1. Éé ní ea ólò tàn dénè bẹ̀ì kọ pá bẹẹ dúà ló á naa ẽ́?

ENE KÀ vígà pábia ea kọlà Pauline * beè kọọ̀: “Lọ̀l tṍó em beè bã mm̀ kà kàí, à ólò tànim kọọ̀ zivèkà pá beélè be nè m̀m̀ é gbá bã mm̀ Páladaìs, bọọ èlmà tõ̀ò, a beè palàge tànim kọọ̀ nà dóm ea kọlà Wayne, nè bẹẹ ńkem̀ nvín págbálà á zọ̀m fã̀ Jìhóvà.” É kọ à íe pá o dúà ló e bà gáà nyima ló Jìhóvà vaá vùlèe? Àé láá tọá ní ló belí bé ea beè tọá ló Pauline naaá.

2. Mókà gbò bíb ní eé ló sọ́l boo mm̀ nakà kpò nònùí ẽ́?

² Née gé láá tú bá kpóó siimá pá bẹẹ dúà ló kọ bàá dã́ lé kpẹ̀a, sõò èé láá siè va kpóó ló kọ bàá bugi togó boo vaá labví láb nyòòmà gbò bel ea di mm̀ Kpá Káí. (2 Tím. 3:14, 15) Éé ní ea náa vaá à bọ́ló kọ é kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló é? Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ é dã́tẽ́ ló bé e nu tọ́a vá ló naa ẽ́? Éé ní eé láá naa kọbé è nveè bá nè pá bẹẹ dúà ló kọ bàá vùlè Jìhóvà belí bé e beele vulèe naa ẽ́? Vaá mósĩ́ deè ní e dénè pá vígà e bà di mm̀ bẹẹ bõ̀ònatõ̀ò é láá nvèè bà nèi ẽ́?

3. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ 2 Pítà 3:9, éé ní ea náa vaá à bọ́ló kọ é kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló é?

³ Pọ́ì ńkem̀ tṍó àla, Jìhóvà é nveè kùbma ló bàlà booí. Áá gbò e “Bàrì beè sà kọ bà é ié dùm e bè naa tá” ní e bàé duuà ẹ. (Tóm 13:48) È ólò tú tṍó nè kói nvee mm̀ ge kọ́ kpẹ̀a nè gbò e bè née nyímà ló e bà di bẹẹ bon, boo béè vó à dú bíi kọ é kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló kọbé bà gbá zọ̀i fã̀ Jìhóvà.  Bẹẹ Tẹ̀ ea vulèi, ea dú Jìhóvà, “náa gbĩ́ kọ tọ́ọ̀ nen á ié kyọ̀à sĩ́; tãa vó, à gbĩ́ kọ dénè nen á ọgá ló ba pọ́lọ́.”—Bugi 2 Pítà 3:9.

4. Mókà lọ̀ ní eé láá ié tṍó e gé kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló é?

⁴ À dú bíi kọ é nvea bùlà kọọ̀ à íe lé sĩ́deè nè lọ̀ sĩ́deè ge kọọmá kpẹ̀a ea é man dùùàí. Dì belí nu dòòmà bá, èé láá tú kyèèlè kọọmá kpẹ̀a nè neǹ kyáà, sõò tṍó e íná ló pá bẹẹ dúà ló, née náà vó.

5. Éé ní ea bọ́ló kọ é kẽ̀èa boo besĩ́ è kálá kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló é?

⁵ Tṍó e bugi togó boo tṍó e beè dààmà togó gè kọ́ kpẹ̀a nè pá bẹẹ dúà ló, nyíè gã́bug bẹ̀ì ólò bììlà kọ è gáẹ̀ beè tú kà lé bá sií ló èlmà vóá. Neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè dùùlà bá deè tṍ pá vígà kọọ̀: “Naanii kọ bọọ bel á ẹẹlẹ nyíe gbò nen vaá kpéva tṍ, vaá ò nyímai bé e o é áalai bel nèi kọ̀láá nen belí bé e a bọ́ ló naa.” (Kọ́l. 4:5, 6) À dú lé gè kẽ̀èa boo nakà dùùlà bá deè tṍí tṍó e gé ló bel nè pá bẹẹ dúà ló. Be níì vó nì, èé láá nvèè va súng vaá naa kọ bà á gá pãanéi tṍ ló.

