Nakoni kanoana

Kiiba nakoni kanoana

RONGORONGONI MAIUNA

Tabeakinaia Tabemwaang E Karekei Kakabwaia Aika Teimaan

Tabeakinaia Tabemwaang E Karekei Kakabwaia Aika Teimaan

Ma tinau ao mwaaneu ae Pat n 1948

“E KAIRUA ana angareirei te Aro ae te Anglican. Kakaaea riki te koaua.” Imwin taekinan aei iroun tibuu te unnaine ae kaain te Aro n Anglican, ao tinau e a kakaaea naba te Aro ae koaua. Ma e riribaiia Ana Tia Kakoaua Iehova ao e tuangai bwa N na karabaai ngkana a roko ni mwengara i Toronto, i Kanata. Ma ngke e a reirei n te Baibara tarin tinau ae uarereke ma taani Kakoaua n 1950, ao e a reirei naba tinau. A reirei n te Baibara n ana auti ai tinau ao imwina a a bwabetitoaki.

Bon te mitinare tamau n te Aro ae te United Church i Kanata, ngaia are ni katoa wiki e kakanakoai ma mwaaneu ae uarereke nakon te reirei n Taabati, ao imwina ti a manga raonna n te aoa 11 n te ingabong n te umwantabu. N te bwakantaai, ti a manga ira Tinara nakon te Tabo n Taromauri. Ti kona n nora te kaokoro i marenaia Aaro aika uoua aikai.

N tain te Runga Ibukia Aaba Nako ae atuna Divine Will ma te utu ae te Hutcheson

E tibwaa ana koaua ae boou tinau nakoia raoraona ae Bob ao Marion Hutcheson, ao a butimwaea naba te koaua. N 1958 ao a kairai te utu aei ma natiia mwaane aika teniman nakon te Runga Ibukia Aaba Nako i New York, ae atuna Divine Will ae wanibong maanna. Ngkana I ururing rikaaki, ao I a ataia ae e rangi ni bati te bae a karaoia ibukini kairakiu, ao I rangi ni kakabwaiaaki n te runga anne.

TABEAKINAU IROUIA TAARI E BUOKAI NI KARAOA AE BATI IBUKIN IEHOVA

Ti maeka n te tabo n ununiki ngke tebwi tabun au ririki, ao I rangi ni kukurei n tatararuaia maan. I rangi ni kan riki bwa te tia bwainnaorakia maan. E kaongoa te unimwaane temanna n te ekaretia taekan anne tinau. E kauringai ma te akoi teuaei ae ti a maeka ni “kabaneani boong” ao e tuangai bwa e kona n urua au iraorao ma Iehova kaean te reirei ae rietata i nanon iraua te ririki. (2Tim. 3:1) N tokina, I a motinnanoia bwa N na aki uaiakina te reirei ae rietata.

I tabe naba n iaiangoia bwa tera ae N na karaoia imwini banen au reirei n te kauarinan. E ngae ngke I ibuobuoki n te mwakuri ni minita ni katoa wikeen, ma I aki kukurei iai ao n au iango I bon aki kona ni bwaiania. N te tai anne, e kaungaai tamau ae tiaki kaain te onimaki ao ai tamau bwa N na kabwanina au tai n te mwakuri ni kareketianti n te kambwana teuana ae bubura ae tabe ma kabooani mwini bwaai i Toronto. E bubura nakoan ai tamau iai ngaia are I a butimwaea te mwakuri.

Ngke I mena i Toronto ao I mwamwakuri imwin te tai ao n iraorao ma aika a aki onimaki, n te aro are I a aki nang roroko n te taromauri ao n te uarongorongo. N te moantai, I maeka ma tibuu te unimwaane ae tiaki te tia Kakoaua, ma imwini matena, ao I a manga mwaing.

A riki bwa kaanga au karo Brother ao Sister Hutcheson ake a kairai nakon te bwabwaro n 1958. A kaoai bwa N na maeka n aia auti ao ni buokai bwa I aonga n rikirake ni bwaai n taamnei. N 1960, ao I a bwabetitoaki ma natiia te mwaane ae John. E riki John bwa te bwaiania, n te aro are I a unga iai bwa N na karaoa ae bati riki n te mwakuri ni minita. A nora rikirakeu ni bwaai n taamnei taari n te ekaretia, ao n te tai ae waekoa I a mwiokoaki bwa N na tararuaa te Kuura ni Kataneiai Ibukia Taan Uarongorongo. a

E A REKE TOAU AE TAMAROA AO I A RIKI BWA TE BWAIANIA

N ara bong ni mare n 1966

N 1966 ao I a mare ma Randi Berge, ae te bwaiania ae ingainga ao e tauraoi ni beku n te tabo ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki. E kaota tabeakinara ara mataniwi ae mwamwananga, ao e kaungaira bwa ti na ibuobuoki n te ekaretia i Orillia, i Ontario. Ngaia are ti a katauraoi ara bwai ao ti a mwaing nako.

