1-2. Éé ní e ene kà neǹ émì kpá beè kọ̀ẹ, vaá éé ní eé nó mm̀ nakà togó belí é?

DEÈ nieí, gã́bug nen ólò kọ bà zigàẹ̀ ló Jíízọ̀s, sõò bà náa ólò tõó boo gbò nú ea beè noòmà. (2 Tím. 4:3, 4) Kàsĩ́, enè nen beè emí kọọ̀: “Be dõòna kà ‘Jíízọ̀s’ dú deè nieí vaá ló bel belí bé e Jíízọ̀s beè ló bel naaá . . . , é kọọ̀ èé kiníe belí bé e ba beè kìn Jíízọ̀s gã́bug gbáá ea kil nvéeá naaá? . . . A ààla dú ẽei.”

² Tṍó e Jíízọ̀s beè di boo kunukẽ̀í, gã́bug nen beè dã́ a nòòmànù vaá mòn gbò tóm dũ̀ùnè ea sí, sõò bà náa beè iée zìgà m. Ló éé? Mm̀ togó bel e ã́àa nòa, e beè ló bel boo ténì kà nú ea náa vaá gbò nen beè òòà aa nvéè Jíízọ̀s ló gbò bel ea ló nè nú ea náa. Naanii èé ló bel dõòna kà ténì kà nú ea náa vaá ba beè naa vó. Èé nó nágé nú ea náa vaá gbò nen à kìn gbò nyòòne nvéè Kráìst deè nieí, nè gbò nú eé náa kọbé née ooà aa ló gè fã̀ Jìhóvà.

3. Éé ní e Jíízọ̀s beè naa ea náa kọọ̀ dõòna gbò á kìnie ẽ́?

³ Tṍó e Jíízọ̀s beè di boo kunukẽ̀í, a beè zọ̀ kọ̀láá íb nen naaá nu. A beè zọ̀ gbò méné nè gbò e ka di ló deá gyã́á, vaá tu nágé gã́bug tṍó zọ̀ọ̀mà gbò tãa nè gbò e bà náa íe neǹ nvèè bá naaá nu. Nagé, a beè ié tóè sàn kilma ló gbò e dõòna gbò ẹb kọ bà íe “pọ́lọ́ bée.” Gbò dàlà kpá ló booí beè òòà aa nvéè Jíízọ̀s boo béè nú ea náa. Ba beè bĩiná pá a gbò nyòòne nvée kọọ̀: “Éé ní e a náa vaá ò zọi gbò lọl kpègè nè gbò e bà íe pọ́lọ́ bée deai gyã́á é?” Jíìzọ̀s à gboó aalá nèva kọ, “Nen dóm biè náa dú bíi ló gbò válá  ló, sõò ló gbò e lóva zọ. Ním beè dú ló gè kolí gbò lé, sõò m beè dú ló gè kolí gbò pọ́lọ́ kọ bà á ọgá.”—Lúùk 5:29-32.

4. Dẹ̀ẹ̀a boo nú e neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Àìzáíà beè kọ̀, éé ní e pá Júù gáẹ̀ beè ẹ̀bmà dẽe kilma ló Mèsáíà ẹ?

⁴ Éé ní e Kpá Káí kọ́ ẹ́? Gã́bug gbáá besĩ́ì Mèsáíà à kalá dú boo kunukẽ̀í, neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Àìzáíà beè gbẹẹ́ sĩ́ kọọ̀ gbò nen náa é tú lé bá tuumáe. Kọ́ọ̀ bùlà Bàrìa beè kọ́ọ̀: “Gbò nen beè nvèèmàẹ lẹ́ vaá kìnie . . . Aè belí nen e máànà sĩ́ lọ̀líẹ́ ló. E beè kìnie, vaá lọ̀liẹ ka ló.” (Àìz. 53:3) Kọ́ọ̀ bùlà Bàrìa beè kọọ̀ “gbò nen” é kin Mèsáíà, vóà naa, a beè dú bíi kọọ̀ pá Júù e ba beè di mm̀ deè Jíízọ̀sa á ẹ̀bmà dẽe kọọ̀ gbò nen é kiníe.

