1. Tera am namakin ibukin te koaua?

 A TANGIRA te koaua ae n Ana Taeka te Atua ana aomata Iehova. E aanaki iai ara onimaki. (IRom 10:17) Ti kakoauaa ae e katea te ekaretia ni Kristian Iehova bwa “bouan te koaua ma aana.” (1Tim. 3:15) Ao ti kukurei n aantaeka nakoia “akana kairiri” i buakora, ngkai a kabwarabwaraa te koaua man te Baibara ao n anga te kaetieti ae boraoi ma nanon te Atua.—Ebera 13:17.

2. Ni kaineti ma Iakobo 5:19, tera ae kona n riki nakoira imwin reiakinan te koaua iroura?

² Ma e ngae ngke ti a tia ni butimwaea te koaua ao ni kakoauaa ae ti riai n irira te kaetieti man ana botaki te Atua ae kona n onimakinaki, ti boni kona naba ni katiotionakoaki. (Wareka Iakobo 5:19.) Akea riki te bwai ae tangiria Tatan i rarikini katokan onimakinan te Baibara iroura ke te kaetieti are ti karekea man ana botaki te Atua.—IEbe. 4:14.

3. Bukin tera bwa ti riai n taua ni kamatoaa te koaua? (I-Ebeto 6:13, 14)

³ Wareka I-Ebeto 6:13, 14. N te tai ae waekoa ao e nang kamanena te rongorongo ae kewe te Riaboro ni mwamwanaiia iai natannaomata bwa a aonga ni kaitaraa Iehova. (TeKao. 16:13, 14) Ti kona naba ni kantaningaia bwa e na kakorakoraa riki Tatan ni burebureiia ana aomata Iehova. (TeKao. 12:9) Anne bukina ae kakawaki ngkai ti kataneiaira n nora kaokoron te koaua ma te kewe ao n ongeaba nakon te koaua. (IRom 6:17; 1Bet. 1:22) E na reke iai kamaiuara n tain te rawawata ae korakora!

4. Tera ae ti na rinanona n te kaongora aei?

 ⁴ N te kaongora aei ao ti na nori aroaro aika uoua aika kainnanoaki ibukini buokara n ataa te koaua ae nako man te Baibara, ao ni butimwaea te kaetieti man ana botaki te Atua. Imwina, ti na rinanon taian reirei n ibuobuoki aika tenua aika ti riai n irii bwa ti aonga n taua ni kamatoaa te koaua.

AROARO AIKA TI RIAI NI KAREKEI BWA TI AONGA N ATAA TE KOAUA

5. E kangaa maakakin Iehova ni buokira n ataa te koaua?

⁵ Maaka Iehova. Ngkana ti maaka Iehova, nanona bwa ti rangi n tangiria ao ti aki kani karaoa te bwai teuana ae e na aki kukurei iai. Ti ingainga n reiakina te kaokoro i marenan ae eti ao ae kairua, ao i marenan te koaua ao te kewe, bwa ti aonga ni karekea akoara iroun Iehova. (TaeRab. 2:3-6; Ebera 5:14) Ti aki riai ni kariaia bwa e na korakora riki iroura maakakia aomata nakon tangiran Iehova iroura, ngkai n angiin te tai e aki kukurei Iehova ni baike a kukurei iai aomata.

