TE KAONGORA IBUKIN TE REIREI 3
ANENE 35 ‘Atai Raoi Baika Kakawaki Riki’
Karaoi Motinnano Aika Kakukureia Iehova
“Maakakin Iehova boni moan rikin te wanawana, ao ataakin Teuare Moan te Tabu bon te ataibwai.” —TAERAB. 9:10.
TE BOTO N IANGO
Arom ni karaoi motinnano aika raraoi ni kabonganaan am atatai, am ataibwai.
1. Tera te kangaanga ae ti bane ni boo ma ngaia?
TI RIAI ni karaoi motinnano ni katoabong. A bebete karaoan tabeua, n aron te bae ko na kanna n te ingabong ke te tai ae ko na matu iai. Iai bwaai tabeua aika e kangaanga karaoan am motinnano iai. Tao a kona n rotaki iai marurungira, kukureira, raora aika tangiraki iroura, ke ara taromauri. Ti kani kakabwaiaaki ma ara utu n ara motinnano. Ao ae kakawaki riki, ti tangiria bwa e na kukurei Iehova n ara motinnano.—IRom 12:1, 2.
2. Baikara mwaneka aika a na buokiko ni karaoi motinnano aika raraoi?
2 Ko na bae ni karaoa am motinnano ae raoiroi ngkana ko (1) kakaaea raoi te koaua, (2) ko iaiangoa ana iango Iehova i aon te baenne, ao (3) ko iaiangoi raoi am rinerine. E na maroroakinaki n te kaongora aei mwaneka akanne ao ti na buokaki naba iai n nora arora ni kona ni kataneia ara atatai.—TaeRab. 2:11.
KAKAAEA RAOI TE KOAUA
3. Taekina te katoto ni kaotia bwa e aera ngkai ko riai ni kakaaea raoi te koaua imwaini karaoan am motinnano.
3 Te moani mwaneka ibukini karaoan te motinnano ae raoiroi boni kakaaean raoi te koaua. E aera bwa e kakawaki aei? Iangoa te aomata ae aoraki ae nakon te taokita ibukin aorakina ae kakaiaki. E na kona te taokita ni baireia bwa tera ana bwainnaoraki te aoraki anne ngkana e aki moa tuoa ke n titirakinna? E na bon aki. Ko na karaoi naba motinnano aika tamaroa riki ngkana ko kakaaea moa te koaua ni kaineti ma te bae ko rinanona. Ko na kangaa ni karaoa anne?
4. N aron ae koreaki n Taeka N Rabakau 18:13, ko na kangaa ni kakoauaa bwa ko ataa raoi te koaua? (Nora naba te taamnei.)
4 Ko kona ni kakaaea te koaua ngkana ko tititiraki. Iangoia bwa aongkoa ko kaoaki nakon te botaki ni kaungaunga teuana. Ko na kaea? Ngkana ko aki kinaa te aomata are booa te botaki anne ke are e karaoi babaire, ko na riai ngkanne n titirakinna titiraki aikai: “N ningai te botaki ao e na boo ia? Mwaitira kaaina? Antai ae e na kairia? Antai aika a na roko? Baikara bwaai aika a na karaoaki? E na iai te moi n te kamanging?” Ko na buokaki ni karaoa te motinnano ae raoiroi mani kaekaan titiraki aikai.—Wareka Taeka N Rabakau 18:13.
Kakaaea raoi te koaua n arom n tabeki titiraki (Nora barakirabe 4) a
5. Tera ae ko riai ni karaoia ngkana ko ataa te koaua?
5 Imwin ataakin te koaua, ko riai n iaiangoa raoi te bae kona n riki. N te katoto, tera arom ngkana ko ataia ae a na roko naba n te botaki ni kaungaunga anne aomata aika aki karinei ana boto n reirei te Baibara, ke e na boo te moi kamanging ao akea te tia tararuaa aron te moi? N am iango e kona n riki te botaki aei bwa te botaki ae akea te taubaang iai? (1Bet. 4:3) N te itera are teuana, tera arom ngkana e angabuaka te tai ni botaki anne ma am tai n taromauri ke n uarongorongo? Ngkana ko iaiangoi raoi baika ko atai ibukin te botaki anne, ane ko na boni karaoa te motinnano ae raoiroi. Ma iai riki te mwaneka teuana ae ko riai ni karaoia. Ko a ataa raoi arom n te bae ko rinanona ma tera ngkanne ana namakin iai Iehova?—TaeRab. 2:6.
IANGOA ANA IANGO IEHOVA
6. N aron ae oti n Iakobo 1:5, e aera bwa ti riai n tataroa ana ibuobuoki Iehova?
6 Butiia Iehova buokam bwa ko aonga n ota n ana iango. E berita Iehova bwa e na anganira te wanawana bwa ti aonga n ataia bwa tera te motinnano ae e na kukurei iai. E anga te wanawana anne “bwa e tituaraoi n anga nakoia aomata ni kabane n aki ngurengure.”—Wareka Iakobo 1:5.