6-7. Nè nu dòòmà bá ea baatẽ́ bé ea dú bíi kọ é dã́tẽ́ ló dóm àbèè va e náa ólò fã̀ Jìhóvà naa.

⁶ Nyimá bé e nu tọ́á ló nen naa. Pauline, e beè zẹ́ẹ́ ló bel kilma lóá, kọ́ọ̀: “Dààmà togó, áá bel ea kil ló Kpá Káí ní em ólò zọ̀ nà dóm loáẹ́. Née ólò loá ná ‘pọ́ì dõòna kà’ loa sọ́l.” Sõò, dóm Pauline ea kọlà Wayne, náa bọọgẹ̀ nyímá nú ea kil ló Kpá Káí vaá náa beè dã́tẽ́ ló nú e Pauline géè ló bel kilma ló. A beè tõóé ló kọọ̀ áá nú e Pauline ólò bugi togó boo dú a bõ̀ònaló fã̀. Nyíè a dómí beè palàge tã̀àgã̀ kọọ̀ Pauline a gbááá ló pọ́lọ́ gbò e bà kpoolà ba lóó sẹlẹ́ kele vaá baa kẹlẹ́ẹ.

⁷ Pauline kọọ̀ à ólò tuè gã́bug tṍó  boo èlà nè dee deè nvéè sè diimàè ló pá vígà—gbẹá nònù, tṍó e bà gé kọ́ kpẹ̀a, nè gbẹá ketõ̀ò bõ̀séi. Pauline beè kpáá kọọ̀, “Sìgà tṍó, tọ́ọ̀ nen náa ólò di tọ tṍó e Wayne é íná tọ vaá à ólò dú áá ẹ̀ẹ̀.” Mm̀ kà kà, a beè tàn Wayne kọọ̀ a va nè a nvín á dièé ló. Náa beè nyimá ló gbò e bà di ló, a beè tõóé ló belí kọọ̀ gbò kóò e Pauline ã́àa bã̀àí bọọẹ́ ló elmàè ẹlẹ́, Wayne. Wayne beè gbóó noo kọ àé zaalìè ba ílà dóm nè va. É kọ òó láá bugi togó boo bé e Pauline gáẹ̀ beè dã́tẽ́ ló bé e nu tọ́á ló a dóm naa?

8. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ 1 Pítà 3:1, 2, éé ní ea é láá palàge tọá ló pá bẹẹ dúà ló é?

⁸ Nè lé nu dòòmà bá. Gã́bug tṍó, bé e lábvì láb naa ólò tọá ló pá bẹẹ dúà ló èlmà bel e lóò. (Bugi 1 Pítà 3:1, 2.) Tṍó e tṍó téní, Pauline beè gbóó dã́tẽ́ ló gáá leevè. A beè kọọ̀: “M beè nyimá kọọ̀ Wayne vulèi vaá náa beè gbĩ́ gè zaali bẹẹ ílà dóm nè va. Sõò tṍó ea beè gbóó noo gè zaali bẹẹ dóm nè vaá, m beè gbóó nyèèà kọ à dú bíi kọ ḿ naa nú e Jìhóvà kọ́ ea kil ló ílà dóm nè va. Tãa vó em túù dénè tṍó kọọmá kpẹ̀a nèe, a beè dú bíi kọ ḿ naa gbò nú ea dú lé tení dú ló nà láb.” Pauline beè gbóó kùb ge bọ̀ọ̀gẹ̀ ló bel ea kil ló Kpá Káí nè Wayne, vaá dààmà togó gè zọ̀ẹ loá sọ́l boo dõòna kà gbò nu ea éla vá sĩ́ buù dee. Wayne beè gbóó mòn kọọ̀ a va a palàge dú neǹ fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló, vaá ba nvín a kpáá palàge labví lé láb. (Pró. 31:18, 27, 28) Tṍó e Wayne mon lé e gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí náá ló pá a tọ, a beè gbóó tànie gè dã́ Moǹ Bel Bàrì.—1 Kọ́r. 7:12-14, 16.

9. Éé ní ea náa vaá èé kilsĩ́ gè nvèè bá nè pá bẹẹ dúà ló é?

