1. Éé ní ea náa vaá gã́bug nen náa nyímá nu gè naa ẽ́?

DEÈ nieí, à íe gã́bug bõ̀ònaló fã̀ e bà kọ́ bà gé nyoonìè nvéè Kráìst vaá fã̀è Bàrì mm̀ lèlà sĩ́deè. Ńgá kọ́ vó e gbò nen náa nyímá nu gè naa! Bà ólò bĩiná kọọ̀, “É kọọ̀ à íe kà kà bõ̀ònaló fã̀ ea dì, sẹ̀ dénè bõ̀ònaló fã̀ ólò naa nú ea léémá Bàrì e?” É kọọ̀ beele agàla boo kọọ̀ nú e gé nóòmà dú kà kà, vaá é kọọ̀ sĩ́deè e gbò Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà gé fãamà Bàrì deè nieí dú sĩ́deè ea ténmá? É kọ à válí gè zìgà naa vó? Naanii èé ló bel boo nú ea náa è kọ́ vó.

2. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ 1 Tẹ̀sàlónaikà 1:5, éé ní ea náa vaá neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè àgala boo kọ a monìè kà kà belá ẹ́?

² Neǹ tóm Pọ́ọ̀l beè àgala boo kọ a monìè kà kà belá. (Bugi 1 Tẹ̀sàlónaikà 1:5.) Náa beè àgala boo boo béè kọọ̀ nyíée géè ẹẹ. Pọ́ọ̀l beè dú nen ea géè tú ọ̀ẹ̀ dẽe noomá Moǹ Bel Bàrì. A beè zìgà kọọ̀ “kọ̀láá kà nu e ba è emí m Kpá Káí téní aa m bug e Bàrì nè.” (2 Tím. 3:16) Gbò éé ní ea beè nò ẽ? Pọ́ọ̀l beè mon mm̀ Kpá Káí kọọ̀ Jíízọ̀s ní ea dú Mèsáíà e ba beè kọ́ nú ea kil lóá ẹ́, e gbò tùle bõ̀ònaló fã̀ pá Júù náa beè zìgà ge gbànie tṍ lóá. Gbò bààsĩ́á beè kọ bà gé fãè Bàrì, sõò bà géè naa gbò nú ea ọ́ví. (Táítọ̀s 1:16) Pọ́ọ̀l náa beè belí va, náa beè sà ge ziga ló sìgà nú ea bugi lọl mm̀ Moǹ Be Bàrì. A beè di kpènà ló gè noòmà “dénè nu e a kil ló bùlà Bàrì” vaá siimá tóm.—Tóm 20:27.

3. É kọọ̀ èé íè ge ié ààla ea kil ló dénè bẹẹ bíb besĩ́ è kálá àgala boo kọ è monìè kà kà belá? (Ẹ̀b nàgé ńkpó ea kọ́ọ̀ “ Gbò Tóm Jìhóvà Nè A Tóm̀ Bùlà—‘Bọọ́ Tõ̀ò Naa Ní E Ním É Láá Kọ́ Lọ̀l.’ ”)

³ Sìgà gbò ólò tuumá kọ à bọ́ló kọọ̀ kà kà bõ̀ònaló fã̀ á aalá kọ̀láá kà bíb, kọbèè gbò ní e Kpá Káí náa áálá. É kọ à válí naa vó? Bugi togó boo nu dòòmà bá Pọ́ọ̀l. A beè siè  kpóó ló pá vígà kọọ̀ “palà ge tui kọ̀láá kà nu sẹẹaí bá ẹvii,” sõò a beè kọ nágé kọọ̀ à íe sìgà nú e ẹlẹ náa dã́è tẽ́ ló. (1 Tẹ̀s. 5:21) A beè kọọ̀ “bẹẹ bug togó . . . náa gbõoma,” a beè emí nágé kọọ̀, “nu e e gé mon kátogóí dì belí duu duu kói e a sìlà dẽe ẹ̀à sĩ́.” (1 Kọ́r. 13:9, 12) Pọ́ọ̀l náa beè dã́tẽ́ ló kọ̀láá kà nu; kọbèè beele. Sõò Pọ́ọ̀l beè dã́tẽ́ ló kà kà bel ea kil ló Jìhóvà. À íe gã́bug nú ea beè naa kọ á àgala boo kọ a monìè kà kà belá!

4. Mósĩ́ deè ní eé láá àgala boo kọ è monìè kà kà belá ẹ́, vaá éé ní eé nó ea kil ló kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst e?

