38 TOGÓ BEL GE NÒ
“Dui, . . . mè Nda É Naa Kọ Ó Iei Bò Séi”
“Dénè boolo e tóm ni mmái vaá tò a komíi men! Dui mè nda é naa kọ ó iei bò séi.”—MÁÁT. 11:28.
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 17 “M̀ Gbĩ́ì Ge Naa”
GE TENÍ BOO *
1. Dì belí bé ea ẽ́á mm̀ kpá Máátìù 11:28-30 naa, mókà zìgànù ní e Jíízọ̀s beè zìgàẹ?
JÍÍZỌ̀S beè zìgà gbele lé nu nè dénè gbò e bà géè pãanée tṍ ló. A beè kọọ̀: “Dui mè nda é naa kọ ó iei bò séi.” (Bugi Máátìù 11:28-30.) Níí náa beè dú kóló mm̀ zìgànù. Dì belí nu dòòmà bá, bugi togó boo nú ea beè naa nè ńnváá e kà agẹbá zọ̀ kpá ló beè dìé lóá.
2. Éé ní e Jíízọ̀s beè naa nè ene kà pábia e kpá lóe beè zọ̀ẹ?
2 Pá biaá beè palàge ié bíi ló nvèè bá. A beè sí ló gã́bug gbò dóm biè, vaá ẹ̀b dẽesĩ́ kọ àé íèè bóa. A beè tú 12 gbáá mònmà tã̀àgã̀, sõò tọ́ọ̀ nen náa beè láá nvèè bá nèe. Pá biaá náa beè di õ̀òa dẹ̀ẹ̀a boo Log e Jìhóvà beè nè tenmá bá Mózìsa. (Lìv. 15:25) A beè gbóó dã́ kọọ̀ Jíízọ̀s gé bó gbò zọ̀ ló, boo béè vó à gbóó àà gé gbĩ́e. Tṍó ea moníe, a beè gbóó daa bá ló gbṍó gã́ a kọ̀là ló, vaá tẽ̀ènè tṍóá à gbóó boá! Sõò níì áá gè bóe ní e Jíízọ̀s beè naa ẽ́ nì—boo béè bá ea sẹẹmàe, nyíée beè ẹẹ kọ à vulèèe vaá nveenìèe ka ló. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó ea gé zọ́ẹ loá bel, a beè zogè kọ à vulèèe vaá tú moǹ bel ea zógè kọ a nveenìèe ka ló kolmáe kọọ̀ “nà nvín pá bia.” Mm̀ kà kà, lóó pábiaí beè palàge dĩ̀ìnà vaá kpáá ié kói!—Lúùk 8:43-48.
3. Mókà gbò bíb ní eé áálá ẹ́?
3 Nvèè kpíi ló kọọ̀ pábiaá ní ea beè sí ló Jíízọ̀s e. Níà bé ea dì nàgé naá deè nieí é—èé íè ge beeláfùl ge ‘dú’ ló Jíízọ̀s. Deè nieí, Jíízọ̀s náa ólò bó gbò zọ̀ ló e bà ‘dúé’ ló tení dú ló tóm dũ̀ùnè. Sõò à kólí nái gé kọọ̀: “Dui mè nda é naa kọ ó iei bò séi.” Mm̀ nakà kpò nònùí, èé áálá vòò kà bíb ea kọ́ọ̀: Éé ní ea bọ́ló kọ é naa kọbé è láá ‘dú’ ló Jíízọ̀s e? Éé ní ea tõó dọ̀ ge bẹ̀ẹ̀là a tóm ẽ́? Éé ní eé láá nó lọl ló Jíízọ̀s e? Éé ní ea náa vaá tóm ea beè nèi kọ é sì à nèi bõ̀ séi é? Mósĩ́ deè ní eé láá kilsĩ́ gè ié bõ̀ séi tṍó e gé bẹẹlà tóm Jíízọ̀se?
“DUI”
4-5. Mókà sìgà sĩ́deè ní eé láá ‘dú’ ló Jíízọ̀s e?
4 Enè sĩ́deè eé láá ‘dú’ ló Jíízọ̀s dú gè pììga boo gè nó gbò nú e Jíízọ̀s beè kọ̀ vaá naa. (Lúùk 1:1-4) Tọ́ọ̀ nen náa é láá naa níí nèi—à dú tóm ea dì nèi gè nó gbò nú e Kpá Káí kọ́ kilma ló Jíízọ̀s. Èé ‘dú’ nágé ló Jíízọ̀s tení dú ló gè beeláfùl ge dììa múú vaá nyoonée nvée.
