1, 2. (a) Kabwarabwaraa bwa e aera ngkai te bwabetito bon te mwaneka ae riai n iangoaki raoi. (b) Tera ae e riai ni koaua raoi iai te aomata imwaini bwabetitoana?

TE RORO n rikirake ngkoe ae ko iangoa te bwabetito? Ngkana ngaia anne, ao te baene mena imwaim bon te tibwanga ae moan te kakawaki ae kona n reke irouia aomata. Ma n aron ae kaotaki n te kaongora are mai mwaina, te bwabetito bon te mwaneka ae riai n iangoaki raoi. Boni kaotan am katabu, ae te berita ae kakawaki ae ko karaoia nakon Iehova bwa ko na beku irouna n aki toki, n arom ni karimoaa nanona i aoni bwaai nako ni maium. Ibukin anne, ko riai ni bwabetitoaki ngkana ko a tau ni karaoa te motinnano anne, ngkana bon nanom ni kani karaoia, ao ngkana ko ota n ae nanonaki n te katabu.

² Ma tera arom ngkana ko aki koaua raoi bwa ko a tau ni bwabetitoaki ke ko tuai? Ke tera arom ngkana ko kani bwabetitoaki ma a iangoia am karo bwa ko riai n tataninga, tao ni karokoa te tai ae ko a rabakau riki iai arom n te maiu ni Kristian? Ngkana a riki akanne, ao tai kabwaraa nanom. Ma kabongana raoi te tai anne ni karikirakeko iai, ao imwin te tai ae aki maan ko a kona ni bwabetitoaki. N iaiangoan anne, iangoia bwa ko na kangaa ni katei tiam ni kaineti  ma (1) am koaua, (2) am mwakuri, ao (3) am kakaitau.

3, 4. (a) Tera reireiaia rooro n rikirake man ana katoto Timoteo?

³ Iangoia bwa tera arom ni kaekai titiraki aikai: E aera bwa I kakoauaa ae iai te Atua? E aera bwa I kakoauaa ae te Baibara bon Ana Taeka te Atua ae kaira koreana? E aera bwa I iangoia bwa a raraoi riki ana kaetieti te Atua ibukin te aroaro ni maiu ae riai nakon te kakairi n anuani maiuia kaain te aonnaba? A aki tabekaki titiraki aikai ibukini kananououaam. Ma a kona ni buokiko ni kakairi n ana kaungaunga te abotoro Bauro aei: “Kakoauaa raoi bwa tera nanon te Atua ae raoiroi ma n riai ao ni kororaoi.” (IRom 12:2) Ma e aera ngkai a riai Kristian ake i Rom ni kakoauai baike a a bon tia ni butimwaei?

⁴ Iangoa te katoto teuana man te Baibara. E ataa raoi te Koroboki ae Tabu Timoteo. E a kaman reireinaki “mangke te merimeri” iroun tinana ao tibuna. Ma e ngae n anne ao Bauro e kaungaa Timoteo ni kangai: “Teimatoa ni kakairi ni baike ko reiakin ake e anaaki nanom nako iai bwa ko na kakoauai.” (2Tim. 3:14, 15) E kaotaki n te boki teuana bwa te taeka are moan rairaki mai iai te taeka ae “anaaki nanom” e nanonaki iai bwa ko “kakoauaa raoi ao ko aki nanououa ni koauan te bwai teuana.” E kakoauaa raoi Timoteo bwa e a reke irouna te koaua. E butimwaeia tiaki ibukina bwa e tuangaki iroun tinana ma tibuna, ma ibukina bwa e iaiangoia ao e anaaki nanona iai.​—Wareka I-Rom 12:1.

5, 6. E aera ngkai e kakawaki bwa ko na reireiniko arom ni kamanena am “atatai” ngkai ko roro n rikirake?

⁵ Ao ngkoe tera arom? Tao ko a kaman atai koaua man te Baibara i nanon te tai ae maan. Ngkana ngaia anne, e aera bwa ko aki katea tiam bwa ko na neneri riki bukini kakoauaaia? E na kaneneaki riki iai am koaua ao e na buokiko bwa ko na aki katiotioaki n te ang ae aia kariri tabonrorom, aia iango kaain te aonnaba, ke am namakin.

