1-2. Tera ae ti kona n iaiangoia ibukin ara tataro?

 KO A TIA n iaiangoia bwa e kaekaa Iehova am tataro ke e aki? Ngkana ko a tia, bon tiaki tii ngkoe. A bati taari aika a iaiangoa naba anne, riki ngkana a rinanon taiani kangaanga. Ngkana ti rawawata, ao e a kona naba ni kangaanga iroura noran aron Iehova ni kaekai ara tataro.

² Ti na noria bwa bukin tera ngkai ti kona ni kakoauaa raoi ae e boni kaekai Iehova aia tataro taan taromauria. (1Ioa. 5:15) Ti na nori naba titiraki aikai: Bukin tera bwa n tabetai ao e kona n taraa n ae e aki kaekai Iehova ara tataro? N aaro raa ae e kaekai iai ara tataro Iehova ni boong aikai?

3. E aera bwa e tangiria Iehova bwa ti na tataro nakoina?

³ E karauaki nanora n te Baibara bwa e bon rangi n tangirira Iehova ao ti kakawaki irouna. (Akai 2:7; 1Ioa. 4:10) Anne bukina ae e kaoira bwa ti na tataro ni bubutiia ana ibuobuoki. (1Bet. 5:6, 7) E kani buokira bwa ti na teimatoa ni kaania ao n tokanikai i aon ara kangaanga.

4. Ti kangaa n ataia ae e boni kaekai Iehova aia tataro taan taromauria? (Nora naba te taamnei.)

⁴ Ti aki toki ni warekia n te Baibara ae e boni kaekai Iehova aia tataro taan taromauria. Ko kona n iangoa te katoto teuana? Te Uea ae Tawita. A bati taani kairiribai nakoina i nanoni maiuna, ao e aki toki n tataro ni bubutiia Iehova ana ibuobuoki. N te taina ao e a bubutiia Iehova ni kangai: “Iehova,  ongo n au tataro, ao ongora n au onnon ni kani buokaki. Ao kaekaai n am kakaonimaki ao n am raoiroi.” (TaiAre. 143:1) E kaekaa Iehova ana tataro Tawita ni kani kamaiuaki. (1Tam. 19:10, 18-20; 2Tam. 5:17-25) E taekina aei Tawita ma te aki nanououa: “E kaan Iehova nakoia akana weteia ni kabane.” Ngaira naba ti kona ni kakoauaa anne.—TaiAre. 145:18.

5. A kaekaaki n taai nako aia tataro taan taromauria Iehova n taai ake rimoa n aron are a kantaningaia? Taekina te katoto (Nora naba te taamnei.)

⁵ E kona n aki kaekai ara tataro Iehova n aron ae ti kantaningaia. Anne naba ae riki nakon te abotoro Bauro. E bubutiia te Atua bwa e na kanakoa “te bwai ni kateketeke n te rabwata.” Tenua ana tai Bauro ae tataro iai ibukin te kangaanga aei. E kaekaa ana tataro Iehova? Eng, ma tiaki n aron are e kantaningaia Bauro. E aki katoka Iehova ana kangaanga ma e kakorakoraa bwa e aonga n teimatoa ni kakaonimaki ni beku Ibukina.—2Kor. 12:7-10.

6. E aera bwa n tabetai e kona n taraa n aki kaekai ara tataro Iehova?

⁶ N tabetai ti kona naba ni karekea kaekaan ara tataro ae kaokoro ma are ti kantaningaia. Ti kona ni kakoauaa raoi bwa e bon ataa aroni buokara Iehova ae tamaroa. E kona “ni karaoa ae rangi ni bati riki te Atua nakon are ti bubutii ke are ti iangoia.” (IEbe. 3:20) Ibukin anne, e kona ni kaekai ara tataro n te tai ke n te aro ae ti aki kantaningaia.

