1. Tera aron rotakira ni kananoan ara iango i aon ana berita Iehova ibukin te maiu are aki toki?

 E BERITANNA Iehova bwa te koraki ake a ongeaba irouna a na karekea “te maiu are aki toki.” (IRom 6:23) Ngkana ti kananoa ara iangoi i aon te bae katauraoia Iehova ibukira, e na kakorakoraaki riki iai tangirana iroura. Karaua iangoia: E rangi n tangirira Tamara are i karawa ngaia are ti na bon aki kona ni karaurenakoaki ma ngaia.

2. Ti kangaa ni buokaki n te berita ibukin te maiu n aki toki?

² Ti buokaki n ana berita te Atua ibukin te maiu n aki toki bwa ti na nanomwaaka i aani kataakira ngkai. E ngae naba ngkana a taekinna taani kairiribai nakoira bwa a na kamateira, ma ti na bon aki katoka ara beku ibukin Iehova. Bukin tera? Bukina teuana bwa ti ataia ae ngkana ti mate ibukini kakaonimakira nakon Iehova, e na manga kautiira man te mate ao n anganira te kantaninga ae ti na aki manga mate. (Ioa. 5:28, 29; 1Kor. 15:55-58; Ebera 2:15) Bukin tera bwa ti kona ni kakoauaa raoi bwa ti boni kona ni maiu n aki toki? Iangoi bukina tabeua.

3. Bukin tera bwa ti kona ni kakoauaa raoi ae e kona Iehova ni kateimatoa maiura n aki toki? (Taian Areru 102:12, 24, 27)

³ Ti ataia ae e kona Iehova ni kateimatoa maiura n aki toki kioina ngkai boni ngaia Nibwan te maiu, ao e maiu n aki totoki. (TaiAre. 36:9) Nori kiibu tabeua aika kaotaki iai bwa ai kaman iai Iehova mangkoa ao e na teimatoa n iai ngaia n taai nako. E taekinaki n Taian Areru 90:2 bwa Iehova bon ‘akea moana ma tokina.’ E taekinaki naba ae ai aron anne n Taian Areru102. (Wareka Taian Areru 102:12, 24, 27.) Ao e korea ae kangai te burabeti ae Abakuka ibukin Tamara are i karawa:  “Iehova, tiaki bon iai ngkoe mangkoangkoa? Bon Atuau ngkoe ae Tabu, ko bon aki mamate.”—Aba. 1:12.

4. Ti riai n raraoma ngkana e kangaanga otara n iangoan ae ai kaman iai Iehova mangkoa? Kabwarabwaraa.

⁴ E kangaanga otam n iangoan ae e boni maiu Iehova “n aki totoki”? (Ita. 40:28) A bati aomata aika a iango naba n aron anne. E kangai Eriu ibukin te Atua: “ Mwaitin ana ririki e a riaon ae kona n iangoaki.” (Iobi 36:26) Ma e ngae ngkana ti aki ota n te bwai teuana, tiaki nanona bwa akea koauan te bwai anne. N te katoto, ti bae n aki ota raoi n aroni butin te iti, ma nanona ngkanne bwa ai akea te iti? Tiaki ngaia anne! N aron naba anne, ti aki naba kona n ota raoi bwa e kangaa Iehova ni kaman riki ao n teimatoa n iai ngaia n taai nako. Ma tiaki nanona ngkanne bwa e aki maiu te Atua n aki totoki. E aki tiatianaki aron te tia Karikiriki ni baika ti kona n ota iai ao aika ti aki ota iai. (IRom 11:33-36) Ai kaman iai ngaia imwaini karikan te iuniweeti n ikotaki naba ma moan rikin te ota n aron taai ao itoi. E karauaki nanora bwa Iehova boni ngaia “te tia Karaoa te aonnaba ni mwaakana.” Eng, ai kaman iai ngaia imwain ae e “taakina karawa.” (Ier. 51:15; Mwa. 17:24) Tera riki bukina teuana ngkai ti kona ni kakoauaa raoi bwa ti kona ni maiu n aki toki?

