Pẹẹ nyoone togó bel ea di m

Pẹẹ nyoone a gbò togó bel

37 TOGÓ BEL GE NÒ

Di Kpènà Ló Gè Tõó Kèbá Jìhóvà—Ló Éé Nè Mósĩ́ Deè E?

Di Kpènà Ló Gè Tõó Kèbá Jìhóvà—Ló Éé Nè Mósĩ́ Deè E?

“À é palà ge dú lé kọ é tõo kè bá bẹẹ Tẹ̀.”—HÍB. 12:9.

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 9 Jìhóvà Dú Bẹẹ Méné!

GE TENÍ BOO *

1. Éé ní ea náa vaá à bọ́ló kọ é tõó kèbá Jìhóvà ẹ?

À BỌ́LÓ kọ é tõó kèbá * Jìhóvà boo béè kọọ̀ ẹlẹ ní ea beè dèmii ẽ. Boo béè vó, à lelàẹ́ ló kọ á kọ́ bé eé lábví naa nèi. (Kùùà 4:11) È íè nàgé dõònà kà nú ea náa vaá à bọ́ló kọ é gbànie tṍ ló—níà ge kọọ̀ a sĩ́deè bẹbẹ̀l ní ea palàge dú léé. Mm̀ zivèkà nòòtẽ́ nómá, gã́bug nen a bẹl boo gbò nen. Tṍó ea dú gè tú va doolé ló Jìhóvà, è monì kọọ̀ Jìhóvà ní ea dú nen ea gé bẹl ea nyímá nu lọ̀l vaá à lee, vùlèi, vaá ié tóè sàn nè sàn nyíe ẽ́.—Ẹ́xọ. 34:6; Róm̀. 16:27; 1 Jọ́ọ̀n 4:8.

2. Mókà bug ní e monì mm̀ kpá Híbrù 12:9-11 ea náa kọ é tõó kèbá Jìhóvà ẹ?

2 Jìhóvà gbĩ́ kọ é gbanièe tṍ ló boo béè kọọ̀ ẹlẹẹ̀ bẹẹ Tẹ̀ ea vulèi, níì pọ́ì ge siiáẹ pọ̀ ló boo béè kọ àé néi kpọ̀té nì. Mm̀ kpá e Pọ́ọ̀l beè lẹ̀ẹ̀là má pá Híbrù, a beè baatẽ́ kọọ̀ “à é palà ge dú lé kọ é tõo kè bá bẹẹ Tẹ̀” boo béè kọọ̀ ẹlẹ ólò bumái boo bá ea é “lee ló beele.”—Bugi Híbrù 12:9-11.

3. (a) Mósĩ́ deè ní eé zógè kọ è tõònìè kèbá Jìhóvà e? (b) Mókà gbò bíb ní eé beè aalá ẹ́?

3 È tõò kèbá Jìhóvà tṍó e piìga bé e bẹẹ kpóó sim tùlà naa ge gbànie tṍ ló kèbá kọ̀láá kà dìtõ̀ò nè tṍó e ooà aa ló ge dẹẹa boo bẹẹ nyìmànù. (Pró. 3:5) À ólò valíí ló gè tõó kèbá Jìhóvà tṍó e nyímà ló gbò a lé-lé kpãa. Ló éé? Boo béè kọọ̀ gbò a kpãaí ní ea dú kpò kúm kọ̀láá kà nú ea gé náa ẽ́. (Ps. 145:9) Bé e nóò gã́bug nú ea kil ló Jìhóvà naa, níà bé eé palàge vùlèe naa ẽ́. Vaá tṍó e vulè Jìhóvà, née é íe bíi ló kọ bàá emí dénè nú eé náa nè gbò nú e née gé naa nèi. È ólò pììga boo gè nó gè bugi togó nè ge nyimá nú e Jìhóvà kọ́ é naa nè nú ea kọ́ é gá naa. (Ps. 97:10) Kọ̀láá bé ea dì naa, náa ólò bọ̀ọ̀gẹ̀ valíí ló ge gbàntṍ ló Jìhóvà. Éé ní ea náa vaá à dì naa vóé? Éé ní e gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, gbò tẹ̀, nè gbò kà é láá nó lọl ló nu dòòmà bá Nèhèmáíà ea beè bẹ̀l boo gbò nen; Méné Dévìd; nè Mérì ea dú kà Jíízọ̀s e?