6. E kangaa maakakia aomata ni kairiia mataniwi ake tengaun ake tibun Iteraera bwa a na kabwaoua te koaua?

⁶ Ti kona ni katiotionakoaki man te koaua ngkana ti maakuia riki aomata nakon te Atua. Iangoa aia katoto mataniwi aika 12 aika karaba n tuoa te aba teuana are e beritanna Iehova bwa e na angania tibun Iteraera. Iai tengaun mai buakoia taan tutuo akekei aika e korakora riki irouia maakakia kaaini Kanaan nakon tangiran Iehova. A kangai nakoia tibun Iteraera: “Ti aki kona ni kaaitaraia aomata akekei ibukina bwa a korakora riki nakoira.” (WarIte. 13:27-31) N te taratara n aomata ao a korakora riki kaaini Kanaan nakoia tibun Iteraera, ao e boni koaua anne. Ma te aomata are taekinna bwa a aki kona n tokanikai tibun Iteraera i aoia aiaia, e bon aki iaiangoa Iehova. A riai taan  tutuo ake tengaun ni kaatuua aia iango i aon te bwai ae e tangiria Iehova bwa a na karaoia tibun Iteraera. A riai naba ni kananoa aia iango i aon te bwai are e karaoia ibukia n taai aika tibwa nako. A na ataia ngkanne iai ae bon akea korakoraia kaaini Kanaan ni kabotauaki ma mwaakan Iehova ae korakora. Ma a kani karekea akoaia Iotua ao Kareba iroun Iehova, tiaki n ai aroia taan tutuo ake akea aia onimaki. A kangai nakoia aomata: “Ngkana e kukurei Iehova iroura, ao e na boni karinira n te aba aei ao n anganira.”—WarIte. 14:6-9.

7. Ti na kangaa ni kakorakoraa maakakin Iehova? (Nora naba te taamnei.)

⁷ Ngkana ti na kakorakoraa maakakin Iehova iroura, ti riai n iaiangoa te bae e na kukurei iai ni katoaa te tai are ti karaoa iai ara motinnano. (TaiAre. 16:8) Ngkana ko wareki rongorongo man te Baibara, titirakiniko ni kangai, ‘Ngke arona bwa e riki anne nakoiu, tera au motinnano ae N na karaoia?’ N te katoto, kataamneia bwa ngkoe naba are ko ongoraea aia ribooti ae aki raoiroi mataniwi ake tengaun aika tibun Iteraera. Ko na kakoauaa te ribooti anne ao ni maakuia aomata, ke e na korakora riki tangiran Iehova iroum ao kani kakukureiana? A aki kakoauaa te baere a taekinna Iotua ma Kareba tibun Iteraera ni kabane. N tokina, a a kabuaa kakabwaiaaia ae te rin n te Aba ni Berita.—WarIte. 14:10, 22, 23.

8. Tera te aroaro ae ti kakorakoraira ni karikirakea, ao bukin tera?

⁸ Te nanorinano. E kaota te koaua Iehova nakoia aika a nanorinano. (Mat. 11:25) Ti nanorinano ni butimwaea te ibuobuoki n reiakina te koaua. (Mwa. 8:30, 31) Ma ti riai n taraia raoi bwa ti na aki kamoamoa. Ngkana ti kamoamoa, ti kona n iangoia bwa a eti ara iango ma booto n reirei man te Baibara ao kaetieti man ana botaki Iehova.

9. Ti na kangaa ni kona ni kateimatoa nanorinanora?

⁹ Ngkana ti na kateimatoa nanorinanora, ti riai n ururingnga ae ti mangori riki ni kabotauaki ma kakannaton Iehova. (TaiAre. 8:3, 4) Ti kona naba n tataro bwa e na rikirake i nanora te nanorinano ao te kan reireinaki. E na boni buokira Iehova bwa ti na moanibwaia riki ana iango ake e katauraoi n ana Taeka ao n ana botaki, nakon oin ara iango. Ngkana ko wareware n te Baibara, ukeri reirei aika kakawaki aika kaota koauan ae e tangira te nanorinano Iehova ao e ribaa te nanorieta, te kainikatonga, ao te kamoamoa. Ao taratara raoi riki bwa ko na teimatoa n nanorinano ngkana e reke mwiokoam teuana ae a kona ni kamoamoako iai taari.