⁴ Enè sĩ́deè eé láá àgala boo kọ è monìè kà kà belá dú gè tú sĩ́deè e Jíízọ̀s beè fã̀àmà Bàrì doolé ló sĩ́deè e Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà gé fãamà Bàrì deè nieí. Mm̀ nakà togó bel ge nòí, èé mon kọọ̀ kà kà gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst ólò (1) kìn ge fã̀ nú e bà náàmà bá, (2) nvèè ka ló béè Jìhóvà, (3) vùlè kà kà bel, vaá (4) palàge vùlè ene.

5. Éé ní e nóò lọl ló lèlà sĩ́deè e Jíízọ̀s beè fã̀àmà Bàrì e, vaá mósĩ́ deè ní eé láá tú gbò nú ea beè noòmà siimá tóm ẽ́?

⁵ Vulè e Jíízọ̀s íe kilma ló Jìhóvà beè naa kọ á fã̀ áá ẹlẹ tṍó ea beè di káála nè tṍó ea íná boo kunukẽ̀í. (Lúùk 4:8) A beè noòmà pá a gbò nyòòne nvée kọ bàá naa nagé vó. Jíízọ̀s nè pá a gbò nyòòne nvée náa beè fã̀ gbò nú e bà náàmà bá. Bàrì dú nyómá, boo béè vó, tọ́ọ̀ nen náa é láá naamà bá nú ea bélíe! (Àìz. 46:5) Sõò èé kọ́ vàẹ kilma ló gè tú nu dènmà gbò e sìgà gbò ẹb kọ bà di káí vaá tã̀àgã̀ vá lóé? Ní ea égè bàà kà zẹ̀ẹ̀ Òb Togó Logá, Jìhóvà bee kọọ̀: “Nóo é íè ge demai bá tọ́ọ̀ íb nu neai bọọ bá, ea bélí gbò nú ea di káála àbèè boo kunukẽ̀í . . . Nóo é íè ge kumii sĩ́  kẽ neí va.” (Ẹ́xọ. 20:4, 5) Náa é tavala ló gbò e bà gbĩ́ gè naa nú ea léémá Bàrì ge dã́tẽ́ ló gbò moǹ belá.

6. Mósĩ́ deè ní e Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ólò fã̀àmà Bàrì deè nieí é?

⁶ Gbò e bà ólò nó nú ea kil ló nòòtẽ́ nómá gbò nen kọ́ọ̀ gbò nyòòne nvéè Kráìst deè kéléá géè fã̀ áá Bàrì. Dì belí nu dòòmà bá, kpá ea kọlà History of the Christian Church kọ́ọ̀ gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè “ọbví” kọ̀láá nú ea kil ló gè tú nú e bà náàmà bá fã̀àmã̀ Bàrì. Deè nieí, Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ólò fã̀ Bàrì mm̀ sĩ́deè e gbò níí Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè fã̀àmà Bàrì. Née ólò tã̀àgã ló Bàrì má nú e ba beè dènmà bá ea bélí mèà “gbò e sìgà gbò ẹb kọ bà di káí” àbèè gbò nyómá tóm; bã̀àna Jíízọ̀s. Vaá née ólò kànà moǹ kpáta àbèè ge fã̀ dó. Kọ̀láá bé e gbò nen piigà kọ é naa nú ea bẽ́émá Bàrì naa, èé bééláfùl ge gbàntṍ ló nú e Jíízọ̀s beè kọ é naa, ea kọ́ọ̀: ‘Áá Jìhóvà ea dú o Bàrì ní eo é fãé.’—Máát. 4:10.

