1, 2. (a) Baikara kakabwaia n rabwata n te aonnaba ae te Bwaretaiti, aika ko ingainga riki nako iai? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.) (b) Baikara kakabwaia n taamnei n te aonnaba ae boou?

“TE MAIU NI KOAUA.” Angiina mai buakora, a kauringaki n taeka akanne ibukin te kantaninga n te maiu are aki toki n te Bwaretaiti i aon te aba. Ni koauana, e kairekerekea te abotoro Bauro “te maiu are aki toki” ma “te maiu ni koaua.” (Wareka 1 Timoteo 6:12, 19.) Ti kakantaningaa te maiu ae akea tokina are e na anganira te raunnano ae tei maan ao te kukurei. E kangaanga iangoan ae tera arora ngkana ti uti ni katoa ingabong ma namakinan te marurung, te kukurei ao te raunnano. (Ita. 35:5, 6) Iangoa aroni kakukurein te manga ikotaki ma ara utu ao raoraora, n ikotaki ma naake a tia ni kautaki man te mate! (Ioa. 5:28, 29; Mwa. 24:15) E na reke naba ara tai n reiakina te tiaienti ae te karikibwai, te katangitang, kateitei ke rabakau riki tabeua ao ni mwaatai iai.

² E ngae ngke ti rangi n ingainga nakoni baika raraoi akanne, ma te kakabwaia ae moanibwai riki n te aonnaba ae boou, bon taromaurian Iehova. Ai karaunanora ataan ae e a katabuaki aran Iehova ao riaina n tautaeka i aoni bwaai ni kabane! (Mat. 6:9, 10) Ti na kukurei n nora kakoroani bukin ana moani kantaninga Iehova  ibukia te botannaomata ao te aonnaba. Ao iangoa aroni bebeten te kona ni kaania riki Iehova, ngkai ti nang tabe ni kororaoi teutana imwin teutana!—TaiAre. 73:28; Iak. 4:8.

3. Tera ae ti riai ni katauraoira iai ngkai?

³ A kona n riki bwa kakabwaiaara baikai, bwa e tuangira Iesu ae “e konai bwaai ni kabane te Atua.” (Mat. 19:25, 26) Ma ngkana ti kantaningaia bwa ti na maiu n te aonnaba ae boou anne ao n teimatoa ni maiu iai ni karokoa tokin ana Tautaeka te Kristo ae Maanna Tenga te Ririki, ti riai ngkai n “taua raoi” te maiu are aki toki. Ti riai ni maiu ma kantaningaan tokin te waaki ae buakaka aei, ao ni karaoi mwakuri aika raraoi ngkai, bwa katauraoara ibukin te maiu n te aonnaba ae boou. Ti na kangaa ni katauraoira ngkai ti mena n te waaki ae buakaka aei?

4. Kabwarabwaraa, bwa ti na kangaa ni katauraoi ngkai ibukin te maiu n te aonnaba ae boou.

⁴ Ti na kangaa ni katauraoira ngkai, ibukin te maiu n ana aonnaba te Atua ae boou? Iangoia bwa ti bairea te mwaing nakon te aba teuana. Ti na kangaa ni katauraoi ibukin te bitaki anne? Ti na bae ni moana reiakinan aia taetae aomata n te tabo anne. E na manena reiakinani kateia ao ti kona naba ni katoongi kanaia tabeua. Ni karaoan akanne, titeboo bwa kangaa ti a kamani kaaina te aba anne. Bon anne te maiu ae ti kantaningaia ngkana ti roko iai. N aron naba anne, ti kona ni katauraoi ibukin te maiu n te aonnaba ae boou, ni karaoan ara kabanea ni konaa ni maiura aei, n aron ae kaanga ti a maeka iai. Ibukin aei, iangoi katoto aikai.

5, 6. Ti kangaa ni buokaki ni kataneiaaki ibukin te maiu n te aonnaba ae boou, man te aantaeka ni babaire aika nako man ana botaki te Atua?

⁵ E na korakora boutokaan riain te Atua n tautaeka n te aonnaba ae boou. Ai okorora anne ma te kani kairiri irouia aomata, ae boutokaaki n te waaki aei ae tautaekanna Tatan! E rangi ni moanibwai irouia tabeman te inaomata ao baike a bon tangiri aika aki riai, ma tera mwia? E karekea te rawawata, te nanokawaki ao te uruakinnano, aki butimwaean ana kairiri Iehova. (Ier. 10:23) Ai bon ingaingara ngaira nakon te tai are a na bane iai aomata n aantaeka nakon riain Iehova n tautaeka ae tatangira!

