaiAre. 62:5, 6.
KAKAIRI N ANA TAOTAONAKINNANO IEHOVA
Ni koauana, Iehova bon te banna ni katoto ae rianako ae ti riai ni kakairi irouna ngkana ti na bwaina te taotaonakinnano. (2Bet. 3:15) A bati rongorongo n Ana Taeka te Atua ni kaineti ma ana taotaonakinnano ae korakora Iehova. (Neem. 9:30; Ita. 30:18) N te katoto, tera aron Iehova ngke e titirakinna Aberaam ana moti ibukini kamaunaan Totom? Te moanibwai, Iehova e aki katoka Aberaam ngke e taetae. Ma e taotaona nanona ni kakauongo nakon ana titiraki ao tabeaiangan Aberaam ni kabane. Imwina, e kaotia Iehova bwa e kakauongo ngke e a manga taekin tabeaiangan Aberaam ao e karaua nanona bwa E na aki kamauna Totom e ngae naba ngkana tii tengaun aomata aika raoiroi iai. (KBwaai 18:22-33) Ai raoiroira te katoto aei ibukin te taotaonakinnano ni kakauongo ao n aki un!
Te taotaonakinnano are mairoun te Atua bon te aroaro ae boou ae kakawaki ae a riai Kristian ni karinna i aoia. Ngkana ti kakorakoraira ni karikirakea te aroaro ae kakawaki aei ae karekea te nanomwaaka, ti a karinea iai Tamara are i karawa ae tabeakinira ao e taotaona nanona, ao ti kona ni warekaki i buakoia “te koraki ake a reke tibwangaia n taiani berita.”—Ebera 6:10-12.
^ bar. 4 E maroroakinaki te aroaro ae te tangira n te moani kaongora man te kaongora ae ruaiwa mwakorona ibukin uaan te taamnei ae raoiroi are mairoun te Atua.
^ bar. 15 E a tia ni bitaki te ara.