A kaai ni kukurei Herman ao Linda ngkai a kaitiboo. E atongaki Herman iroun Linda are e buuraure ma ana moannei bwa “te buu ae akoi ao n ninikoria are e a riki bwa otangana man ana kangaanga.” Ma e ngae n anne, a kakoauaa bwa a a kona n riki kangaanga n te utu ae te kauaei aika akea ngkoa n te moannei. *

Ngkai ko a manga mare, tera am namakin ni kaineti ma am utu ae te kauaei? E taku te buu te aine ae Nei Tamara are e a manga mare tenua te ririki imwini buuraurena: “Ngkana ko moani mare, iai te namakin ae okoro bwa ko kani kateimatoa am mare. Ma tao akea te namakin anne n am utu ae te kauaei, bwa ko tabeaianga n taai nako n aron tokin am moani mare.”

E ngae n anne, a bati taanga ake a a tia ni karekea te kukurei ae korakora ae akea tokina imwini manga mareia. A boni kanakoraoa aia mare, ao ko kona naba ngkoe! N te aro raa? Iangoi kangaanga aika taabangaki  aika tenua ao aroni buokam ni kona ni kaaitarai mani booto n reirei man te Baibara. *

E taku Ellen ae mena i Aberika Maiaki: “I aki kona ni mwanuoka au moani mare, ai moarara riki ngkana ti kaai ni mwananga nakon taabo ake I motirawa ngkoa iai ma au moannei. N tabetai I a kabotaua buu ae ngkai ma au moannei n tiaki nanou.” N te itera are teuana, ngkana e a tia ni mare mai mwaina raom, e bae naba ni maraki nanom ngkana e aki toki ni kakarakina moani buuna.

TE IBUOBUOKI: Butimwaea te iango ae ko aki kona ke raom anne ni kantaningaia bwa kam nang boni mwanuokini naba ami moani mare, ai moarara riki ngkana e rangi ni maan ngkoa tekatekami n taanga. Ni koauana, a kakoauaa tabeman bwa a kona ni wetea buuia n arani moani buuia n tiaki nanoia! Ko na kanga n tokanikai i aon te kangaanga aei ke tabeua riki n aron aikai? Ti kauringaki n te Baibara ae te New Century Version n 1 Betero 3:8 ni kangai: “Kataia n atai aromi i marenami.”

Tai kokoo n te aro are ko a tuka taekinani bwaai ni kabane ni kaineti ma te moani mare. Ngkana e namakinna buum bwa e nora riaini maroroakinan arona ma moani buuna, kakauongo ma te nano n akoi ao n nanoanga. Tai waekoa n iangoia bwa ko kabotauaki ma ngaia. E taku Ian are e a tia ni manga mare tebwina te ririki n nako: “E tuai man iangoia buu ae Kaitlyn bwa te bwai ae tabu karakinan au moannei. Ma e iaiangoia bwa te anga teuana ibukin reiakinan arou bwa e aonga n ota n arou ngkai.” Ko bae naba n ataia bwa a na buokiko aeka ni maroro akanne ni karikirakea am iraorao ae kaan riki ma buum ae ngkai.

Kaatuua iangoan aroaroni buum ae ngkai aika okoro ao n raoiroi. E koaua ae e bae n akea aroaron am moannei tabeua ke ana konabwai irouni buum ae ngkai. Ma e bae n raoiroi riki n itera tabeua buum ae ngkai. Ngaia are kakorakoraa am iraorao n am mare ae ngkai, ‘tiaki n ae ko na kabotauko ma temanna’ ma boni man katotongan ao kaotan am kakaitau n te baere ko tangiria iroun raom. (I-Karatia 6:4) E taekinna te mwaane ae Edmond are e a manga mare n aron aei: “N aron ae a aki kona ni boraoi iraorao aika uoua ao ai uaana naba ma maare aika uoua.”

Ko na kanga ni kabaeranta ururingan te bwai ae kakukurei n am moani mare ma tekatekam ma buum ae ngkai? E taku Jared: “I kabwarabwaraa n te taina nakoni buu ae ngkai bwa I rangi n ururinga arou ma au moannei. E kakawaki irou ururingani baike ti uaia ni kakaraoi n te aro are I a kaatuua iangoaia n te tai teuana ma teuana. Ma e ngae n anne I boni kukurei ma buuna ae ngkai.”

