DÉNÈ bẹ̀ì zigà kọọ̀ Jìhóvà dì ea gé túlè pá a gbò vaá nè va gbò nú e bà íe bíi ló kọbé bà láá íe kà lé gbaa ló kìlmàé ló mm̀ “gbò dee e tṍó é gé tà.” (2 Tím. 3:1) Sõò à dú bíi kọọ̀ buù bẹ̀ì é gbàn tṍ ló Jìhóvà. Èé láá tú beélè dìtõ̀ò doolé ló dìtõ̀ò pá Ízràẹ̀l tṍó e ba beè di boo kpáà bàlà ólá. A beè olòó dú bíi kọ bàá labví láb tṍó e bà dã́ moǹ koò.

Jìhóvà beè kọ́ nè Mózìs kọ á tú ẹ́ẹ́ kpé dèmà bàà kà koò “ea é olòó uuli gè kolmá gbòa bõonè nè tṍó e bàé zaalà.” (Nóm. 10:2) Gbò vààla gyọ́ọá é uuli gbò koòa mm̀ kele-kele sĩ́deè ge kọọmá nè gbòa nú ea dú bíi kọ bàá naa. (Nóm. 10:3-8) Deè nieí, pá gbò níí Bàrì ólò ié tùle mm̀ kele-kele sĩ́deè. Mm̀ nakà togó belí, èé ló sọ́l boo taà kà kele-kele sĩ́deè e ólò ié tùle tenmá deè nieí, vaá doolé ló kól e ba beè olòó tú koò kolmáá. Táàa kà sĩ́deèí dú tṍó ea dú gè kolí gbò níí Bàrì nyòòmà pọ̀bkà bõ̀ònaló, tṍó e gbò kànen íe búma, nè tṍó ea dú gè nyaaná bá ló àbèè ge nè gbò ãa tùle mm̀ bõ̀ònatõ̀ò.

Tṍó e Jìhóvà beè gbĩ́ kọọ̀ “dénè bõ̀ònalóá” á bõoná deè báà nàànì ea di ló tọ kàn káíá, gbò vààla gyọ́ọá ólò uuli pálàa kà koòa. (Nóm. 10:3) Dénè tẽ́ gã e ba beè dõ̀òà ténì ketõ̀ò vaá dì beeá ló tọ kàn káíá, ólò dã́ moǹ koòa. Gbò e ba beè di ku ló tọ kàn káíá ólò gbẹá boo dù. À ólò bĩiná gã́bug tṍó nè sìà kpóó ló bá gbò e ba beè di kpã́á gè vàlẹ̀ bá iná. Kọbèè bà di kpã́á àbèè ku ló, Jìhóvà ólò gbĩ́ kọọ̀ dénè nen á dù gé bõoná vaá dã́ gbò bel ea é kọ́ nè va.

Deè nieí, née ólò bõoná mm̀ tọ kàn káí, sõò à íe kiẽ́e e ólò bõoná dì belí gbò níí Bàrì. Gbò níí bãàa mm̀ gbò pọ̀b kà bõ̀ònaló ea ólò sẹ̀ẹ̀a buù kà bálá sĩ́ nè dõòna kà gbò kele íb bõ̀ònaló, kiẽ́e e ólò sì gé ié gbò dùùlà bá deè tṍ nè tùle ea dì bíi. Gbẹá kele-kele ketõ̀ò beeá tení ló bàlà booí, gbò níí Jìhóvà ólò gbá dé kpéè ló tẽ̀ènè kà búma. Vóà naa, kọ̀láá gbò e bà gban tṍ ló kólí ólò dé kpéè ló vaá ié ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe. Sìgà gbò ólò aa kà kpã́á dù. Náa kal ló béè vó, nyíè kọ̀láá gbò e bà láá sì ólò ẹẹ ló bélè e bà íe lọl ló.

