Nakoni kanoana

Kiiba nakoni kanoana

RONGORONGONI MAIUNA

I Kakabwaiaaki n Reireiau Aika Reke Mani Katoto Aika Raraoi

I Kakabwaiaaki n Reireiau Aika Reke Mani Katoto Aika Raraoi

NGKE I uarereke, e kangaanga irou karaoan te mwakuri ni minita. Ngke I a ikawai riki, I a anganaki mwioko ake I iangoi bwa I aki tau ni karaoi. N na karakini katoto aika raraoi tabeua ake a buokai n tokanikai i aon raraomau, ao ni karekea kukureiu ni kakabwaia aika tamaroa ake a reke n au tai ni beku ni kabwanina au tai, i nanon 58 te ririki.

I bungiaki i Quebec City n aononi Kanata ae Quebec ae kamanenaaki iai te taetae ni Buranti. I kaikawaaki irouia au karo aika tatangira ma n akoi aika Louis ao Zélia. E kabuingoingo tamau ao e kani wawareware. I kani kokorei rongorongo ao I kantaningaia bwa N na riki bwa te tia kororongorongo.

Ngke tao ai 12 au ririki, a kawara ara auti raon tamau ni mwakuri ae Rodolphe Soucy ma raoraona temanna. Bon Ana Tia Kakoaua Iehova naakai. I aki bati n ataa taekaia taani Kakoaua, ao I aki naba rangi n tabe ma aia Aro. Ma I mataaiakina aroia ni kaekaekai titiraki man te Baibara. A anaaki naba nanoia au karo n anne, ngaia are ti a butimwaea te reirei n te Baibara.

N te tai anne, I reirei n reirein te Aro ni Katorika. N tabetai I mamaroroakini baike I reiakin n au reirei n te Baibara ma raou n reirei. Imwina riki, a a ongo taekan anne taan reirei aika taama. A aki kamanena te Baibara ni kaota kairuan te baere I taekinna, ma e taekinna temanna i buakoia i mataia ataein te reirei bwa te tia karitei ngai! E ngae ngke I rawawata n te baere riki, ma I kakabwaiaaki iai. I buokaki bwa N na ataia ae e aki boraoi ma te Baibara reirein te Aro anne. I a ataia ae I aki riai n teimatoa n tiku ikanne. Man aia kariaia au karo, I a mwaing nakon te reirei teuana.

AROU NI KARIKIRAKEA TANGIRAN TE MWAKURI NI MINITA

I teimatoa n reirei n te Baibara, ma I aki waekoa n rikirake ibukina bwa I maaka te mwakuri ni minita man te auti teuana ma teuana. E rangi ni korakora te Aro ni Katorika ao e kaitaraa ara mwakuri n uarongorongo. Ao te tia kairiri n te tautaeka i Quebec ae Maurice Duplessis, e rangi n reitaki ma te Aro ni Katorika. Man ana boutoka teuaei, a bwainikirinia taani Kakoaua te koraki n akiako ao a aki karauia naba. E boni kainnanoaki raoi te ninikoria ibukin te uarongorongo n taai akanne.

Te tari te mwaane ae buokai n tokanikai i aon te maaku bon John Rae, ae kaain te karuaiwa ni koraki n te Kuura ni Kireata. E rangi ni mwaatai John, e nimamannei, e nanorinano, ao e kai kawaraki. E burenibwai n anganai te reirei ni kairiri, ma e reireinai riki man ana katoto. E kangaanga te taetae ni Buranti iroun John, ngaia are I iriria n uarongorongo n angiin te tai. Imwini kabatiaan au tai ma John, I a motinnanoia bwa N nang riki bwa Ana Tia Kakoaua Iehova. I bwabetitoaki ni Mei 26, 1951, tebwina te ririki imwini moani kaitiboou ma taani Kakoaua.

