1. Mósĩ́ deè ní e Vígà Russell nè gbò e ba beè dìé ló beè noomá nu ẽ́, vaá éé ní ea náa vaá na sĩ́deèá beè dú lé é?

NÚ EA sígá ló enè gbò gbáá ea kil nvéeá, Vígà C. T. Russell nè gbò e ba beè dìé ló, e bà dú ńkem̀ gbò nvín nò Kpá Káí beè gbá bõoná. Ba beè gbĩ́ gè nó nu ea kil ló gbò nu e Kpá Káí nóòmà ea kil ló Jìhóvà, Jíízọ̀s Kráìst, dìtõ̀ò gbò e ba beè ù, nè nu ààaá. Bá e ba beè noomá nu náa beè tàvàlà. Enè nen é bĩ́íná bíb, vaá dénè ọ̀và gbóó gbĩ́tẽ́ ló gbò dọ̀ Kpá Káí ea ló bel kilma ló bíbvá. Dee deè nvée, bà ólò gbóó emí gbò a ààla. Jìhóvà beè nvèè bá nè va kọ bàá dã́tẽ́ ló gã́bug kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí, vaá gbò kà kà belá dì dọ̀ deè nieí.

2. Tṍó e gbĩ́ì ge dã́tẽ́ ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì, éé ní ea é láá naa kọ é gá dã́tẽ́ ló sìgà tṍó ẽ́?

² Tṍó e tṍó téní, gbò nvín nò Kpá Káí beè nyimá kọọ̀ à tavàlà ge dã́tẽ́ ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí èlmà ge dã́tẽ́ ló gbò nú e Kpá Káí nóòmà. Éé ní ea náa à dì naa vó é? Ene kà nú ea náa dú gè kọọ̀ à ólò valí gè dã́tẽ́ ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì tṍó ea gé ḿḿ-má àbèè tṍó ea ni ḿḿ-má lọ̀l. Sõò, à íe dõòna kà bug ea dì. Kọbé è láá palàge dã́tẽ́ ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì, à ólò dú bíi gè nyimá zivèkà nu e kọ́ọ̀ bùlà Bàrìa beè kọ̀. Be à gá náa vaá è ẹ̀b báà sĩ́ ea dú ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrìa vaá née nyímà dénè nu ea kuu, néé láá palàge dã́tẽ́ ló. À bélí kọọ̀ níì bé ea beè mèà naa ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l ẹ. Naanii mè é kpáá ẹ̀b kọ́ọ̀ bùlà Bàrìá vaá è ló sọ́l boo gbò nú ea náa vaá à dú bíi kọ é nyaaná bá ló bé e beè olòó baatẽ́ naa.

3-4. Dọ̀ọ̀mà kátogóá, mósĩ́ deè ní e beè zẹ́ẹ́ dã́tẽ́ ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:7-9 é?

³ Bugi Jóẹ̀l 2:7-9. Jóẹ̀l beè gbẹẹ́ sĩ́ kọọ̀ gbò ńgùlù bèè  é kyọsĩ́ dó Ízràẹ̀l. Ba dáa nè ba kpóó kè gã́ bélí níí kpẹẹ̀, vaá gbò ńgùlù bèèa é tági kọ̀láá kà víl, té, nè nu e ba beè fò, e bà mon mm̀ dó Ízràẹ̀l! (Jóẹ̀l 1:4, 6) Mm̀ gã́bug gbáá ea kil nvéeá, è géè tú kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí loomá bel nyòòmà gbò gyóòlo Bàrì, kọ bàé kilsĩ́ gè kọ́ kpẹ̀a e tọ́ọ̀ nu náa é láá kpèg va belí gbò ńgùlù bèèa. E beè dã́tẽ́ ló kọọ̀ gbò ńgùlù bèèa beè kyọ̀sĩ́ gbò nu ea di “dóá,” àbèè gbò e bà di kè bá lẹ̀ẹ̀là bel gbò tẹ̀ sĩ́ bõ̀ònaló fã̀. *

⁴ Èé láá dã́tẽ́ ló naa vó, be à gá náa vaá è bugi áá nu ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:7-9. Sõò, tṍó e bugì zivèkà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìá, bé eé dã́tẽ́ ló naa é dú kele. Naanii mè é ló sọ́l boo ténì kà bug ea náa vaá à dì naa vó.