⁹ Kilsĩ́ ge nvèè bá nè pá bọọ gbò dúà ló.  Jìhóvà beè nèi kà lé nu dòòmà bá. “Aa tṍó dọ tṍó” à ólò naa kọ gbò nen á ié nèà deè ge dã́ lé kpẹ̀aí kọbé bà íé dùm. (Jèr. 44:4) Vaá neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè kọ́ nè Tímotì kọ á olòó nvèè bá nè dõòna gbò. Ló éé? Boo bée kọọ̀ be à náa vó, àé duulà a bá biina gé ló gbò e bà gé pãanée tṍ ló. (1 Tím. 4:16) È vulè pá bẹẹ dúà ló, vó à naa, è gbĩ́ì kọ bàá nyimá gbò kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí. Tṍó e tṍó ni téní, gbò bel nè láb Pauline beè gbóó nyaaná pá a tọ. Nyíée gé ẹ́ẹ kátogóí boo béè kọọ̀ a dóm nè ẹ̀ẹ̀ gé gbá fã̀ Jìhóvà. Pálaa ọ̀và dú gbò gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a, vaá Wayne gé sí tóm dì belí neǹ kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò.

10. Éé ní ea náa à dú bíi kọ é ié ĩ̀ìmà ẽ?

¹⁰ Ié ĩ̀ìmà. Tṍó e gbantṍ ló Bàrì, è ólò nyaaná bẹẹ dùm nè gbò nú e zigà ló, vaá àé láá tàvàlà ló pá bẹẹ dúà ló ge tú lé bá túúmái. Gã́bug tṍó, túá nu e bà ólò zẹ́ẹ́ mòn dú gè kọ née zọ nà va sẹlẹ gbò sẹ̀lẹ̀nù gbò bõ̀ònaló fã̀ nè ge tú lóó nvee mm̀ bìlà bẹbẹ̀l. Dààmà togó, nyíè sìgà pá bẹẹ dúà ló é láá bììlàí ló. (Máát. 10:35, 36) Sõò náa bọ́ló kọ é bugi togó kọọ̀ bà náa é láá nyaaá. Be è ooà aa ló gè nvèè bá nè va kọ bàá dã́tẽ́ ló gbò nu e zigà ló, àé gbóó belí kọ è béèlà va bel ló kọ bà náa bọ́ló gè ié dùm e bè náa tá. Jìhóvà náa néi tóm kọ é beelá bel ló dõòna gbò—a beè tú nakà tómí nè Jíízọ̀s. (Jọ́ọ̀n 5:22) Be è íe ĩ̀ìmà, tṍó e tṍó ni téní, àé beè láá tàn pá bẹẹ gbò dúà ló ge dã́ moǹ bel Bàrì.—Ẹ̀b ńkpó ea kọ́ọ̀: “ Tú Bẹẹ Website Siimá Tóm Mm̀ Ge Noòmà Nu Gbò Nen.”

11-13. Éé ní e bé e Alice beè zọ̀ a tẹ̀ nè a kà naaá nu naa nóòmài ẽ́?

¹¹ Dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló vaá ò tú kyèèlè naamá nu. (Pró. 15:2) Bugi togó boo nu dòòmà bá Alice. A beè nó nú ea kil ló Jìhóvà tṍó ea beè di kpã́á ketõ̀ò aa ló a tẹ̀ nè a kà, e bà náa ólò ziga ló Bàrì vaá bà ólò palàge tú lóó nvee mm̀ bìlà bẹbẹ̀l. A beè nyimá kọọ̀ à dú bíi gè vàlẹ̀ bá kọ́ nè va gbò lé-lé nú ea gé nóè. Alice beè kọọ̀ “Be ò élá dọ̀ọ̀mà tṍó e tṍó é téní, besĩ́ ò kálá kọ́ nèva kọ ò nyáànàè o fã̀ nè láb, àé palàge bọọ́vá ló vaá kyẽ́ va.” A beè emí kpá má a tẹ̀ nè a kà, ge dãamá ba bùlà nyòòmà gbò togó bel ea é léémá va ea di mm̀ Kpá Káí, dì belí vulà. (1 Kọ́r. 13:1-13) A beè õá a tẹ̀ nè a kà zaa gè kọ ba beè bumàè ẽ vaá ẹ̀b nú ea kilìèé ló, vaá à gbóó dõo nu má va. Tṍó ea sí be gé kãa a tẹ̀ nè a kà, a beè nvèè bá zọ̀ a kà sí gbò tóm ea di tọ. Dààmà togó, nyíè a tẹ̀ nè a kà náa beè ẹẹ tṍó ea kọ́ nú ea kil ló gbò nú ea ã́àa ziga ló.