ARORA NI KONA N TAUA NI KAMATOA TE KOAUA

10. Antai ake e kamanenaia Iehova bwa a na katauraoa te kaetieti ao te kairiri nakoia ana aomata?

¹⁰ Teimatoa n onimakina te kaetieti man ana botaki Iehova. N aia tai tibun Iteraera n taai ake rimoa, ao Iehova e kamanena Mote ao imwina Iotua n anga taiani kaetieti nakoia Ana aomata. (Iot. 1:16, 17) A rangi ni kakabwaiaaki tibun Iteraera ngke a iangoiia mwaane aikai bwa taan tei ibukin Iehova ae te Atua. Tabeua te tienture imwina ngke e a tibwa tei te ekaretia ni Kristian, ao a anganga te kaetieti abotoro ake 12. (Mwa. 8:14, 15) Imwina, a a manga kaaina te kurubu anne unimwaane riki tabeman i Ierutarem. Kioina ngke a ongeaba taian ekaretia n te kaetieti are a karerekea mairouia mwaane aika kakaonimaki akanne, a “a teimatoa ni kakorakoraaki . . . n te onimaki, ao e a rarakarake mwaitiia kaaia ni katoabong.” (Mwa. 16:4, 5)  Ti kakabwaiaaki naba ngaira n ara bong aikai ngkana ti ongeaba n te kaetieti ae roko man ana botaki Iehova. Ma e na tera ana namakin Iehova ngkana ti rawa nakoia naake e a tia ni mwiokoiia? Ti kona ni kaekaa te titiraki anne ngkana ti nora te baere riki ngke a kairaki nakon te Aba ni Berita tibun Iteraera.

11. Tera ae riki nakoia tibun Iteraera rimoa ake a uneakina rineakini Mote iroun te Atua bwa e na kairiri? (Nora naba te taamnei.)

¹¹ I nanoni mwanangaia tibun Iteraera nakon te Aba ni Berita, ao iai mwaane ake a rineaki aika a a manga uneakina Mote ao mwiokoana are mairoun Iehova. A taku: “A boni bane n itiaki te botaki n aomata [tiaki tii Mote], ao e mena Iehova i buakoia.” (WarIte. 16:1-3) E ngae ngke e koaua ae a itiaki “te botaki n aomata” n ana taratara te Atua, ma e a tia Iehova n rinea Mote bwa e na kairiri i aoia Ana aomata. (WarIte. 16:28) A boni kabuakakaa Iehova taani karitei ngke a kabuakakaa Mote. A aki kaatuua aia iango i aon te bae e tangiria Iehova, ma a kaatuua aia iango i aon te bae a tangiria ae te mwaaka ni kairiri ao te kani mwiokoaki. E kamateia aia mataniwi taani karitei te Atua, n ikotaki naba ma nga ma nga riki aika raonia. (WarIte. 16:30-35, 41, 49) Ti kona ni kakoauaa raoi n ara bong aikai bwa e aki kukurei Iehova irouia ake a aki karinei babaire man ana botaki.

12. Bukin tera ngkai ti kona ni kateimatoa onimakinan ana botaki Iehova?

¹² Ti kona ni kateimatoa onimakinan ana botaki Iehova. A waekoa ni karaoi bitaki aika riai taani kairiri, ngkana e oti raoi bwa e riai ni kaetaki otara i aon te koaua teuana n te Baibara ke i aon aroni bairean te mwakuri ibukin te Tautaeka n Uea. (TaeRab. 4:18) A karaoa anne ibukina bwa akea riki te bwai ae a tangiria irarikini kakukureian Iehova. A kabanea naba aia konaa ni kabotoi aia babaire i aon Ana Taeka te Atua, aika taeka ake a riai ni maiuakini ana aomata Iehova ni kabane.

13. Tera “taeka aika koaua,” ao tera ae ti na karaoia ma ngaia?

 ¹³ “Ko na teimatoa n taui taeka aika koaua.” (2Tim. 1:13) A kaineti “taeka aika koaua” ma aia angareirei Kristian aika n te Baibara. (Ioa. 17:17) Reirei akanne aika aanaki mai iai ara koaua ni kabane. Ti reireinaki n ana botaki Iehova bwa ti na taui taeka akanne. Ti na boni kakabwaiaaki ngkana ti teimatoa ni karaoa anne.