5-6. Mókà gbò bíb ní eé láá bĩiná tṍó e bugì kpá (a) Jóẹ̀l 2:20 é? (b) Jóẹ̀l 2:25 é?

⁵ Túá kà, nvèè kpíí ló nú e Jìhóvà beè kọ̀ ea kil ló gbò ńgùlù bèèa kọọ̀: “Nda é kpó dó ea aa deè boo gù [ea dú gbò ńgùlù bèè] kilma kpã́á lọl ló boolo.” (Jóẹ̀l 2:20) Be à gá náa vaá gbò ńgùlù bèèa gé lóá bel nyòòmà Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà, e bà gé kọ́ kpẹ̀a vaá naa kọ gbò nen á nyoone nvéè Kráìst, éé ní ea náa vaá Jìhóvà à zìgà kọ àé kpóè va ẹ́? (Èzí. 33:7-9; Máát. 28:19, 20) À dú kà kà kọọ̀ Jìhóvà náa é kpó pá a gyóòlo e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, sõò àé kpó nu àbèè gbò e bà gé bíìgè ló pá a gbò.

⁶ Ní ea égè bàà kà, bugi togó boo nú ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:25. Jìhóvà kọ́ọ̀: “Nda é néi kpẽ́ boo béè dénè gbáá e gbò ńgùlù bèè e bà gbọ́ọ́lá, gbò ní e pó á gé ló, gbò ní e bà dú gọ̀l òò, nè gbò ní e bà kyọsĩ́ nu, beè taamá nuá, ea dú pá ńdáà gbò bé e nda beè lẹ̀ẹ̀là tẹlẹ zẹ̀ẹ̀ booloá.” Nvèè kpíí ló kọọ̀ Jìhóvà beè zìgà kọọ̀ àé ‘neè va kpẽ́’ boo béè kyọ̀à sĩ́ ea aa bá gbò ńgùlù bèèa. Beè gbò ńgùlù bèèa doà bá gbò e bà gé vee lé kpẹ̀a, níí é tõó dọ̀ kọọ̀ ba kọ̀ kpẹ̀a dómà kyọ̀à sĩ́. Sõò, kọ̀ kpẹ̀a gbò gyóòlo Bàrì ólò naa kọọ̀ gbò nen á ié dùùà vaá naa ní e nen ea beè sí pọ́lọ́ é ọ́gá. (Èzí. 33:8, 19) Ẹ̀b bé e níá é dú kà lé kìlmà vá ló naaà!

7. Mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:28, 29, éé ní e gbò moǹ bel ea kọ́ọ̀ “tṍó e níá ni nááá lọ̀l” náa kọ é dã́tẽ́ ló é?

⁷ Bugi Jóẹ̀l 2:28, 29. Ní ea égè taa kà dú bé e gbò nu ea di mm̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrìa beè naaá naa. Ò nveè gé kpíi ló kọọ̀ Jìhóvà beè kọọ̀: “Tṍó e níá ni nááá lọ̀l, m̀ é néi ńdáà nyómá”; ea náámá tṍó e gbò ńgùlù bèèa ni sí ba tóm lọ̀l? Be à gá náa vaá gbò ńgùlù bèèa à dú gbò e bà gé vee lé kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Méné Bàrì, éé ní ea náa vaá Jìhóvà à zìgà kọ àé neè va a nyómá tṍó e bà ni sí ba tóm gè vee lé kpẹ̀a lọ̀l ẹ? Kà kà bel ea dì, dú gè kọọ̀ be nyómá káí Bàrì náa beè dì vá ló, bà náa gáẹ̀ beè láá kọ́ kpẹ̀a mm̀ dénè gbáá e bà kọ́ọ́má kpẹ̀aá, kọbèè tṍó e bà bíìgè va ló nè tṍó e bà kub ba tóm.

