1. E aera bwa ti bon riai n taromauria Iehova n tii ngaia?

TI BON riai n taromauria Iehova n tii ngaia ibukina bwa bon ara tia Karikiriki ao te tia Anga te Maiu. (TeKao. 4:11) Ma iai te kangaanga ae ti kaitaraa. E ngae ngke ti tangira Iehova ao ni karinea, ma ti kona ni katikakinako man taromauriana n tii ngaia are ti bon riai n anganna. Ti riai n ataia bwa e na kangaa n riki anne. Ma ti na noria moa bwa tera ae nanonaki n taromaurian Iehova n tii ngaia.

2. Ni kaineti ma Te Otinako 34:​14, e na tera arora ngkana ti taromauria Iehova n tii ngaia?

² N te Baibara, e rangi n irekereke tangiran Iehova ma taromauriana n tii ngaia. Ti na bon aki kariaia temanna ke te bwai teuana bwa e na karibwaa tangirana iroura.​—Wareka Te Otinako 34:14.

3. E aera ngkai tiaki nanona bwa ti a bon tangira naba Iehova n akea bukina?

³ Tiaki nanona bwa ti a bon tangira naba Iehova n akea bukina. Bukin tera? E boboto tangirana iroura i aoni koaua aika ti reiakin ibukina. A anaaki nanora n aroarona aika tamaroa. Ti a atai ao ni butimwaei baike e tangiri ao ake e ribai. Ti a ota n ana kantaninga ibukira ao ti boutokaia. Ti namakinna bwa ti kakabwaiaaki ngkai e kariaia bwa ti na riki bwa raoraona. (TaiAre. 25:14) Ti a kaaniaki riki ma ara tia Karikiriki mani bwaai ni kabane ake ti reiakin ibukina.​—Iak. 4:8.

4. (a) Tera ae e kamanena te Riaboro ni kamemeerea iai tangiran Iehova iroura? (b) Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?

 ⁴ E taua taekan te waaki ae ngkai i aon te aba te Riaboro, ao e kabongana n anai nanora iai nakoni baika ti tatangiri ao aika ti kani kakaraoi. (IEbe. 2:​1-3; 1Ioa. 5:19) E tangiria bwa e na bwenaua ara tangira n te aro are ti nang aki taromauria Iehova n tii ngaia. Ti na rinanoi aanga aika uoua ake e kona ni karaoa iai aei. Te moan, e karirira bwa ti na uaiakina te kaubwai, ao te kauoua, e kataia n anai nanora bwa ti na rinei kaakibotu aika aki raraoi.

5. E aera bwa ti riai n taratara raoi bwa ti na aki karikirakea tangiran te mwane?

⁵ Ti tangiria bwa e na reke kanara ae tau, oneara aika raraoi, ao ara tabo ni maeka. Ma ti riai n taratara raoi bwa ti na aki karikirakea tangiran te mwane. A bati aomata ni boong aikai aika “taani bakimwane” ao a tangiri naba baike a kona ni karekei n te mwane. (2Tim. 3:2) E ataia Iesu ae a kona ni kaririaki taan rimwina bwa a na karikirakea tangiran te mwane. Ao e taku: “Akea ae e kona n toro irouia tooka aika uoman, bwa ane e na ribaa temanna ao e na tangira are temanna, ke e na nimta temanna ao e na kakeaa bongan are temanna. Kam aki kona ni kaai n toro iroun te Atua ao te Kaubwai.” (Mat. 6:24) Te aomata ae taromauria Iehova ao e kabanea naba ana tai ae bati ma korakorana ni kataia ni karekei kaubwain te maiu aei, ai aron ae e kataia n toro irouia tooka aika uoman. E bon aki taromauria Iehova n tii ngaia.

