1-2. E na kangaa n nakoraoi riki maium imwini bwabetitoam?

 TI RANGI ni kukurei ngkana ti bwabetitoaki ao n riki bwa kaain ana utu Iehova. Naake a karekea te kakabwaia anne a kakoauai ana taeka te tia areru are Tawita ae kangai: “E a kukurei te aomata ane ko rineia [Iehova] ao ko katikia ni kaania, bwa e na maeka n am katawanang.”—TaiAre. 65:4.

² Aekakira aomata aika e katikiia Iehova nakon ana katawanang? N aron ae maroroakinaki n te kaongora are mai mwaina, e rineia bwa e na kaania naake a kaotia bwa a kani karekea aia iraorao ae kaan ma ngaia. (Iak. 4:8) Ngkana ko katabua maium ao ni bwabetitoaki, ko a kaania riki Iehova n te aro ae okoro. Ko kona ni kakoauaa ae imwini bwabetitoam ao ane e na “kabwaroa i [aom] te kakabwaia ni karokoa aki rekeni nnena.”—Maraki 3:10; Ier. 17:7, 8.

3. Tera mwiokoaia ae kakawaki Kristian ake a a tia ni katabui maiuia ao ni bwabetitoaki? (Te Minita 5:4, 5)

³ Ni koauana, te bwabetito bon te moani mwaneka. Imwin te mwaneka anne ko na kani kabanea am konaa ni maiuakina am taetae ni bau ibukin am katabu, e ngae naba ngkana ko kaaitara ma te kaririaki ke kataakin am onimaki. (Wareka Te Minita 5:4, 5.) Ngkai te tia rimwin Iesu ngkoe, ko na boni kabanea am konaa ni kakairi n ana katoto Iesu ma ana tua. (Mat. 28:19, 20; 1Bet. 2:21) E na buokiko te kaongora aei ni karaoa anne.

 ‘TEIMATOA N IRIRA’ IESU N AKI ONGEI KATAAKI AO KARIRI

4. N te aro raa ae a uouota iai te “kai ni kammaraki” taan rimwin Iesu? (Ruka 9:23)

⁴ Tiaki nanona bwa imwini bwabetitoam ao e nang akea am kangaanga ni maium. Ni koauana e kamataataa Iesu bwa a na uouota te “kai ni kammaraki” taan rimwina. Ao a na uouotia ni “katoabong.” (Wareka Ruka 9:23.) E nanonna Iesu bwa a nang bon rarawawata naba taan rimwina? Tiaki ngaia anne. E bon tii kamataataa ae irarikini kakabwaia ake a na karekei, a na boo naba ma kangaanga. Tabeua mai buakoni kangaanga aikai a kona n rangi ni kammaraki.—2Tim. 3:12.

5. Baikara kakabwaia ake e beritan Iesu nakoia naake a kakeai bwain te maiu aei?

⁵ Tao ko a tia n rinanon aia kakaaitara am utu, ke tao ko a tia ni kakeai bwaai tabeua n te maiu aei, ibukini moanibwaian te Tautaeka n Uea. (Mat. 6:33) Ngkana anne ae ko karaoia, ko kona ni kakoauaa bwa e bon nora am mwakuri ni kakaonimaki Iehova. (Ebera 6:10) Ko bae n tia n nori koauan ana taeka Iesu aikai: “Akea ae e kitana mwengana ke tarina ke mwaanena ke tinana ke tamana ke natina ke ana tawaana ibukiu ao ibukin te rongorongo ae raoiroi, ae e na aki karekea ngkai n te tai aei, 100 riki mwaitini mwengana, tarina, mwaanena, tinana, natina, ana tawaana, ma taiani bwainikirinaki naba, ao te maiu are aki toki n te waaki ae e na roko i aon te aba.” (Mareko 10:29, 30) A rangi n rianako riki kakabwaia aika ko a karekei nakoni baike ko a tia ni kakeai.—TaiAre. 37:4.