¹² Tṍó e Alice beè di be ló a tẹ̀ nè a kà, náa beè òòà aa ló gè bugi Kpá Káí kọ̀láá dee. Alice beè kọọ̀: “Níí beè nvèè bá nè ńdáà kà kọ á dã́tẽ́ ló bé e Kpá Káí palàge bọọ́ ḿ ló naa.” Tṍóá, tẹ̀ Alice beè gbóó beeláfùl ge nó nú ea kil ló Kpá Káí kọbé à dã́è tẽ́ ló nú ea náa vaá a nvín à nyaaná a bùlà, nè ge gbĩ́ gbò lọ̀ ea di mm̀ Kpá Káí. Alice beè kọọ̀ “M beè nèe enè kpoò Kpá Káí vaá emí kpá bií ló.” Éé ní ea beè sìlà aa m-mé? Tãa vó e tẹ̀ Alice mon lọ̀ mm̀ Kpá Káí, gbò nú ea bugi beè gbóó palàge leemáe.

¹³ À dú bíi kọ é dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló vaá è tú kyèèlè loomá bel, kabèè à bĩ́íná kọ é ĩ̀ìmà tàvàlà dìtõ̀ò. (1 Kọ́r. 4:12b) Dì belí nu dòòmà bá, a beè dú bíi kọọ̀ Alice á ĩ̀ìmà kèbá nàà uú boo ea aa bá a kà. A beè kọọ̀: “Tṍó em diià múú lọ̀l, ńdáà kà beè kolím ‘pọ́lọ́ nvín.’” Éé ní e Alice beè naa ẽ́? “Tãa vó em ooà aa ló gè kọ́ nú ea kil ló nà bõ̀ònaló nèva, m̀ ólò tú fã̀ dẽe bààmà tẽ́ nèva kọ m beè beeláfùl ge dú enè Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà vaá ním gé nyááná nà béèlàfùl. M beè pììga boo gè naa kọọ̀ nà kà á àgala boo kọọ̀ m̀ vulèe e. E beè gbá kàlẹ̀  gĩ́i, vaá m beè gbóó bùl kà lé gyã́á nèe. Lọl tṍóá ààmà, ńdáà kà beè gbóó dààmà togó gè nyimá kọọ̀ Kpá Káí gé nyáánám naamá kà lé nen.”

14. Éé ní ea náa vaá néé íè ge sọ̀tọ́ deè kọ pá bẹẹ dúà ló á nyaaná bẹẹ béèlafùl ge fã̀ Jìhóvà ẹ?

¹⁴ Àé láá tú tṍó besĩ́ì pá bẹẹ dúà ló kálá palàge dã́tẽ́ ló nú ea náa vaá à dú bíi kọ é fã̀ Jìhóvà. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e Alice beè beeláfùl kọ àé dúè neǹ gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a tãa vó ea síè pọ̀b tọọ̀ kpá ea tẹ̀ nè a kà beè noo kọ á sì, a kà beè gbóó kpáá tò. Sõò Alice náa beè nyaaná a bùlà. Alice beè kọọ̀: “Be ò zigà nú e bà kọ́ ó naa e bè náa dú lé, bàé láá kpáá noo kọ ó naa dõòna kà gbò nu e náa dú lé. Sõò be ò túù gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló nè kyèèlè bààmà tẽ́ nè va kọ nóo gé náànìè, sìgà ọ̀và é láá gbàn ni tṍ ló.” Níà nú ea beè naaá ló Alice e. Kátogóí, a tẹ̀ nè a kà dú gbò gyà deèsĩ́ tóm kọ̀ kpẹ̀a, vaá a tẹ̀ à dú neǹ kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò.

15. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Máátìù 5:14-16 nè 1 Pítà 2:12, mósĩ́ deè ní e “lé tóm” e dõòna gbò sí é láá nvèè bá nè pá bẹẹ dúà ló é?