6. Tera reireiara n ana taeka Iesu nakon te ekaretia are i Raorikeia?

⁶ N raatokin te moan tienture C.E., a kamoamoa ni kangai kaain te ekaretia n te kaawa ae Raorikeia: “I kaubwai ao a rereke kaubwaiu ao I aki kainnanoa te bwai  teuana.” Ma i matan Iehova ao Iesu a ‘kaawa ao a kananoanga ao a maiu ni kainnano ao a mataki ao akea karabaaia.’ E angania te reirei ni kairiri Iesu tiaki ibukina bwa a kaubwai, ma ibukina bwa e a rotakibuaka aia iraorao ma Iehova n tangiran te kaubwai. (TeKao. 3:​14-17) Ngkana ti namakinna bwa e a rikirake i nanora kan uaiakinan te kaubwai, ti riai ni waekoa ni kaetii ara iango. (1Tim. 6:​7, 8) Bwa ngkana ti aki, e nang bwenaua ara tangira ao e na aki butimwaea ara taromauri Iehova. E “tua bwa e na taromauriaki n tii ngaia.” (TuaKau. 4:24) E na kangaa n riki te mwane bwa te bwai ae kakawaki riki ni maiura?

7-9. Tera reireiam n ana katoto David ae te unimwaane n te ekaretia?

⁷ Iangoa ana katoto David ae te unimwaane n te ekaretia ae mwakuri korakora, ae maeka n te United States. E kabwarabwaraa bwa bon te tia mwakuri ngaia ae rangi ni mwamwakuri. E kabirirakeaki n te kambwana are e mwakuri iai ao e kinaaki n te aba bwa te tia mwakuri temanna ae rianako arona. E taku David: “N te tai anne, I iangoi kaniwanga aikai bwa ana kakabwaia Iehova.” Ma e koaua anne?

⁸ E a moanna David n nori kanikina aika kaotia bwa e a rotakibuaka ana iraorao ma Iehova n ana mwakuri. E taku: “I iaiangoi kangaanga n au tabo ni mwakuri n tain te bobotaki n te ekaretia ao n te mwakuri ni minita naba. E bubura boou, ma I a tabeaianga riki ao e a rotakibuaka naba au mare.”

⁹ E a ataia David bwa e a riai n iaiangoi baika kakawaki irouna. E taku: “I motika nanou bwa N na kanakoraoa arou.” E tangiria teuaei ni bita ana babaire n ana mwakuri, ao e a tuanga ana tia kammwakuri  taekan anne. Tera mwina? E a kabaneaki man ana mwakuri! Ma tera aron David? E taku: “N te bong are imwina, I a anga naba arau bwa N na beku bwa te bwaiania ae aki katoatai.” Ibukini boutokaani maiuia, a a riki bwa taani kaitiaki David ma buuna. Imwin tabeua te tai, e a beku teuaei bwa te bwaiania ae katoatai ao imwina riki e a manga raonna buuna ni bwaiania. A rineia te taanga aei bwa a na mwakuri ni kareketianti n te mwakuri ae aki tatangiraki, ma aia mwakuri aei bon tiaki te bwai ae kakawaki riki irouia. E ngae ngke e a rangi n uarereke aia karekemwane nakon are mai mwaina, ma e bon reke ae tau ibukini kaitaraan aia kabanemwane ni katoa namwakaina. A tangiria ni moanibwaia Iehova, ao a noria bwa e bon tabeakinia te koraki ake a moanibwaia te Tautaeka n Uea.​—Mat. 6:​31-33.

10. Ti na kangaa ni kawakin nanora?

¹⁰ E ngae ngke e bati ara mwane ke e karako, ma ti bon riai ni kawakin nanora. N te aro raa? Tai karikirakea tangiran te kaubwai. Ao tai kariaia am mwakuri ni kareketianti bwa e na moanibwai nakon am beku ibukin Iehova. Ko na kangaa n ataia bwa e a riki anne nakoim? Aikai titiraki aika ko kona n titirakiniko iai: ‘I iaiangoa au mwakuri ni kareketianti n tain te bobotaki ke n te mwakuri ni minita? I raraomaeakinna n taai nako bwa e na tau au mwane ibukin taai aika a na roko? E a karekea te kangaanga i marenau ma buu te mwane ao bwaikoraki? I kukurei ni mwakuri ni kareketianti n te mwakuri ae aki tatangiraki, bwa e aonga n reke au tai ae bati riki n au beku ibukin Iehova?’ (1Tim. 6:​9-12) Ngkana ti iaiangoi titiraki aikai, ti bia ururingnga are e tangirira Iehova ao e beritana aei nakoia naake a tangiria: “N na bon aki kaakiko ao N na bon aki kitaniko.” Anne bukina ae e korea aei te abotoro Bauro: “Kam na maiuakina te aro ae akea te bakimwane iai.”​—Ebera 13:​5, 6.

