1-2. (a) Éé ní ea náa vaá Amagẹ́dọ̀n à dú lé kpẹ̀a kilma ló gbò nen ẽ́? (b) Mókà gbò bíb ní eé ló sọ́l boo mm̀ nakà kpò nònùí ẽ́?

É KỌỌ̀ o beè dã́ tṍó e gbò nen gé tú moǹ bel ea kọlà “Amagẹ́dọ̀n” loomá bel nyòòmà bé gím àbèè kyọ̀àsĩ́ ea íná dénè ketõ̀ò? Mm̀ sĩ́deè ea dú kele, nú e Kpá Káí kọ́ kilma ló Amagẹ́dọ̀n fáálá lé kpẹ̀a, ea é man ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe! (Kùùà 1:3) Bé Amagẹ́dọ̀n náa gé kyọsĩ́ gbò nen sõò àé duulà va! Mósĩ́ deè e?

² Kpá Káí baatẽ́ kọọ̀ bé Amagẹ́dọ̀n é duulà gbò nen tení dú ló gè nvèè kùbmà ló bẹbẹ̀l gbò nen. Nakà béí é duulà gbò nen tení dú ló ge kyọ̀sĩ́ gbò pọ́lọ́ lab dògò vaá dùùlà gbò lé lab dògò. Vaá àé duulà gbò nen tení dú ló ge kpènà boo kunukẽ̀í lọl bá kyọ̀à sĩ́. (Kùùà 11:18) Kọbé è láá palàge dã́tẽ́ ló gáí, naanii mè é ló sọ́l boo ténì kà bíbví: Éé ní ea dú Amagẹ́dọ̀n ẽ? Gbò éé ní ea é nááá vaá Amagẹ́dọ̀n gbóó dù e? Èé náa và vaá láá dũùnà gbò e bàé ful zelí bá Amagẹ́dọ̀n ẽ? Mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tṍó e Amagẹ́dọ̀n ni dũuà iná kà kulóí é?

3. (a) Éé ní e moǹ bel ea kọlà “Amagẹ́dọ̀n” tõó dọ̀ẹ? (b) Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Kùùà Nù 16:14, 16, éé ní ea náa vaá èé láá kọọ̀ Amagẹ́dọ̀n náa tõó dọ̀ enè ketõ̀ò ea di boo kunukẽ̀í ẽ́?

³ Bugi Kùùà Nù 16:14, 16. Moǹ bel ea kọlà “Amagẹ́dọ̀n” silà áá tẽ̀ènè tóm mm̀ Kpá Káí, vaá à dú moǹ bel Híbrù ea tõó dọ̀ “Gù Magédò.” (Kùùà 16:16; ekk.) Magédò beè dú pọ̀b bon ea beè di Ízràẹ̀l deè kéléá. (Jós. 17:11) Sõò Amagẹ́dọ̀n náa lóá bel nyòòmà enè ketõ̀ò ea di boo kunukẽ̀í. À lóá bel nyòòmà tṍó e “dénè gbò méné e a gé bẹl bàlà boo” é bṍóná vaá bé uú boo gbò níí Jìhóvà. (Kùùà 16:14) Kọ̀láá bé ea dì naa, mm̀ na kpò nònùí, èé tú nágé moǹ bel ea kọlà “Amagẹ́dọ̀n” loomá bel nyòòmà bé ea é béá áá bé e bàé bṍònè gé ló gbò méné e a gé bẹl bàlà  booí lọ̀la. Éé ní ea náa vaá è nyimá kọọ̀ Amagẹ́dọ̀n dú nú ea dọà bá ketõ̀ò ẽ? Túá kà, náa ié tọ́ọ̀ kà gù ea kọlà Magédò ea dì. Ní ea égè bàà kà, kiẽ́e Magédò beè dì dú kà ńkem naa ní e náa gé tá “dénè gbò méné e a gé bẹl bàlà boo” nè ba gbò bé nè nuù bé. Ní ea égè taà kà, bé Amagẹ́dọ̀n é daamà togó tṍó e “gbò méné e a gé bẹl bàlà boo” é náa uú boo gbò níí Bàrì, e bà di zivèkà bàlà booí.