⁶ Ngkana ko reireiniko arom ni kamanena am “atatai” ngkai ko roro n rikirake, ko na tauraoi iai ni kaekaia tabonrorom ngkana a tabeki titiraki n aron aikai: ‘Ko kangaa n ataia ae bon iai te Atua? E aera ngkai e tuai ni katoka te buakaka te Atua ae tatangira? E na kangaa ni kakoauaaki bwa ai kaman iai te Atua?’ Ngkana ko a tauraoi, a na aki kamamaraa am onimaki titiraki aikai, ma a na kaungako bwa ko na karaoa riki am ukeuke n reirei i bon iroum.

7-9. Kabwarabwaraa aron te bwai n reirei ae bati mwakorona n te intanete ae “What Does the Bible Really Teach?” ni kona ni buokiko ni kanenea am koaua.

⁷ Te botumwaaka n ukeuke n reirei i bon iroum e kona ni buokiko ni kaekai titiraki, ni katoka nanououam, ao ni kanenei am koaua. (Mwa. 17:11) A a tia ni katauraoaki bwaai ni mwakuri aika bati aika kona ni buokiko n anne. A bati ake a a tia n noria bwa e ibuobuoki rinanoan te boroutia ae The Origin of Life—Five Questions Worth Asking ao te boki ae Is There a Creator Who Cares About You? Irarikin anne, a bati rooro n rikirake ake a karekei kukureia ao kakabwaiaaia man te bwai n ibuobuoki n te intanete ae “Tera Ana Reirei ni Koaua te Baibara?” E kona n reke te bwai n reirei ae bati mwakorona aei n te jw.org, i aani BIBLE TEACHINGS. E katauraoaki te bwai n reirei ae bati mwakorona aei ibukini buokam ni kanenea am koaua n te reirei teuana ma teuana man te Baibara.

⁸ Ko bae n taneiai ma te Baibara, ao ko kona ni waekoa ni kaekai titiraki tabeua ake a kaotaki ni bwaai n reirei akanne. Ma ko boni koaua raoi n am kaeka? A na kairiko bwaai n reirei akanne bwa ko na iangoi kiibu tabeua ao ni korei am iango i aoia. A kona ni buokiko ni katauraoiko bwa ko na kangaa ni kabwarabwarai am koaua man te Baibara  nakoia tabemwaang. Te bwai n ibuobuoki n te intanete ae “What Does the Bible Really Teach?” e buokiia rooro n rikirake aika bati ni kanenei aia koaua. Ngkana e kona n reke iroum, e aera bwa ko aki karekea te bwai n reirei ae bati mwakorona aei bwa kanoan am ukeuke n reirei i bon iroum?

⁹ Kanenean am koaua bon te mwaneka ae kakawaki nakon te bwabetito. E taku te tari te aine temanna ae tebwi tabun ana ririki: “Imwain ae I motikia bwa N na bwabetitoaki, ao I reirei n te Baibara ao I noria bwa te Aro ae koaua aei. Ao e a korakora riki kakoauaan anne ni katoabong i nanoni maiuu.”

10. E aera bwa e bon riai kantaningaan te Kristian ae e a tia ni bwabetitoaki bwa e na karaoi mwakuri aika boraoi ma ana onimaki?

¹⁰ E taekinaki ae kangai n te Baibara: “E mate naba te onimaki ngkana e aki raonaki n taiani mwakuri.” (Iak. 2:17) Ngkana e nene am koaua, e bon riai kantaningaan ae ko na kaotia n am mwakuri. Mwakuri raa? E taekinaki n te Baibara bwa te ‘itiaki n te aroaro ni maiu ao karaoani mwakuri ibukin tangiran te Atua.’​—Wareka 2 Betero 3:11.

11. Kabwarabwaraa te taeka ae te ‘itiaki n te aroaro ni maiu.’

¹¹ Ngkana ko na kaota te ‘itiaki n te aroaro ni maiu,’ ko bon riai ni maiuakina te aroaro ni maiu ae itiaki. Tera arom n te itera aei? N te katoto, iangoi baika riki onoua te namwakaina n nako. Ko kangaa ni kaotia bwa ko a tia ni kataneiaaki n am “atatai” bwa ko na ataa ae eti ao ae kairua? (Ebera 5:14) Ko kona n iangoi taai ake ko a tia iai n rawa nakon te kataaki ke aia kariri tabonrorom? E kamoamoaaki am onimaki n aroaroni maium n te reirei? Ko tei ibukin am onimaki ke ko kataia ni katotongia raom n reirei bwa ko aonga n aki bwainingareaki? (1Bet. 4:3, 4) Ni koauana, bon akea ae e kororaoi. N tabetai ao naake a a maan n toro iroun Iehova a maamaa naba n tei ibukin aia onimaki i mataia aomata. Ma te aomata ae katabua maiuna nakon Iehova, e na boni kakatia ni kaotiota aran te Atua, ao e kaota anne n aroarona.

