E kunea te bwatiboti teuana i rarikini mwengana Haykanush, ae te tia uarongorongo ae tuai ni bwabetitoaki ae maeka i Armenia. Iai i nanon te bwatiboti anne taian debit card ao te mwane ae rangi ni bati. E kaongoa buuna neiei ae te tia uarongorongo naba ae tuai ni bwabetitoaki.

E korakora aia kangaanga te taanga aei ni kaineti ma te mwane ao iai naba aia taarau. Ma a motikia bwa a na kaoka te mwane nakon te tabo are kaotaki n te bwatiboti. E rangi ni kubanako teuare bua ana bwatiboti, ao ai aroia naba ana utu. A kabwarabwaraa Haykanush ma buuna ae a riki ni bwabwaina te koaua man te baere a reiakinna n te Baibara. A iangoia bwa a riai ni bwaina te koaua, ao a kabongana aia tai aei ni kabwarabwaraia iai Ana Tia Kakoaua Iehova, ao n angania kaain te utu arei aia boki tabeua.

A kan anga te mwane teutana te utu arei nakon Haykanush bwa kaniwangana, ma e karautaeka neiei. N te bong are imwina, a a kawaraki naakai iroun neiere te buu te aine ao e tebona Haykanush bwa e na butimwaea te mwamwa ae te taiman ae kaotan aia kakaitau kaain te utu.

N aron te utu anne, a bati aomata aika a na mimi n aron Haykanush ma buuna ni bwabwaina te koaua. Ma e na mimi naba iai Iehova? Tera arona n taraa aroia ni bwabwaina te koaua? E uaana aia kakorakora anne?

A bebete kaekaan titiraki akanne. E riki anne ibukina bwa a kakoauaa ana toro te Atua ae e rangi ni kakawaki riki i matan Iehova kaotiotan aroarona, nakon taiman, te koora, ke kaubwai riki tabeua. Eng, e kaokoro ana iango Iehova ma angia aomata ibukin te bwai ae rangi ni kakawaki ao ae aki. (Ita. 55:8, 9) Ao irouia ana toro Iehova, kaotiotan raoi aroarona bon tiaia ae rangi ni kakawaki.

Ti kona n nora aei n ae taekinaki n te Baibara ibukin te ataibwai ao te wanawana. E kangai Taeka N Rabakau 3:13-15: “E a kukurei te aomata ae kunea te wanawana ao te aomata ae karekea te ataibwai, e raoiroi riki karekeana nakoni karekean te tirewa, ao e raoiroi riki anaakina bwa te raka nakon anaakin te koora. E rangi ni kakawaki riki nakon te ane, ao akea te bwai ae ko tangiria ae kona ni kabotauaki ma ngaia.” E teretere bwa a bon rangi ni kakawaki riki aroaro akanne iroun Iehova nakoni kaubwai ni kabane.

Tera ngkanne ana iango ni bwabwainan te koaua?

E bwabwaina te koaua Iehova, ao e “aki kona ni kewe.” (Tito 1:2) E kaira te abotoro Bauro bwa e na koroboki nakoia Kristian ake taian Ebera n te moan tienture, ni kangai: “Teimatoa n tataro ibukira, bwa ti onimakinna bwa a bon itiaki mataniwin nanora, ngkai ti kani bwabwaina te koaua ni bwaai ni kabane.”​—Ebera 13:18.

E katea te katoto ae raoiroi Iesu Kristo ibukini bwabwainan te koaua. N te katoto, uringa te tai are e taetae iai te Ibonga ae Rietata ae Kaiaba, ni kangai: “I tuangko bwa ko na taetae n tuea i matan te Atua ae maiu, tuangira ngkana bon te Kristo ngkoe ae Natin te Atua!” E taekina te koaua Iesu ni kaotia ae bon te Mesia ngaia, e ngae ngke e ataia ae kaotan te koaua e kona ni karekea bukinana irouia kaain te Tanirim bwa te tia bakannatua, ao e kona ni kamateaki iai.​—Mat. 26:63-67.

Tera arora ngaira? Ti na bwaina te koaua ngkana arona bwa a na reke arora ngkana ti aki kaotii bwaai ni kabane ke ti kabwaoua teutana te rongorongo?

E koaua ae e kangaanga bwainan te koaua ni kabaneani boong aikai, bwa a bati “taan tangiriia i bon irouia [ao] taani bakimwane.”  (2Tim. 3:2) E rotaki naba bwainan te koaua n te kangaanga ibukin te mwane ke te raraoma n te mwakuri ni kareketianti. A bati aika a iangoia bwa a aki bure ngkana a iraa, a babakanikawai, ke a irekereke ma waaki ni babakanikawai tabeua. E a rangi n taabangaki te iango aei n te aro are a a bati aika iangoia bwa akea bongani bwainan te koaua ibukini karekean aroia. A a tia naba Kristian tabeman ni karaoi motinnano aika aki raraoi n te itera aei ao ibukini ‘karekean aroia n te babakanikawai,’ ao e a kabuakakaaki taekaia n te ekaretia.​—1Tim. 3:8; Tito 1:7.