5 Dõòna sĩ́deè ge ‘dú’ ló Jíízọ̀s dú gè sí ló gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò be è íè bíi ló nvèè bá. Jíízọ̀s ólò ẹ̀b nú ea kil ló pá a gbò naanà ból tení dú ló “dõ̀ò nu e a nè gbò nen.” (Ẹ́fẹ. 4:7, 8, 11; Jọ́ọ̀n 21:16; 1 Pít. 5:1-3) Èé íè ge bĩiná nvèè bá lọ̀l vá bá. Néé láá ẹ̀bmà dẽe kọọ̀ gbò kànen é nyímá nú ea dìí bùlà vaá nyimá nú e íè bíi ló. Zẹ́ẹ́ bugi togó boo nú e ene kà vígà págbálà ea bée kọlà Julian beè kọ̀, à kọ́ọ̀: “Nda beè aa ló gè sí tóm Bẹ́tẹẹ̀l boo béè zọ̀ kpá ló, vaá ene kà nà kóò beè kọ ḿ kọ́ nè gbò kànen kọ bàá kãá ló gè sièm kpóó ló. Túá ból, à beè tõó ḿ ló kọ ní beè ié bíi ló kọ bàá kãá m. Sõò tṍó e tṍó téní, m beè gbóó kọ bàá nvèè bá nèm, vaá a beè palàge nvèè bá nèm ge kọọ̀ bà kãá m.” Gbò kànen e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo, dì belí pálaa nen e ba beè kãa Julian ã, é láá nvèè bá nèi kọ é nyimá “bùlà Dõò,” naamá gè dã́tẽ́ ló vaá è nó gè bugi togó belíe nè ge nó a láb. (1 Kọ́r. 2:16; 1 Pít. 2:21) Tṍó e bà nveè bá nèi naa vó, à dú ene kà lé dõ̀ònù e bàé láá nèi ea tõo lọ̀l vaá à lee.
“DALAI NÀ TÓM BẸẸLAI”
6. Éé ní e Jíízọ̀s géè kọ̀ẹ tṍó ea kọ́ọ̀: “Dalai nà tóm bẹẹlai” é?
6 Tṍó e Jíízọ̀s beè kọọ̀: “Dalai nà tóm bẹẹlai,” àé láá dú gè kọ à géè kọọ̀ “Tõoníí kèbá nà lẹ̀ẹ̀là bel.” Àé láá tõó nágé dọ̀ kọ à géè kọọ̀, “Zọ̀ sí tómí, naanii mè é gbá sí tóm nè Jìhóvà.” Kọ̀láá bé ea dì naa, palàa kà tã́á belí zógè kọ èé sí tóm.
7. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Máátìù 28:18-20, mókà tóm ní e ba beè nèi kọ é sìe, vaá èé láá àgala boo éé?
7 È zigà ge dú ló Jíízọ̀s tṍó e béèlàfùl ge kìn lóó nèe vaá dììa múú. Nakà nèà deèí dì nè kọ̀láá nen—Jíízọ̀s náa é kin tọ́ọ̀ nen ea gbĩ́ gè fã̀ Bàrì mm̀ sĩ́deè e ẹlẹ ténmá. (Jọ́ọ̀n 6:37, 38) Dénè gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst íe nèà deè ge sí tóm e Jìhóvà beè kọ Jíízọ̀s á sìa. Èé láá àgala boo kọọ̀ Jíízọ̀s é díí ló lee mm̀ ge nvèè bá nèi kọ é sí tómí.—Bugi Máátìù 28:18-20.
‘NOI BÉ EM GBỌ́Ọ̀LẸ̀ LÓ NAA’
Naa kọọ̀ dõòna gbò á ié bõ̀ séi belí bé e jíízọ̀s beè naaá (Ẹ̀b 8-11 kpò) *
8-9. Éé ní ea náa vaá a beè leemá gbò e bà kilmà kpá ló kẽ ge bã ló Jíízọ̀se, vaá mókà gbó bíb ní ea bọ́ló kọ é bĩià bẹẹ báẹ́?
