1-2. (a) Tera ana iango Iehova irouia aika bure n oin nanoia? (b) Tera ae kantaningaia Iehova ibukia taani karaoa ae bure?

 E AKI kukurei Iehova n aeka n aroaro ni kabane, ao e riribaa te bure. (TaiAre. 5:​4-6) E tangirira bwa ti na karinei ana kaetieti aika raraoi ake e korei n ana Taeka. E bon aki kantaningaia Iehova bwa a na kororaoi aomata aika aki kororaoi. (TaiAre. 130:​3, 4) Ma e bon aki naba kariaia ‘aomata aika aki karinea te Atua aika kabongana ana akoi ae rianako te Atua bwa karekean angaia ni karaoa te aroaro ae kammaira.’ (Iuta 4) Ni koauana e taekinaki naba n te Baibara taekani “kamaunaaia aomata ake a aki karinea te Atua” n ana buaka te Atua ae Aremaketon.​—2Bet. 3:7; TeKao. 16:16.

² Ma e bon aki tangira temanna Iehova bwa e na kamaunaaki. N aron ae ti maroroakinna ni kaongora ake mai mwaina, ao e kamatataaki n te Baibara bwa e “tangiriia aomata nako bwa a na rairi nanoia.” (2Bet. 3:9) A kakairi unimwaane iroun Iehova n aroia n taotaon nanoia ni buokiia taani bure bwa a na bita aroia ao ni manga karekea akoaia iroun Iehova. Ma e boni kona naba n aki raira nanona te tia bure. (Ita. 6:9) A teimatoa tabeman ni kawaia aika bure e ngae naba ngke a okioki  unimwaane ni kakorakoraia ni kairiia nakon te rairannano. Tera ngkanne ae e na karaoaki ngkana e riki anne?

“KANAKOA TE AOMATA AE BUAKAKA”

3. (a) Tera ae taekinaki n te Baibara ae e na karaoaki nakoia taani bure aika aki rairi nanoia? (b) Bukin tera ngkai ti kona n taekinna ae e a tia ni motikia te tia bure bwa e na kanakoaki man te ekaretia?

³ Ngkana e aki raira nanona te tia bure, a a riai ngkanne unimwaane n ira nanon te kaetieti are n 1 I-Korinto 5:13 ae kangai: “Kanakoa te aomata ae buakaka mai buakomi.” N taraana, e a tia ni motikia te tia bure bwa e na riki anne nakoina, ao e a bon taia uaan te baere e unikia. (IKar. 6:7) Bukin tera bwa ti kona n taekina anne? Ibukina bwa e a tia n rawa ni butimwaea aia ibuobuoki ae okioki unimwaane ni kairia nakon te rairannano. (2Uea 17:​12-15) E oti n ana mwakuri bwa e boni motikia bwa e na aki maiuakin ana kaetieti Iehova.​—TuaKau. 30:​19, 20.

4. E aera ngkai e katanoataaki kanakoan te tia bure man te ekaretia?

⁴ Ngkana e a kanakoaki man te ekaretia te tia bure, e katanoataaki nakoia kaain te ekaretia ae ai tiaki ngaia ngkai temanna Ana Tia Kakoaua Iehova. a Tiaki nanona bwa e kanakoaki te katanoata anne ibukini kamaamaeana. Ma e katanoataaki bwa a aonga kaain te ekaretia n ira nanon ana kaungaunga te Baibara ae a na “katoka te reitaki” ma te aomata anne, ao a na “aki naba riai n amwarake” ma ngaia. (1Kor. 5:​9-11) Iai bukina ae raoiroi ngkai e tei te kaetieti anne. E korea ae kangai te abotoro Bauro: “E karikirakea te bua ni burawa ae bwanin, te iiti ae tii teutana.” (1Kor. 5:6) A kona taani bure aika aki rairi nanoia ni kamamaraa aia kakorakora naake a kataia ni maiuakin ana kaetieti aika raoiroi Iehova.​—TaeRab. 13:20; 1Kor. 15:33.