7. Bukin tera bwa ti kona ni bita ara tataro? Taekina te katoto.

⁷ Ti kona naba ni bita ara tataro ngkana ti ataa riki nanon Iehova. Iangoa ana katoto Martin Poetzinger. E aki maan imwini marena, ao e a kabureaki Brother Poetzinger n ana tabo ni kaikain te Nazi. N te moantai, ao e bubutiia Iehova bwa e na kaotinakoa man te tabo ni kaikain bwa e aonga n tabeakina buuna ao ni manga uarongorongo. Ma imwin uoua te wiki, ao e noria bwa e aki kainaomataaki iroun Iehova. Ngaia are e a tataro ni kangai: “Taiaoka Iehova, kaota nakoiu te bwai ae ko tangiria bwa N na karaoia.” E a iaiangoia bwa tera aroia taari tabemwaang ake n te tabo ni kaikain. A bati i buakoia aika a rangi n raraomaeakinia buuia ao natiia. E tataro imwina Brother Poetzinger ni kangai: “Ko rabwa Iehova ibukini mwiokoau ae boou. Buokai ni kakorakoraia ao ni kaungaia taari.” E kabanea ruaiwa riki te ririki n te tabo ni kaikain ni karaoa anne!

8. Tera te bwai ae kakawaki ae ti riai n ururingnga ngkana ti tataro?

 ⁸ Ti riai n ururingnga are iai ana kantaninga Iehova ao e na kakororaoia nakon te tai are e a tia n namatia. E irekereke ana kantaninga anne ma kamaunaan taiani kangaanga ni kabane aika karekea te rawawata ae korakora ni boong aikai, n aron te kabuanibwai ae karina, te aoraki ao te mate. E na boni kakororaoa Iehova ana kantaninga anne rinanon Ana Tautaeka n Uea. (Tan. 2:44; TeKao. 21:3, 4) Mangkai moa ao Iehova e kariaia Tatan bwa e na tautaekana te aonnaba. b (Ioa. 12:31; TeKao. 12:9) Ngke arona bwa e kamaunai aia kangaanga aomata ni kabane Iehova ngkai, e na kona n taraa n raoiroi riki ana tautaeka Tatan. Ma e ngae ngke ti riai moa n tataningaa Iehova ngkai bwa e na kakoroi bukin ana berita tabeua, e aki nanonaki iai bwa e a kitanira n akea buokara. Ti na nori aanga tabeua ake e buokira iai Iehova.

9. E kangaa Iehova ni buokira ni karaoan ara motinnano? Kabwarabwaraa.

⁹ E anganira te wanawana. E berita Iehova bwa e na anganira te wanawana are ti kainnanoia ibukini karaoan ara motinnano aika raraoi. Ti rangi ni kainnanoa riki wanawanan te Atua ni karaoan ara motinnano aika e na rotaki iai maiura, n aron te mare ke te tiku n aki iein. (Iak. 1:5) Iangoa te baere e rinanona te tari te aine ae Maria. c E beku bwa te bwaiania ae katoatai ngke e kaitiboo ma temanna te tari te mwaane. E taku neiei: “Ngke ti a kinaira riki, ao ara namakin i marenara e a rikirake riki. I ataia ae I riai ni karaoa au motinnano ngaia are I a kabatiaa au tataro. I kainnanoa ana kairiri Iehova, ma I ataia naba ae e aki kona Iehova ni karaoa au motinnano ibukiu.” E namakinna neiei bwa e kaekaa Iehova ana tataro ni kaineti ma te wanawana. N te aro raa? Ngke e karaoa ana ukeuke n reirei ni booki ake a boreetiaki ao e a kunei kaongora tabeua aika kaekaa ana titiraki. E maiuakin ana taeka n reirei tinana ae kakaonimaki. E buokaki Maria n te taeka n reirei anne bwa e na nenera raoi ana namakin. N tokina, e a kona ni karaoa ana motinnano ma te wanawana.

10. Ni kaineti ma I-Biribi 4:13, tera ae e na karaoia Iehova ni buokiia iai taan taromauria? Taekina te katoto. (Nora naba te taamnei.)