5. Tera te kantaninga are a karekea te moan taanga?

⁵ Baika maiu ni kabane ake e karikii Iehova, a na manga bane ni mate, ma tii aomata aika a na aki. E angania te kantaninga ae okoro ae a na aki mate. Ma e anga te kauring Iehova nakon Atam ni kangai: “Ko na tai amwarake man te kai n ataa te raoiroi ao te buakaka, bwa n te bong are ko amwarake mai iai ao ko na boni mate.” (KBwaai 2:17) Ngke arona bwa a ongeaba Atam ao Ewa iroun Iehova, ao a na bon aki mate. Ti kona ni kakoauaa ae tao imwina riki, e na boni bae Iehova ni kariaia bwa a na amwarake man “te kai ni kamaiu.” Ae nanonaki iai bwa a boni kona ni kakoauaa ae a na “maiu n aki toki.” b—KBwaai 3:22.

6-7. (a) Tera riki ae kaotaki iai bwa a bon aki karikaki aomata bwa a na mate? (b) Baikara bwaai aika ko tatangiri aika ko ingainga ni kani karaoi? (Nori taamnei.)

⁶ A kunei bwaai ni kakoaua taan rabakau tabeman ae kaotaki iai bwa e kona ara kaburoro ni kawakin rongorongo aika riaon ae ti kona ni karekei i nanoni maiura ngkai. E kakaongora anne. N 2010 ao e taekinaki n te kaongora teuana n te boki ae Scientific American Mind bwa e kona ara kaburoro ni kawakin rongorongo ae tao 2.5 te mirion te  gigabyte buburana. Titeboo te mwaiti anne ma te taamnei ae raweaki ae maanna tenua te mirion te aoa i nanon 300 tabun te ririki. E kona ara kaburoro ni kawakin rongorongo riki aika bati nakon anne. Ma e kaotaki n anne bwa e karaoa Iehova ara kaburoro, bwa e na kona ni kawakin rongorongo aika riaon ae ti karekei i nanon tii 70 ke 80 ririki.—TaiAre. 90:10.

⁷ E karikira naba Iehova ma tangiran te kani maiu ae korakora iroura. E taekinaki taekaia aomata n te Baibara, bwa te Atua “e karina i nanoia te iango ni kaineti ma te maiu n aki toki.” (TeMin. 3:11) Anne bukina teuana ngkai ti iangoa te mate bwa te tia kairiribai. (1Kor. 15:26) Ngkana e a kakaiaki aorakira, ti aki karaoa te bwai teuana ao ti a bon tataninga naba matera? Ti aki. N angiin te tai, ti kawara te taokita ao tao ni karekei bwainnaoraki ibukini katokan aorakira. Ni koauana, ti karaoa ae ti kona ni karaoia n totokoa iai matera. Ao ngkana e mate ae tangiraki iroura, n aki ongeia bwa e ataei ke e kara, ti namakina te maraki i nanon te tai ae maan. (Ioa. 11:32, 33) Ni koauana, e na bon aki anganira tangiran te kani maiu ae korakora iroura ara tia Karikiriki ae tatangira, ngke arona bwa tiaki ana kantaninga ibukia aomata ae a na teimatoa ni maiu. Ma iai riki bukina aika ti kona iai ni kakoauaa bwa boni ti kona ni maiu n aki toki. Ti na maroroakini baike e a tia ni karaoi Iehova n taai ake rimoa ao baika e karaoi ngkai, ae kaotaki iai bwa e tuai ni bitaki ana moani kantaninga.

8. Ni kaineti ma ana kantaninga Iehova ibukira, tera te karaunano ae ti karekea n Itaia 55:11?

⁸ E ngae ngke a bure Atam ao Ewa ao ni karekea  te mate nakoia kanoaia, ma e aki bitaki ana iango Iehova ni kaineti ana kantaninga. (Wareka Itaia 55:11.) E teimatoa ni kantaningaia bwa na maiu n aki n toki aomata aika kakaonimaki. Ti ataa raoi anne mani baike e a tia n taekin Iehova ao ni karaoi ibukini kakororaoan ana kantaninga.