E taku Javier are e manga mare onoua te ririki imwini buuraurena: “Tabeua te tai imwini marera, e namakinna buu bwa iai tabeman raoraou ake a ukeri rongorongona ao n tiribureia.” E rinanon te kangaanga ae kaokoro te buu te mwaane ae Leo. E taku: “A karaki i matau tabeman nakoni kaainnabau ni kaota korakoran tangiran ao ururingani moani buuna irouia!”

TE IBUOBUOKI: Kataia iangoia bwa tera am namakin ngke arona bwa e riki anne nakoim. E taku Ian are mwaneweaki mai moa riki: “I iangoia bwa a kona raoraou rimoa n namakina te rawawata ao te maamaa n reitakia ma temanna mairouia taanga are a aki kinaa.” Ngaia are ko “na aki imanono, [ma] kaotiota te nimamannei nakoia aomata nako.” (Tito 3:2) Kariaia te tai ae tau ibukia raoraom ao am koraki bwa a na bitii aroaroia. Ngkai e a bitaki buum, a na bae naba ni bitaki aromi n iraorao ma raoraomi. E taekinna Javier are mwaneweaki mai mwaina bwa ni waakinakon te tai, a a kaai ni manga kabooui aroia n iraorao ma raoraoia rimoa. E reitia ni kangai: “Ma ti kataia naba ni manga karekeia raoraora aika boou ngkai ti a tekateka n taanga ao ti buokaki naba iai.”

 Iangoa ana namakin raom ngkana ko kabatiaa riki am tai ma raoraom rimoa. N te katoto, ngkana e taekinaki am moani mare n tain te maroro, kawanawanako ao iangoia bwa e na aki namakinna buum ae ngkai bwa e kakeaaki bongana. E taekinaki ae kangai n te taeka n rabakau man te Baibara: “E kamaraki te taetae n aki akaka, kaanga te kabaang; bon te bainaoraki te taetae ni wanawana.”—Taeka N Rabakau 12:18, Te Baibara ni Katorika.

E taku Andrew are e kitanaki iroun ana moannei: “I aki toki n raraoma bwa I kaawa ni manga mwamwanaaki.” Imwina riki, e a mare ma Riley ae buuna ngkai ao e taku: “I iangoia n angiin te tai bwa I bia riki bwa te buu ae moan te raoiroi n aroni moani buun Riley. I aki toki n tabeaianga naba bwa e kona n iangoia bwa akea uaau ao ngkanne e na kitanai ni mare ma temanna.”

TE IBUOBUOKI: Tauraoi ni kaotii tabeaiangam nakon raom. E taekinaki ae kangai n te Baibara: “Ngkana akea te kabowi, ao a matebuaka naano n iango.” (Taeka N Rabakau 15:22, BG) N tokina, a a buokaki Andrew ma Riley bwa na bon onimakinia man aroia ni kawakin aia mamaroro i marenaia n tii ngaiia. E taku Andrew: “I tuanga Riley bwa N na bon aki iangoa te buuraure bwa katokani kangaanga n te tai ae tawe, ao e karaua nanou Riley bwa e tuangai ae titeboo au iango ma ngaia. E a rikirake onimakinana irou teutana imwin teuana.”

Ngkana e a tia ni mwamwanaaki buum ae ngkai n ana moani mare, kabanea am kona ni karaoi aanga ake e na onimakiniko iai. N te katoto, e roko n tokina aia moani mare Michel ao Sabine naba bwa a kaai ni buuraure ma buuia, ao a a boonnanoia ngkai bwa a riai ni kaotia ngkana a a manga kaitiboo ma aia moannei. E taku Sabine: “Ti namakina kamanoara ao ti rau ao ni kukurei man ara motinnano aei.”—I-Ebeto 4:25.

A bati utu aika kauaei ake a a tia n nakoraoi ao ai uaana naba ma am utu. Ni koauana, ko a bae n ataa riki arom ngkai nakon are ngke ko moani mare. E taku Andrew are mwaneweaki mai moa: “E korakora kabebeteau n au mare ma Riley. Ao 13 te ririki imwin ara mare, e a rangi ni kaan ara iraorao ao ti a rangi ni kawakinna raoi.”