4. Éé ní ea náa vaá Jìhóvà à tú Magédò loomá bel nyòòmà gbele dee deè nvéè bé ea é béá mm̀ bàlà booí é?

⁴ Éé ní ea náa vaá Jìhóvà à tú Magédò loomá bel nyòòmà gbele dee deè nvéè bé ea é béá mm̀ bàlà booí é? Magédò nè Kolo-Kolo Kẽè Jézrẹ̀ẹ̀l ea beè dìé kuló beè olòó bọ̀ọ̀gẹ̀ dú sĩ́ bé. Sìgà tṍó, Jìhóvà beè olòó nvèè bá nè pá a gbò naa ní e bàé bé gbò béá èlbá gbẹá kĩé. Dì belí nu dòòmà bá, “gbẹá kpàn gbò múú ea aa Magédò,” ní e Bàrì beè nvèè bá nè Béràk ea dú Neǹ Bèèlaà pá Ízràẹ̀l kọ á bé èlbá gbò bé pá Kénàn e ene kà neǹ togó gbò bé ea bée kọlà Sìzẹ́rà géè tulèe. Béràk nè Dẹ̀bórà ea dú pábia ea géè kọ́ bùlà Bàrìa beè õá Jìhóvà zaa ló gè nvèè bá neè va kọ bàá láá bé béá èlbá. Ba beè ọlí sọ́l kọọ̀: “Gbò gyã́à káála beè tõó gbàn deè káála bé . . . uú boo Sìzẹ́rà. Kòòla múú ea ọ́ví aa Kíshọ̀n gbálẹ̀ va ààmà.”—Jọ́j. 5:19-21.

5. Mókà pọ̀bkà kele ní ea di zẹ̀ẹ̀ bé Amagẹ́dọ̀n nè bé e Béràk beè bèa ẹ?

⁵ Béràk nè Dẹ̀bórà beè nvèè kùbmà ló ba sọ́l tení dú ló gbò moǹ bel ea kọ́ọ̀: “Naa kọọ̀ kyọ̀àsĩ́ á dọ boo dénè pá a gbò ób, e Jìhóvà, sõò naa kọọ̀ gbò e bà vulè ni á dì belí nàànì ea gé baa mm̀ a ka.” (Jọ́j. 5:31) Tṍó bé Amagẹ́dọ̀n, gbò ọ́b Bàrì é íe nagé kyọ̀à sĩ́, boo tṍó e gbò e bà vulè Bàrì é duuà. Sõò à íe enè kà kele ea di zẹ̀ẹ̀ pálàa kà béí. Tṍó bé Amagẹ́dọ̀n, gbò níí Bàrì náa é bé bé. Bà náa gé zẹ́ẹ́ faalá nuù bé! Ba “kói é dẹẹ̀a boo gè dĩine ló vaá dẹlẹ nyíé boo” Jìhóvà nè pá a gbò bé e bà di káála.—Àìz. 30:15; Kùùà 19:11-15.

6. Mósĩ́ deè ní e Jìhóvà é láá kyọ̀ọ̀mà sĩ́ pá a gbò ọ́b mm̀ bé Amagẹ́dọ̀n ẽ?

⁶ Mósĩ́ deè ní e Bàrì é kyọsĩ́ pá a gbò ọ́b mm̀ bé Amagẹ́dọ̀n ẽ? Àé láá tú kele-kele sĩ́deè naamá. Dì belí nu dòòmà bá, àé láá tú fùlà kunukẽ̀, báa-báa múú, nè éném dee kyọ̀ọ̀mà va sĩ́. (Jóòb 38:22, 23; Èzí. 38:19-22) Àé láá naa kọọ̀ pá a gbò ọ́b á beá ene. (2 Kró. 20:17, 22, 23) Vaá àé láá tú pá a gbò nyómá tóm fẹẹmá gbò pọ́lọ́ lab dògò. (Àìz. 37:36) Kọ̀láá sĩ́deè e Bàrì é náámá, àé íè ge bé èlbá. Dénè pá a gbò ọ́b é íe kyọ̀àsĩ́. Vaá dénè gbò lé lab dògò é duuà.—Pró. 3:25, 26.