NÚ EA NÁA VAÁ GÈ TÕÓ KÈBÁ JÌHÓVÀ É LÁÁ TÀVÀLÀ

4-5. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Róm̀ 7:21-23, éé ní ea náa vaá àé láá tàvàlàí ló gè tõó kèbá Jìhóvà ẹ?

4 Ene kà nú ea náa vaá àé láá tàvàlàí ló gè tõó kèbá Jìhóvà dú kọọ̀ e beè mea mm̀ náàkyọ̀ vaá née gbõòmà. Boo béè vó, è gbóò ié dùm lọ̀l togó kèbá. Tṍó e Ádàm nè Íìv beè lọ̀l togó kèbá Bàrì vaá dé ból súú té e Bàrì beè kọ bà á gá dèa, bà beè béélá nèà ba bá nú ea dú lé nè nú ea dú pọ́lọ́. (Jén. 3:22) Deè nieí, gã́bug gbò nen bééláfùl ge lọ̀l togó kèbá Jìhóvà, vaá beelá nèà ba lóó nú ea dú lé nè nú ea dú pọ́lọ́.

5 Àé láá tàvàlà nàgé ló gbò e bà nyímá ló Jìhóvà vaá vùlèe gè gbànee tṍ ló. Níí beè naaá ló neǹ tóm Pọ́ọ̀l. (Bugi Róm̀ 7:21-23.) Beele gbĩ́ì ge naa nú ea léémá Jìhóvà dì belí Pọ́ọ̀l. Sõò èé íè ge olòó bé tàn ge naa gbò nú ea dú pọ́lọ́.

6-7. Éé ní ea égè bàà kà nú ea náa vaá àé láá tàvàlà ge tõó kèbá Jìhóvà ẹ? Nè nu dòòmà bá.

6 Dõòna kà nú ea náa vaá àé láá tàvàlàí ló gè tõó kèbá Jìhóvà dú boo béè nàànù kunukẽ̀ nè láb gbò e bà di kiẽ́e e ba beè bumái gbẹá. Gã́bug bug e gbò nen íé dú kele ló bùlà Jìhóvà, vaá ge dì pọ́ì aa bá bé e gbò nen bugi togó naa gé láá tàvàlàí ló. Boo béè vó à bọ́ló kọ é pììgà kọbé née bugì togó belí va. Nee ene kà nu dòòmà báí.

7 À ólò tọla kẽ́ ló sìgà gbò ge tãgĩ bá gbò nvín ãa kọ bàá tú ba lóó nvee mm̀ ge gbĩ́ gbele tõ̀ò kpègè. Íb nú ea dì belí vóí beè elá sĩ́ ene kà vígà pábia ea kọlà Mérì *. Besĩ́ à kálá dọ̀ tṍó ea beè nó nú ea kil ló Jìhóvà, a beè sí ene kà lé tọọ̀ kpá ea di mm̀ ba dó. Pá tọọ̀ Mérì beè tãgĩ́e bá kọ á bã ló tóm e bàé kpẽ́ kà tõ̀ò kpègè nèe naa ní e gbò nen é fã́e dẽe. Níí beè leemá nágé ẹlẹ. Kọ̀láá bé ea dì naa, tṍó ea nó nú ea kil ló Jìhóvà vaá vùlèe, a beè gbóó nyaaná bá ló gbò nú ea sẹẹ̀a sĩ́. Sõò náa beè aa deè valíé ló, a beè kọọ̀: “Sìgà tṍó m̀ ólò mòn tóm ea é ném tõ̀ò kpègè, sõò m̀ nyímà kọọ̀ náa é ném deè kọ ḿ sí tóm nè Jìhóvà. Boo béè bé e ba beè bumá lọl kẽ naa, à ólò tàvàlàḿ ló ge kìn íb tómí. M̀ ólò bàn kọ Jìhóvà á nvèè bá nèm kọ ḿ láá bé èlbá ẹ̀bmà ge bã ló tóm e náa é ném deè ge sí tóm nèe.”—Máát. 6:24.