Ana katoto ae raoiroi John Rae (A) e buokai (B) n tokanikai i aon te maaku n uarongorongo man te auti teuana ma teuana

Angia kaain ara ekaretia ae uarereke i Quebec City boni bwaiania. I kaungaaki bwa N na bwaiania man aia katoto ae raoiroi. N taai akanne, ti kakamanena tii te Baibara n ara uarongorongo n te auti teuana ma teuana. Ibukina bwa akea booki, ti riai n rabakau ni kamanena te Baibara. Ngaia are I a kataia n atai raoi kiibu man te Baibara bwa I aonga n tei ibukin te koaua. Ma e ngae n anne, a bati aika rawa ni wareka te Baibara ae aki koreaki iai ana kanikina te Aro ni Katorika.

N 1952, I a mare ma Simone Patry ae te tari te aine ae kakaonimaki. Ti mwaing nako Montreal, ao i nanon teuana te ririki, ti a kakabwaiaaki bwa e a reke natira te aine ae Lise. E ngae ngke I a tia ni katoka au bwaiania teutana te tai imwain ae ti mare, ma I kataia ngai ma Simone ni kabebetei maiura bwa ti aonga ni kabatiaa uataboan te beku n te ekaretia.

Tebwina te ririki imwina, I a manga iaiangoa riki karababaan au mwakuri ni minita. Ngke I kaea te Kuura ni Minita Ibukin te Tautaeka n Uea ibukia unimwaane n te Betaera i Kanata ae teuana te namwakaina maanna n 1962, I kamaekaaki n te ruu teuana ma te tari te mwaane ae Camille Ouellette. E rangi n anaaki nanou n ingaingan Camille n te mwakuri ni minita, moarara riki ngkai iai buuna ao natina. N taai akanne, kaanga akea i Quebec ae bwaiania ao iai natina, ma anne bon tian Camille. N taai ake ti uaia ni maeka iai, e kaungaai bwa N na iaiangoa naba arou. Imwin tabeua te namwakaina, I a noria ae I boni kona ni manga beku bwa te bwaiania ae katoatai. A raraoma tabeman n au motinnano aei bwa e riai ke e aki, ma I boni karaoia ao I onimakina Iehova bwa e na kakabwaiaa au kekeiaki ni kani kabatiaa riki uataboan te mwakuri ni minita.

OKIRAN QUEBEC CITY BWA AI BWAIANIA AIKA OKORO

N 1964, I a mwiokoaki ma Simone bwa ti na beku bwa bwaiania aika okoro i Quebec City are ara kaawa, ao ti beku iai i nanon ririki aika bati imwina. N te tai aei, e a nakoraoi riki te uarongorongo ikai, ma ti bon aitara naba ma te kakaaitara.

Ni bwakantaain te Kaonobong teuana, I a katikaki i Sainte-Marie, ae te kaawa ae uarereke ae uakaan ma Quebec City. E katikai te bureitiman temanna nakon te tabo ni bureitiman ao e kamatawarikai, ibukina bwa I uarongorongo man te auti teuana ma teuana n akea kariaiakau. Imwina riki, I a kateaki i matan te tia moti ae Baillargeon ae te mwaane ae mamaakaki. E titirakinai teuaei bwa antai ae e na tei ibukiu n te boowi. Ao ngke I taekina aran Glen How * ae te tia Kakoaua ae te rooia ae rangi ni kinaaki, ao e nako nanona ao e taku: “Akea ngaira! Tiaki teuanne!” E rangi ni kinaaki Glen How n taai akanne ibukin arona n tetei ibukia taani Kakoaua ao e totokanikai. E aki maan ao e a kamaunai tangitang ibukiu te boowi.

Ibukin te kakaaitara nakon ara mwakuri i Quebec e a kangaanga naba tangoan taabo aika tau ibukin ara bobotaki. E reke te karaati ae e a bongata ae akea te bwai ni kaabue iai, ibukin ara ekaretia ae uarereke. N tain te kamwaitoro ae korakora, a katauraoa taari te bwai ni kaabue ae kabonganaaki iai te oera. Ti tetekateka ni katobibi i matana i nanon tabeua te aoa imwain te botaki ni mamaroroakini baika kaungaunga.

E rangi n tamaroa norakin te rikirake n te mwakuri n uarongorongo i nanon ririki aika bati. N 1960 tabun, bon tii tabeua ekaretia aika uarereke n aonon Quebec City, Côte-Nord, ao aonon Gaspé Peninsula aika ikotaki. N taai aikai, e a raka i aon uoua aono aika uarereke n taabo aikai, ao a a bobotaki taari n Taabo n Taromauri aika tamaroa.