7-8. (a) Dẹ̀ẹ̀a boo 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:1-6, mòkà agẹbá vèènù ní e gbò e bà gé bẹl bàlà boo é vee é? (b) Éé ní ea náa vaá níí é dú kà kyáá bel ea é man ú é?

⁷ Gbò nen é zẹ́ẹ́ vee kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá” be sĩ́ à kálá dọ̀ “deè e Dõò é dú.” (Bugi 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:1-6.) Mm̀ 1 Tẹ̀sàlónaikà 5:2, “deè e Dõò é dú” lóá bel nyòòmà “gbele kpóó ló tã̀àgà.” (Kùùà 7:14) Àé náà vaá è láá nyímá tṍó e gbele kpóó ló tã̀àgã̀í é daamà togó é? Kpá Káí kọ́ nèi kọọ̀ bàé beè tú agẹbá vèèmà nu. Nakà vèènuí é dú kpíi ea é zógè kọọ̀ gbele kpóó ló tã̀àgã̀ é gé dààmà togó.

⁸ Ba beè kọ́ gbẹẹ́ kẽ kọọ̀ gbò nen é kọ́ọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a fẹ́ẹ́gá.” Éé ní ea é náa kọọ̀ gbò e bà gé bẹl bàlà boo á kọ́ vó é? É kọọ̀ gbò tulè tọ Bàrì é gbááa vá ló? Be à sẹlẹ. È nyímà kọọ̀ bel e gbò e bà gé bẹl bàlà boo gé vee kọọ̀ “nu a dú lé vaá ló kẽ a  fẹ́ẹ́gá,” dú kyáá bel ea aa gã́ gbò zọ. Sõò nakà kyáá belí é palage dú gẹẹ-gẹẹ ló boo béè kọọ̀ àé náa kọ á tõó ló gbò nen kọọ̀ baa íèè fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló boo tṍó e gbele kpóó ló tã̀àgã̀ ea gáà naaá mm̀ nòòtẽ́ nómá gbò nen é gé naaá. Ẽei, níà tṍó e bù “ló kyọ̀à sĩ́ é gboó dọ̀vá boo é! À é bú ló kẽ belí zọ̀ nvín e a dọ́ boo pá bia e a di kè bá gbàà.” Vaá éé ní ea é nááá ló gbò gyóòlo Jìhóvà e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo é? Bé e deè Jìhóvà é bú ló bã kẽ naa é bọọ́ vá ló, sõò bà é dí mm̀ kùà dẽe ló.

9. Mósĩ́ deè ní e Jìhóvà é kyọọmà sĩ́ bàlà boò Sétàní ẽ́?

⁹ Jìhóvà náa gé kyọsĩ́ zivèkà bàlà boò Sétàn lọl tẽ̀ènè tṍó, dì belí bé ea beè naá mm̀ deè Nóàa. Tãa vó, a kyọ̀àsĩ́ é dú bàà m. Túá ketõ̀ò, àé zẹ́ẹ́ kyọ̀sĩ́ Gbele Bábilọ̀n, ea dú bõ̀ònaló kyáà fã̀. Tṍóá sõò, àé gbóó kyọ̀sĩ́ gbò e bà sígá e bà dṹùnà bàlà boò Sétàn, bií ló gbò kpóó bẹbẹ̀l, gbò bé, nè gbò ùlà ki e bà dṹùnàe mm̀ bé Amagẹ́dọ̀n. Naanii mè é tú ọ̀ẹ̀ dẽe bùgmà togó boo pálàa kà pọ̀bkà nú ea é nááí.

10. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Kùùà Nù 17:1, 6, nè 18:24, éé ní ea náa vaá Jìhóvà é kyọsĩ́ Gbele Bábilọ̀n ẽ?

¹⁰ “Bá e bà é kpọmá té ló gbele pá bia kyãa ólá.” (Bugi Kùùà Nù 17:1, 6; 18:24.) Gbele Bábilọ̀n a tú gã́bug fàà tẹlẹ boo béè Bàrì. A nóòmà gã́bug kyáá bel ea kil ló Bàrì. Dì belí pábia kyã̀à ól, bõ̀ònaló kyáá fã̀ náa bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nè Jìhóvà tení dú ló gè nvèè sãa kúm bẹbẹ̀l gbò nen. Bõ̀ònaló kyáá fã a bíìgè ló pá a gbò vaá tugá kpègè lọ̀l vá bá. Vaá a eelà gã́bug mii, bií ló miì gbò gyóòlo Bàrì. (Kùùà 19:2) Mósĩ́ deè ní e Jìhóvà é kyọsĩ́ Gbele Bábilòn ẽ?