Ma angia Kristian a kakairi iroun Iesu. A ataia ae a kakawaki riki aroaro aika kakukureia te Atua nakoni kaubwai nako ke reken aroia. Ngaia are a aki babakanikawai rooro n rikirake aika Kristian ibukin reken aia bwi ae raoiroi n te reirei. (TaeRab. 20:23) E koaua ae e na aki reke kaniwangam n taai nako ni bwainan te koaua, n aron are riki iroun Haykanush. Ma e ngae n anne, bon te bwai ae eti i matan te Atua bwabwainan te koaua, ao ti kona iai ni kateimatoa itiakini mataniwin nanora, ae te bwai ae kakawaki ni koaua.

E oti raoi anne n ana katoto Gagik. E taku teuaei: “Imwain rikiu bwa te Kristian, I mwakuri n te kambwana ae bubura ae te tia bwaibwai iai e aki kakabwakaa ana taekiti ibukina bwa e tii kaotii taekan ana raka te kambwana ae uarereke. Ngkai te manatia ngai, I kantaningaaki bwa N na ‘boraraoi’ ma te tia mwakuri n te taekiti n anganna te bwai ni kamaraato bwa e na tarariaoi waaki ni babakanikawai n te kambwana. Ibukin anne, I a ataaki bwa te mwaane ae babakanikawai. Ngke I a ataa te koaua, I a rawa ni manga karaoa anne e ngae ngke e bubura boou n au mwakuri. Ma I a katea oin au bitineti n te aro ae eti i aan te tua man te moani bong are I waaki iai, ao I kabwakai au taekiti ni kabane.”​—2Kor. 8:21.

E taku Gagik: “Ai tii iteran are mai mwaina mwaitin au karekemwane, ngaia are e a kangaanga karekeani baika kainnanoi au utu. Ma I a kukurei riki ngkai. E a itiaki mataniwin nanou i matan Iehova. I riki bwa te katoto ae raoiroi nakoia uoman natiu mwaane, ao I a tau ibukini mwioko tabeua n te ekaretia. I a ataaki ngkai i buakoia taani mwakuri n te taekiti ao naake I bitineti ma ngaiia, bwa te mwaane ae bwabwaina te koaua.”

E tangiriia Iehova naake a karekea kamoamoaan ana reirei ni kaotiotan aroarona aika rianako, n aroni bwabwainan te koaua. (Tito 2:10) E kaira te Uea ae Tawita bwa e na korea te karaunano aei: “Te ataeinimwaane ngai ngkoa ao I a kara ngkai, ma I tuai man nora te aomata ae raoiroi ae kaakaki taekana, ke natina aika bubutii te amwarake.”​—TaiAre. 37:25.

E oti koauan anne n rongorongon Ruta ae kakaonimaki. E tiku i rarikin tinani buuna ae Naomi, ao e aki kitanna ngke e a kara. E mwaing Ruta nako Iteraera, ike e a kona iai n taromauria te Atua ae koaua. (Ruta 1:16, 17) Ni menana i Iteraera, e kaotia raoi bwa bon te aine ae bwabwaina te koaua ao e maribo, n arona ni mwakuri korakora ni karemrem n aron ae baireaki n te Tua. E aki kitana Ruta ao Naomi Iehova bwa a na kainnano, n aron are e rinanona imwina Tawita. (Ruta 2:2-18) E bati riki ae e katauraoia Iehova nakon Ruta irarikin are e kainnanoia. E rinea neiei bwa e na riki bwa ana bakatibu te Uea ae Tawita ao te Mesia naba are beritanaki!​—Ruta 4:13-17; Mat. 1:5, 16.

A kona tabeman ana toro Iehova ni kaaitara ma te kangaanga ike a aikoa kona iai ni karekei baika kainnanoi. N oneani mwin are a na babakanikawai ibukin tokin aia kangaanga, a mwakuri korakora ao n taningamarau. A kaotia raoi bwa e kakawaki riki irouia aroaron Iehova aika rianako, n aroni bwabwainan te  koaua, nakon te bwai teuana.​—TaeRab. 12:24; IEbe. 4:28.

N aron Ruta rimoa, a onimakina mwaakan Iehova n ibuobuoki Kristian ni katobibia te aonnaba. A onimakina raoi Teuare tua korean te berita ae kangai n ana Taeka: “N na bon aki kaakiko ao N na bon aki kitaniko.” (Ebera 13:5) E bati ana tai Iehova ni kaotia ae e kona ao e na boni buokiia ake a rotakibuaka ma a bwaina te koaua n taai nako. E bwaina te koaua n ana berita are e na karekei baika kainnanoaki ibukin te maiu.​—Mat. 6:33.

Eng, a iangoia aomata bwa a rangi ni kakawaki taiman ao baika kakawaki riki tabeua. Ma ti kona ni koaua raoi bwa e rangi ni kakawaki riki iroun Tamara are i karawa arora ni bwabwaina te koaua ma aroarona ake tabeua. Eng, e kakawaki riki nakon atibu ni kabane aika rangi ni kakawaki!