8. Éé ní eé gé ló sọ́l boo é?

8 È ólò ié bélè lọl ló gè tõó kèbá Jìhóvà. Sõò gbò e bà íe sìgà lẹ̀ẹ̀là bel dì belí gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, gbò tẹ̀, nè gbò ka, íe dõòna kà bug ea náa kọ bàá tõó boo tùlè ea aa bá Bàrì—boo béè kọ bà íe nèà deè ge nvèè bá nè dõòna gbò. Naanii mè é zẹ́ẹ́ ló bel boo sìgà gbò nu dòòmà bá ea di mm̀ Kpá Káí ea nóòmài bé eé láá tú kpóó lẹ̀ẹ̀mà bel mm̀ sĩ́deè ea é náa kọ nyíè Jìhóvà á ẹẹ naa.

NÚ E GBÒ KÀNEN MM̀ BÕ̀ÒNATÕ̀Ò É LÁÁ NÓ LỌL LÓ NÈHÈMÁÍÀ

Gbò kànen ólò zọ̀ pá vígà sí tóm ló Kíndòm Họ́ọ̀l, belí bé e Nèhèmáíà beè zọ̀ gbòa tìb gbọọ̀ Jèrúsalẹ̀m naaá (Ẹ̀b 9-11 kpò) *

9. Mókà gbò tàvàlà dìtõ̀ò ní e Nèhèmáíà beè kpee sĩ́ ló é?

9 Jìhóvà tú kà agẹ tóm ge tulè pá a gbò nvèè bá gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. (1 Pít. 5:2) Gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò é láá nó gã́bug nu tení dú ló gè bugi togó boo sĩ́deè e Nèhèmáíà beè faamá gbò gyóòlo Jìhóvà. Dì belí nen ea géè bẹl boo pá Júdà, Nèhèmáíà beè ié kà tõ̀ò kpóó ge lẹ̀ẹ̀mà bel. (Nèh. 1:11; 2:7, 8; 5:14) Zẹ́ẹ́ bugi togó boo sìgà gbò tàvàlà dìtõ̀ò e Nèhèmáíà beè tení bá. Tṍó ea égè bàà tóm ea beè sí Jèrúsalẹ̀m, a beè mòn kọọ̀ gbòa beè kyọ̀ tọọ̀ káíá vaá bà náa beè dõo na kpègè má pá Lívaì dì belí bé e Log kọ́ naa. Pá Júù náa géè gbàntṍ ló log Jìhóvà ea kuu deè Bõ̀Séi, vaá sìgà ba gbò gbálà géè ilígi va lọl dõòna kà gbò dó. Mósĩ́ deè ní e Nèhèmáíà ea géè bẹ̀l va beè sii bá ló nakà tàvàlà dìtõ̀òí ẽ́?—Nèh. 13:4-30.

10. Mósĩ́ deè ní e Nèhèmáíà beè sii bá ló tàvàlà dìtõ̀ò ea beè kpee sĩ́ lóí é?

10 Nèhèmáíà náa beè di boo béè kọọ̀ kpóó diè bá ẹlẹ vaá bení gbò níí Bàrì kọ bàá naa nú ea léémá ẹlẹ. Tãa vó, a beè palàge bàn kọ Jìhóvà á tulèe vaá noòmà Log Jìhóvà gbòa. (Nèh. 1:4-10; 13:1-3) Nèhèmáíà beè kilmà nàgé kpá ló kẽ vaá zọ̀ gbòa siá tóm, mm̀ ge zọ̀ va kpáá tìb gbò gbọọ̀ Jèrúsalẹ̀m.—Nèh. 4:15.

11. Dẹ̀ẹ̀a boo 1 Tẹ̀sàlónaikà 2:7, 8, móbá ní ea bọ́ló kọ gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò á faamá pá vígà ẹ?