7. Mókà kele ní ea di zẹ̀ẹ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà nè dõòna kà gbò bõ̀ònaló fã̀e?

⁷ Deè nieí, à ólò leemá gã́bug nen gè sí tọ Bàrì e gbò nen palàge nyimá ló nen ea gé túlè. Bà ólò nvèè ka ló gbò tùle bõ̀òna ló fã̀á imá kpãà kiẽ́e ea bélí nú e bàé fã́ va. Gã́bug nen ólò sí ba gbò tọ Bàrì, zalí ba kpá, vaá tẹlẹ̀ gã́bug kpègè ge zogè kọ bà nveenìè va ka ló. Sìgà ọ̀và ólò zìgà kọ̀láá kà bel e bà ló. Bà ẹb va belí Jíízọ̀s! Ge dú kele ló níá, kà kà gbò e bà gé fã Jìhóvà náa ólò ié gbò tẹ̀sĩ́. À dú kà kà kọ è ólò nvèè ka ló gbò e bà gé túlèi, sõò è ólò tõó boo bel e Jíízọ̀s beè kọ̀a, a beè kọọ̀: “Dénè boolo dúì vígà.” (Máát. 23:8-10) Née ólò fã̀ gbò nen, kọbèè bà dú gbò tùle bõ̀ònaló fã̀ àbèè gbò e bà gé bẹl. Vaá née ólò nvèè sãa kúm ba bõ̀ònaló fã̀ àbèè ba bẹbẹ̀l. Tãa vó, è ólò tõó kele vaá kpòòlà lóó lọl ló nakà bàlà booí. Tṍó e náà vó, è tõò kele aa ló gã́bug gbò e bà túúmá kọ bà gé nyoonìè nvéè Kráìst.—Jọ́ọ̀n 18:36.

8. Éé ní ea náa è nyimá kọọ̀ Jìhóvà gbĩ́ kọ é nveenìè ka ló a bée vaá naa kọọ̀ dõòna gbó á nyimá lóé?

⁸ À íe tṍó e Jíízọ̀s beè tã̀àgã ló Bàrì kọọ̀: ‘Tẹ̀, nvèè ka ló o bée!’ Jìhóvà beè aalá tã̀àgã lóá tení dú ló gè naa kọọ̀ gbele agẹ moǹ náà káála á sìlà aa káála, mm̀ ge zìgà nèe kọ àé nveenìè ka ló a bée. (Jọ́ọ̀n 12:28) Jíízọ̀s beè nvèè ka ló béè a Tẹ̀ dénè tṍó ea géè kọọmá kpẹ̀a gbẹá boo kunukẽ̀í. (Jọ́ọ̀n 17:26) Boo béè vó, à bọ́ló gè ẹ̀bmà dẽe lọl bá kà kà gbò e bà gé nyoone nvéè Kráìst kọ bàá nvèè ka ló béè Bàrì nè ge naa kọọ̀ dõòna gbò á nyimá ló béeá.

9. Mósĩ́ deè ní e gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè zogè kọ bà nveenìè ka ló béè Bàrì e?

⁹ Pọ́ì ńkem̀ tṍó aa ló tṍó e bõ̀ònatõ̀ò gbò e bà géè nyoone nvéè Kráìst mm̀ tuá gbò gbááá beè bã kẽ, Jìhóvà beè “zogè kọ à léemàèe gè tú gbò e bè níì pá Júù nì naamàè pá ńlẹ gbò.” (Tóm 15:14) Gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè palàge nvèè ka ló béè Bàrì vaá naa kọọ̀ dõòna gbò á nyimá ló. Ba beè tú béè Bàrì siimá tóm tṍó e bà géè kọ́ kpẹ̀a, vaá emí nágé mm̀ Kpá Káí. * Mm̀ nasĩ́ deèí, ba beè naa kọọ̀ gbò nen á nyimá kọọ̀ áá baala ní e bà géè naanìè kọọ̀ gbò nen á nyimá béè Bàrì e.—Tóm 2:14, 21.

10. Éé ní ea zógè kọọ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ní e bà dú áá gbò e bà gé náa kọọ̀ gbò nen á nyimá béè Bàrì e?

 ¹⁰ É kọọ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ní e bà dú áá gbò e bà ólò naa kọọ̀ gbò nen á nyimá béè Bàrì e? Bugi togó boo níí. Deè nieí, gã́bug gbò tùle bõ̀ònaló fã̀ a piiga boo gè naa kọọ̀ gbò nen á gá nyimá kọọ̀ Bàrì íe bée. Bà gyu béè Bàrì lọl mm̀ gbò Kpá Káí e bà tab, vaá sìgà tṍó, bà náa ólò zìgà kọọ̀ gbò nen á tú béè Bàrì siimá tóm gbẹá mm̀ ba bõ̀ònaló fã̀. * É kọ à íe nen ea é láá kọọ̀ níì áá Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ní e bà ólò fã̀ dẽe vaá nvèe ka ló béè Bàrì boo bá ea bọ́ló é nì? È dì e gé náa kọọ̀ gbò nen á nyimá kà lèlà béè Bàrì èlmà nagbò bõ̀ònaló fã̀a! Tṍó e náà vó, è piigà boo gè tõó dùm ea gbáá ló bẹẹ bée, ea kọlà Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà. (Àìz. 43:10-12) E émí nú ea é sígá ló 240 gãà New World Translation of the Holy Scriptures, e béè Jìhóvà sila kọ̀láá kiẽ́e e ba beè lọ̀l béeá mm̀ dõòna kà gbò tàb Kpá Káí. Vaá e émí gã́bug kpoò kpá ea dẹẹ̀a boo Kpá Káí ea nveè ka ló béè Bàrì mm̀ nú ea é sígá ló 1,000 dém bel!