8 Gbò e bà kilmà kpá ló kẽ beè dú ló Jíízọ̀s. (Máát. 19:13, 14; Lúùk 7:37, 38) Ló éé? Zẹ́ẹ́ bugi togó boo kele ea di zẹ̀ẹ̀ Jíízọ̀s nè pá Fárìsíì. Gbò tùle bõ̀ònaló fã̀ náa beè vùlè gbò nen vaá dú gbò dàlà kpá ló boo. (Máát. 12:14) Jíízọ̀s beè dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló vaá kìlmà kpá ló kẽ. Pá Fárìsíì beè dú gbò dàlà kpá ló boo vaá gbĩ́ kọ gbò nen á nveenìè va ka ló. Jíízọ̀s beè kọ náa dú lé kọ é dàlà kpá ló boo, a beè noòmà pá a gbò nyòòne nvée kọ bàá kìlmà kpá ló kẽ vaá sí tóm nè dõòna gbò. (Máát. 23:2, 6-11) Pá Fárìsíì ólò ká síìà pọ̀ nè kéné ló gbẹẹ́ mm̀ gbò nen. (Jọ́ọ̀n 9:13, 22) Jíízọ̀s beè naa kọọ̀ gbò nen á ié bõ̀ séi tení dú ló gè tú vulè faamá va nè ge dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló kìlmà vá ló.
9 É kọọ̀ olo beè nó gbò nuí lọl bá Jíízọ̀s? Bĩià o bá kọọ̀: ‘É kọ bà nyímá ló dì belí neǹ gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló nè neǹ kìlmà kpá ló kẽ? É kọọ̀ m̀ ólò sí tóm ea kil kẽ boo béè ge nvèè bá nè dõòna gbò? É kọọ̀ m̀ ólò tú gé lé bá sẹ̀ẹ̀mà dõòna gbò?’
10. Dìtõ̀ò beè mèà naa vàẹ ló gbò e bà géè zọ̀ Jíízọ̀s siá tómé?
10 Jíízọ̀s beè naa kọọ̀ gbò e bà géè zọ̀ẹ siá tóm á ié bõ̀ séi, vaá ẹlẹ beè dé kpéè ló gè olòó noòmà va nu. (Lúùk 10:1, 19-21) A beè siè kpóó ló pá a gbò nyòòne nvée kọ bàá bĩiná bíb, vaá a beè gbĩ́ gè dã́ ba bùlà. (Máát. 16:13-16) Dì belí té e bà gé bumá vaá tṍ múú kúm, gbò nyòòne nvéè Jíízọ̀s beè palàge tẹ̀g. Ba beè palàge pãane tṍ ló nú e Jíízọ̀s géè noòmà va, vaá mumí ból súú tení dú ló gè sí lé tóm.
Naa kọọ̀ dõòna gbò á láá dú o kóò vaá láá bã̀ ní ló
Tú agẹbá nè bẹ̀à sã́ bùlà kọọmá kpẹ̀a
Kìlmà kpá ló kẽ vaá ò sí tóm agẹlẹ bá *
11. Mókà gbò bíb ní ea bọ́ló kọ é bĩià bẹẹ bá ẹ́?
11 É kọọ̀ ò íè tóm gè lẹ̀ẹ̀là bel ló dõòna gbò? Beè vó, bĩià o bá kọọ̀: ‘Móbá ní em ólò sẹ̀ẹ̀mà gbò e bà dìḿ ló gbẹá boo tóm àbèè gbẹá be é? É kọ m̀ ólò naa kọọ̀ lóó va á dĩ̀ìnà? É kọ m̀ ólò siè kpóó ló dõòna gbò kọ bàá bĩiná bíb? Vaá m̀ ólò dì gé kpènà ló gè dã́ ba bùlà?’ Á gá leemái tọ́ọ̀ dee gè belí pá Fárìsíì, e bà ólò gbẹ́ gbò e bà bĩ́íná bíb vaá biìgè ló gbò e bà kọ́ nú ea téní kele ló ḿ baala.—Máàk 3:1-6; Jọ́ọ̀n 9:29-34.
“KỌ BÉ Ò LÁÁ IEI BÒ SÉI”
12-14. Mókà sìgà gbò bug ní ea náa vaá tóm e Jíízọ̀s beè nèi à dú ní ea é náa kọ é ié bṍ séi é?
12 Éé ní ea náa vaá gè sí tóm e Jíízọ̀s beè nèi é náa kọ é ié bõ̀ séi é? À íé gã́bug nú ea náa, sõò èé ló bel boo pọ́ì ńkem ea di zẹ̀ẹ̀.