11 Àé láá dú gè kọọ̀ níì tẽ̀ènè íb dìtõ̀ò ea beè elá sĩ́ Nèhèmáíà ní ea gé élá sĩ́ gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò deè nieí é nì, sõò bàé láá nóe mm̀ gã́bug sĩ́deè. Dì belí nu dòòmà bá, bà ólò sí tóm agẹlẹ bá boo béè ge nvèè bá nè pá vígà. Vaá bà náa ólò dõogẽ tú dọ̀ ea dì vá bá dààmà kpá ló boo. Tãa vó, bà ólò tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ bá faamá pá vígà mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. (Bugi 1 Tẹ̀sàlónaikà 2:7, 8.) Boo béè kọ bà vulè va vaá ié dùm kìlmà kpá ló kẽ, bà ólò tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ bá loomá bel nè dõòna gbò. Andrew, ea ni dú neǹ kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò mm̀ gã́bug gbáá beè kọọ̀: “Nda monì kọọ̀ à ólò leemá pá vígà tṍó e gbò kànen dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló vaá kìlmà kpá ló kẽ. Nakà gbò kpãaí ólò naa kọọ̀ pá vígà á gbaaá ló gbò kànen.” Dõòna nèn ea ni tú gã́bug gbáá siimá tóm dì belí neǹ kànen, ea bée kọlà Tony, beè kọọ̀: “M̀ ólò pììga boo gè tú nú ea di mm̀ kpá Fílipaì 2:3 siimá tóm mm̀ ge olòó ẹ̀b dõòna gbò bọ̀ọ̀vẹ̀ èlmà nà bá. Níí beè nvèè bá nèm kọ ḿ gá bení dõòna gbò kọ bàá gbàni tṍ ló.”

12. Éé ní ea náa vaá à palàge dú bíi kọọ̀ gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò á kìlmà kpá ló kẽé?

12 Gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò íè ge kìlmà kpá ló kẽ dì belí Jìhóvà. Náa kal ló béè kọọ̀ Jìhóvà Ní Ea Bọọ Lọ̀l Vaá À Lee é, ẹlẹ “dọ kil kẽ” boo béè ge “tú gbò e ba dìtõ̀ò kil kẽ lọl boo.” (Ps. 18:35; 113:6, 7) Mm̀ kà kà, gbò e bà gáává vaá dàlà kpá ló boo ólò bẽemá Jìhóvà.—Pró. 16:5.

13. Éé ní ea náa vaá à dú bíi kọọ̀ neǹ kànen á sii “bá ló a dém” ẽ́?

13 À bọ́ló kọọ̀ neǹ kànen ea gé fã Bàrì á sii “bá ló a dém.” Be níì vó nì, àé ló pọ́lọ́ bel nè nen e bè náa fã́e dẽe. (Jém̀z 1:26; Gàl. 5:14, 15) Andrew, e beè kọ́ nú ea kil lóá beè kọọ̀: “Sìgà tṍó, m̀ ólò tú súng loomá pọ́lọ́ bel nè pá vígà tṍó ea tõóḿ ló kọ bà náa fá dẽe dì belí neǹ kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. Kọ̀láá bé ea dì naa, m beè bugi togó boo nu dòòmà bá gbò e ba beè bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e bà di mm̀ Kpá Káí, vaá níá beè naa kọ ḿ nyimá kọọ̀ à dú bíi gè kìlmà kpá ló kẽ nè ge dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló.” Gbò kànen ólò zogè kọ bà tõonìè kèbá Jìhóvà tení dú ló gè vùlè dõòna gbò vaá tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló loomá bel nè gbò e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, bií nágé ló tṍó e bà gé ló bel nè áá ọ̀và e bà dú gbò kànen.—Kọ́l. 4:6.

NÚ E GBÒ TẸ̀ É LÁÁ NÓ LỌL LÓ MÉNÉ DÉVÌD

14. Mókà tóm ní e Jìhóvà beè nè gbò tẹ̀ ẹ, vaá éé ní ea ẹbmà dẽe lọ̀l vá báẹ́?

14 Jìhóvà beè tú tóm gè dú togó boo tọ nè gbò tẹ̀, vaá Bàrì ẹbmà dẽe kọ bàá bumá ba gbò nvín vaá lelé va dee bá. (1 Kọ́r. 11:3; Ẹ́fẹ. 6:4) Sõò náa tõó dọ̀ kọọ̀ bàé tú kpóó e Bàrì beè nè vaí siimá tóm kọ̀láá bé ea léémá va naa—bàé íè ge nè kpẹ̀a Jìhóvà boo béè kọọ̀ ńlẹ́ẹ̀ bée kólá ló dénè pá tọ. (Ẹ́fẹ. 3:14, 15) Gbò tẹ̀ ólò zogè kọ bà tõonìè kèbá Jìhóvà tení dú ló gè tú kpóó e Bàrì beè nè va siimá tóm mm̀ sĩ́deè ea léémá Bàrì. Bàé láá nó gã́bug nu tení dú ló gè nó nú ea kil ló dùm Méné Dévìd.