11. Éé ní ea dú “nom kọ̀l e kpá lóe kúm mii” ẽ́, vaá mósĩ́ deè ní e Bàrì é túe kyọ̀ọ̀mà sĩ́ Gbele Bábilọ̀n ẽ?

¹¹ Jìhóvà é tú “òb kà koò” ea di togó “nom kọ̀l e kpá lóe kúm mii” kyọ̀ọ̀mà sĩ́ “gbele pá bia kyãa ól” á. Nóm kọ̀lá tõó dọ̀ United Nation. Òb kà koòa tõó dọ̀ kpóó bẹbẹ̀l ea gé nveè sãa kúm bõ̀ònaló United Nationí. Kà lèlà tṍó e Bàrì beè noo, gbò kpóó bẹbẹ̀lí é bé uú boo Gbele Bábilọ̀n.  Bàé “ṍá dénè nu lọ̀lie bá vaá kyã̀àmàe kóló kè tẽ́,” nè ge kọ́ a pọ́lọ́ tẹlẹ bàlà kẽ. (Kùùà 17:3, 16) Nakà gbala-gbala kyọ̀à sĩ́í—ea bélí nú ea nááá enè deeí—é palàge bọọ́ ló gbò e bà géè nvèèe sãa kúm. Boo béè kọọ̀ à géè olòó kààga mm̀ a nyíe kọọ̀: “Nda pá bia e m gé bẹl belí méné! Nda níì va tãa nì. Ní é bãaga tọ́ọ̀ dee!”—Kùùà 18:7, 8.

12. Éé ní e Jìhóvà náa gé sọtọ́ deè kọ gbò dó bàlà boo á naa ẽ́, vaá éé ní ea náa vaá náa gé sọ́va tọ́ deè e?

¹² Bàrì náa gé sọtọ́ deè kọọ̀ gbò dó bàlà boo á kyọ̀sĩ́ pá a gbò. Pá a gbò ólò ẽegã́ boo kọọ̀ a bée kólàẹ̀ vá ló, nè ge kọọ̀ ba beè gbanìè ló a log ea kọ́ bàá teelá aa mm̀ Gbele Bábilọ̀na. (Tóm 15:16, 17; Kùùà 18:4) Baa tú nágé àgẹbá siimá tóm mm̀ gè nvèè bá nè dõòna gbò kọ bàá teelá ààẹ́ m. Vóà naa, gbò gyóòlo Jìhóvà náa gé ‘zọ́ẹ dõ̀ònà a kpọ̀té.’ Sõò, ba zìgà é bã́ kèbá dọ̀ ẹ̀b.

13. (a) Gọ̀g níà mée ẽ́? (b) Dẹ̀ẹ̀a boo Èzíkiẹ̀l 38:2, 8, 9, éé ní ea é náa kọọ̀ Gọ̀g á naa uú boo gbò níí Bàrì e?

¹³ Nàà uú boo ea aa bá Gọ̀g. (Bugi Èzíkiẹ̀l 38:2, 8, 9.) Tṍó e Jìhóvà ni kyọsĩ́ bõ̀ònaló kyáá fã̀ lọ̀l, áá ene kà bõ̀ònaló fã̀ ní ea é gbóó sigá boo kunukẽ̀í ẽ́. Áá gbò gyóòlo Jìhóvà ní e bàé sígáẹ́. Níí é náa kọọ̀ súng á bã̀ Sétàn. Àé tú a súngí tẹlẹ bàlà kẽ tení dú ló gbò kyáá bel ea aa gã́ zọ—ea dú “nyómá e bè náa õoà”—tṍó ea é tú gbò dó bàlà boo beemá gbò gyóòlo Jìhóvà. (Kùùà 16:13, 14) Bõ̀ònaló gbò dóí ní ea dú “Gọ̀g ea di boo kunukẽ̀ Mégọ̀g” e. Tṍó e bõ̀ònaló gbò dóí é náa uú boo gbò níí Jìhóvà, bé gím Amagẹ́dọ̀n é gbóó dààà togó.—Kùùà 16:16.