11. Mósĩ́ deè ní e gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè zogè kọ bà vulèè kà kà bel é?

¹¹ Jíízọ̀s beè vùlè kà kà bel ea kil ló Bàrì nè gbò a tóm̀ bùlà. Jíízọ̀s beè tõó dùm ea  gbáá ló kà kà belá, vaá a beè naa nagé kọọ̀ dõòna gbò á nyimá. (Jọ́ọ̀n 18:37) Gbò nyòòne nvéè Jíízọ̀s beè vùlè nàgé kà kà belá. (Jọ́ọ̀n 4:23, 24) Kàsĩ́, neǹ tóm Pítà beè kọ́ kilma ló gbò nyòòne nvéè Kráìst kọ bà dú “èèlè kà kà belí.” (2 Pít. 2:2) Boo béè kọọ̀ gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè vùlè kà kà belí, ba beè kìn nòòmànù gbò bõ̀ònaló fã̀, nàànù kunukẽ̀, nè nyìmànù gbò nen e náa gbááá ló kà kà belá. (Kọ́l. 2:8) Mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deèá, kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst deè nieí ólò “kyãà nyoone nvée kà kà bel” tení dú ló gè ziga ló kọ̀láá kà nú ea di mm̀ Moǹ Bel Bàrì.—3 Jọ́ọ̀n 3, 4. 

12. Éé ní e gbò e bà gé túlè tóm ólò naa tṍó e bà nyímá kọ à dú bíi gè nyaaná bá ló bé e géè dã́tẽ́ ló nu naa ẽ́, vaá éé ní ea náa bà ólò naa vóé?

¹² Gbò gyóòlo Bàrì deè nieí náa ólò tuumá kọ bà nyímàè kọ̀láá kà nú ea kil ló kà kà belá. Sìgà tṍó bà ólò ié lọ̀ ea kil ló bé e bà baatẽ́ nú e zigà ló naa, nè tùle e bà né mm̀ bõ̀ònatõ̀ò. Níá á gá bọọí ló. Kpá Káí tẹ́lẹ bàlà kẽ kọọ̀ nyìmànù Bàrì ólò kilsĩ́ gè bọọ dọ ló. (Kọ́l. 1:9, 10) Jìhóvà ólò tú kà kà belí tẹlẹ bàlà kẽ ńkem kem, vaá èé íè ge di kpènà ló gè ĩ̀ìmà elá bànà tṍó eé palàge dã́tẽ́ ló. (Pró. 4:18) Tṍó e gbò e bà gé túlè tóm mon kọ à dú bíi kọ é nyaaná bá ló bẹẹ dã́tẽ́ ló nu, bà náa ólò pee tṍó ló gè naa vó. Boo tṍó e gã́bug bõ̀ònaló fã̀ deè nieí gé nyááná bá ló ba nòòmànù kọbé à léémá gbò e bà ólò sì, àbèè kọbé à gbááló nàànù pá bàlà boo, Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ólò nyaaná bá ló ba nòòmànù boo béè kọ è gbĩ́ gè kpáá palàge tõo bã ló Bàrì vaá fã̀e belí bé e Jíízọ̀s beè fã̀e naaá. (Jém̀z 4:4) Bẹẹ gè nyaaná bá ló nu náa dẹẹ̀a boo nyìmànù gbò nen àbèè bé e pá bàlà boo gé náa nu naa, sõò à dẹẹ̀a boo bé e dã́à tẽ́ ló Kpá Káí naa. È vulè kà kà belá!—1 Tẹ̀s. 2:3, 4. 

13. Mókà kpãá ea palàge bọọ ní e kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst ólò iéé, vaá mósĩ́ deè ní ea dọa bàlà kẽ́ zẹ̀ẹ̀ Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà deè nieí é?