TE KAKAO NAKON TE MWAKURI NI MWAMWANANGA

N 1977, I kaea te boowi ibukia mataniwi aika mwamwananga i Toronto, i Kanata

I kaoaki ma Simone nakon te mwakuri ni mwamwananga n te aono ae uarereke n 1970. Imwina riki n 1973, ti a mwiokoaki n te mwakuri ni mwamwananga n te aono ae bubura. I nanon ririki akanne, I reiakina ae bati mairouia taari mwaane aika mwaatai n aron Laurier Saumur * ao David Splane, * ake a uaia ni beku bwa mataniwi aika mwamwananga. Ni katoaa banen te runga, I uaia ni mamaroroakin ma David aanga ibukini kanakoraoan riki ara angareirei. I uringa te tai teuana ngke e tuangai aei David: “Léonce, I rangi n unga n am kabanea ni kabwarabwara. E raoiroi, ma e na bon reke tenua au kabwarabwara i nanon am kabwarabwara anne!” E riao mwaitini baike I karin n au kabwarabwara. I riai n reireinai ni kauarerekei riki baika N na taekin.

I beku ni kaawa aika kakaokoro n aononi Kanata i mainiku

A mwiokoaki mataniwi n te aono ae bubura bwa a na kaungaia mataniwi n te aono ae uarereke. Ma a bati taari aika rangi ni kinaai i Quebec. N angiin te tai a kani mwamwakuri ma ngai n te uarongorongo ngkana I kawari aia aono. E ngae ngke e rangi ni kakukurei uataboan te mwakuri ni minita, ma e a aki reke au tai ae tau ma te mataniwi n te aono ae uarereke. N te tai teuana, e a kauringai te mataniwi n te aono ae uarereke temanna ae tatangira, ni kangai: “E rangi n raoiroi kabanean am tai ma taari, ma tai mwaninga are ko bon roko ibukiu n te wiki aei. I kainnanoa naba ngai te kaungaunga!” E reke reireiau ae bati man te reirei ni kairiri anne.

E kananokawaki bwa n 1976 e a riki te kabuanibwai ae kauruakinano. E a rangi ni korakora aorakini buu ae tangiraki ae Simone ao e a matunako n te mate. Bon te rao ae rangi n tamaroa ibukin nanona ni kan anga ngaia ao tangiran Iehova irouna. I buokaki bwa N na tokanikai n rawawatau imwini buana mani katabetabeau n te mwakuri ni minita, ao I karabwaa Iehova ibukin ana ibuobuoki nakoiu n au tai n rawawata anne. Imwina riki, I a mare ma Carolyn Elliott, ae te bwaiania ae ingainga ae kamanena te taetae n Ingiriti. E mwaing neiei nako Quebec bwa e na beku n te tabo ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki. E momoaaomata Carolyn ao e rangi n tabeakinia tabemwaang, moarara riki naake a mamaamaa ke a tiku n tii ngaiia. Bon te kakabwaia neiei irou ngke e a raonai n te mwakuri ni mwamwananga.

TE RIRIKI AE RANGI NI KAKAWAKI

N Tianuare 1978, I a tuangaki bwa N na angareirei n te moani Kuura Ibukin te Mwakuri ni Bwaiania i Quebec. E rangi n nako nanou iai ibukina bwa e boou naba irou kanoan te reirei, n aroia ataein te reirei. I kakaitau bwa a bati bwaiania aika mwaatai aika kaain naba te moani koraki anne. E ngae ngke te tia reirei ngai, ma e boni bati naba reireiau mairouia ataein te reirei!

Imwina riki n 1978, e a karaoaki te Bwabwaro Ibukin Aaba Aika Kakaokoro ae atuna “E Totokanikai te Onimaki,” n te tabo n takaakaro ae Montreal’s Olympic Stadium. Bon te bwabwaro ae te kabanea ni bubura i Quebec bwa e raka i aon 80,000 aika kaea. I mwiokoaki n te bwabwaro bwa N na beku n te Aobiti ae Tabe ma Waaki ni Karekerongorongo. I maroro ma taani kororongorongo aika bati ao I kukurei n norakini baika raraoi ake a korei ibukira. E raka i aon 20 te aoa maanin taiani maroro ma ngaira ake a kanakoaki n te terewitin ao n te rerio, ao a boreetiaki kaongora aika bubua ma bubua ibukira. Bon te kaotioti ae rangi n tamaroa ibukira!