5. Tera ae ti riai n iangoia ibukin te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia, ao bukin tera?

⁵ Tera ae ti riai n iangoia ibukia raora n te onimaki ake a kanakoaki man te ekaretia? E ngae ngke ti aikoa rereitaki ma ngaia, ma ti riai n iangoia bwa te tiibu ae bua, ae e kona ni manga reke buokana. E kona ni manga okira te nanai te tiibu ae e a tia n tiotionako. Uringnga, e a tia ni katabua maiuna nakon Iehova te tiibu ane bua anne. Ma e kananokawaki bwa e aki maiuakina ana katabu moa ngkai, ao e a karekea n te kangaanga. (Etek. 18:31) Ma e ngae n anne, ngkai e teimatoa ni kaotiota te nanoanga Iehova, bon iai te kantaninga bwa e na kona ni manga oki te aomata anne. A kangaa unimwaane ni kaotiota te kantaninga anne nakon te tia bure ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia?

AROIA UNIMWAANE NI BUOKIIA NAAKE A KANAKOAKI MAN TE EKARETIA

6. Tera ae a riai ni karaoia unimwaane ibukini buokan te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia?

⁶ Ma nanon anne bwa e a katukaki ma arona te aomata are e kanakoaki man te ekaretia, bwa e na iangoa okina nakon Iehova i bon irouna? Tiaki ngaia anne! N te tai are a kaongoa iai te tia bure te komete n unimwaane ae e nang kanakoaki man te ekaretia, a na kamataataa naba nakoina mwaneka aika e kona ni karaoi bwa e aonga ni manga oki nakon te ekaretia. Ma tiaki tii anne ae a karaoia unimwaane. N angiin te tai, a na tuanga te tia bure anne ae a kani maroro ma ngaia imwin iraua namwakaina, bwa a na noria ngkana e bitaki nanona ke e aki. Ngkana e kukurei te tia bure bwa e na kawaraki, a na maroro ma te akoi ma ngaia unimwaane ao ni kaungaa  bwa e na raira nanona. E ngae naba ngkana akea bitakin nanona n te tai anne, a na manga kataia unimwaane n okiria imwina riki ni kaungaa nanona.

7. A kangaa unimwaane ni kaotiota ana mwamwannano Iehova nakon te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia? (Ieremia 3:12)

⁷ A kekeiaki unimwaane ni kaotiota ana mwamwannano Iehova ngkana a maroro ma te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia. N te katoto, e aki kakantaningaia ana aomata ake a bubure ake I-Iteraera rimoa Iehova bwa a na raira moa nanoia. Ma e biririmoa ni buokiia e ngae naba ngke a tuai ni kaota te kan rairannano. N aron ae ti noria n te kauoua ni kaongora, e kaota ana mwamwannano Iehova ngke e tuanga te burabeti are Otea bwa e na iooki ma buuna, are e bon teimatoa naba ni karaoa te bure ae kakaiaki. (Otea 3:1; Maraki 3:7) A kakairi unimwaane aika Kristian n aron Iehova anne, ao a tangiria naba bwa e na okira te ekaretia te tia bure, ao a taraia bwa e na aki kangaanga karaoan anne irouna.​—Wareka Ieremia 3:12.

8. E kangaa ana kaikonaki Iesu are te nati ae bua ni buokira n ota raoi n ana namakin Iehova ibukia naake a a tia ni kanakoaki man te ekaretia? (Ruka 15:7)

⁸ Ururinga ana kaikonaki Iesu are te nati ae bua, are ti maroroakinna n te kauoua ni kaongora. Ngke e a tibwa ria natina aei n okira mwengana, ao e “biri [te karo] n rabwatia, ao e kaboria ma ngaia.” (Ruka 15:20) Ko noria, e bon aki tataninga te karo bwa e na bubutii moa natina kabwaraan ana bure. Ma e biririmoa, n aron te karo ae tatangira. A kekeiaki unimwaane ni kaotiota naba te aeka n anua anne nakoia naake a tia n tiotionako. A tangiriia tiibu aika bua aika a a tia ni kitana Iehova bwa a na manga okiria. (Ruka 15:​22-24, 32) A kimwareirei kaaini karawa n okin te tia bure ae tii temanna, ao a kimwareirei naba kaain te ekaretia!​—Wareka Ruka 15:7.