14. Éé ní e Gọ̀g é beè gbóó nyimá ẽ́?

¹⁴ Gọ̀g é dẹlẹ nyíé boo a “kpóó gè beemá bé”—ea dú pá a gbò bé. (2 Kró. 32:8) Beéle é dẹlẹ nyíé boo Jìhóvà ea dú bẹẹ Bàrì—ea é náa kọ é tõó vá dẽe dú gbò ból. Ló éé? Boo béè kọọ̀ Gbele Bábilọ̀n beè ié kpóó, sõò gbò a ńbàlì náa beè láá dùùlàẹ lọl bá “nom kọ̀la” nè a “òb kà koò”! (Kùùà 17:16) Vó é náa kọ á tõó ló Gọ̀g belí kọ àé válí gè kyọ̀sĩ́ gbò níí Bàrì. Àé bééá tení ló gbò  níì Jìhóvà, “dì belí bù dee ea kọl bá boo kunukẽ̀í.” (Èzí. 38:16) Sõò Gọ̀g é beè gbóó nyimá kọọ̀ a dọ́ẹ̀ dã́à gyã̀ì. Dì belí Fẹ́rò gbẹá èèlè nyíè zẹ̀ẹ̀ Mii Miì Pèneá, àé gbóó nyimá kọọ̀ à géè beè Jìhóvà.—Ẹ́xọ. 14:1-4; Èzí. 38:3, 4, 18, 21-23.

15. Éé ní e Jíízọ̀s é náa tṍó bé Amagẹ́dọ̀n ẽ?

¹⁵ Kráìst nè pá a gbò bé e bà di káála é kpenà gbò níí Bàrì vaá kyọ̀sĩ́ Gọ̀g nè pá a gbò bé. (Kùùà 19:11, 14, 15) Sõò éé ní ea é nááá ló pọ̀bkà neǹ ọ́b Jìhóvà ea dú Sétàn, ea kpọ́ kyáá bel nè bõ̀ònaló gbò dó naa ní e bà bé uú boo gbò níí Bàrì mm̀ bé Amagẹ́dọ̀n ẽ? Jíízọ̀s é tã́áe bá bií ló pá a gbò zọ tẹlẹ kè tẽ́ bàlì, vaá àé dú gè iilá va gbẹẹ́ kiẽ́e mm̀ enè tõ̀ò gbáá.—Kùùà 20:1-3.

16. (a) Mósĩ́ deè ní eé láá zogè kọọ̀ ‘è nyímà ló Bàrì’ e? (b) Éé ní ea náa vaá gè kọọ̀ è nyímà ló Jìhóvà dú tã́áná dee bá nèài tṍó bé Amagẹ́dọ̀n ẽ?

¹⁶ Kọbèè è ã́àa bã mm̀ kà kàí àbèè kọ a dú kpã́á dee, kọbé è láá fùl zelí bá bé Amagẹ́dọ̀n, èé íè ge zogè kọọ̀ ‘è nyímàè ló Bàrì’ vaá “ziga ló Lé Kpẹa e a kil ló bẹẹ Dõò Jíìzọ̀s.” (2 Tẹ̀s. 1:7-9) Beele ‘nyímà ló Bàrì’ tṍó e nyímà ló gbò nú ea léémáe, gbò nú ea bẽ́émáe, nè gbò a kpãa. È zógè nàgé kọọ̀ è nyímàè ló Bàrì tṍó e vulèe nè ge gbànie tṍ ló vaá nè fã̀ áá ẹlẹ. (1 Jọ́ọ̀n 2:3-5; 5:3) Tṍó e zógè kọ è vulèè Bàrì, nèà deè eé íé dú kọọ̀ ‘Bàrì é nyímái ló,’ ea é náa kọ á dùùlai tṍó e Amagẹ́dọ̀n é dú! (1 Kór. 8:3) Mósĩ́ deè e? Boo béè kọọ̀ ge kọọ̀ “Bàrì nyímái ló” é láá tõó dọ̀ kọọ̀ Bàrì ténmài.