⁶ E kakukurei te mena i aan ana babaire Iehova n te aonnaba ae boou, n arora ni katamaroaa, n reireinia ake a kautaki man te mate, ao ni karaoa nanon Iehova ibukin te botannaomata. Ma tera arora ngkana ti tuangaki bwa ti na karaoa te mwakuri ae ti aki nano iai? Ti kona n aantaeka nakon te kaetieti anne mani karaoan ara kabanea n tamaroa ni mwiokoara ao ni kukurei naba iai? A na bati i buakora aika a na kangai, eng! Ngaia are, ti teimatoa n aantaeka n te babaire ae nako man ana botaki te Atua ngkai? Ngkana ti karaoa anne, ti a katauraoira iai ibukin te maiu are aki toki i aan ana tautaeka Iehova.

7, 8. (a) E aera bwa ti riai ni karikirakea te nano n ibuobuoki? (b) Baikara bitaki ake a tia n rinanona Kristian tabeman? (c) Tera ae ti kona ni kakoauaa ibukin te maiu i aon te aba n te aonnaba ae boou?

⁷ Ti kona ni katauraoi ibukin te maiu n te aonnaba ae boou, tiaki tii man te aantaeka n ana babaire Iehova n taai aikai, ma ngkana ti karikirakea naba ngkai te raunnano ao te nano n ibuobuoki. Ngkana ti ibuobuoki ma naake a kairiri ni boong aikai, tao ni karekean te raunnano ma te kukurei ni mwiokoara n te ekaretia, ti na bae ni karekea naba te aeka n nano anne n te aonnaba ae boou. (Wareka Ebera 13:17.) A anganaki tibwaia te aba tibun Iteraera n te Aba ni Berita. (WarIte. 26:52-56; Iot. 14:1, 2) Ni koauana, ti aki ataia ngkai bwa ti na kamaekaaki ia n te waaki ae boou. Ngaia are, e na karekea nakoira te raunnano ao te kimwareirei ae bati te kaai n ibuobuoki, ngkana ti karaoa nanon Iehova n te tabo are ti kamaekaaki iai n te aonnaba n te tai anne.

 ⁸ E rangi ni kakawaki te mena i aan te Tautaeka n Uea ao ibukin anne, ti kakorakoraira n aanga aika bati n ibuobuoki n ana botaki Iehova ao n tabeakini mwiokoara iai. Ni koauana, a kona ni bitaki baika ti kakaraoi ni waakin te tai. N te katoto, a tia tabeman kaain te utu ni Betaera n te United States, ni manga mwiokoaki ni mwakuri i tinaniku, ao a a karekei ngkai kakabwaia aika bati ni kabwaninan aia tai n te mwakuri ni minita n aanga tabeua. Ibukin rikirakeia ni kara ke bukina riki tabeua, a a manga mwiokoaki tabeman ake a karaoa te mwakuri ibukin te mwamwananga, bwa tibeetio bwaiania ngkai. Ngkana ti karikirakea te raunnano, ti tataroa ana ibuobuoki te Atua, ao ni kabanea ara konaa ni beku ibukina, ti na kukurei ao ni karekei kakabwaia aika bati, ni kabaneani boong naba aika karuanikai aikai. (Wareka Taeka N Rabakau 10:22.) Ma tera kakabwaiaara, n taai aika na roko? A bae ni bati ara iango ibukin te tabo ae ti kani maeka iai n te aonnaba ae boou, ma ti kona n tuangaki bwa ti na mwaing nakon te aono teuana ae kaokoro. N aki ongeia bwa ti na mwakuri ia ao tera ae ti na karaoia, ti kona ni kakoauaa bwa ti na boni kakaitau ao n rauaki iai ma te kukurei ae bati.—Neem. 8:10.

9, 10. (a) N aaro raa are e kainnanoaki iai te taotaonakinnano n te aonnaba ae boou? (b) Ti na kangaa ni kaotia bwa ti taotaonakinnano?

⁹ E bae n iai taai ake ti kainnanoa iai te taotaonakinnano, n te aonnaba ae boou. N te katoto, ti na bae n ongo kukureia naake a tia ni kautaki aia koraki ao raoraoia man te mate. Ma, ti bon riai ngaira n tataningaa kautakia ara utu man te mate. Ngkana anne te bae na riki, ti kona ni kimwareirei ma tabeman ao n taotaonakinnano? (IRom 12:15) Reiakinan te kakantaninga ma te taotaonakinnano ibukini kakoroan ana berita nako Iehova ngkai, e na buokira ni kaotiota te taotaonakinnano rimwi.—TeMin. 7:8.