7. Ko na kangaa n ataa ana iango Iehova? Taekina te kaikonaki.
7 Ngkana ko a tia n tataro nakon Iehova ibukin ana kairiri, kakauongo raoi nakon ana kaeka. Iangoa te kaikonaki aei: Ngkana ko bua n am tai ni mwamwananga, ko bae ni kakaaea buokam iroun te aomata ae kaain te aba. Ma te koaua bwa ko na taonnako imwain ae e kaekako? Ko na aki. Ko na kakauongo raoi nakon te bae tuangko. N aron anne, ngkana ko a tia ni butiia Iehova te wanawana, kataia ni karekea ana kaeka n arom ni kakaaei tuua ao booto n reirei man te Baibara aika kaineti ma te bae ko rinanona. N te katoto, ngkana ko iangoia bwa ko na ira te botaki ni kaungaunga are taekinaki mai mwaina ke ko na aki, ko kona n iaiangoa te bae taekinaki n te Baibara ibukini botaki aika akea te taubaang iai, iraorao aika bubuaka, ao kakawakini moanibwaian te Tautaeka n Uea nakoni baika ko bon tangiri.—Mat. 6:33; IRom 13:13; 1Kor. 15:33.
8. Tera ae ko kona ni karaoia ngkana ko kainnanoa buokam ibukini kakaaean te rongorongo ae ko kan ataia? (Nora naba te taamnei.)
8 Ma n tabetai ko bae ni kainnanoa buokam ibukini kakaaean te rongorongo ae ko kan ataia. Ko bae ni karekei taeka n reirei mairoun te tari te mwaane ke te tari te aine ae mwaatai. Ma ko na buokaki naba ngkana ko karaoa am kakaae. A rangi ni bati rongorongo aika ibuobuoki aika reke n ara bwai ni mwakuri ibukin te ukeuke n aron te Research Guide for Jehovah’s Witnesses ao Scriptures for Christian Living. Uringa tiam: ae karaoan te motinnano ae e na kukurei iai Iehova.
Iangoa ana iango Iehova (Nora barakirabe 8) b
9. Ti na kangaa ni kakoauaa bwa e na kukurei Iehova n ara motinnano? (I-Ebeto 5:17)
9 Ti na kangaa ni kakoauaa bwa e na kukurei Iehova n ara motinnano? Te moan, ti riai ni kinaa raoi. E kangai te Baibara, “Ataakin Teuare Moan te Tabu bon te ataibwai.” (TaeRab. 9:10) Eng, e reke te ataibwai ni koaua man ataakin aroaron Iehova, ana kantaninga, ao te bae e tangiria ke n ribaia. Titirakiniko aei, ‘Ngkai I a ataa Iehova, tera te motinnano ae I kona ni karaoia ae e na kukurei iai?’—Wareka I-Ebeto 5:17.
10. Bukin tera bwa a kakawaki riki booto n reirei man te Baibara nakoni katein ara utu ke abara?
10 N taai tabetai ti riai ni karaoa te bae a na un iai naake ti kaan ma ngaiia bwa ti aonga ni kakukureia Iehova. N te katoto, a kona kaaro tabeman n imanonoa natiia te aine ae e a ikawai bwa e na mare ma te mwaane ae kaubwai e ngae ngke e aki korakora n te onimaki. E koaua ae a tangira natiia bwa e na tabeakinaki n te itera n rabwata, ma antai ae e na buokia n rikirake n te onimaki? Tera ana iango Iehova iai? Ti nora kaekaana ni Mataio 6:33. A kaumakaki Kristian ikanne bwa a na teimatoa “n ukoukora moa ana Tautaeka n Uea te Atua.” E ngae ngke ti karineia ara karo ao aomata aika n ara tabo, ma te bwai ae rangi ni kakawaki iroura boni kakukureian Iehova.
IAIANGOI RAOI AM RINERINE
11. Tera te aroaro ae maroroakinaki n I-Biribi 1:9, 10 ae e na buokiko n iaiangoi raoi am rinerine?
11 Ngkana ko a tia n atai booto n reirei man te Baibara aika irekereke ma am motinnano, ko riai n iaiangoi raoi am rinerine. (Wareka I-Biribi 1:9, 10) E na buokiko te ataibwai n ataia bwa tera ae e na kona n riki n am rinerine akanne. N tabetai e kona ni bebete karaoan te motinnano. Ma a aki bebete motinnano ni kabane. E na buokiko te ataibwai ni karaoi motinnano aika raoiroi e ngae naba ngkana a kangaanga baika ko rinanoi.
12-13. E na kangaa ni buokiko te ataibwai ni karaoa am motinnano ae raoiroi ibukin te mwakuri ni kareketianti?