12. Baikara tabeua “mwakuri ibukin tangiran te Atua,” ao tera arora n iangoi?

¹² Baikara ngkanne “mwakuri ibukin tangiran te Atua”? E irekereke ma mwakuri n te ekaretia n aroni kaakaeani botaki iroum ao karaoan te mwakuri ni minita. E irekereke naba iai mwakuri ake a aki noria tabemwaang, n aron am tataro i bon iroum ao am ukeuke n reirei. Te aomata ae e a tia ni katabua maiuna nakon Iehova e aki iangoi mwakuri aikai bwa tabena. Ma e na katotonga aron te Uea ae Tawita are taku: “I kukurei ni karaoa ae Ko tangiria, Atuau; Eng, e mena naba am tua i nanou.”​—TaiAre. 40:8, BG.

13, 14. Tera te bwai n ibuobuoki ae e na buokiko ni karaoi “mwakuri ibukin tangiran te Atua,” ao a kangaa ni kakabwaiaaki iai tabeman rooro n rikirake?

¹³ Ibukini buokam ni katei tiam, ao iai te iteraniba ae ko na kanoaia n iteraniba 308 ao 309 n te boki ae Questions Young People Ask—Answers That Work, Volume 2. Ko kaungaaki n te iteraniba aei bwa ko na korei am kaeka nakon titiraki n aron aikai: “Baikara baika ko mwanewei mai nanom n am tataro, ao tera ae kaotaki iai ibukin tangiran Iehova iroum?” “Tera kanoan am ukeuke n reirei i bon iroum?” “Ko irira te mwakuri ni minita e ngae ngke a aki iri am karo?” E katauraoaki naba n te iteraniba aei am tabo ni koroboki ike ko na korei iai tiam ake ko kani katei ibukin am tataro, am ukeuke n reirei i bon iroum, ao am mwakuri ni minita.

¹⁴ A bati rooro n rikirake aika iangoa te bwabetito ae a noria bwa e rangi ni manena te iteraniba aei. E taku te roro n rikirake te aine ae Tilda: “I kamanena te iteraniba aei ni katei iai tiau. I roko n tiau aikai teuana imwin teuana, ao I a tauraoi nakon te bwabetito tao teuana te ririki imwina.” E kakabwaiaaki naba n aron anne te roro n rikirake te mwaane  ae Patrick. E taku: “I a kaman atai tiau, ma koreani mwia e buokai riki bwa N na mwakuri korakora ni kakororaoi.”

15. Kabwarabwaraa bwa e aera ngkai te katabu bon ana motinnano temanna ma temanna.

¹⁵ Teuana mai buakon titiraki aika kauekea te iango man te iteraniba anne, e kangai: “Ko na beku iroun Iehova e ngae ngkana a aikoa karaoa anne am karo ma raoraom?” Uringnga are ngkai te Kristian ngkoe ae ko a tia ni katabua maium ao ni bwabetitoaki, ko na bon tei i matan Iehova n tii ngkoe. Ko aki riai ni katan i aaia tabemwaang n am beku irouna, ao tiaki naba i aaia am karo. Aroaroni maium ae itiaki ao am mwakuri ibukin tangiran te Atua, a na boni kaotia raoi bwa ko kakoauaa ae e a reke iroum te koaua, ao ko a tauraoi nakon te bwabetito.

16, 17. (a) Tera ae riai ni kaira te aomata bwa e na riki bwa te Kristian? (b) E na kangaa ni kaikonakaki te kakaitau ibukin te kaboomwi?

¹⁶ E titirakina Iesu te mwaane temanna ae rabakau n te Tua Rinanoni Mote, ni kangai: “Tera te tua ae te kabanea ni kakannato?” E kaeka ni kangai Iesu: “Ko riai n tangira Iehova ae Atuam ma nanom ni kabanea, maium ni kabanea ao am iango ni kabanea.” (Mat. 22:35-37) E kaotia ikai Iesu bwa e na karaoi ana mwakuri te Kristian n ikotaki ma te bwabetito, ibukin tangiran Iehova ma nanona ni kabane. Teuana i buakon aanga aika moan te tamaroa ae ko kona iai ni karikirakea tangiran Iehova, boni kananoan am iango i aon te bwaintangira ae moanibaan te raoiroi ae e katauraoia Iehova ae ana karea ni kaboomwi Natina. (Wareka 2 I-Korinto 5:14, 15; 1 Ioane 4:9, 19.) Iaiangoan te kaboomwi aei ao manenana ibukim, e na kairiko bwa ko na kaota am kakaitau.