¹⁰ E anganira te korakora bwa ti na nanomwaaka. N aron are e karaoia nakon te abotoro Bauro, e na bon anganira naba te korakora Iehova n nanomwaaka i aani kataakira. (Wareka I-Biribi 4:13.) Nora aron Iehova ni buoka te tari te mwaane ae Benjamin n nanomwaaka i aani kangaanga ake e rinanoi. E  kabanea maiuna n roro n rikirake Benjamin ni maeka ma ana utu n aia kaembwa naake a birinako mai abaia i Aberika. E taku Benjamin: “I tatataro nakon Iehova ni bubutiia bwa e na kakorakoraai ni karaoa ae e na kukurei iai. E kaekaa Iehova au tataro ngke e anganai raun nanou, te ninikoria n uauarongorongo, ao booki aika boreetiaki aika a na kakorakoraa au onimaki.” E kangai naba teuaei: “Wawarekan rongorongoia taari n te onimaki ao noran aron Iehova ni buokiia bwa a na nanomwaaka, e a kakorakoraa nanou bwa N na teimatoa ni kakaonimaki.”

11-12. E kangaa Iehova ni kamanenaia ara utu n te onimaki ni kaekai ara tataro? (Nora naba te taamnei.)

¹¹ E kamanenaia ara utu n te onimaki. E kakorakoraa n tataro Iesu n te tairiki are imwaini matena. E onnonia Iehova bwa e na aki kariaia tabemwaang bwa a na iangoia ae te tia taetae ni kamatauningaa te Atua ngaia, ao ni kabuakakaa iai. E aki karaoa anne Iehova ma e kanakoa ana anera temanna bwa e na kakorakoraa Iesu. (Ruka 22:42, 43) E kona naba Iehova ni buokira rinanon te tareboon ae kaungaunga mairouia tarira n te onimaki ke rokoia ni kawarira. Ti kona ni bane ni kakaaei aanga ake ti kona iai n anga “te taeka ae raoiroi” nakoia raora n te onimaki.—TaeRab. 12:25.

¹² Iangoa rongorongon te tari te aine ae Miriam. Tabeua te wiki imwini mateni buuna, ao e a tiku n tii ngaia n ana auti ma te nanokawaki ao te rawawatannano. E a bon taatang naba ao ni kainnanoa temanna ae e na maroro nakoina. E taku neiei: “Akea korakorau n tareboonia temanna, ngaia are I a tataro nakon Iehova. Ngke I tabe n tataro ao n tang, ao e a tang naba au tareboon. Bon te unimwaane n te ekaretia ae bon raoraora.” E karekea buokana Miriam mairoun te tari te mwaane anne ma buuna. E kakoauaa raoi neiei bwa e kaira Iehova te tari te mwaane aei bwa e na tareboonia.

13. Taekina te katoto ibukin aron Iehova ni kona ni kamanenaia naake a aki taromauria ni kaekai iai ara tataro.

¹³ E kona ni kamanenaia aomata aika aki taromauria. (TaeRab. 21:1) N tabetai ao Iehova e kaekai aia tataro ana aomata, n arona ni  kairiia aomata aika tiaki taani kakoaua bwa a na buokiia. N te katoto, e kaira te Uea are Atatokititi bwa e na kariaia ana bubutii Neemia are e na okira Ierutarem ni buoka manga katean te kaawa. (Neem. 2:3-6) N ara bong naba aikai, e kona Iehova ni kairiia naake a aki taromauria bwa a na buokira.