11. Tera aron rotakin te aomata n te kaakibotu?

¹¹ E tangiria Iehova bwa ti na kukurei ni maiura ao ti kona ni karekea anne n ara kaakibotu. Ni koauana, e taekinaki n Ana Taeka te Atua bwa “akea te bwai ae raoiroi riki iroun te aomata nakon te amwamwarake ao te momoi ao karekean te kimwareirei n ana mwakuri korakora.” (TeMin. 2:24) Ma ti kona n rotakibuaka ni kaakibotu aika bati n te aonnaba aei, bwa e kairiia  aomata bwa a na butimwaei ao n tangiri baika kabuakakaaki n Ana Taeka te Atua.

12. Ni kaineti ma 1 I-Korinto 10:​21, 22, e aera bwa ti riai n taratara raoi n rinean ara kaakibotu?

¹² Ti tangiria n taromauria Iehova n tii ngaia, ngaia are ti aki kona n amwarake “n ana taibora Iehova” ao “n aia taibora taimonio.” (Wareka 1 I-Korinto 10:​21, 22.) Te uaia n amwarake ma temanna boni kaotan te reitaki. Ngkana ti rinei kaakibotu aika kaungaa te iowawa, te tabunea, te wene ni bure, ao tangiran aroaro ma iango aika bubuaka, ai aron ae ti amwarake n te amwarake ae a katauraoia taani kairiribai nakon te Atua. Ti na aki tii rotakibuaka iai ma e na uruaki naba ara iraorao ma Iehova.

13-14. Ni kaineti ma Iakobo 1:​14, 15, e aera bwa ti riai n taratara raoi mani karinani baika bubuaka n ara iango? Kabwarabwaraa.

¹³ Iangoi itera tabeua ake e kona n riki iai te kaakibotu bwa kaanga te amwarake. Ngkana ti amwarake, ti kona n rineia bwa tera ae ti na karea wira iai. Ma ngkana ti ongnga, ti a aki kona n rineia bwa e na tera aron rotakin rabwatara ni kanara anne. Ti kona ni marurung riki n te amwarake ae baeranti, ma ti kona n aoraki n te amwarake ae aki baeranti. E kona n aki oti mwina n te tai ae waekoa, ma a na boni kaoti imwina riki.

¹⁴ N aron anne, ngkana ti rinea ara kaakibotu ti kona n rineia bwa tera ae ti na karinna n ara iango. Ma imwin anne, te kaakibotu are ti rineia e na bon rotaki iai ara iango ao nanora. E na raoiroi ibukira te kaakibotu ae raoiroi, ma ti na bon rotakibuaka n te kaakibotu ae aki raoiroi. (Wareka Iakobo 1:​14, 15.) E kona n aki waekoa n oti mwin te kaakibotu ae buakaka, ma a na boni kaoti imwina riki. Anne bukina ae e kauringira te Baibara ni kangai: “Tai burebureaki. E aki riai ni bwainnataeaki te Atua, bwa te baere e unikia te aomata, e na manga taia naba uaana. Ibukina bwa ane e ununiki ibukin rabwatana e na taia te kamaunaaki man rabwatana.” (IKar. 6:​7, 8) Ai kakawakira bwa ti na rarawa nakoni kaakibotu ni kabane aika kaungai baike e riribai Iehova!​—TaiAre. 97:10.