¹⁵ Jìhóvà ólò dùùlà gbò nen nvea ló tení dú ló “lé nu” e gbò e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò Kráìst gé náa. (Bugi Máátìù 5:14-16; 1 Pítà 2:12.) Be o dóm àbèè va níì Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà nì, é kọọ̀ a beè láá zọ̀ gbò e bà di mm̀ bọọ bõ̀ònatõ̀ò loá bel? Pauline e beè zẹ́ẹ́ kọ́ nú ea kilíé lóá, beè kolí pá vígà págbálà nè pábia domá ba be kọbé a dóm ea kọlà Wayne, nyímá va ló. Wayne beè gbóó kẽ̀èa boo bé e ene kà vígà págbálà beè nvèè bá neèe kọ á palàge dãè tẽ́ ló nú e náa beè dãè tẽ́ ló naa: “Náa beè sí ól tóm enè dee áá boo béè ge zọ̀m ẹ̀b  bọ́ọ̀l. Vaá nda beè bùlà togó kọọ̀, ‘À láá naa!’”

16. Éé ní ea náa vaá èé kọ́lí dúà ló siimá bẹẹ gbò nònù ẽ?

¹⁶ Ene kà lé sĩ́deè ge nvèèmà bá nè pá bẹẹ dúà ló dú gè kolí va kọ bàá zọ̀i sí bẹẹ gbò nònù. (1 Kọ́r. 14:24, 25) Túá kà nònù e Wayne beè sì beè dú gè sí kẽè—Sẹ̀lẹ̀nù Ge Kẽ̀èa Boo Ú Kráìst—boo béè kọ aẹ̀ beè tṍó e ba ni kub tóm vaá náa beè bọọ́ begè dẽe. A beè kọọ̀: “Ním beè palàge dã́tẽ́ ló tọ́ọ̀ kà lòbèl gbẹá kĩá, sõò nú ea palàge leemám ló dú gbò nen e ba beè di kĩé. Ba beè dù gé zààvà ḿ ló vaá palàge tú kpáí bá. M̀ḿ láá kọọ̀ ọ̀vàà lé gbò.” À íe ene kà dóm nè va e ba beè palàge ié lèèma ló Pauline, vaá nvèè bá nè a nvín gbẹá nònù nè tṍó e bà gé kọ́ kpẹ̀a. Vó à naa, tṍó e Wayne gbóó beeláfùl kọ àé kpáá palàge dãè tẽ́ ló ãa bõ̀ònaló e Pauline gé síí, a beè gbóó kọ́ nè dóm nakà vígà pábiaá kọọ̀ á noomàè ẽ Kpá Káí.

17. Éé ní e bè náa bọ́ló kọ é begẽ̀ bel bẹẹ bá boo é, sõò éé ní ea náa vaá néé íè ge bugi togó kọọ̀ pá bẹẹ dúà ló náa é láá nyaaá ẽ́?

¹⁷ È íè ból dẽesĩ́ kọọ̀ dénè pá bẹẹ dúà ló é beè zọ̀i fã̀ Jìhóvà. Náa kal ló béè vó, kọ̀láá bé e piigà ge nvèè bá nè pá bẹẹ dúà ló kọ bàá dú gbò e bàé fã Bàrì naa, be à sẹlẹ bà náa é tú kà kàí. Be à gá náa vaá à dì naa vó, náa bọ́ló kọ é bẽgẽ̀ bel bẹẹ bá boo béè ba béèlafùl. Kọ̀láá bé ea dì naa, née gé láá tú bá kpóó siimá tọ́ọ̀ nen kọ a ziga ló nú e beele zigà ló. Sõò, ó gá tú ńkem̀ bá ẹ̀bmà nú eo é láá naa mm̀ ge nvèè bá nè pá o dúà ló kọ bàá tú ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe fã̀àmà Jìhóvà. Tã̀àgã ló Bàrì má va. Tú kyèèlè loomá bel nè va. Ó gá òòà aa ló gè nvèè bá nè va! (Tóm 20:20) Dẹlẹ nyíé boo kọọ̀ Jìhóvà é tã́ànè dee bá o pììgà. Vaá beè pá o dúà ló bééláfùl ge gbàn ni tṍ ló, bàé duuà!