6. Bukin tera ngkai ko riai n teimatoa ni kabokorakora ma “ana kaibwabwaru te rabwata” imwini bwabetitoam?

⁶ Ko na teimatoa ni kabokorakora ma “ana kaibwabwaru te rabwata” imwin naba bwabetitoam. (1Ioa. 2:16) Ni koauana boni kanoan Atam ngkoe ae te tia bure. N tabetai ko bae n namakina naba ana namakini Bauro. E korea ae kangai: “E rangi ni kimwareirei nanou n ana tua te Atua, ma I noria bwa iai riki te tua teuana ae mwamwakuri i rabwatau ae buakana te tua ae n au iango, ao e kairai bwa te taenikai nakon ana tua te bure ae mena i rabwatau.” (IRom 7:22, 23) E bae ni bwara nanom ngkai ko kabokorakora ma kani kakaraoan ae bure. Ma iaiangoan te berita are ko karaoia ma Iehova ngke ko katabua maium nakoina, e na kakorakoraa am motinnano n rawa nakon te kariri. Ni koauana ko na buokaki n am taetae ni bau ibukin am katabu, ni kaitaraa te kariri. N te aro raa?

7. E na kangaa am katabu nakon Iehova ni buokiko bwa ko na teimatoa ni kakaonimaki nakoina?

⁷ N te tai are ko katabua iai maium nakon Iehova ko a kakeako iai i bon iroum. Nanon aei bwa ko rarawa nakon te bae ko tangiria ao tiam ae e aki kakukureia Iehova. (Mat. 16:24) Ngaia are ngkana ko kaaitara ma te kataaki, ko na bon aki kainnanoa te tai ae bati n iangoa te bae ko na karaoia. Ko a kaman ataia bwa tera ae ko na karaoia, ae tii te kakaonimaki nakon Iehova. Ko na teimatoa ni motinnanoia bwa ko na kakukureia Iehova. Ko a riki iai bwa kaanga Iobi. E ngae ngke e kaaitara ma kataaki aika kangaanga, ma e kamatoaa nanona ni kangai: “N na bon aki kakeaa etin arou!”—Iobi 27:5.

8. E na kangaa ni kona ni buokiko n rarawa nakon te kaririaki, iaiangoan am tataro ibukin am katabu?

⁸ Ngkana ko iaiangoa am tataro ni katabu nakon Iehova, ane ko na kakorakoraaki iai n rarawa nakon te kaririaki. N te katoto, ko na wi ni kababa nakoni buun te aomata temanna? Ko na bon aki! Ko a kamani berita nakon Iehova bwa ko na aki karaoa te aekaki anne. Ko a kamanoko iai man te rawawatannano ae kona n reke man taian namakin aika bubuaka,  ake a a tia ni wakaa i nanom. Ko na “tannako” mani “kawaia akana buakaka.”—TaeRab. 4:14, 15.

9. E na kangaa ni kona naba ni buokiko ni moanibwaia Iehova iaiangoan am tataro ibukin am katabu?

⁹ Tera arom ngkana ko anganaki te mwakuri ni kareketianti ae e na tuka am katoatai n roroko n te taromauri? Ko na bon ataa te bae ko na karaoia. Imwain ae ko anganaki te mwakuri anne, ko a kaman iangoia bwa ko na aki butimwaei mwakuri aika a na tuka rorokom n te taromauri. Ngaia are ko na bon aki kaririaki bwa ko na butimwaea te mwakuri anne, ao imwina ko na manga kakaaea angam ni moanibwaia Iehova. Ururingan ana kakorakora Iesu ni kakukureia Tamana, ko na boni waekoa ao n nanomatoa n rawa nakon te bwai ae ko ataia bwa e aki kakukureia te Atua are ko katabua maium nakoina.—Mat. 4:10; Ioa. 8:29.

10. E na kangaa Iehova ni buokiko bwa ko na ‘teimatoa n irira’ Iesu imwini bwabetitoam?

¹⁰ Ni koauana a riki kataakim ao kaririakim bwa angam ni kaotia ae ko kan ‘teimatoa n irira’ Iesu. Ngkana ko karaoa anne ko kona ni kakoauaa ae e na buokiko Iehova. E kangai te Baibara: “E kakaonimaki te Atua ao e na aki kariaia bwa kam na kaririaki n ae riaon ami konaa, ma e na karekea naba te anga ae kam na buutakinako iai bwa kam aonga n nanomwaaka ngkana kam kaririaki.”—1Kor. 10:13.