15. Tera te bwaintangira ae e katauraoia Iehova ibukira?

¹⁵ A bati ana aomata Iehova aika kani mamataku n Ana Kanakobwanaa JW^®, ae ara tabo ni kanakobwanaa n te Intanete. E taku te tari te aine ae Marilyn: “E buokai Ana Kanakobwanaa JW bwa N na iaiangoi baika kakukurei, ao I aki riai n rinorinoi kanoana bwa a bane n raoiroi. Ngkana I namakina te maroaa n uringaaba ke te bwarannano, I a kakaaea naba te kabwarabwara ae kaungaunga ke te Kibu n te Ingabong bwa N na mataku iai. I a kaaniaki riki iai ma Iehova ao ana botaki. E korakora bitakini maiuu n Ana Kanakobwanaa JW.” Ko kakabwaiaaki n ana bwaintangira Iehova aei? Irarikini kanoan Ana Kanakobwanaa JW aika boou ni katoa namwakaina, iai naba katangitang ao taamnei aika tauraoi iai n ikotaki ma anene aika kaungaunga.

16-17. E aera bwa ti riai n tiatiana ara tai ae ti kabanea n te kaakibotu, ao ti na kangaa ni karaoa anne?

¹⁶ Ti aki riai n tii taratara raoi ma aeka ni kaakibotu ake ti rinei, ma ni mwaitin naba te tai ae ti kabanea iai. Bwa ngkana ti aki, ti kona ni kabanea te tai ae bati riki n ara kaakibotu nakon are ti kabanea n ara beku ibukin Iehova. A bati aika e kangaanga irouia tiatianakin te tai are a kabanea n aia kaakibotu. E taku te tari te aine ae Abigail ae 18 ana ririki: “Te mataku n te terewitin e buokai ni kabebeteai imwin au mwakuri  ae bati n te bong anne. Ma ngkana I aki taratara raoi, I kona ni kabanei aoa aika bati i matan te terewitin.” E taku te tari te mwaane ae te roro n rikirake ae Samuel: “N tabetai, I mamataku n taamnei aika kimototo aika bati i aon te Intanete. I moanna man tii teuana, ma I a aki ataia ae e a bane tenua ke aua te aoa iai.”

¹⁷ Ko na kangaa n tiatiana am tai ae ko kabanea n te kaakibotu? Te moanibwai, kakaaea raoi bwa mwaitira te tai ae ko kakabanea iai. E aera bwa ko aki taua mwina i nanon teuana te wiki? Koreia i aon am karenta bwa mwaitira te aoa ae ko kabanea ni mamataku iai n te terewitin, n te intanete, ke n te takaakaro n te keim n am tareboon. Ngkana ko noria bwa ko kabanea te tai ae riao iai, kataia ni karaoa am babaire. Baireia bwa ko na karaoi moa baika kakawaki riki ao imwina ko a bairea am tai ibukin te kaakibotu. Imwina, butiia Iehova buokam bwa ko na ira raoi am babaire. N te aro anne, e na reke am tai ao korakoram ibukin te ukeuke n reirei n te Baibara, te taromauri n utu, bobotaki n te ekaretia, ao te beku ibukin Iehova n te mwakuri n uarongorongo ao n angareirei. Ko na namakina naba iai te kukurei n am kaakibotu ibukina bwa ko ataia ae ko moanibwaia Iehova.

18-19. Ti na kangaa ni kaotia bwa ti taromauria Iehova n tii ngaia?

¹⁸ Imwini korean taekan tokin ana waaki Tatan ao rokon te aonnaba ae boou, e taku te abotoro Betero: “Ngkami aika kam tangiraki, kekeiaki mwaaka bwa n tokina ao ane kam na noraki irouna bwa akea baarekami ao akea buakakami ao kam rau, kioina ngkai kam kantaningai baikai.” (2Bet. 3:14) Ngkana ti ongeaba n te reirei ni kairiri anne ao ni karaoa ara kabanea ni konaa ni kateimatoa itiakin aroaroni maiura ao ara taromauri, ti kaotia iai bwa ti taromauria Iehova n tii ngaia.

¹⁹ E na bon teimatoa Tatan ma ana waaki ni karirira bwa ti na aki moanibwaia Iehova ni maiura. (Ruka 4:13) Ma n aki ongei kataakira, ti na bon aki kariaia temanna ke te bwai teuana bwa e na karibwaa tangiran Iehova iroura. Ti kamatoaa nanora bwa ti na angan Iehova te baere bon riai n anganaki, ae taekan taromauriana n tii ngaia!