À bọ́ló kọọ̀ tã̀àgã ló Bàrì e tẹ̀ boo tọ tãagã̀ á zogè kọ à kilmàè kpá ló kẽ (Ẹ̀b 15-16 kpò) *

15. Éé ní ea náa vaá Dévìd à dú kà lé nu dòòmà bá ea bọ́ló kọ gbò tẹ á bugi togó boo é?

15 Jìhóvà náa beè íbá ló Dévìd kọ á dú togó boo áá pá ńlẹ́ẹ̀ tọ sõò boo zivèkà dó Ízràẹ̀l. Dì belí méné, Dévìd beè ié kà tõ̀ò kpóó. Sìgà tṍó, a beè tú a kpóóá siimá tóm mm̀ lọ̀ sĩ́deè, vaá sí kà agẹbá pọ́lọ́. (2 Sám. 11:14, 15) Sõò a beè zogè kọ à tõonìè kèbá Jìhóvà tení dú ló gè tú dùùlà bá deè tṍ. A beè kọ́ dénè bé e nu tọ́aẹ́ ló naa nè Jìhóvà mm̀ tã̀àgã ló. Vaá a beè pììga boo gè gbàntṍ ló dùùlà bá deè tṍ ea aa bá Jìhóvà. (Ps. 51:1-4) Nagé, a beè kìlmà kpá ló kẽ naaní ea tú dùùlà bá deè tṍ lọl bá gbò bia, níì áá gbò gbálà nì. (1 Sám. 19:11, 12; 25:32, 33) Dévìd beè nó nu lọl ló gbò a lọ̀ vaá tú gè fã̀ Jìhóvà naamá nú ea bọọ lọ̀l vaá à lee mm̀ a dùm.

16. Gbò éé ní e gbò tẹ̀ é láá nó lọl ló Dévìd e?

16 Bugi togó boo sìgà nú e gbò tẹ̀ é láá nó lọl ló Méné Dévìd: Ó gá tú kpóó e Bàrì beè nè ni siimá pọ́lọ́ tóm. Zìgà kọ ò lọẹ̀, vaá ò tú kọ̀bèl ea dẹẹ̀a boo Kpá Káí e dõòna gbò né ni. Be ò náà vó, pá o tọ é fã́ ni dẽe boo béè kọ ò kilmà kpá ló kẽ. Tṍó eo gé zọ pá o tọ tã̀àgã ló Bàrì, kọ́ o tọa ló nè Jìhóvà—naa kọ bàá mòn bé ea tan ni gè ié tùle lọl bá Jìhóvà naa. Ní ea palàge bọọ dú gè tú fã̀ Jìhóvà naamá túá kà mm̀ o dùm. (Dìt. 6:6-9) O lé nu dòòmà bá di zẹ̀ẹ́ gbò dõ̀ònù e ka palàge di ló eo é láá nè pá o tọ.

NÚ E GBÒ KÀ É LÁÁ NÓ LỌL LÓ MÉRÌ

17. Mókà tóm ní e Jìhóvà beè nè gbò kà ẹ?

17 Jìhóvà beè tú tóm e ka di ló nè gbò kà boo tọ, vaá a beè nè va sìgà kpóó gè lẹ̀ẹ̀mà bel boo pá ba gbò nvín. (Pró. 6:20) Mm̀ kà kà, bel ea aa gã́ kà àbèè nú ea náa é láá tọá ló pá a nvín dénè deé mm̀ ba dùm. (Pró. 22:6) Nvèè kpíí ló nu e gbò kà é láá nó lọl ló Mérì, ea dú kà Jíízọ̀s.