Vaá èé kọ́ vàẹ kilma ló gbò e bà di kpã́á aa ló kiẽ́e e bàé láá zọ̀ gbele gã́bug nen bõoná ẽ́? Nyíéi ẹ́ẹ kọ bà náa kòmpútà, ea náa kọọ̀ gbò e bà dì naa vóí á láá ié nágé bélè lọl ló áá kà nòònùí vaá à kpé vá ló belí kọ bà dinàè gé gbàà gã́bug gbò e bà bṍónáá. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e ba beè lẹ̀ẹ̀là enè nen lọl pọ̀b tọ nàà tóm kọ á gé kãa ene kà tọ nàà tóm ea di Benin, ba beè tõó Benin zogè gbò nú ea gé nááá tẹlẹ Arlit, Niger, ea dú ńkem̀ bon ea di Sahara Desert. Taà kà vígà págbálà, bàà kà vígà pábia, nè òb nè ọ̀ọ̀lẹ̀ nen e bà íe lèèmá  m beè sí kè bõ̀ònalóí. Náa kal ló béè kọọ̀ kiẽ́e e ba beè tõo ẹ̀b dú kà kpã́á, a beè belí kọọ̀ bà gbá zọ̀ gã́bug pá vígà e ba beè toolá 44,131 bõoná tẽ̀ènè ketõ̀ò. Ene kà vígà págbálà beè emí kọọ̀: “È palàge õái zaa lọl mm̀ bẹẹ nyíe ló nakà nu eo zógèìí. Níí kpáá palàge zogè kọọ̀ ò vulèi beele.”

Tṍó e gbò vààla gyọ́ọ uuli ene kà koòa, “áá kóló gbò togó boo tẽ́ gã, gbò e bà di togó gã́bug tõ̀ò gbò nená,” ní e bà ólò bõoná mm̀ tọ kàna ẽ. (Nóm. 10:4) Mózìs ólò gbóó noòmà vá nú váa nè va tùle. Níá ólò nvèè bá nè va kọ bàá láá ẹ̀b nú ea kuu tóm e bà né va mm̀ buù kà ba tẽ́ gã. Be à gá náa vaá olo beè dũùnà gbò e bà dú gbò togóí, é kọ olo nóo gáẹ̀ beè pììgà bé eo kpóó sim tùlà naa ge sì, naa ní eo é íe bélè lọl ló?

Deè nieí, gbò kànen e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò náa dú “gbò togó”; àbèè ge dú gbò e bàé bẹl boo gònò naanà ból e Bàrì beè nè va kọ bàá ẹ̀b nú ea kil ló. (1 Pít. 5:1-3) Sõò bà ólò pììgà bé e ba kpóó sim tùlà naa gè ẹ̀b nú ea kil ló naanà bólá. Vó ólò naa kọ bàá di kpènà ló tṍó e bà kólí va ló ãa búma e bàé nè va, dì belí Tọọ̀ Kpá Ea Dì Nè Gbò Kànen Nè Gbò Nvèè Bá Sìtóm. Gbẹá tọọ̀ kpáí, bà ólò noòmà gbò kànen bá e bàé ẹbmà nú ea kil ló bõ̀ònatõ̀ò. Níí ólò gbóó naa kọọ̀ dénè gbò e ba di bõ̀ònatõ̀ò á láá tõo bã kpàn Jìhóvà. Kọbè à gá náa ò gáà si tọ́ọ̀ kà tọọ̀ kpáí, òó láá ié bélè lọl ló gbò e ba beè sì.

Sìgà tṍó, gbò vààla gyọ́ọ e bà dú Ízràẹ̀l ólò uuli koòa sigi. Tṍó e bà uuli koòa naaá, Jìhóvà gbĩ́ kọọ̀ zivèkà bõ̀ònalóá á aa kĩé àà. (Nóm. 10:5, 6) Dénè nu beè olòó naaá boo kúu tṍó e bà gé aa kĩé àà, sõò à ólò bĩiná gã́bug tóm ge sì. Sìgà tṍó, náa ólò tàn sìgà pá Ízràẹ̀l ge nyaaná tõ̀ò. Ló éé?