14. A kangaa Kristian tabeman ni katoka tauan “taeka aika koaua”?

¹⁴ Tera ae e kona n riki ngkana ti a katoka tauan “taeka aika koaua”? Iangoa te katoto aei. N te moan tienture, ao a a kabuta te rongorongo ae kewe Kristian tabeman ae e a roko ana bong Iehova. E bae n iai te reta ae aongkoa e koreia te abotoro Bauro ae taekinaki iai aei. A a kakoauaa naba te rongorongo ae kewe aei Kristian tabeman ake i Tetaronike ao ni manga tataekinna, ao a aki moa kakaaea raoi koauana. A na bon aki mwamwanaaki ngke arona bwa a uringi baike e reireinia Bauro ni memena i rarikia. (2Tet. 2:1-5) E anga te reirei ni kairiri Bauro nakoia tarina n te onimaki bwa a na aki kakoauai bwaai ni kabane ake a ongo. Ao ibukini buokaia imwina riki, e a korea Bauro ana kauoua n reta nakoia I-Tetaronike ni kangai: “Aio bon au kamauri, ngai ae Bauro ae I koreia n oini baiu. Bon tabonibaiu ae kanikinaean au reta nako.”—2Tet. 3:17.

15. Ti na kangaa ni kona ni kamanoira i bon iroura man rongorongo aika kewe aika taraa ni koaua? Taekina te katoto. (Nori naba taamnei.)

¹⁵ Tera reireiara man ana taeka Bauro nakoia I-Tetaronike? Ngkana ti ongo te bwai teuana ae e aki boraoi ma te baere ti a tia n reiakinna man te Baibara ke ngkana ti ongo te rongorongo ae kewe, ti riai ni kamanena wanawanara. N ana tai te Soviet Union ngkoa, ao taani kairiribai nakoira a angania taari n te onimaki te reta teuana ae aongkoa e roko mani kautun ara botaki. A kaungaaki tabeman taari mwaane n te reta bwa a na katea aia botaki teuana ae kaokoro. E taraa ni koaua te reta anne. Ma a aki mwamwanaaki taari mwaane aika kakaonimaki aikai. A ataia  ae e aki boraoi te rongorongo are n te reta ma baike a a tia n reiakinna. Ni boong aikai, ao n tabetai a kamanena te intanete ao taabo n reitaki n te intanete taan ribaa te koaua, ni kataia ni kamangaoira ao ni kamaenakoira iai. N oneani mwin ae e na “waekoa ni mangaongao [ara] iango,” ti kona ni kamanoira i bon iroura ngkana ti iangoa raoi te rongorongo are ti ongo ke ti warekia, ao ni kaboraoia ma koaua ake ti a kaman reiakin.—2Tet. 2:2; 1Ioa. 4:1.

16. Ni kaineti ma I-Rom 16:17, 18, tera ae ti riai ni karaoia ngkana iai aika kaitaraa te koaua?

¹⁶ Teimatoa ni katiteuanaaki ma naake a kakaonimaki ni koaua nakon Iehova. E tangiria te Atua bwa ti na katiteuanaaki n ara taromauri. Ti na bon teimatoa ni katiteuanaaki ngkana ti taua te koaua. A kauekea te iraraure aomata aika kaitaraa te koaua, ngaia are e kauringira te Atua bwa ti na “kararoaia.” Bwa ngkana ti aki ao ti na manga beibetinako man te koaua.—Wareka I-Rom 16:17, 18.

17. Baikara kakabwaia aika ti karekei ngkana ti ataa te koaua ao n taua ni kamatoaa?

¹⁷ Ngkana ti ataa te koaua ao n taua ni kamatoaa, e na boni mano raoi ara onimaki ao ni korakora. (IEbe. 4:15, 16) Ti na boni kamanoaki man ana angareirei Tatan ao rongorongo aika kewe, ao ti na teimatoa ni kamanoaki i aan ana tararua Iehova n tain te rawawata ae korakora. Teimatoa n taua ni kamatoaa te bwai ae koaua, “ao e na memena iroumi te Atua are reke mairouna te rau.”—IBir. 4:8, 9.