¹⁰ Ti kona naba ni katauraoira ibukin te maiu n te aonnaba ae boou, mani bwainan te taotaonakinnano ni kaineti ma kaotan te koaua. Ti nenera raoi te koaua man te Baibara ao n taotaonakinnano ngkana e a kaotaaki riki te ota iai teutana imwin teuana, ni boong aikai? Ngkana ngaia anne, e na bae n akea ara kangaanga ni kaotiotan te taotaonakinnano n te aonnaba ae boou, kioina ngkai e a tia Iehova n anga ana kaetieti nakoia te botannaomata.—TaeRab. 4:18; Ioa. 16:12.

11. Tera ae reireinira ngkai Iehova ibukin reitakira ma aomata, ao ti na kangaa ni kakabwaiaaki iai n te aonnaba ae boou?

¹¹ Te aroaro riki teuana ae na buokira ni katauraoira nakon te maiu n te aonnaba ae boou, bon te nano n ikabwarabure. N ana Tautaeka te Kristo ae Maanna Tenga te Ririki, e na bae n anaa tabeua te tai ibukia aomata aika raoiroi ao aika a aki, ni kaaki aroia n aki kororaoi. (Mwa. 24:15) Ti kona ni kaotiota te tangira nakoia aomata nako n te tai anne? Ngkana ti reireinira n tauraoi n ikabwarabure ao n totokoi kangaanga n te reitaki ngkai, e na bebete iroura karaoan anne rimwi.—Wareka I-Korote 3:12-14.

12. Kabwarabwaraa irekereken ara kakantaninga n te tai ae imwaira ma maiura ngkai.

¹² E aki nanonaki te maiu n te aonnaba ae boou, bwa ti na karekei n taai nako baike ti tatangiri n te tai naba arei. Ma, e irekereke te maiu anne ma te kakaitau ao te raunnano ni baika ti karekei n te tai are ti maiu iai, ngkai ti kakabwaiaaki man ara aantaeka ibukin riain Iehova n tautaeka ma te tangira. E nanonaki iai maiuakinan aroaro akanne ake e reiakinira Iehova, bwa ti na karikirakei ngkai. Ngkana ti kekeiaki ni maiu ngkai n aron ae ti kantaningaia bwa ti na maiu iai rimwi, ti a karikirakei aroaro aika ti kainnanoi ni kaotioti n te maiu are aki toki. A a kakorakoraaki ara onimaki ni kakoauaan raoi “te aonnaba ni kabutaa are e na roko.” (Ebera 2:5; 11:1)  Irarikin anne, ti kaotia bwa ti rangi n ingainga nakoni baika tamaroa aika nang riki i aon te aba. Ni koauana, ti a katauraoira ngkai ibukin te maiu are aki toki n ana aonnaba te Atua ae boou.

13. Baikara mwakuri aika a na moanibwaiaki n te aonnaba ae boou?

¹³ Iangoa riki te anga teuana, ae kona ni katauraoira ibukin te maiu ni koaua ae imwaira. E ngae ngke a beritanaki nakoira amwarake aika bati ma baika ti kainnanoi i aon te aba n te aonnaba ae boou, ti na karekea te kukurei ae moan te bati n rekeni bwaai n taamnei iroura. (Mat. 5:3) Te moanibwai ae kakawaki iroura bon ara mwakuri ibukin Iehova, ao ti na beku ibukina ma te kukurei. (TaiAre. 37:4) Ni moanibwaiani bwaai n taamnei, ti a katauraoira ngkai ibukin te maiu ni koaua n te tai ae imwaira.—Wareka Mataio 6:19-21.

14. Baikara tiia n taamnei aika a kona ni buokaki iai rooro n rikirake, bwa a na kateimatoa iaiangoan te maiu are aki toki?

¹⁴ Ti na kangaa ni karikirakea kukureira n ara beku ibukin Iehova? Te anga teuana, ngkana ti katei tiara n taamnei. Ngkana ngkoe te roro n rikirake ao ko iangoa te beku ae teimaan ibukin Iehova, e aera ko aki rinanoni bwaai n ibuobuoki tabeua ake a tia ni boreetiaki ibukin taabo aika kakaokoro ibukini kabwaninan te tai n te mwakuri ni minita, ao ni katea teuana mai iai bwa tiam? * Tao ko kona ni maroro ma tabeman ake a tia ni kabanei ririki aika bati ni kabwanina aia tai. Ngkana ko karaoa anne bwa am mwakuri ae teimaan, ko a katauraoiko iai ibukin reitan am beku ibukin te Atua n te aonnaba ae boou, ike e na rangi ni manena iai kataneiaakim ao mwaataim man ana botaki.