TE MWAING NAKON TE AONO AE KAOKORO

E reke te bitaki ae bubura nakoiu n 1996. Imwin au beku i Quebec n te taetae ni Buranti man te tai are I bwabetitoaki iai, I a mwiokoaki bwa N na beku n te aono ae bubura i Toronto ae kamanenaaki iai te taetae n Ingiriti. I namakinna bwa I aki tau ao I rangi ni maaka ae N na anga au kabwarabwara n au taetae n Ingiriti ae aki raoiroi. I a riai ni kabatiaa riki au tataro ao n onimakina riki Iehova.

E rangi n nako nanou imwain ae I beku i Toronto, ma I a kona n taekinna ngkai bwa I rangi ni kukurei n au beku ikanne i nanon uoua te ririki. E taotaona nanona Carolyn ni buokai bwa N na rabakau riki n taetae n Ingiriti, ao a rangi ni boutokaai ao ni kaungaai naba taari. A waekoa n reke raoraora aika boou.

Irarikini baike a na karaoaki ao te katauraoi ibukin te runga n te wikeen, n angiin te tai I kabanea teuana te aoa ni bwakantaain te Kanimabong n uarongorongo iai man te auti teuana ma teuana. A kona n iango tabeman ni kangai, ‘E aera ngkai ko uarongorongo imwain te runga n te wikeen ae bati te tabetabe iai?’ Ma irou, e rangi ni kabebeteai te maroro ma aomata n te mwakuri ni minita. N taai aikai naba, e teimatoa n riki te mwakuri ni minita bwa kabebeteau.

N 1998, I a kamwaingaki ma Carolyn nako Montreal bwa bwaiania aika okoro. I nanon ririki aika bati, e irekereke mwiokoau ma bairean te uarongorongo ae okoro n ana tabo te botannaomata, ao te mwakuri ma taabo ni karekerongorongo ibukini kaetan aia iango aomata ni kaineti ma Ana Tia Kakoaua Iehova. I rangi ni kukurei ngkai ma Carolyn n uarongorongo nakoia ianena aika mwaing nako Kanata, ake a kan reiakina riki taekan te Baibara.

Ngai ma buu ae Carolyn

Ngkana I iaiangoa maiuu 68 te ririki n nako ngkai ana toro Iehova ngai ae I a tia ni bwabetitoaki, I namakinna ae I kakabwaiaaki. E karekea kimwareireiu arou ni karikirakea tangiran te mwakuri ni minita ao buokaia aika bati bwa a na ataa te koaua. A beku bwa bwaiania aika katoatai natiu ae Lise ma buuna, imwini kaikawaan natiia. I kimwareirei n norakin natiu ae teimatoa n ingainga n te mwakuri ni minita. I kakaitau riki irouia raou ni Kristian ake a buokai bwa N na rikirake n te onimaki ao ni karaoi mwiokoau aika kakaokoro, man aia katoto ae raoiroi ao aia reirei ni kairiri aika manena. I a tia n noria bwa ti boni kona n teimatoa ni kakaonimaki ni mwiokoara, tii ngkana ti onimakina taamnein Iehova ae mwaaka. (TaiAre. 51:11) I teimatoa ni kaitaua Iehova ngkai e anganai te tibwanga ae kakawaki ae karaoiroan arana!​—TaiAre. 54:6.

^ bar. 16 Nora rongorongoni maiun W. Glen How ae “The Battle Is Not Yours, but God’s,” n te Taratara! Eberi 22, 2000-E.

^ bar. 20 Nora rongorongoni maiun Laurier Saumur ae “I Found Something Worth Fighting For,” n Te Taua-n-Tantani, Nobembwa 15, 1976-E.

^ bar. 20 E beku ngkai David Splane bwa kaain te Rabwata n Tautaeka Ibukia Ana Tia Kakoaua Iehova.