9. Tera ae kaungaia iai taani bure Iehova bwa a na karaoia?

⁹ Ti a ota raoi ngkai bwa e bon aki kariaia Iehova bwa a na tiku n te ekaretia aomata aika aki raira nanoia man aia bure. Ma e aki kaaki taekaia taani karaoa ae bure. E tangiriia bwa a na manga okiria. A kaotiotaki ana namakin Iehova ibukia taani karaoa ae bure n Otea 14:4 ae kangai: “N na kamarurungia man aroia n aki kakaonimaki, ao N na tangiriia i aan inaomatau ni kan tangiriia, ibukina bwa e a rairakinako uniu.” Ai riaira ngkanne unimwaane bwa a na ukeri kanikinaean te rairannano iroun te tia bure. Ao ai riaira naba irouia naake a a tia ni kitana Iehova bwa a na waekoa n okiria.

10-11. A na kangaa unimwaane ni kataia ni buokiia naake a maan ni kanakoaki man te ekaretia?

¹⁰ Ma tera aroia naake a rangi ni maan ni kanakoaki man te ekaretia? Tao a maan n tuai manga karaoa te bure are e karekea kanakoakia. Ao tabeman a bae n aki uringa bukini kanakoakia. N aki ongeia bwa ai maanra aomata aikai n tia ni kanakoaki man te ekaretia, ma a na kataia unimwaane n ukeriia ao ni kawariia. Ngkana a roko irouia, a kona unimwaane n tuangia bwa a na tataro ma ngaiia ao ni kaungaia ma te akoi bwa a na okira te ekaretia. E na boni bae n rangi ni mamaara n te onimaki te aomata ae e a rangi ni maan ni kanakoaki man te ekaretia. Ngaia are ngkana e kaota te nano ni kan okira te ekaretia, a kona unimwaane ni bairea te tari temanna ae e na reirei n te Baibara ma ngaia, e ngae naba ngkana e tuai kaokaki. Ma bon unimwaane aika a na bairea aron te reirei n te Baibara aei.

¹¹ A kakairi unimwaane n ana mwamwannano Iehova, ao a tangiria ni buokiia aika bati  bwa a na ataia ae e uki te mataroa nakoia ngkana a kan oki. E kona ni waekoa ni kaokaki te tia bure ngkana e kaota te rairannano ao ni kitani kawaina aika bure.​—2Kor. 2:​6-8.

12. (a) N ningai ae a riai n taratara raoi iai riki unimwaane? (b) E aera bwa ti aki riai n iangoia ae iai taani bure tabeman ae a aikoa tau ni karekea ana nanoanga Iehova? (Nora naba te kabwarabwara mai nano.)

¹² Ni keiti tabeua, a riai n taratara raoi unimwaane imwain ae a kaoka temanna. N te katoto, ngkana te aomata anne e karaoa te bure ae tangakoaia ataei, ke e tannako man te koaua, ke e buoka uruakan te mare, a riai ngkanne unimwaane n taraia raoi bwa e bon raira nanona ni koaua ke e aki. (Maraki 2:14; 2Tim. 3:6) A riai ni kamanoa te nanai. Ma a riai naba n uringnga ae e tauraoi Iehova ni butimwaea te tia bure ane e raira nanona ni koaua ao ni katoki aroarona aika kairua. Ngaia are e ngae ngke a rangi n taratara  raoi unimwaane riki nakoia naake a a tia ni babakanikawaiia tabemwaang, ma a aki riai n taekinna ae aeka n aomata akanne a aikoa tau ni karekea ana nanoanga Iehova. b​—1Bet. 2:10.

TE BAE E KONA NI KARAOIA TE EKARETIA

13. Tera kaokoron arora nakon temanna ae e a tia ni boaaki irouia unimwaane, ao arora nakon temanna ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia?

¹³ N aron are e maroroakinaki n te kaongora ae imwain aei, ao n tabetai e kanakoaki te katanoata ae e a tia ni boaaki temanna. Ngkana e riki anne, ti kona n teimatoa n ikoikotaki ma te aomata anne, bwa ti ataia ae e raira nanona ao e kitana kawaina ae kairua. (1Tim. 5:20) Boni kaain naba te ekaretia ngaia ao e kainnanoa te kaungaunga ae reke man ikoikotakina ma taari. (Ebera 10:​24, 25) Ma e kaokoro ngkanne anne ma te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia. Ti ‘katoka reitakira’ ma te aomata anne, ao ti “aki naba riai n amwarake ma te aeka n aomata anne.”​—1Kor. 5:11.