AROM N TEIMATOA N IRIRA IESU

11. Tera te anga naba teuana ae te kabanea n tamaroa ae ko na teimatoa iai n irira Iesu? (Nora naba te taamnei.)

¹¹ E ingainga Iesu n ana beku iroun Iehova ao e teimatoa ni kaan ma ngaia rinanon te tataro. (Ruka 6:12) Ni koauana te anga naba teuana ae te kabanea n tamaroa ae ko na teimatoa iai n irira Iesu imwini bwabetitoam,  bon teimatoam ni karaoi baika a na kaaniko riki ma Iehova. E kangai te Baibara: “Ti na nakonako n te aro ae riai n aron ae ti a tia n rikirake iai, ma n teimatoa n te waaki aei.” (IBir. 3:16) Ko na bae n ongo n te tai teuana ma teuana rongorongoia taari aika karababaa aia mwakuri ae tabu. Tao a kaea te Kuura Ibukia Taan Uarongorongoa te Tautaeka n Uea ke a mwaing nakon te tabo ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki. E rangi n tamaroa bwa ko na katea tiam ae aekan anne ngkana ko kona. A ingainga ana aomata Iehova ni karababaa aia mwakuri ni minita. (Mwa. 16:9) Ma tera arom ngkana ko aki kona ni karaoa anne ngkai? Tai iangoia bwa ko mangori riki nakoia naake a kona ni karaoia. E kakawaki bwa ko na teimatoa n nanomwaaka. (Mat. 10:22) Tai iangoia bwa akea bonganan am beku ae boraoi ma am konabwai ao baika riki nakoim. Anne te anga teuana ae kakawaki ae ko kona n teimatoa iai n irira Iesu imwini bwabetitoam.—TaiAre. 26:1.

12-13. Tera ae ko kona ni karaoia ngkana e a moanna ni kekerikaaki ingaingam? (1 I-Korinto 9:16, 17) (Nora naba te bwaoki ae “ Teimatoa n Ira te Kabobirimwaaka.”)

¹² Ma tera arom ngkana e a aki nako mai nanom am tataro ke ai tiaki arona am mwakuri ni minita, n aron are ko taneiai iai? Tera arom ngkana e a aki rangi n uaana am wareware n te Baibara, n aron are mai mwaina? Ngkana a riki baikanne nakoim imwini bwabetitoam, tai iangoia bwa ai akea taamnein Iehova iroum. Ko bon aki kororaoi ao e kona ni bibitaki am namakin. Ngkana e kekerikaaki ingaingam, iaiangoa ana katoto te abotoro Bauro. E ngae ngke e kataia ni katotonga Iesu, ma e ataia ae iai taai ake e na manga kekerikaaki iai ingaingan nanona. (Wareka 1 I-Korinto 9:16, 17.) E kangai: “Ngkana I ekaanako nanou ni karaoia, ao bon tii te arona naba, bwa iai te  mwioko are I anganaki.” N taekana teuana, e motinnanoia Bauro bwa e na kakororaoa ana mwakuri ni minita, n aki ongeia bwa tera ana namakin n te tai teuana ma teuana.

¹³ N aron anne, tai karaoi am motinnano ni kaineti ma am namakin. Motinnanoia bwa ko na karaoa te bwai ae eti n aki ongeia bwa tera am namakin. Ngkana ko teimatoa ni karaoa ae eti, ao ane e na manga nakoraoi riki am namakin. Mangkai moa, kateimatoaan am babaire ni kaineti ma am onimaki e na buokiko n teimatoa n irira Iesu imwini bwabetitoam. Teimatoam ni kakaraoa anne e na riki bwa kaungaaia taari n te onimaki.—1Tet. 5:11.