9. Tera are e beritanna te Atua? (Taniera 12:2, 13)

⁹ E berita Iehova bwa e na kautiia maate ao ni karekea nakoia te maiu are aki toki. (Mwa. 24:15; Tit. 1:1, 2) E kakoauaa raoi te mwaane ae kakaonimaki are Iobi bwa e kariariaa Iehova te tai are e na kautiia iai ake a mate. (Iobi 14:14, 15) E ataia te burabeti ae Taniera ae a na boni kautaki aomata ma kantaningaan te maiu are aki toki. (TaiAre. 37:29; wareka Taniera 12:2, 13.) A ataia naba I-Iutaia ake n ana bong Iesu, ae e kona Iehova n angania ana toro aika kakaonimaki te “maiu are aki toki.” (Ruka 10:25; 18:18) E okioki Iesu n taekina te berita aei ao e boni kautaki naba iroun Tamana.—Mat. 19:29; 22:31, 32; Ruka 18:30; Ioa. 11:25.

10. Tera ae kaotaki ni kautiuti n taai ake rimoa? (Nora te taamnei.)

¹⁰ Bon te tia Anga te Maiu Iehova ao iai mwaakana ni kautiia maate. E angan te burabeti are Eria te mwaaka ni kauta natin te aine ae e a tia ni mate buuna ae te I-Tarebata. (1Uea 17:21-23) Imwina riki, ao te burabeti are Eritai e kauta natin te aine are te I-Tunem, man ana ibuobuoki te Atua. (2Uea 4:18-20, 34-37) Kautiuti akanne ao tabeua riki, a kaotia bwa bon iai mwaakan Iehova ni kautiia maate. Ngke e mena Iesu i aon te aba, ao e kaotia bwa e a tia naba n anganna Tamana te mwaaka anne. (Ioa. 11:23-25, 43, 44) E a mena ngkai Iesu i karawa, ao e a tia n anganaki “te mwiokoaki i aoni bwaai ni kabane i karawa ao i aonnaba.” Ngaia are e kona ni kakororaoa te berita are a na bane “aomata ake a mena i nanon taian ruanimate” ni manga kautaki ao ni kantaningaa te maiu are aki toki.—Mat. 28:18; Ioa. 5:25-29.

11. E kangaa te kaboomwi ni karekea te anga ae ti na maiu n aki toki iai?

¹¹ Bukin tera ngke e kariaia natina Iehova bwa e na rinanon te mate ae kammaraki? E kaota bukina Iesu ngke e kangai: “E rangi n tangiriia kaain te aonnaba te Atua, n te aro are e a anga Natina ae te rikitemanna, bwa e aonga n aki kamaunaaki ane e onimakinna, ma e na reke irouna te maiu are aki toki.” (Ioa. 3:16) Man aron te Atua n anga natina bwa te kaboomwi ibukin ara bure, e a karekea iai te anga ae ti na karekea iai te maiu are aki toki. (Mat. 20:28) E kabwarabwaraa te abotoro Bauro ana kantaninga te Atua ae kakawaki aei ngke e korea ae kangai: “Ngkai e mate te aba iroun te mwaane ae tii temanna, ao a na mangauti naba maate iroun te mwaane ae tii temanna. Bwa n aron ae a bane ni mate aomata i nanon Atam, ao ai arona naba bwa a na bane ni kamaiuaki i nanon te Kristo.”—1Kor. 15:21, 22.

12. E na kangaa te Tautaeka n Uea ni buoka kakororoan ana kantaninga Iehova ibukira?

¹² E reireinia taan rimwina Iesu bwa a na tataroa rokon Ana Tautaeka n Uea te Atua ao kakororaoan nanon te Atua n te aonnaba. (Mat. 6:9, 10) Iteran ana kantaninga te Atua bwa a na maiu n aki toki aomata i aon te aonnaba. Ibukini kakororaoan anne, e a tia Iehova n rinea Natina bwa te Uea n te Tautaeka n Uea Iroun te Mesia. E a tia te Atua ni bobotiia 144,000 aomata mai aon te aba, bwa a na mwakuri ma Iesu ibukini kakororaoan nanon te Atua.—TeKao. 5:9, 10.