18-19. Éé ní e gbò kà é láá nó lọl ló nu dòòmà bá Mérì e?

18 Mérì beè palàge nyimá gbò nú ea di mm̀ Kpá Káí. A beè palàge fã̀ dẽè Jìhóvà vaá ié lé gbaa ló kìlmàé ló. A beè di kpènà ló gè tõó kèbá tùle ea aa bá Jìhóvà, kọbèè à bãàa mm̀ kọọ̀ dénè nú mm̀ a dùm é nyááá.—Lúùk 1:35-38, 46-55.

Beè lóó kà ọọ àbèè kọọ̀ nyíée biilà, àé dú bíi kọ á kpáá palàge siá kpóó ló vaá zogè kọ à vulèè pá a tọ (Ẹ̀b 19 kpò) *

19 Gbò kà, òó láá noi Mérì mm̀ gã́bug sĩ́deè. Éé ní eo é láá naa ẽ́? Túá kà, olòó agẹlẹ ló o gbaa ló kilma ló Jìhóvà tení dú ló ge bugi Kpá Káí boo o lóó nè ge tã̀àgã ló Bàrì. Ní ea é gè bàà kà, di kpènà ló gè nyaaná bá ló o dùm vaá naa gbò nú ea é léémá Jìhóvà. Dì belí nu dòòmà bá, be à sẹlẹ o tẹ̀ nè o kà e ba beè bumá ni dú gbò e bà ólò vàlẹ̀ bá bã̀ súng vaá ló pọ́lọ́ bel nè ba gbò nvín. Boo béè vó, òó láá dòòmà kọ níà lé bá gè bumá gbò pá nvíné. Kọbèè tṍó eo ni nyímá gbò bá e Jìhóvà gbĩ́ kọ ó bumá gbò pá nvín, àé láá tàvàlà ní ló gè dú gbọ́ọ́-gbọọ̀ ló kilma ló pá o nvín, bọọ èlmà tõ̀ò tṍó e lóó ni ọọ vaá bà náa gbań ni tṍ ló . (Ẹ́fẹ. 4:31) Tṍó ea dì naa vó, à dú bíi kọ ó bàn Jìhóvà kọ á nveenìè bá neèe ni. Ene kà kà ea bée kọlà Lìdíà beè kọọ̀: “Sìgà tṍó m̀ ólò palàge tã̀àgã ló Bàrì kọbé ní túù súng loomá bel nè nà nvín tṍó ea lọlí togó kèbá. M̀ ólò elá tṍó e bel dìḿ gã́ ge lò vaá tã̀àgã ló Jìhóvà kọ á nvèè bá nèm. Ge tã̀àgã ló Bàrì ólò naa kọ ḿ ié dĩ̀ìnè ló bùlà.”—Ps. 37:5.

20. Mókà gbò ànà-ànà ní e sìgà gbò kà ólò kpee sĩ́ ló é, vaá mósĩ́ deè ní e bàé láá bé èlbá gbò ànà-ànàí ẽ́?

20 Dõòna kà tàvàlà dìtõ̀ò e gbò kà é láá kpee sĩ́ ló dú gè kọọ̀ àé láá tàvàlà vá ló gè zogè kọ bà vulèè ba nvín. (Táítọ̀s 2:3, 4) Ba beè bumá gã́bug gbò kà mm̀ tọ e tẹ̀ nè kà náa íe lé gbaa ló kilma ló ba gbò nvín. Be níà bé e ba beè bumá ni naa ẽ́, náa dú lé kọ ó òòa boo áá kà lọ̀ eo tẹ̀ nè o kà beè naaá. Kà ea tõó kèbá Jìhóvà é nó gè vulè pá a nvín. Àé láà tàvàlàẹ́ ló gè nyaaná bé ea bugi togó naa, a tọa ló, nè láb. Sõò àé válié ló gè láá nyaaá, vaá níí é dọ bélè nè pá a tọ nè ẹ̀ẹ̀.

KILSĨ́ GÈ TÕÓ KÈBÁ JÌHÓVÀ

21-22. Dẹ̀ẹ̀a boo kpá Àìzáíà 65:13, 14, mókà gbò bélè ní e ólò ié lọl ló gè tõó kèbá Jìhóvà ẹ?