8. Bà mée ní e bà dú gbò ńgùlù bèè ea di mm̀ kpá Kùùà Nù 9:1-11 é? (Ẹ̀b fùtó ea di boo kóó kpáí.)

⁸ Bugi Kùùà Nù 9:1-11. Naanii mè é ló sọ́l boo ní ea égè ténì kà. Mm̀ gbò gbáá ea kil nvéeá, e beè olòó tú gbò ńgùlù bèè ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l e bà kyọsĩ́ nuí doolé ló bẹẹ sìtóm kọ̀ kpẹ̀a boo béè kọ à bélí íb kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Kùùà Nù. Nakà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí ló bel ea kil ló gbò ńgùlù bèè e sĩ́ va beè mèà belí sĩ́ nen e “nu e a bélí pẹ̀gẹ̀lẹ̀ bé èl  bá e bà demmà nóò kpé beè dìvá ból.” (Kùùà 9:7) Ba beè boomà bàg “áá gbò [ọ́b Bàrì] e kpĩ́i Bàrì á gévá boo gbọ̀ sĩ́” mm̀ vòò ẽ́, ea dú gã́bug ẽ́ e ńgùlù bèè ólò tõ̀òma dùm. (Kùùà 9:4, 5) Níí ní eé láá baatẽ́ kọ à dú gbò gyóòlo Jìhóvà ea beè tṍ nóo ból é. Bà tú agẹ ló vèèmà bèèla bel e Bàrì é tẹ́lẹ boo nakà pọ́lọ́ bàlà booí, vaá níí bíìgè ló kọ̀láá nen ea nveè sãa kúm bàlà booí.

9. Mókà gbò kele ní ea di zẹ̀ẹ̀ gbò ńgùlù bèè ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l nè ní ea di mm̀ kpá Kùùà Nù ẽ?

⁹ À dú kà kà kọọ̀ gã́bug bèla di zẹ̀ẹ̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Kùùà Nù nè ní ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l. Sõò, à íe kà kele ea di zẹ̀ẹ̀. Bugi togó boo níí: Mm̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l, gbò ńgùlù bèèa beè kyọ̀gàlà sĩ́ víl, té, nè nu e ba beè fò. (Jóẹ̀l 1:4, 6, 7) Mm̀ kpá Kùùà Nù, ba beè kọ́ nè gbò ńgùlù bèèa “kọ bà á gá nvèè kom ló víl, à bè té, à bè nu e ba è fò.” (Kùùà 9:4) Gbò ńgùlù bèè e Jóẹ̀l beè mòna beè aa deè boo gù. (Jóẹ̀l 2:20) Gbò níí e Jọ́ọ̀n beè mòna beè aa mm̀ bànà. (Kùùà 9:2, 3) Ba beè kpó gbò ńgùlù bèè e Jóẹ̀l beè mòna. Mm̀ kpá Kùùà Nù, bà náa beè kpó gbò ńgùlù bèèa, sõò ba beè àà vá ló kọ bàá sí ba tóm lọ̀l. Náa íe nu ea di mm̀ Kpá Káí ea zógè kọọ̀ nyíè Jìhóvà beè bììlà vá ló. —Ẹ̀b ńkpó ea kọ́ọ̀: “ Gbò Kọ́ọ̀ Bùlà Bàrì Ea Kil Ló Gbò Ńgùlù Bèè—Bà Bélá Sõò Kele Di Zẹ̀ẹ̀.”

10. Nè nu dòòmà bá ea di mm̀ Kpá Káí ea zógè kọọ̀ gbò ńgùlù bèè e Jóẹ̀l nè Jọ́ọ̀n beè mòna é láá loá bel nyòòmà kele-kele nu.