Ngke ti roko i Orillia, ao I a raona naba Randi bwa te bwaiania ae katoatai. I rangi n ingainga n ai arona naba! Ngke I a kabanea nanou n te bwaiania, I a nora kakimwareireini kamanenaan te Baibara ao noraia aomata ni karekea te koaua. Bon te kakabwaia buokaia te taanga teuana i Orillia ni karaoi bitaki ni maiuia ao n riki bwa ana toro Iehova.

REIAKINAN TE TAETAE AE BOOU AO BITAKIN ARORA N IAIANGO

Ngke ti kawara te tabo ae Toronto, ao I a kaitiboo ma Arnold MacNamara, ae temanna mai buakoia taari mwaane ae tararuaa te Betaera. E tuangira ngkana ti tangiria ni kan riki bwa bwaiania aika okoro. I waekoa ni kaeka ni kangai: “Ngaia! Ma tiaki i Quebec!” I rotakibuaka n aia taeka aika aki raoiroi kaaini Kanata ake a taetae n Ingiriti ibukia kaain te aono n Quebec aika taetae ni Buranti. N te tai anne, ao a a mwaati aomata ni kaitaraa te tautaeka bwa a tangira te aono n Quebec bwa e na kainaomataaki mai Kanata.

E kaeka Arnold ni kangai, “Quebec bon tii ngaia te tabo ae a kakanakoaki iai bwaiania aika okoro iroun te aobiti n tararua n te tai aei.” I waekoa ni kariaia bwa N na nako. I a kaman ataia ae e rangi n tangiria Randi ni beku ikekei. Imwina, I a ataia ae aio bon teuana mai buakoni motinnano aika tamaroa ni maiura!

Imwini kaean te reirei n te taetae ni Buranti ae nimaua te wiki manna, ao I a nako ma Randi ao te taanga riki teuana nako Rimouski, ae tao 540 te kiromita (336 te maire) i meangimainikun Montreal. Ti bon teimatoa naba ni kainnanoa te reirei ae bati, ao e oti raoi koauan anne n tain te taromauri ngke I wareki katanoata tabeua. I taekinna ae n ara bwabwaro ae e na roko, ao a na bati “maan aika taian aotireti aika a na roko,” n oneani mwin “iruwa aika a na roko mai Austria.”

Te “Auti ae Mainaina” i Rimouski

Ngaira aman i Rimouski, ao raora taari aine aika aman aika tuai n iein aika a ingainga ao te utu ae te Huberdeaus ao natiia uoman aika aine. A kabooa tangoan te auti ae itiua ruuna te utu ae te Huberdeaus ibukia bwaiania ae ti aranna bwa te Auti ae Mainaina ibukina bwa a mainaina bouana ao rabwatan te auti. E nakon tengaun ma uoman ao tengaun ma aman aomata aika maeka iai. Ngkai bwaiania aika okoro ngaira, ti nanako n uarongorongo ngai ma Randi n te ingabong, n te bwakantaai ao n te tairiki, ngaia are ti kaitauia ake a teimatoa ni katoaira n taai nako n te mwakuri, e ngae naba ngke te tairiki n tain te kamariri.

E a rikirake ni kaan ara iraorao ma bwaiania aika kakaonimaki akanne n te aro ae a a riki bwa ara utu. N tabetai ti kaai n tekateka ni katobibia te ai ke ti karekea ara “bong ni karao kabuki,” ao ni karaoi kanoaia aika kakaokoro. Temanna mai buakoia taari mwaane bon te tia anene, ngaia are n tairikin te Kaonobong ti aki toki n anenene ao ni mwaie.

E korakora te kan ongora i Rimouski! I nanon nimaua te ririki, ao ti rangi ni kimwareirei n noran rikirakeia aika reirei n te Baibara nakon te bwabetito. E a rikirake te ekaretia nakon tao 35 taan uarongorongo iai.