Sìgà ọ̀và é láá ié bùlà kọọ̀ bà ã́àa nyaanàè tõ̀ò vaá tṍó e bà uuli koòa dú tṍó e bà náa beè ẹbmàè dẽe. “Sìgà tṍó, bù deeá é di lọl áá ló èlà tẹlẹ bòm dee.” Sìgà tṍó bù dee e bàé nyoone àà “ólò tõó bàà dee, enè ẽ́, àbèè à bọọ́ beg èl vó.” (Nóm. 9:21, 22) Kuù tóm ní e gbòí beè nyaaná tõ̀ò kil dõòna ketõ̀ò ẽ? Kpá Nómbà 33 togó kol béè nú ea é dú 40 ketõ̀ò e pá Ízràẹ̀l beè bõoná.

Sìgà tṍó, bà ólò láá mòn kiẽ́e e ù-úu dì ge tõo. Ge tõó kiẽ́e ea bélí vó gáẹ̀ beè láá dĩiné va ló gbẹá “boo kpáà bàlà ól ea géè siìmà va pọ̀a.” (Dìt. 1:19) Níí gáẹ̀ láá naa kọ á dú dò ẹ̀b nèà va ge bugi togó kọọ̀ be bà kilìè dõòna ketõ̀ò, àé láá dú pọ́lọ́ èl kiẽ́e e bà dièa.

Tṍó e gbòí ni bã́ boo kyẽè ge nyaaná tõ̀ò, à ólò tàvala ló sìgà tẽ́ gã gè elá dọ̀ọ̀mà tṍó ea é lée kọọ̀ baála á gbóó kyã̀à. Dénè nen ólò dã́ moǹ koòa, sõò níì dénè nen ní ea ólò láá aa tẽ̀ènè tṍóé nì. Moǹ koòa ólò kọ́ nè tẽ́ gã e ba beè bõoná deè báà nàànì, naamá pá gãà Júdà, Ísàkà, nè Zébùlọ̀n, kọ baala á zẹ́ẹ́ àà. (Nóm. 2:3-7; 10:5, 6) Tṍó e baala ni aà lọ̀l, gbò vààla gyọ́ọá ólò gbóó kpáá uuli koòa gè kọọmá nè dõòna kà taà kà tẽ́ gã ea bṍóná deè kpọ̀lọ̀-kpọ̀lọ̀ kọ baala á gbóó àà. Gbò vààla gyọ́ọá ólò kilsĩ́ gè uuli koòa dọ̀ọ̀mà tṍó e dénè gbòa é aà.

Be à sẹlẹ, sìgà nyààa ea bã́ mm̀ bõ̀ònatõ̀ò beè láá tãagẽ nagé olo. Sìgà nyààa ea gé bã́ mm̀ bõ̀ònatõ̀ò é láá m-má ní ló dẽe. Àbèè kọọ̀ sìgà nyààa e bà nvee kẽ náa léémá ni belí ní ea beè zẹ́ẹ́ dìa, vaá náa léémá ni kọ bà gáẹ̀ beè nyaaná. Kọ̀láá bé ea meà naa, o íè ĩ̀ìmà beè láá bã kèbá dò ẹ̀b vaá a beè tú ni tṍó bá gè láá nyaaá nyoone. Náa kal ló béè vó, be à gá náa è pììga boo gè nyoone nvéè gbò tùleí, Jìhóvà é tã́ànèi dee bá.

Mm̀ deè Mózìsa, Jìhóvà beè tulè gã́bug gãà gbò gbálà, gbò bia, nè gbò pá nvín tenmá boo kpáà bàlà ólá. Be ẹlẹ náa beè ẹ̀b nú ea kil va ló vaá lelé va dee bá, tọ́ọ̀ ọ̀và náa gáẹ̀ beè dùùà. Deè nieí, è ólò láá fã̀ Bàrì boo béè lèlè dee bá e Jìhóvà gé néi. Kàsĩ́, à dũumài nvea kpàn vaá agẹlẹ ló bẹẹ zìgà! Boo béè vó, naanii mè dénè bẹ̀ì é bééláfùl ge gbàn tṍ ló dì belí pá Ízràẹ̀l e ba beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo vaá kilsĩ́ gè gbàn tṍ ló kele-kele kól e bà tú koò kolmáá!