¹⁰ Gbò kele ea di zẹ̀ẹ̀ pálàa kà kọ́ọ̀ bùlà Bàrìí náa kọ é palàge àgala boo kọọ̀ bà náa gé lóá bel nyòòmà tẽ̀ènè kà nu. É kọ è gé kọ́ọ̀, gbò ńgùlù bèè ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l dú kele ló gbò ńgùlù bèè ea di mm̀ kpá Kùùà Nù? Ẽei. Mm̀ Kpá Káí, nú e bà lóómá bel mm̀ dòòle ló nu é láá faalá dõòna kà bug tṍó e bà tú áá kà nuá loomá bel dõòna ketõ̀ò. Dì belí nu dòòmà bá, bà kólí Jíízọ̀s mm̀ kpá Kùùà Nù 5:5, kolíe “Kpẹẹ̀ e a aa gã Júdà,” boo tṍó e 1 Pítà 5:8, ló bel nyòòmà Pọ́lọ́ Nyómá kọ à “dì e a gé bõ tení ló kẽ belí kpẹẹ̀.” Ténì kà gá e ni ló sọ́l booá zógè kọọ̀ à dú bíi kọ é nyaaná bá ló bé e géè baatẽ́ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l naa. Éé ní ea tõó dọ̀ ẹ?

11. Mósĩ́ deè ní e kpá Jóẹ̀l 1:6 nè 2:1, 8, 11 náa kọ é dã́tẽ́ ló nu e gbò ńgùlù bèèa tõó dọ̀ ẹ?

¹¹ Ge palàge pẹ̀tẽ́ dõòna kà gbò gã́bel ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l náa kọ é dã́tẽ́ ló kọọ̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrìá géè ló bel nyòòmà bé e gbò bé é náa uú boo Ízràẹ̀l naa. (Jóẹ̀l 1:6; 2:1, 8, 11) Jìhóvà beè kọọ̀ àé túè “gbele gbò bé” (naamá gbò bé pá Bábilọ̀n) kpọọmá té ló pá Ízràẹ̀l e bà lọlìèe togó kè bá. (Jóẹ̀l 2:25) Bà kólí gbò bé e bàé náa uú vá booá kolíe “dó ea aa deè boo gù” boo béè kọọ̀ pá Bábilọ̀n é aa deè boo gù dù gé naa uú boo pá Ízràẹ̀l. (Jóẹ̀l 2:20) Bà tú gbò béá doolé ló gbò ńgùlù bèè e bà gbọ́ọ́lá vaá kyãa boo kúu. Jóẹ̀l beè kọ́ kìlmà vá ló kọọ̀: “Buù [neǹ béí] é tú kói kyã̀àmà. . . . Bàé gbálá bã mm̀ boná, bàé dẽ́gĩ tení boo gbọọ. Bàé téní boo bọ̀b bã tọ, vaá tení nvíǹdò bã tọ belí neǹ zib.” (Jóẹ̀l 2:8, 9) É kọọ̀ òó láá dòòmà dẽe ló bé ea beè naaá naa? Gbò bé di dénè ketõ̀ò. Tọ́ọ̀ kiẽ́e eo é láá gũá kìl á gé. Tọ́ọ̀ nen náa é láá teelá aa bá gẹ̀ bé pá Bábilọ̀n!

12. Kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Jóẹ̀l ea kil ló gbò ńgùlù bèèa beè mm-má naa vàẹ?

¹² Dì belí gbò ńgùlù bèè, pá Bábilọ̀n (naamá pá Káádìà) beè kyọ̀sĩ́ Jèrúsalẹ̀m mm̀ gbáá 607 B.C.E. Kpá Káí kọ́ọ̀: “Méné pá Káádìà ea beè tú gẹ̀ bé fẹẹmá vaá . . . , náa beè ié sàn nyíe ló gbò nvín ãa gbálà àbèè gbò nvín ãa bia, gbò e bà ni ána àbèè gbò e bo di ló. Bàrì beè tú dénè nu nvèèé bá. A beè tẹlẹ̀ sã́ ló tọọ̀ kà kà Bàrìa, kumí gbọọ̀ Jèrúsalẹ̀m, tẹlẹ̀ sã́ ló dénè tọ kùdẽe ló, vaá kyọ̀sĩ́ dénè nu e ka di ló.” (2 Kró. 36:17, 19) Tṍó e pá Bábilọ̀n kyọsĩ́ boná lọ̀l, gbò e bà mon beè kọọ̀: “A dú kunukẽ̀ kiẽ́e tọ́ọ̀ nen nè nom náa ólò tõo na, vaá a beè dú gè tú va nvee bá pá Káádìà.”—Jèr. 32:43.

13. Baatẽ́ nú e kpá Jèrèmáíá 16:16, 18 tõó dọ̀.

¹³ Nú ea é láá dú 200 gbáá aa ló tṍó e Jóẹ̀l beè kọ́ bùlà Bàrìa, Jìhóvà beè tú Jèrèmáíà kọọmá dõòna kà nú ea é nááá. A beè kọọ̀ gbò e bàé dú gé naa uú vá boo, é tú agẹ bá gbĩimá pá Ízràẹ̀l e bà dú gbò pọ́lọ́ lab dògò vaá sií va. “Jìhóvà beè kọọ̀: ‘Nda é lẹẹlà gbò e bàé síi nen belí gbò síì gyã́à vaá bàé síí va. Vaá tṍó e níá ni nááá lọ̀l, nda é lẹẹlà gbò kpóò nom, vaá bàé kpó va tení boo dénè ńkem nè pọ̀b kà gù, nè mm̀ kóló dem. . . . Nda é né va kpẽ́ ea é zọ dẽè ba pọ́lọ́ gbõ̀ònà.’ ” Kọbèè pène àbèè kọ̀l náa é láá gṍ pá Ízràẹ̀l e bà náa ọ́gá ló ba pọ́lọ́á lọl bá pá Bábilọ̀n e bàé dú gé naa uú vá booá.—Jèr. 16:16, 18.

14. Mó tṍó ní e nú ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:28, 29 beè mm-má ẽ́?

¹⁴ Jóẹ̀l beè gbóó kọ́ nú ea kil ló lé dìtõ̀ò e bàé dé kpéè ló. Nu é kpáá dum boo kunukẽ̀a. (Jóẹ̀l 2:23-26) Tṍó e tṍó é téní, moǹ bel Bàrì é beè gbóó palàge tọla kẽ. Jìhóvà beè kọọ̀: “M̀ é náa kọọ̀ kọ̀láá nen á ié ńdáà nyómá káí, vaá bọọ gbò nvín pá gbálà nè pá bia é kọ́ ńdáà bùlà . . . Bã̀àna pá ńdáà gyóòlo, bia nè gbálà, m̀ é náa kọ bàá ié ńdáà nyómá káí.” (Jóẹ̀l 2:28, 29) Pá Ízràẹ̀l náa beè ié nakà nyómá káí tẽ̀ènè tṍó e bà ooà aa Bábalọ̀n kil ba boná. Tãa vó, a beè naaá gã́bug gbáá aa ló tṍóá, gbẹá Péntikọ̀st 33 C.E. À náà và è nyimá ẽ́?

15. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Tóm 2:16, 17, mósĩ́ deè ní e Pítà beè nyaaná bá ló sìgà moǹ bel ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:28 é, vaá éé ní e níá tõó dọ̀ ẹ?