13 È íè gbò tùle e bà dú lé lọ̀l vaá à lee. Jìhóvà ea dú bẹẹ Neǹ Tùle Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee, náa dú neǹ gboo-gboo ló e nú e pá a gyóòlo naa náa ólò bã̀é dẽe. Ẹlẹ ólò zààva ló tóm e gé sí. (Híb. 6:10) Vaá à néi kpóó gè siimá tóm ea beè nèi. (2 Kọ́r. 4:7; Gàl. 6:5) Jíízọ̀s ea dú bẹẹ Méné néi kà lé nu dòòmà bá ea kil ló bá eé sẹẹmà dõòna gbò. (Jọ́ọ̀n 13:15) Vaá gbò kànen e bà gé ẹb nú ea kilíí ló ólò pììga boo gè nó Jíízọ̀s, ea dú “Gbele Nen Kù Dẽe Ló Naanà Ból.” (Híb. 13:20; 1 Pít. 5:2) Bà ólò pììga boo gè dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló, nè ge sièi kpóó ló tṍó e bà gé túlèi vaá kpènài.
14 È íè kà lé gbò kóò ea tõo lọ̀l vaá à lee. Tọ́ọ̀ kà dõòna gbò náa íe gbò lé kóò e bà vulà vaá gbá siá lé tóm belí beele. Zẹ́ẹ́ bugi togó kọọ̀: È gé zọ pá vígà págbálà nè pábia e bà ólò labví lé láb siá tóm, sõò bà náa ólò ẹ̀b kọ bà dúè lé èl dõòna gbò. Bà íe gã́bug tál sõò bà náa ólò gaavá, vaá bà ólò ẹ̀b dõòna gbò dala boo èlmà baálà lóó. Bà náa ẹbvíi belí pọ́ì gbò e gé zọ́va siá tóm, sõò bà ẹbvíi belí gbò kóò. Vaá bà palàge vùlèi naa ní e bà di kpènà ló gè úí boo!
15. Tóm e gé síí bọ́ló kọ á tọáí ló naa vàẹ?
15 È íè tóm ge sì ea dú lé lọ̀l vaá à lee. È ólò noòmà gbò nen kà kà bel ea kil ló Jìhóvà vaá tú gbò kyáá bel ea aa gã́ Pọ́lọ́ Nyómá ẹẹ́ dẹ̀i. (Jọ́ọ̀n 8:44) Sétàn ólò kpọ́ kyáá bel nè gbò nen naa ní ea ólò tõó vá ló kọ bà náa íè nàè ból dẽesĩ́. Dì belí nu dòòmà bá, à gbĩ́ kọ é zìgà kọọ̀ Jìhóvà náa vulèi nè ge kọ náa é ia ló bẹẹ pọ́lọ́. Níì kà agẹbá kyáá bel ea tãagẽ bùlà gbò nen! Tṍó e ‘dúù’ ló Kráìst, Bàrì ólò ia ló bẹẹ náàkyọ̀. Kà kà bel ea dì dú kọọ̀ Jìhóvà palàge vùlèi. (Róm̀ 8:32, 38, 39) À dú kà nuù ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe ge nvèè bá nè dõòna gbò kọ bàá dẹ̀ẹ̀a boo Jìhóvà nè ge mòn tṍó e bà gé nyááná bá ló ba sĩ́deè tõò dùm!
KILSĨ́ GÈ IÉ BÕ̀ SÉI MM̀ TÓM E JÍÍZỌ̀S BEÈ NÈI
16. Mósĩ́ deè ní e tóm e Jíízọ̀s néi kọ é sì dú kele ló dõòna kà gbò tóm e íèe e?
16 Tóm e Jíízọ̀s néi kọ é sì dú kele ló dõòna kà gbò tóm e íè. Dì belí nu dòòmà bá, tṍó e ni sí tóm bèkéè lọl buù dee, níì áá gè kọ lóói ólò ọọ nì, sõò nyíéi ólò bììlà bií nàgé. Boo dõòna bá, tṍó e ni sí tóm nè Jìhóvà nè Jíízọ̀s lọ̀l, lóói ólò palàge dĩ̀ìnà. Lóói é láá ọọ tṍó e ni aa ól tóm iná tọ̀ ló èlà, vaá gbóó pììga boo gè vàlẹ̀ bá kpoogá dee ló gè sí nònù. Vaá tṍó e ba ni zaalà nònù, lóói ólò dĩ̀ìnà vaá nyíéi ẹ́ẹ tṍó e gé ooà kil be . Níà bé ea dì nàgé naá tṍó e piìga boo gè kọ́ kpẹ̀a vaá nó Kpá Káí boo bẹẹ lóó é—vaá kpẽ́ e íè lọl ló ólò bọọ èl kói e beè siimá!