12 Iangoa te bae riki aei. Ko kakaaea am mwakuri ibukini boutokaan am utu. Iai mwakuri aika uoua aika tauraoi. Ko a tia ni karekea raoi te koaua ibukini mwakuri akanne, tera te mwakuri anne, iraua te aoa ni mwakuri, raroara kaeana, ao a a bati riki. A raoiroi mwakuri aika uoua aikai ibukia Kristian. Tao ko bae n nano riki n teuana bwa ko tangira te aeka ni mwakuri anne ke e bubura riki iai te boo. Ma iai riki bwaai tabeua aika ko riai n iangoi imwaini karaoan am motinnano.
13 N te katoto, e na angabuaka am tai ni mwakuri iai ma am tai n taromauri? E na uarereke riki am tai ibukin tabeakinani kainnanoia am utu ao aia onimaki n taiani mwakuri akanne? Ko na buokaki n tabekan titiraki aikai bwa ko na karimoai “bwaai aika kakawaki riki,” ae taekan am taromauri ao kainnanoia am utu, nakoni karekean te kaubwai. Imwina ane ko na karaoa am motinnano ae e na kakabwaiaa Iehova.
14. Ti na kangaa ni buokaki ni kamanenaan ara ataibwai ao kaotiotan te tangira bwa ti na aki kabwakaia tabemwaang?
14 E kairira naba te ataibwai bwa ti na iangoa aron rotakia aomata tabeman n ara motinnano bwa ti aonga n aki “kabwakaa temanna.” (IBir. 1:10) E kakawaki aei ngkana ti karaoi oin ara motinnano i aoni bwaai n aroni kunnikaira ao katamaroaara. N te katoto, ti kona n tangira aekan tein te kunnikai ke te katamaroa teuana. Ma tera arora ngkana a na un iai tabeman i nanon te ekaretia ke aomata ake i tinaniku? E na buokira te ataibwai ni karinei aia namakin. E na kairira te tangira bwa ti na ukera kabwaiaia ‘raora’ ao ni kunnikainira n te aro ae riai. (1Kor. 10:23, 24, 32; 1Tim. 2:9, 10) Ane ti na karaoa iai ara motinnano ae oti iai tangiraia ao karineaia tabemwaang iroura.
15. Tera te babaire ae kainnanoaki imwaini karaoan te motinnano ae kakawaki?
15 Ngkana ko na karaoa am motinnano ae kakawaki, iangoi baika ko riai ni karaoi imwaini mwakurian am motinnano anne. E reireinira Iesu bwa ti na “warebwaia te kabanemwane.” (Ruka 14:28) Ngaia are iaiangoa mwaitin am tai, kaubwaim, ao korakoram ae ko na kainnanoia ibukini kanakoraoan am motinnano anne. N tabetai ko kona ni maroro ma kaain am utu bwa ko aonga n ataia bwa tera ae a riai ni karaoia n tatabemania nako ni boutokaa am motinnano anne. E aera bwa e kakawaki karaoan te babaire aei? E kona n oti iai bwa ko riai ni karaoi bitaki tabeua nakon am motinnano ke tao e raoiroi riki rineani karaoan te bwai riki teuana. Ao ngkana ko tuangia am utu ao n ongora n aia iango, ane a na kani buokiko riki bwa ko aonga ni kanakoraoa am motinnano.—TaeRab. 15:22.
KARAOA AM MOTINNANO AE E NA NAKORAOI
16. Baikara mwaneka aika a na buokiko ni kanakoraoa am motinnano? (Nora naba te bwaoki ae “ Arom ni Karaoi Motinnano aika Raoiroi.”)
16 Ngkana ko karaoi mwaneka ake a taekinaki mai eta, ko a tauraoi ngkanne ni karaoa am motinnano ae raoiroi. Ko a tia ni karekea te koaua, ao ko ukeuke i aoni booto n reirei aika a na buokiko ni karaoa te motinnano ae e na kakukureia Iehova. Ko a kona ngkanne ni butiia Iehova bwa e na buokiko ni kanakoraoa am motinnano.
17. Tera te bwai ae rangi ni kakawaki ibukini karaoani motinnano aika raoiroi?
17 E ngae ngkana ko a tia ni karaoi motinnano aika bati aika nakoraoi rimoa, ma uringnga ae te bwai ae rangi ni kakawaki ibukini karaoan motinnano aika raoiroi, e aki boto i aon onimakinan oini wanawanara ao mwaataira, ma e reke man te wanawana are mairoun Iehova. Bon tii ngaia ae kona n anganiko te atatai ni koaua, ao te ataibwai aika iteran nako te wanawana. (TaeRab. 2:1-5) E kona ni buokiko Iehova ni karaoi motinnano aika a na kakukureia.—TaiAre. 23:2, 3.
ANENE 28 Karekean te Iraorao ma Iehova