13. Tera ae e tabe ni karaoia ngkai Iehova ao tera ae ko riai ni karaoia?

¹³ E a tabe ngkai Iehova n ikotiia kaain te  “koraki ae uanao” ao ni kataneiaia aroia ni maeka i aan ana kairiri Ana Tautaeka n Uea. (TeKao. 7:9, 10; Iak. 2:8) E ngae ngke a bati aomata n te aonnaba ngkai, aika a bwenaua ibukin te kairiribai ao te buaka, ma a kakorakoraia kaain te koraki ae uanao anne ni kaaki mairouia aeka n riribai ni kabane. A kaotia n aia mwakuri bwa a ororei aia kabaang ni bitii bwa bwaai ni kamarautano. (Mika 4:3) N oneani mwin are a na ira te buaka ae te bwai ae karekea te mate ae korakora, a buokiia aomata bwa a na karekea “te maiu ni koaua” n aroia n reireinia taekan te Atua ae koaua ma ana kantaninga. (1Tim. 6:19) A kona ni kaitaraaki irouia kaain aia utu ke n rinanon te kangaanga ma te mwane ibukina bwa a boutokaa Ana Tautaeka n Uea te Atua, ma e taraia raoi Iehova bwa a na reke baika a kainnanoi. (Mat. 6:25, 30-33; Ruka 18:29, 30) A karauaki nanora ni baikanne, bwa bon iai Ana Tautaeka n Uea te Atua ao e na bon teimatoa ni kakororaoa ana kantaninga Iehova.

14-15. E na kangaa ni kakororaoaki ana berita Iehova are e na kamauna te mate n aki toki?

¹⁴ E a uea ngkai Iesu n Ana Tautaeka n Uea te Atua i karawa ao e nang kakoroi bukin ana berita ni kabane Iehova. (2Kor. 1:20) Man 1914, ao e a tia Iesu n totokanikai i aoia ake a kairiribai nakoina. (TaiAre. 110:1, 2) E na bon  tokanikai ma raona n tautaeka n te tai ae waekoa ao ni kamauna te buakaka.—TeKao. 6:2.

¹⁵ N ana tai n tautaeka Iesu ae maanna Tenga te Ririki, a nang kautaki maate, ao ni buokaki aomata ni kabane ake a ongeaba iroun Iehova n riki ni kororaoi. Imwin te kabanea ni kataaki, ao te koraki ake e motiki taekaia Iehova bwa a raoiroi, “a na abana te aonnaba . . . Ao na maeka i aona n aki toki.” (TaiAre. 37:10, 11, 29) E kakukurei bwa “e na boni kamaunaaki te tia kairiribai are te kabane, are te mate.”—1Kor. 15:26.

16. Tera raoi bukina ae kakawaki ngkai ti beku iroun Iehova?

¹⁶ N aron ae ti a tia n noria, e boboto ara kantaninga ibukin te maiu are aki toki i aon Ana Taeka te Atua. Ao e kona ni buokira te kantaninga anne bwa ti na teimatoa ni kakaonimaki ni koaua i nanoni kabaneani boong aika kangaanga aikai. Ma ngkana ti na kakukureia Iehova, ti riai ni karaoia tiaki tii ibukina bwa ti kani maiu n aki toki. Ma ti kakaonimaki ni koaua nakon Iehova ao Iesu ibukina raoi bwa ti rangi n tangiriia. (2Kor. 5:14, 15) Ti kairaki n te tangira anne bwa ti na kakairi irouia ao n tibwaa te kantaninga ae iroura ma tabemwaang. (IRom 10:13-15) Ngkai ti reiakina arora n aki bangaomata ao n tituaraoi, ti a riki iai bwa aeka n aomata ake e kan raoraonia Iehova n aki toki.—Ebera 13:16.

17. Tera tabera ae ti riai ni karaoia n tatabemanira nako? (Mataio 7:13, 14)

¹⁷ Ti na mena i buakoia naake a na karekea te maiu are aki toki? E a tia Iehova ni kauka te mataroa anne nakoira. Tabera ngkanne bwa ti riai n rineia ae ti na toua te kawai nakon te maiu. (Wareka Mataio 7:13, 14.) E na tera aron te maiu ngkana ti a maiu n aki toki? Ti na maroroakina kaekaan te titiraki anne n te kaongora are imwina.