15. Baikara tiia n taamnei aika kona ni kateaki irouia taan tataekina te Tautaeka n Uea?

¹⁵ Ngkai taan tataekina te Tautaeka n Uea ngaira, baikara tiia n taamnei aika ti na katei? Ti kona ni katea tiara ae reiakinan rabakau aika boou ao ni mwaatai i aon aekan nako te mwakuri ni minita. Ke, ti na kataia ni karikirakei otara ni booto n reirei man te Baibara ao maiuakinaia. Tera aroni karikirakean riki rabakaura ni wareware i mataia aomata ao ni maroro ke n anga ara kaeka n taini bobotaki? Akea te nanououa bwa ko kona n iangoi aanga riki tabeua. Aei raoi te boto n iango iai: E na karikirakea ingaingam katean tiia n taamnei am beku ibukin Iehova, ao aio are e na buokiko ni katauraoiko ibukin te maiu n te aonnaba ae boou.

16. E aera ngkai te beku iroun Iehova, bon te kabanea n tamaroa ni maiu?

¹⁶ E nanonaki ngkanne bwa ti aki kona ni karekei baika raraoi ke a uaana ni maiura ni boong aikai, ngkana ti kabanei riki ara tai ni katauraoi ibukin ana aonnaba te Atua ae boou? Tiaki ngaia anne! Bon te kabanea n tamaroa te beku ibukin Iehova. Tiaki nanona bwa ti kairoroaki bwa ti na beku ibukina, bwa ti aonga ni kamaiuaki man te rawawata ae korakora. Bon aei aroni karikara, ae tangiran te kukukurei. A raraoi riki ana kairiri Iehova ao ana tangira ae koaua, nakoni bwaai nako i tinanikun ara reitaki ma ngaia. (Wareka Taian Areru 63:1-3.) Ni koauana, tiaki nanona bwa ti na tataningaa te aonnaba ae boou ibukini kakabwaia n taamnei ake a reke man ara beku ibukin Iehova ma nanora ni kabane, bwa a a kona n reke ngkai! Ibukin anne, a tia tabeman mai buakora ni karekei aekani kakabwaia akanne i nanon ririki aika nako, ao ti ataia mani baika ti rinanoi bwa bon aei te aekani maiu ae kona ni karekea te raunnano ae korakora.—TaiAre. 1:1-3; Ita. 58:13, 14.

17. Tera aroni kakawakini baika ti tangiri ao ni kukurei iai n te Bwaretaiti?

¹⁷ Ti kona ni karekei baika ti bon tangiri ao aika ti kukurei iai, n ana aonnaba te Atua ae boou. Ma, e aera Iehova ngke karikiira ma bwaruani baika ti tangiri ao ni kukurei iai ngkana e aki nanonna bwa ti na rauaki iai? (TeMin. 2:24) Ibukin aei ao aanga riki tabeua, e na “kabaneia akana maiu ni kanuaiia n te bwai ae a tangiria” Iehova. (TaiAre. 145:16, BG) A kona ni karaoaki kaakibotu ao kaokirii n taia ae riai, ma ti na kukurei riki iai ngkana ti moanibwaia ara reitaki ma Iehova. Anne naba aron te maiu n te aonnaba ae Bwaretaiti. Ai wanawanara ngaira ngkana ti kataneiaira ni karaoi baika ti tangiri n taia ae bon riai, ngkai ti tabe n ukoukora moa te Tautaeka n Uea ao ni kaatuui iangoani kakabwaia n taamnei aika tauraoi ngkai ibukia ana aomata Iehova!—Mat. 6:33.

18. Ti na kangaa ni kaotia bwa ti katauraoi ngkai ibukin te maiu are aki toki n te Bwaretaiti?

¹⁸ Ti na karekea te kukurei ae ti tuai ni kakarekea mai mwaina, n te Bwaretaiti ae na roko. Ti kona ni kaota ingaingara ae korakora ibukin te maiu ni koaua, ni katauraoara ngkai. Ti bia bane ni karikirakei aroaro aika tangiraki iroun te Atua ao ni karekea te kukurei ae bati, man ingaingara ni boutokaa uarongorongoan te Tautaeka n Uea are ti mwiokoaki iai. Ti bia karekea te kukurei ae bati man ukoukorani moa bwaai n taamnei. Ao ti bia maiu ngkai ma kakantaningaan te maiu n te aonnaba ae boou, ngkana ti onimakin raoi ana berita Iehova!