Ti karekea te reirei ni kataneiai ae rangi n tamaroa i Quebec ngkai taan tataekina te euangkerio ngaira. Ti nora aron Iehova ni buokira n te mwakuri ni minita ao ni baike ti kainnanoi. Ti a tangiriia naba aomata aika taetae ni Buranti, aia taetae ao kateia, n te aro are ti a manga tangiri katei riki tabeua.—2Kor. 6:13.

Ti aki kantaningaia ae ti na manga tuangaki man te aobiti n tararua bwa ti na mwaing nakon te kaawa ae Tracadie, i mainikun New Brunswick. Te kangaanga bwa ti a tibwa tia n tiainaa te boraraoi ibukin ara auti ni maeka ao iai au mwakuri n itera n tai n te tabo n reirei. Irarikina, tabeman ara reirei n te Baibara a a tibwa riki bwa taan uarongorongo ao e a kaan tia ara Tabo n Taromauri.

Ti tataro n te wikeen anne ibukini mwaingira ao ti kawara te kaawa ae Tracadie, ae e kaokoro teutana ma Rimouski. Ma ti motinnanoia bwa ngkai e kainnanoira Iehova ikekei, ti riai ngkanne n nako. Ti tuoa Iehova ao ti noria ni kanakoi kangaanga teuana imwin teuana. (Maraki 3:10) Ibukina bwa e korakora ana onimaki Randi, e anganga boni ngaia, ao e kakamanga, e a bebete irouna te mwaing.

Bon tii Robert Ross te unimwaane n ara ekaretia ae boou. E bwaiania ikai ma buuna ae Linda, ao a a iangoia bwa a nang tiku imwin naba bungiakin aia moan nati. E ngae ngke a tabeakina natiia te mwaane ae uarereke, ma ti rangi ni kaungaaki n aia akoi, nanomatoaia, ao ingaingaia n te mwakuri ni minita.

KAKABWAIAAKIRA N TE BEKU N TAABO AKE A KAINNANOA TE IBUOBUOKI

N tain te kamwaitoro n ara moani mwakuri ni mwamwananga n te aono

Imwin ara bwaiania i Tracadie i nanon uoua te ririki, ao ti a manga karekea riki te bwai ae ti aki kantaningaia, ae te kakao nakon te beku n te mwakuri ni mwamwananga. Ti beku n aono aika kabongana te taetae n Ingiriti i nanon itua te ririki, imwini mwiokoakira n te aono ae a taetae ni Buranti kaaina i Quebec. E a boni kakamoamoaai naba ibukin au kabwarabwara ara mataniwi n te aono ae bubura i Quebec, ae Léonce Crépeault. Ma e aki toki ni kangai imwina, “A na kangaa n uaana riki?” b I buokaki n arona aei bwa N na iangoa riki au angareirei bwa e na mataata riki ao ni bebete.

Teuana mai buakoni mwioko ake I ururingnga boni ngke I ira te Bwabwaro Ibukin Aaba Nako ae atuna “Victorious Faith” ae boo n 1978 i Montreal. I ibuobuoki n te Tabo ae Tabe ma te Amwarake. Ti kantaningaiia aomata aika 80,000, ao te babaire ibukin aroni kaamwarakeaia e a manga kaokoro arona. A bane ni boou bwaai ni kabane: te bwai ni kuuka, taian amwarake, ao aroni katauraoana. Iai ara aitibwaoki aika bubura ae tao 20, ma n tabetai a aki mwakuri raoi. Imwaini waakinani kanoan te moani bong, ao ti a aki kona n rin n te titeiteam ao ni katauraoi n uaa te nukanibong, bwa iai te takaakaro ae boo. E nang riai ni maiu te ai n umum ibukin te kabuki imwain otin taai! Ti boni kua ma e reke reireiau ae bati man aroia taan anganano ni mwakuri korakora, ikawaia n te onimaki, ao ni kakamangaia. Ti a karekea te iraorao ae teimatoa ni karokoa te bong aei. Ai kakimwareireira noran te bwabwaro ae kaunga i Quebec, ae te aono ae rangi ni korakora iai te bwainikirinaki i nanon 1940 tabun ao 1950 tabun!

Ngke ti katauraoi imwain te bwabwaro ngai ma Randi i Montreal n 1985

E bati reireiau ae reke mairouia raou ni mataniwi, n tain ara bwabwaro ae bubura i Montreal. Bon te tia babaire ibukin te bwabwaro i nanon teuana te ririki David Splane, ae ai kaain te Rabwata n Tautaeka ngkai. N te bwabwaro are i mwina, ngke I a tuangaki bwa N na karaoa te mwioko anne, ao e korakora ana boutoka David.