¹⁵ Kè bá tùle nyómá káí, neǹ tóm Pítà beè tú nú ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:28, 29 loomá bel nyòòmà nu ea beè naaá deè Péntikọ̀sta. Gbán sĩ́ìna òb tóm boo lọ̀ọ̀leè deeá, Bàrì beè naa kọọ̀ gbòa á ié a nyómá káí, naa ní e ba beè dààmà togó gè ló bel ea kil ló “gbele gbele tóm dũ̀ùnè e Bàrì ni sí.” (Tóm 2:11) Kè bá tùle nyómá káí, Pítà beè tú dõòna kà moǹ bel loomá bel tṍó ea gé kólí gbò nu ea di mm̀ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Jóẹ̀l. É kọọ̀ ò nveè kpíí ló bé ea nyááná bá ló naa? (Bugi Tóm 2:16, 17.) Tãa vó ea daamà togó tení dú ló gè kọọ̀ “tṍó e níá ni nááá lọ̀l,” Pítà beè kọọ̀: “M gbò kùbmà nvée dee”—ea lóá bel nyòòmà kùbmà nvéè tṍó pá Júù. Tṍóá ní e Bàrì beè naa kọ “kọ̀láá nen” á ié a nyómá káí é. Níí zógè kọọ̀ sìgà tṍó beè tení besĩ́ì kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Jóẹ̀la à kalá mm-má.

16. Éé ní e nyómá káí Bàrì beè naá ló sìtóm kọ̀ kpẹ̀a mm̀ túá gbò gbááá ẹ́, vaá deè nieí à?

 ¹⁶ Tṍó e Bàrì ni náa kọ bàá ié a nyómá káí mm̀ túá gbò gbááá lọ̀l, ní e ba beè dààmà togó gè vee lé kpẹ̀a e tṍó e tṍó téní, àé zaalà iná kọ̀láá ketõ̀ò ea di bàlà booí é. Mm̀ gbáá 61 C.E. e neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè emí kpá má pá Kọ́lọsìa, a beè láá kọọ̀ baa vee lé kpẹ̀aí “nè dénè bàlà boo.” (Kọ́l. 1:23) Tení dú ló nvèè bá ea aa bá nyómá káí Bàrì, sìtóm kọ̀ kpẹ̀aí a zaalà iná ló “dénè gbò e bà di bàlà booí” deè nieí!—Tóm 13:47; ẹ̀b ńkpó ea kọ́ọ̀: “ M̀ É Néi Ńdáà Nyómá.”

17. Mósĩ́ deè ní e bé e beè olòó dã́tẽ́ ló kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Jóẹ̀l ea kil ló gbò ńgùlù bèèa nyááá ẽ́?

¹⁷ Éé ní e nyáànà bá ló é? È kpáà palàge dã́tẽ́ ló nu ea di mm̀ kpá Jóẹ̀l 2:7-9 kátogóí. Mm̀ kà kà, gbò gã́belí náa gé lóá bel nyòòmà bé eé tú bẹ̀à sã́ bùlà kọọmá kpẹ̀a naa, sõò à gé lóá bel nyòòmà gbò bé pá Bábilọ̀n e ba beè kyọ̀sĩ́ Jèrúsalẹ̀m mm̀ gbáá 607 B.C.E. a.

18. Éé ní e bè náa nyááá ea kil ló gbò níí Jìhóvà ẹ?

¹⁸ Éé ní e bè née nyáànà bá ló é? Gbò níí Jìhóvà dì e bà gé vee lé kpẹ̀aí kọ̀láá ketõ̀ò, tenmá kọ̀láá sĩ́deè. (Máát. 24:14) Tọ́ọ̀ kà log e gbò e bà gé bẹl nveè, náa é láá kpègii lọl ló bẹẹ tóm gè vee lé kpẹ̀aí. Vaá tení dú ló nvèè bá Jìhóvà, è palàge siá kpóó ló kátogóí èlmà kọ̀láá tṍó gè vee lé kpẹ̀a ea kil ló Boǹ Méné Bàrì! Èé kilsĩ́ gè dẹ̀ẹ̀a boo Jìhóvà kọ á nvèè bá nèi kọ é láá dã́tẽ́ ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí, boo béè kọ è dẹlẹ̀ẹ nyíé boo kọ àé náa kọ é nyimá “dénè nu e a dú kà kà”!—Jọ́ọ̀n 16:13.