14. Ko kangaa ni kaungaaki n te baere e rinanona Soo Hing? (Nora naba te taamnei.)

¹⁴ E namakinna te tari te aine ae Soo Hing bwa e buokia Iehova rinanon ana taokita. E rotaki natina te mwaane n tabeua aorakin te iango. Ngke e a manga reke riki n te kangaanga teuana natiia, ao e a butiaaina neiei ma buuna man aia mwakuri ni kareketianti ibukin tabeakinana. N tokina, ao a kaaitara ma te kangaanga ibukin te mwane. E taekinna neiei bwa e aikoa kona n nanomwaaka riki i aan ana kangaanga. E bunra nanona nakon Iehova ao ni bubutiia ana ibuobuoki. E nora aia kangaanga aei aia taokita are a kakawaria ao e a kakaaea buokaia. Ibukin anne ao a karekea ana ibuobuoki te tautaeka ao te tabo ae tau ibukin aia tabo ni maeka. E taku Soo Hing imwina riki: “Ti nora ana ibuobuoki Iehova n aei. Bon te tia ‘Ongo te tataro’ ni koaua.”—TaiAre. 65:2.

15. Tera are e buoka te tari te aine temanna n noria ae a boni kaekaaki ana tataro?

¹⁵ N angiin te tai ao a aki rangi ni kaekaekaaki ara tataro n te aro ae kamimi. Ma kaeka ake ti karekei boni baika ti kainnanoi raoi bwa ti aonga n teimatoa ni kakaonimaki nakon Tamara are i karawa. Ngaia are tarataraa aron Iehova ni kaekai am tataro. E namakinna te tari te aine ae Yoko bwa e aki kaekaa Iehova ana tataro, ma imwina ao e a kokorei mwini baike e bubutiia iai Iehova. Imwin tabeua te tai, ao e a manga okira ana boki aei ao e a noria bwa ngaia e boni kaekai Iehova angin ana tataro, ao tabeua mai buakona e a mwaninga taekaia. Ti riai ni kakarekea ara tai n iaiangoa aron Iehova ni kaekai ara tataro.—TaiAre. 66:19, 20.

16. Ti na kangaa ni kaota ara onimaki ni kaineti ma ara tataro? (Ebera 11:6)

¹⁶ Ti kaota ara onimaki tiaki tii n te tataro nakon Iehova ma ni butimwaean naba kaekaan ara tataro n aanga ake a roko iai. (Wareka Ebera 11:6.) Iangoa ana katoto Mike ao buuna ae Chrissy. Tiaia bwa a na beku n te Betaera. E taku Mike: “Ti kakanoa te booma i nanon ririki aika bati ao n tatataroa tiara  anne nakon Iehova, ma ti tuai mani kaoaki.” A kakoauaa raoi Mike ao Chrissy bwa e bon ataa Iehova te anga ae te kabanea n tamaroa are e na kamanenaia iai ni beku ibukina. A teimatoa ni kabanea aia konaa n aroia ni beku bwa bwaiania aika katoatai n te tabo ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki ao ni boutokaa te mwakuri ni kateitei. Ao ngkai a beku n te mwakuri ni mwamwananga. E taku Mike, “E aki kaekai ara tataro Iehova n taai nako n te aro are ti kantaningaia, ma e a tia ni kaekai n aanga aika tamaroa riki nakon are ti iangoia.”

17-18. Ni kaineti ma Taian Areru 86:6, 7, tera ae ti kona ni kakoauaa raoi?

¹⁷ Wareka Taian Areru 86:6, 7. E kakoauaa raoi te tia areru ae Tawita bwa e bon ongo Iehova ao e kaekai ana tataro. Ko kona naba ni kakoauaa anne. Katoto aika a maroroakinaki n te kaongora aei, a kakoauaa raoi nakoira bwa e boni kona Iehova n anganira te wanawana ao te korakora n nanomwaaka. E kona ni kamanenaia ara utu n te onimaki ke naake a aki taromauria ngkai ni buokira n aanga tabeua.

¹⁸ E ngae ngke e kona Iehova n aki kaekai ara tataro n aron are ti kantaningaia, ma ti ataia bwa e na boni kaekai. E na boni katauraoi baike ti boni kainnanoi ao n te tai are ti kainnanoia iai. Ngaia are teimatoa n tataro ao kakoauaa bwa e bon ongo Iehova iroum ao e na boni “kabaneia aomata ma maan aika maiu, ni katoki nanoia ni baika a tangiri” n te aonnaba ae boou ae e a kaan.—TaiAre. 145:16.