17. Éé ní ea náa vaá à bọ́ló kọ é dã́tẽ́ ló bẹẹ dìtõ̀ò nè ge ié ọ̀ẹ̀ dẽe ẽ́?
17 Èé íè ge dã́tẽ́ ló kọọ̀—bẹẹ kói náa kunà. Boo béè vó, èé íè ge ọẹ̀ dẽe ló nú eé náa. Dì belí nu dòòmà bá, èé láá pee dénè bẹẹ kói mm̀ ge gbó gyọ́. Nvèè kpíí ló bel e Jíízọ̀s beè kọ́ nè neǹ méné ea beè bĩináe kọọ̀: “Éé ní e m íe ge naa kọ bé m íe dùm e bè náa tá é?” Gbálàa géè sẹlẹ dénè nú e Logá kọ́. Àé láá dú kọọ̀ aẹ̀ bèè lé nen boo béè kọọ̀ kpá Máàk pálàge baatẽ́ kọọ̀ Jíízọ̀s ẹvíe “lọl mm vulà dẽe ló.” À íe nú e Jíízọ̀s beè kọọ̀ neǹ ménéá á naa. A beè kọọ̀: “Àà gé oo dénè nu e o íe vaá ò dõò kpègè e a dú ló nè gbò tãa.” A beè tàn gbálàa gè nyoone nvéè Jíízọ̀s, sõò náa beè láá aa ló ‘dénè nu ea íe.’ (Máàk 10:17-22) Nú ea silà aa ló dú gè kọọ̀, a beè kĩi gè sí tóm e Jíízọ̀s née vaá dú gyóòlo “nè gyọ́.” (Máát. 6:24) Be olo beè dú gbálàa, o gáè naa vàẹ?
18. Éé ní ea bọ́ló kọ é naa aa tṍó dọ tṍó ẽ́, vaá éé ní ea náa vaá à dú bíi kọ é naa vó é?
18 À dú lé kọ é olòó bugi togó boo gbò nú e sẹẹ̀a sĩ́ . Ló éé? Kọbé è nyímá kọbèè è gé tú bẹẹ kói siimá tóm leevè. Bugi togó boo nú e ene kà nvín ãa gbálà ea bée kọlà Máàk beè kọ̀, à kọ́ọ̀: “Mm̀ gã́bug gbáá, m beè dòòmà kọọ̀ m̀ gé tõó dùm ea válí bá. M beè dú neǹ gyà deèsĩ́ tóm, sõò m̀ géè bọ̀ọ̀gẹ̀ bugi togó boo nú ea kil ló kpègè nè ge naa kọọ̀ dùm á leeḿ ló. M beè gbĩ́ gè dã́tẽ́ ló nú ea náa vaá dùm à tàvàlà ḿ ló. M beè gbóó mòn kọọ̀ m̀ géè tú nà lee ló gyààma sĩ́ ló níí Jìhóvà.” Máàk beè nyaaná bá ló a bug nè láb kọbé à láá kpáá palàge sí tóm nè Jìhóvà. Máàk beè kpáá kọọ̀: “Sìgà tṍó m̀ ólò bọ̀ọ̀gẹ̀ bùlà nú ea kil ló kpègè, sõò tení dú ló nvèè bá nè sìà kpóó ló ea aa bá Jìhóvà nè Jíízọ̀s, m láá bé èlbá nà ànà-ànà.”
19. Éé ní ea náa vaá ge ẹ̀b nu boo bá ea bọ́ló à palàge dú bíi é?
19 Èé kilsĩ́ gè ié bõ̀ séi mm̀ sìtóm e Jíízọ̀s beè nvèèí báí, be à gá náa vaá è naa táàa kà nu. Túá kà, ẹ̀b nu boo bá ea bọ́ló. Tóm Jìhóvà ní e gé síé, boo béè vó, èé íè ge síe bé e Jìhóvà gbĩ́ naa. Beeleè gbò tóm, vaá Jìhóvà à dú Tẹ̀ Tóm. (Lúùk 17:10) Be è sí a tóm belí bé ea tan beele naa, àé tavàlàí ló. Kọbèè láo ea palàge ié kói é láá nvèà kom ló a bá be à agẹlẹ togó vaá olòó kyã̀à kil deè kiẽ́e ea tẹ̀ tọ náa gbĩ́. Sõò be è sí tómí bé e Jìhóvà kọ́ é sí naa, èé bé èlbá gbò ànà-ànà e bè née beè ẹ̀bmà dẽe kọ èé láá bé èlbá. Kẽ̀èa boo kọọ̀ tọ́ọ̀ nu náa é láá kpega deè kọọ̀ bùlà Jìhóvà á gá naaá!—Róm̀ 8:31; 1 Jọ́ọ̀n 4:4.