“TEIMATOA N TUOINGKAMI”

14. Tera ae ko riai n tutuoa ni katoatai ao bukin tera? (2 I-Korinto 13:5)

¹⁴ E na ibuobuoki naba nakoim ngkana ko teimatoa n tuoko i bon iroum imwini bwabetitoam. (Wareka 2 I-Korinto 13:5.) Tuoa raoi maium ao aroarom bwa ko tatataro ni katoabong, ko wawareka ao n nenera te Baibara, ko kaakaei bobotaki, ao ko uauataboa te mwakuri ni minita, ke ko aki. Kataia ni kakaaei aanga aika ko na kukurei iai ao ni kakabwaiaaki naba ni karaoani baikanne. N te katoto, titirakiniko aeka n titiraki aikai: ‘I kona ni kabwarabwarai moan reirei man te Baibara nakoia tabemwaang? Iai riki aanga aika I kona ni karika iai au mwakuri ni minita bwa e na kakukurei riki? Tera kanoan au tataro, a oti iai bwa I onimakina raoi Iehova? I katoatai ni kaakaei bobotaki ni Kristian? N na kangaa ni katamaroaa riki au kakauongo ao au kaekaeka n te taromauri?’

15-16. Tera reireiam man rongorongon te tari temanna n rarawa nakon te kaririaki?

¹⁵ E kakawaki naba bwa ko na tuoko i bon iroum bwa tera mamaaram. E kangai te tari te mwaane ae Robert ni kaineti ma kakawakini karaoan anne: “Ngke tao 20 au ririki ao e a reke au mwakuri ae I itera n tai iai. N te taina imwin te mwakuri ao e a kaoai nakoni mwengana raou ni mwakuri ae te aine. E taku bwa bon tii ngai ma ngaia ao e kona naba n anga rabwatana nakoiu. N te moantai I kakarekea angau, ma imwina riki I a karautaeka ao ni kabwarabwaraa bukina.” E rarawa nakon te kaririaki Robert ao e tau ni kamoamoaaki iai. Imwina riki ngkana e ururinga te baere e riki ao e ataia ae e kona ni kanakoraoia riki. E taku: “I aki waekoa ni karautaeka ao ni kamatoaai n aron are e karaoia Ioteba nakoni buuni Botiba. (KBwaai 39:7-9) I boni mimi ngke e  kangaanga ae N nang boni karautaeka naba. I buokaki n te baere e riki arei n noria ae I kainnanoa riki kakorakoraan au iraorao ma Iehova.”

¹⁶ Ko kona ni kakabwaiaaki ngkana ko tuoko naba n aron Robert. E ngae ngkana ko tokanikai n rarawa nakon te kaririaki, ma titirakiniko aei, ‘Maanra ao I a tibwa karautaeka?’ Ngkana ko nori itera aika ko kona ni kanakoraoi riki, tai kabwaraa nanom. Kukurei ngkai ko nora mamaaram anne. Tataroia ao karaoi mwaneka aika a na kakorakoraa am motinnano bwa ko na maiuakin ana kaetieti Iehova ibukin te aroaro ni maiu ae riai.—TaiAre. 139:23, 24.

17. Tera irekereken aran Iehova ma te baere e rinanona Robert?

¹⁷ Iai riki reireiara man rongorongon Robert. E reitia ni kangai: “Ngke I rawa ni butimwaea ana kakao raou ni mwakuri arei ao e a taku naba, ‘I boni kataiko ma ngaia ko aki mwane!’ I titirakinna bwa tera ae nanonna. E taku bwa e tuangaki iroun raoraona ae te tia kakoaua ngkoa, bwa a bane rooro n rikirake aika taani Kakoaua ni kakarabaia ni karaoa ae bure. Ngaia are e tuanga raoraona neiei bwa e na kataai. I a kukurei ngkanne bwa I a tia ni karinea aran Iehova.”

18. Tera ae ko motinnanoia bwa ko na karaoia imwini bwabetitoam? (Nora naba te bwaoki ae “ Kaongora Aika Kakaongora.”)

¹⁸ N te tai are ko katabua iai maium nakon Iehova ao ni bwabetitoaki, ko a kaotia iai bwa ko kani katabua arana n aki ongeia bwa tera ae riki. Ao ko kona ni kakoauaa raoi bwa e bon atai kataakim Iehova ao kaririakim aika ko rarawa nako iai. E na kakabwaiaa am kakorakora n teimatoa ni kakaonimaki. Onimakinna ae rinanon taamneina ae raoiroi, e boni kona n anganiko te korakora ni karaoa anne. (Ruka 11:11-13) Ko na boni kona n teimatoa n irira Iesu imwini bwabetitoam man ana ibuobuoki Iehova.