14. A na kangaa Kristian ni kona ni kabonganai mataniwin nanoia ae kataneiaaki n te Baibara, nakoia naake a a tia ni kanakoaki man te ekaretia? (Nora naba te taamnei.)

¹⁴ Nanon ngkanne anne bwa ti nang bon aki kubara te aomata ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia? Tiaki ngaia anne. Ti na bon aki ikoikotaki ma ngaia. Ma a kona Kristian ni kamanenai mataniwin nanoia aika kataneiaaki n te Baibara ni motinnanoia bwa a na kaoa nakon te taromauri ke a na aki, temanna ae e a tia ni kanakoaki man te ekaretia, ae tao aia koraki ke ae a kaan ma ngaia. Tera arora ngkana e roko n te taromauri? Ngkoa, ti bon aki riai ni kamaura te aomata anne. Ma ngkai, e a nakon te Kristian temanna ma temanna arona ni kaineti ma mataniwin nanoia aika kataneiaaki n te Baibara n te itera aei. Iai tabeman aika akea aia kangaanga ni kamaura ke ni butimwaea te aomata anne nakon te taromauri. Ma ti bon aki riai ni karaoia bwa ai bon te kakaraki ke te ikoikotaki ma te aomata anne.

15. Aekakira taani bure ake a kabwarabwaraaki n 2 Ioane 9-11? (Nora naba te bwaoki ae “ A Maroroakina te Aeka ni Bure ae Tii Teuana Ioane ao Bauro?”)

 ¹⁵ A iango tabeman ni kangai, ‘Tiaki e taekinaki n te Baibara bwa te Kristian ane e kamaura te aeka n aomata anne, e a ibuokanibwai naba n ana mwakuri aika buakaka?’ (Wareka 2 Ioane 9-11.) E oti ni bwaninin te kibu aei bwa e kaineti te kaetieti anne nakoia taan tannako man te koaua ao tabemwaang riki aika a boutokai aroaro aika bobuaka ma te Baibara. (TeKao. 2:20) Ngaia are ngkana iai te aomata ae kakorakoraa ni boutokai aia reirei taan tannako man te koaua ke aroaro aika kairua, a na bon aki bairea kawarakina unimwaane. Ti kantaningaia bwa e na manga oki ana iango. Ma ngkai moa, ti na bon aki kamauria ke ni kaoia nakon te taromauri.

KAKAIRI N ANA MWAMWANNANO AO ANA NANOANGA IEHOVA

16-17. (a) Tera ae tangiria Iehova bwa a na karaoia taani bure? (Etekiera 18:32) (b) A na kangaa unimwaane ni kaotia bwa a uaia ni mwakuri ma Iehova ngkana a kataia ni buoka te tia bure?

¹⁶ Tera ae ti reiakinna ni kaongora aika nimaua aikai? E aki tangira kamaunaan temanna Iehova! (Wareka Etekiera 18:32.) E tangiriia taani bure bwa a na raoiakinaki ma ngaia. (2Kor. 5:20) Anne bukina ae mangkoa ni karokoa ngkai, e okioki Iehova ni kaumakiia ana botannaomata aika bubure, ao ana aomata n tatabemania nako aika bubure, bwa a na raira nanoia ao n okiria. A uaia ni mwakuri unimwaane ma Iehova ni buokiia naake a karaoi buure aika kakaiaki, bwa a na rairi nanoia.​—IRom 2:4; 1Kor. 3:9.

¹⁷ Kataamneia te kimwareirei i karawa ngkana a rairi nanoia taani bure! Anne te aeka ni kimwareirei ae namakinna Tamara are i karawa ae Iehova, ni katoatai are e okira iai te ekaretia temanna te tiibu ae bua. E teimatoa n nene i nanora tangiran Iehova, ngkai ti kananoi ara iango i aon ana mwamwannano, ana nanoanga, ao ai ana akoi ae rianako.​—Ruka 1:78.