21 Méné Devìd beè nyimá bélè ea di ló gè tõó kèbá Jìhóvà. A beè emí kọọ̀: “Gbò lẹ̀ẹ̀là ea aa bá Jìhóvà ólò dú lé, à ólò naa kọọ̀ nyíè nen á ẹẹ; log Jìhóvà ólò õ̀òà, à ólò naa kọọ̀ dẽè nen á mò. Ò túù nèèmà ãàne pá o gyóòlo; gbò e bà sẹlẹ é íe kà pọ̀bkà kpẽ́.” (Ps. 19:8, 11) Deè nieí, èé láá mòn kele ea di zẹ̀ẹ̀ gbò e bà tõó kèbá Jìhóvà nè gbò e bà kin a lèlè dee bá. Gbò e bà tõó kèbá Jìhóvà “ólò ṍ kààgà boo béè bé e nyíé va gé ẹ́ẹ naa.”—Bugi Àìzáíà 65:13, 14.

22 Tṍó e gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, gbò tẹ̀, nè gbò kà di kpènà ló gè tõó kèbá Jìhóvà, ba dùm ólò kpáá dú lé, nyíè pá ba tọ ólò ẹẹ, vaá zivèkà bõ̀ònatõ̀ò ólò kpáá palàge gbaaá ló. Ní ea palàge bọọ dú gè kọọ̀ bà ólò naa kọọ̀ nyíè Jìhóvà á ẹẹ. (Pró. 27:11) Níà kà pọ̀bkà nú ea é náa kọọ̀ nyíéi á ẹẹ ẹ́!

SỌ́L EA GÃ́BUG DÚ 123 Bọ́ló Dẹ̀lẹ̀ Nyíé Boo Tõó Kè Kẽè Tùle Bàrì

^ par. 5 Nakà kpò nònùí é ló bel boo nú ea náa vaá à bọ́ló kọ é tõó kèbá Jìhóvà. Àé baa nagé tẽ́ bé ea bọ́ló kọọ̀ gbò kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, gbò tẹ̀, nè gbò kà á tú kpóó e Jìhóvà né va siimá tóm naa. Bàé láá nó gã́bug nu lọl ló nu dòòmà bá Nèhèmáíà ea beè dú nen ea géè lẹ̀ẹ̀là bel ló gbò nen; Méné Dévìd; nè Mérì ea dú kà Jíízọ̀s.

^ par. 1 GE BAATẼ́ MOǸ BEL: Gbò moǹ bel ea kọ́ọ̀ tõó kèbá ge tõó kèbá dú pọ́lọ́ kilma ló gbò e bà béní va kọ bàá tõó kèbá nen. Kọ̀láá bé ea dì naa, gbò gyóòlo Bàrì bééláfùl ge gbànie tṍ ló, vóà naa, bà náa ẹb belí kọọ̀ ge tõó kèbá Bàrì dú pọ́lọ́.

^ par. 7 A beè dú gè nyaaná sìgà gbò bée ea di mm̀ kpò nònùí.

^ par. 62 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÙTÓ: Neǹ kànen mm̀ bõ̀ònatõ̀ò ea gé zọ a nvín sí tom gè õ̀ònà ló Kíndòm Họ́ọ̀l, dì belí bé e Nèhèmáíà beè zọ̀ gbòa siá tóm mm̀ ge kpáá tìbmà gbò gbọọ̀ Jèrúsalẹ̀m naaá.

^ par. 64 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÙTÓ: Tẹ̀ ea gé tãagã̀ ló Bàrì boo pá a tọ kọ́ gbò a tọa ló nè Jìhóvà.

^ par. 66 BÀÀTẼ́ EA KIL LÓ FÙTÓ: Ene kà ńkem̀ nvín págbálà ea tú gã́bug ávà bìlmà vídíó gem̀ ea gáà naa nú e ba beè nèe lọl tọọ̀ kpá lọl dẽe. Náa kal ló béè kọọ̀ lóó a kà a ọọ boo béè dõòna kà gbò tóm, à tú gbọ́ọ́-gbọọ̀ bá dùùmàe bá deè tṍ tãa vó ea tú súng àbèè gboo-gboo ló naamá.