N 2011, imwin ara beku n te mwakuri ni mwamwananga i nanon 36 te ririki, ao I a kaoaki bwa te tia reirei n Te Kuura Ibukia Unimwaane n te Ekaretia. Ti mamatu n ruu aika kakaokoro aika 75 i nanon uoua te ririki, ma e rangi ni materaoi ara anga boni ngaira. Ni katoaa banen te wiki, ao a rangi ni kakaitau unimwaane ibukina bwa a nora aron tabeakinaia ni bwaai n taamnei iroun te Rabwata n Tautaeka.

Imwina, I a manga tia reirei n Te Kuura Ibukia Taan Uarongorongoa te Tautaeka n Uea. A aki toki n namakina te kua ma te tabeaianga kaain te kuura, ngkai a kakabanea itiua te aoa ni katoabong n tekateka, a karaoi aia bwai n reirei i nanon tenua te aoa ni katoa tairiki, ao ni karaoi aua ke nimaua mwiokoaia n te wiki. I kabwarabwaraa ma te tia reirei are temanna bwa a aki kona ni karaoia ma tii ngkana a karekea ana ibuobuoki Iehova. I aki kona ni mwaninga aroni kubanakoia kaain te kuura ngke a noria bwa a kakororaoi baika riaon aia konaa, tii man onimakinan Iehova.

TABEAKINAIA TABEMWAANG E KAREKEI KAKABWAIA AIKA TEIMAAN

Tabeakinaia tabemwaang iroun tinau e a buokiia ana reirei n te Baibara bwa a na ririkirake n te onimaki ao ni buoka naba tamau ni bita arona nakon te koaua. Tenibong imwini maten tinau, ao ti a kubanako iroun tamau ngke e a kaea te kabwarabwara n te Tabo n Taromauri, ao e teimatoa ni kaakaea te taromauri i nanon 26 te ririki. E ngae ngke e aki bwabetitoaki Tamau, ma a tuangai unimwaane ae ngaia te moan roroko n te taromauri ni katoa wiki.

E katea naba te banna ni katoto ae raoiroi tinau nakoia natina. Mwaaneu ni kabane ake teniman ma buuia a a beku iroun Iehova ma te kakaonimaki. Uoman mwaaneu aika a beku n te aobiti n tararua, temanna i Botukare ao temanna i Haiti.

I beku ngkai ma Randi bwa bwaiania aika okoro i Hamilton, i Ontario. Ngke ti beku ngkoa bwa taani mwamwananga, ao ti rangi ni kukurei n raonia tabemwaang nakoni manga okiraia aomata ao te reirei n te Baibara. Ma ngkai ti a rangi ni kimwareirei n noriia ara reirei n te Baibara n rikirake ni bwaai n taamnei. Ti a karekea ngkai ara iraorao ma taari n ara ekaretia ae boou, ao ti namakina kaungaakira n noran Iehova ni boutokaiia n taai aika nakoraoi ao n taai aika bubuaka.

Ngkana ti ururing rikaaki, ao ti rangi ni kakaitau ni kaotan tabeakinara irouia taari aika bati. Ibukin anne, ti kabanea ara konaa ni kaota ‘ingaingara’ ibukia tabemwaang, ao ni kaungaia nakon tiaia ni bwaai n taamnei. (2Kor. 7:6, 7) N te katoto, iai te utu teuana ae a beku ni kabwanina iai aia tai, te tina ma natina te mwaane ao te aine. I titirakina are te buu te mwaane bwa e a tia n iaiangoa te bwaiania ke e tuai, ma e taku bwa e boutokaiia moa bwaiania aika teniman. Ngaia are I a titirakinna, “Ko kona ni boutokaiia riki nakon Iehova?” I kaungaa bwa e na kukurei ni baike a kukurei iai. Onoua te namwakaina imwina ao e a riki bwa te bwaiania.

Ti na teimatoa ngai ma Randi n ‘taekin . . . nakon te roro are imwina,’ ana “mwakuri aika kamimi” Iehova, ao ara kantaninga bwa a na kukurei ni beku irouna, n aroni kukureira.—TaiAre. 71:17, 18.

a Ae ataaki ngkai bwa te mataniwi n Te Botaki ae Maiura ao Ara Mwakuri ni Minita.

b Nora rongorongoni maiun Léonce Crépeault n Te Taua-n-Tantani ae bwaini Beberuare 2020, i. 26-30.