20. Mókà bùlà ní ea bọ́ló kọ é siimá tóm e Jíízọ̀s beè nèi ẽ́?
20 Ní ea égè bàà kà, tú lé bùlà siimá. È gbĩ́ gè nvèè ka ló bẹẹ Tẹ̀ ea vulèi, ea bée kọlà Jìhóvà. Gbò e ba beè di mm̀ túá gbò gbááá e ba beè nyoone nvéè Jíízọ̀s boo béè ba tàn kùlù-kúlù beè òòà ààẹ́ nvée tṍó e tṍó téní. (Jọ́ọ̀n 6:25-27, 51, 60, 66; Fíl. 3:18, 19) Boo dõòna bá, kọ̀láá gbò e ba beè fã̀ Bàrì boo béè vulè e bà íe kìlmàé ló nè dõòna gbò beè sí tómá dénè dee mm̀ ba dùm boo kunukẽ̀í, vaá ẹ̀bmà dẽe gè zọ̀ Kráìst bẹl mm̀ káála. Dì belí baala, èé kilsĩ́ gè tú ẹ́ẹ́-ẹẹ̀ nyíe siimá tóm e Jíízọ̀s beè nèi be è túù lé bùlà siimá.
21. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Máátìù 6:31-33, éé ní eé láá ẹ̀bmà dẽe kọ Jìhóvà é náa nèi ẽ́?
21 Ní ea égè taà kà, ẹ̀bmà dẽe lèlà nu. E beè beeláfùl ge si agẹ tóm nè ge tú lóó vaamá gyọ́ọ. Jíízọ̀s beè kọ bàé bíìgèi ló. Sõò èé láá ẹ̀bmà dẽe kọọ̀ Jìhóvà é néi kói ea é náa kọ é ĩ̀ìmà. Bé e ĩimà naa, níà bé eé aga ló naa ẽ́. (Jém̀z 1:2-4) Èé láá ẹ̀bmà nàgé dẽe kọọ̀ Jìhóvà é néi nú e íè bíi ló, kọọ̀ Jíízọ̀s é kúi dẽe ló, nè ge kọ pá bẹẹ vígà págbálà nè pábia é síèi kpóó ló. (Bugi Máátìù 6:31-33; Jọ́ọ̀n 10:14; 1 Tẹ̀s. 5:11) È íè dénè nú ea dì bíi kọbé è láá ĩ̀ìmà ànà-ànà e kpeè sĩ́ ló.
22. Éé ní e nyíéi é láá ẹẹ ló é?
22 Pábia e Jíízọ̀s beè bòa beè ié bõ̀ séi kà lèlà deé e Jíízọ̀s beè bóe á. Sõò à gáẹ̀ beè íe bõ̀ séi ea dì dọ̀ dè-dè be a beè kilsĩ́ gè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo vaá nyoone nvéè Jíízọ̀s. Olo bulà kọọ̀ pábiaá beè naa vàẹ? Zẹ́ẹ́ dòòmà dẽe ló íb kpẽ́ e pábiaá gáẹ̀ beè ié be a beè sí tóm e Jíízọ̀s née—à gáẹ̀ beè zọ Jíízọ̀s bẹ̀l gbẹá káála! Náa gáẹ̀ beè ọgá ló kọ̀láá nu ea beè pee boo béè ge nyoone nvéè Kráìst. Kọbèè è ẹbmà dẽe gè kil káála àbèè ge tõó boo kunukẽ̀í—nyíéi é palàge ẹẹ kọ è náà nú e Jíízọ̀s beè kọ è naa, ea kọ́ọ̀: “Dui!”
SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 13 Nó Nu Dòòmà Bá Kráìst
^ par. 5 Jíízọ̀s kólíi kọ é duè ló ẹlẹ. Éé ní eé náa kọbé è láá dúé ló é? Nakà kpò nònùí é áálá nakà bíbvá, vaá àé kẽeí nyíe bé eé láá ié bõ̀ séi mm̀ ge zọ̀ Kráìst siá tóm naa