17. Éé ní ea tõó dọ̀ ge “ziga ló Lé Kpẹa e a kil ló bẹẹ Dõò Jíìzọ̀s” e?

¹⁷ “Lé Kpẹa e a kil ló bẹẹ Dõò Jíìzọ̀s” dú dénè gbò kà kà bel e Jíízọ̀s beè noòmà, e bugì mm̀ Moǹ Bel Bàrì. È gbaǹ tṍ ló lé kpẹ̀aá tṍó e túù siimá tóm mm̀ bẹẹ dùm. Níí bãàa mm̀ ge kilsĩ́ gè gbĩ́ Boǹ Méné Bàrì naamá túá kà, ge tõó boo gbò kpãà lé lab dògò Bàrì, nè ge olòó kọ́ nú ea kil ló Boǹ Méné Bàrì. (Máát. 6:33; 24:14) Èé íè ge  nvèè nàgé bá nè pá vígà Kráìst e ba beè tṍ nóo ból mm̀ ba sìtóm ea palàge dì bíií.—Máát. 25:31-40.

18. Mósĩ́ deè ní e pá vígà Kráìst e ba beè tṍ nóo ból é beè láá nvèè bá nè gbò e bà géè nvèè bá nè baala ẹ́?

¹⁸ Gbò gyóòlo Bàrì e ba beè tṍ nóo ból é beè nvèè bá nè “dõonà gbò naanà ból” e bà géè nvèè bá nè baalaá. (Jọ́ọ̀n 10:16) Mósĩ́ deè e? Besĩ́ bé Amagẹ́dọ̀n kálá dààmà togó, dénè gbò e bà dṹùnà 144,000 é kẽeà aa kemà ú kil káála gé dú gbò nvín Bàrì e bà di mm̀ nyómá e bà náa é ú ná. Tṍóá, bàé gbóó dũùnà gbò bé Bàrì ea di káála e bàé kyọsĩ́ Gọ̀g váa kpènà “gbele gã́ bug nen” e bà dú gbò níí Bàrì. (Kùùà 2:26, 27; 7:9, 10) Nyíè gbele gã́bug nená é ẹ́ẹ kọ ba beè nveènìè bá neè gbò gyóòlo Jìhóvà e ba beè tṍ nóo ból tṍó e ba beè di boo kunukẽ̀í!

19-20. Kèbá kọ̀láá íb tã̀àgã̀ e di bá, mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo tṍó e Amagẹ́dọ̀n ni dũuà iná kulóí é?

¹⁹ Mm̀ gbò dee deè nvéè dee ea tàvàlàí, gã́bug gbò gyóòlo Jìhóvà gé téní bá tã̀àgã̀. Sõò, èé láá ĩ̀ìmà mm̀ zààvà. (Jém̀z 1:2-4) Ene kà nú ea é palàge nvèè bá nèi dú gè olòó tã̀àgã ló Bàrì. (Lúùk 21:36) Níì áá gè tãàgã ló Bàrì ní eé náa ẽ́ nì, sõò èé nó Moǹ Bel Bàrì kọ̀láá dee vaá bugi togó boo, bíi ló gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea kil ló nú ea é beè gé naaá. (Ps. 77:12) Be è náà gbò nuí, vaá palàge pììgà ge kọ́ kpẹ̀a, àé náa kọọ̀ bẹẹ zìgà nè ból dẽesĩ́ á agaló!

²⁰ Zẹ́ẹ́ bugi togó boo bé ea é ẹ́ẹ̀lẹ̀ ni nyíe naa tṍó e Gbele Bábilọ̀n náa gé di nà vaá bé Amagẹ́dọ̀n a téní tà! Bọọ èlmà tõ̀ò, ẹ̀b bé ea é dú kà nuù ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe naa tṍó e kọ̀láá nen é nveè ka ló béè Bàrì nè a bẹbẹ̀l! (Èzí. 38:23) Ẽei, Amagẹ́dọ̀n dú lé kpẹ̀a nèà gbò e bà nyímá ló Bàrì, gbò e bà gbantṍ ló a Sã́áná, vaá ĩ̀ìmà tẹlẹ ke kùbmà.—Máát. 24:13.