¹⁷ E kaikonakaki arom ni butimwaea te kaboomwi n aei: Iangoia bwa aongkoa iai temanna ae kamaiuko ngke ko bwabwa. Ko nang bon tii okira naba mwengam, ko kamwauko, ao ko a mwaninga naba taekan te baere karaoaki ibukim? Tiaki ngaia anne! Ko na bon namakina ae ko bae iroun te aomata are kamaiuko. Ni koauana, ko bae iroun te aomata anne ni maium! Ti rangi ni bae riki iroun Iehova ae te Atua ao Iesu Kristo. Ngke arona bwa akea te kaboomwi, ao ai aron ae ti bane ni bwabwa n te bure ao te mate. Ma ibukin te mwakuri n tangira ae korakora aei, e a reke iroura te kantaninga ae akea n ai arona ae te maiu n aki toki n te bwaretaiti n te aonnaba!

18, 19. (a) E aera bwa ko aki riai ni maaka te riki bwa ana aomata Iehova? (b) E kangaa ni kanakoraoa riki maium te beku iroun Iehova?

¹⁸ Ko kakaitau n te baere e a tia ni karaoia  Iehova ibukim? E bon riai ngkanne bwa ko na katabua maium nakon Iehova ao ni bwabetitoaki. Uringnga are e irekereke te katabu ma te berita ae kakawaki nakon Iehova bwa ko na karaoa nanona n aki toki, n aki ongea te bwai ae riki. Ko riai ngkanne ni maaku ni karaoa te berita anne? Ko aki! Uringnga are e tangira ae te kabanea n tamaroa ibukim Iehova, ao bon “te tia karekei kaniwangaia te koraki ake a kakorakoraia n ukoukoria.” (Ebera 11:6) Katabuani maium nakon Iehova ao bwabetitoam e na aki kabatiaa riki am kangaanga. Ma ni kaitaraan anne, e na kanakoraoa riki maium. E taku te tari te mwaane ae ai 24 ana ririki ngkai, are bwabetitoaki ngke e tuai koro tebwi ma tenua ana ririki: “E na bati riki au atatai ngke arona bwa I a ikawai riki, ma e kamanoai man uaiakinani bwain te aonnaba aei motinnanoan ae N na katabua maiuu nakon Iehova.”

¹⁹ Ai kaokorora Iehova ma Tatan ae bangaomata ao e aki tabeakiniko! Bon akea te kaniwanga ae teimatoa ae e na anga Tatan nakoia naake a tei n ana itera. Bwa e na kangaa ni karaoa anne? Bon akea iroun Tatan te rongorongo ae raoiroi ae e na iaiangoia, ao akea ana kantaninga ae kakukurei n te tai ae imwaina. E na kangaa n anganiko te bwai ae akea irouna? Bon akea te bwai ae e kona n anganiko Tatan, ma tii te karawawata n te tai ae e na roko, n aron naba te bwai ae e na riki nakoina n te tai ae imwaina!​—TeKao. 20:10.

20. Tera ae e kona ni karaoia te roro n rikirake bwa e aonga n tauraoi nakon te katabu ao te bwabetito? (Nora naba te bwaoki ae “ Baika A na Buokiko n Ikawai n te Onimaki.”)

²⁰ E teretere bwa katabuani maium nakon Iehova bon te bwai ae riai karaoana. Ko a tauraoi nakon te mwaneka anne? Ngkana ngaia anne, ao tai tabwara. N te itera are teuana, ngkana ko kainnanoa riki te tai, kabonganai reirei n ibuobuoki aika n te kaongora aei bwa a na buokiko n rikirake. E korea aei Bauro nakoia I-Biribi: “Ti na nakonako n te aro ae riai n aron ae ti a tia n rikirake iai, ma n teimatoa n te waaki aei.” (IBir. 3:16) Ngkana ko kakairi n te taeka n reirei anne, ao ko na waekoa ni kani katabua maium nakon Iehova ao ni bwabetitoaki.