¹³ Gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè ié gã́bug lé kpãa, sõò ní ea beè palàge bọọ dú vulà. Jíízọ̀s beè kọọ̀: “Bé e o vulèì ene naa, ní e a é náa kọ dénè nen á nyimá kọ ò gé nyooném̄i nvée é.” (Jọ́ọ̀n 13:34, 35) Deè nieí, Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ólò ié kà kà vulè nè gbaaló kilma ló ene beeá ló bàlà booí. Beele dúù kele ló nagbò bõ̀ònaló fã̀a, boo béè kọọ̀ è gbáàló dì belí pá tọ, náa kal ló béè kọ è aà kele-kele dó vaá naa nú mm̀ kele-kele sĩ́deè. Bé e palàge vùlà naa ólò dọa bàlà kẽ tṍó e ínà bẹẹ gbò nònù, àsémblì, nè pọ̀bkà bõ̀ònaló. Gbò nuí náa kọ é àgala boo kọọ̀ Jìhóvà ténmà bẹẹ sĩ́deè ge fã̀àmà Bàrì.

14. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ kpá Kọ́lọsì 3:12-14, mósĩ́ deè ní eé láá zogè kọ è palàge vùlè ene ẽ́?

¹⁴ Kpá Káí síèi kpóó ló kọọ̀ “vulei ene m agẹ bá.” (1 Pít. 4:8) Enè sĩ́deè e ólò zogè kọ è vulà dú gè ĩ̀ìmà ene vaá ia ló pọ́lọ́ nè ene. È ólò gbĩ́ gbò nèà deè eé láá dõonu taalẹ bá nè ge kolí kyáà dénè gbò e bà di mm̀ bõ̀ònatõ̀ò, kọbèè gbò e bà náa nuù súng nèi. (Bugi Kọ́lọsì 3:12-14.) Tṍó e vulè ene, è zógè kọ è dúù kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst.

15. Mókà dõòna kà sĩ́deè ní e ólò fã̀ Bàrì mm̀ sĩ́deè e gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè fã̀àmà Bàrì e?

¹⁵ È ólò nyòòne sĩ́deè e gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá beè olòó  fã̀àmà Bàrì. Dì belí nu dòòmà bá, mm̀ bẹẹ bõ̀ònatõ̀ò, è íè—gbò kùdẽe ló sẹ́kiùt, gbò kànen, nè gbò nvèè bá sìtóm—ea bélí nágé nòònù e gbò tóm beè nvee kẽ́ mm̀ túá gbò gbááá. (Fíl. 1:1; Táítọ̀s 1:5) Dì belí gbò nyòòne nvéè Kráìst mm̀ túá gbò gbááá, è ólò gbàntṍ ló log Bàrì ea kil ló gbaaló ea di zẹ̀ẹ̀ gbálà nè bia, ílà dóm nè va, bé e túù mii siimá tóm naa, nè bé e kpènà bõ̀ònatõ̀ò lọl bá gbò e bà náa tõó boo log Bàrì naa.—Tóm 15:28, 29; 1 Kọ́r. 5:11-13; 6:9, 10; Híb. 13:4.

16. Éé ní e nú ea di mm̀ Kpá Ẹ́fẹsọ̀s 4:4-6 nóòmài ẽ́?

¹⁶ Jíízọ̀s beè kọọ̀ gã́bug nen é beè kọ bà gé nyoonìèe nvée, sõò níì dénè ọ̀và ní e bà gé nyoonée nvée mm̀ lèlà sĩ́deè e nì. (Máát. 7:21-23) Kpá Káí beè kọ nágé kọọ̀ mm̀ gbò deé e tṍó é gé tà, gã́bug nen “é sẹlẹ ló kọ bà gé fãè Bàrì.” (2 Tím. 3:1, 5) Sõò Kpá Káí palàge tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ áá ‘tẽ̀ènè sĩ́deè ge dẹlẹ nyíe boo Bàrì e a dì.’—Bugi Ẹ́fẹsọ̀s 4:4-6.

17. Deè nieí, bà mée ní e bà dú kà kà gbò nyòòne nvéè Kráìst vaá fã̀ Bàrì mm̀ lèlà sĩ́deè e?

¹⁷ Bà mée ní e bà gé fã Bàrì mm̀ tẽ̀ènè sĩ́deè deè nieí é? Níà áá Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà. E nó gã́bug nú ea zógè naa vó. E ló bel boo sĩ́deè e Jíízọ̀s nè pá a gbò nyòòne nvée mm̀ túá gbò gbááá beè fã̀àmà Bàrì. Ẹ̀b bé e níí dú kà lé nèà deè e íè ge dũunà gbò gyóòlo Jìhóvà nè ge nyimá kà kà bel ea kilíé ló nè gbò a tóm̀ bùlà naaà! Naanii mè é kilsĩ́ gè àgala boo kọ e monìè kà kà belá.