5. Deè nieí, gã́bug nen ólò ẹ̀b gbò nyòòne nvéè Jíízọ̀s naa vàẹ?

⁵ É kọọ̀ gbò nuí gé nááá gé deè nieí? Ẽei. Nyíè gã́bug gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ ólò ẹẹ tṍó e gbò e pá bàlà boo ẹb kọ bà ié pọ̀b dọ̀, ié gyọ́, vaá nyímá nu, bã́ mm̀ ba bõ̀ònaló. Bà ólò sọ̀bá íb gbòí gbẹẹ́ mm̀ ba bõ̀ònaló kọbèè bà gé náa gbò nú ea bẽ́émá Jìhóvà. Gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀í ólò ẹ̀b gbò gyóòlo Jìhóvà e bà íe bẹ̀à sã́ bùlà vaá tõó dùm ea õoà tẹlẹ kẽ, boo béè kọọ̀ bà náa íe gyọ́ belí bé e pá bàlà boo ẹb naa. Dì belí bé e Pọ́ọ̀l beè kọ́ naa, Bàrì beè aa deè sà gbò e pá bàlà booí náa è túva “kolmá tọ́ọ̀ nu.” (1 Kọ́r. 1:26-29) Jìhóvà ólò nvèè ka ló dénè pá a gyóòlo.

6. Éé ní e Jíízọ̀s kọ́ mm̀ kpá Máátìù 11:25, 26 é, vaá mósĩ́ deè ní e beele é láá nóe ẽ́?

⁶ Éé ní eé láá naa kọbé née ooà aa ló gè fã̀ Jìhóvà ẹ? (Bugi Máátìù 11:25, 26.) Bé e pá bàlà boo ẹb gbò níí Bàrì naa á gá tãagẽ́ ni. Nyimá kọọ̀ áá gbò e bà kilmà kpá ló kẽ ní e Jìhóvà ólò tú siimá tóm mm̀ ge mm-mè a tóm̀ bùlà ẹ. (Ps. 138:6) Bugi togó boo gã́bug nú ea ni náa tení dú ló gbò e pá bàlà booí ẹb kọ bà náa nyímá nu.

7. Éé ní ea beè naa vaá Jíízọ̀s à kolí pá Fárèsì gbò bàà sĩ́é, vaá ba beè labví láb naa vàẹ?

⁷ Jíízọ̀s beè tú agẹló nèèmà kọ̀bèl gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ e ba beè dú bàà sĩ́ mm̀ a deeá. Dì belí nu dòòmà bá, a beè tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ pá Fárèsì dú gbò bàà sĩ́, boo béè kọọ̀ ba beè bọọgẹ̀ bùlà nú ea kil ló bé e bàé lógá bá naa èlmà ge ẹ̀b nú ea kil ló ba tẹ̀ nè ba kà. (Máát. 15:1-11) Bel e Jíízọ̀s beè lò beè láá bọọ́ ló pá a gbò nyòòne nvée. Vóà naa, ba beè bĩináe kọọ̀: “Ò nyímà gé kọ bel e o géè lòa tãage pá Fárèsì?” Jíìzọ̀s à gboó aalá nèva kọ, “Bà é buulà kọ̀láá kà té e nà tẹ̀ e a di káála náa beè fò lọl kẽ. Sọíva bá! Mè níá gímá dẽe gbò tule. Vaá be nen gímá dẽe síi bá ló bá dõòna nen gímá dẽe kyãàmà, pálàa ọ̀và é dọ́ bànà.” (Máát. 15:12-14) Kọ̀láá bé e nyíè gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ pá Júù náa beè ẹẹ́ ló Jíízọ̀s naa, Jíízọ̀s náa beè òòà aa ló gè ló kà kà bel nèva.

8. Mósĩ́ deè ní e Jíízọ̀s beè tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ Bàrì náa ténmà dénè bõ̀ònaló fã̀e?

⁸ Jíízọ̀s beè tu nágé nòòmànù kyáá bõ̀ònaló fã̀ ẹẹ́ dẹ̀i. Náa beè kọọ̀ Bàrì ténmà dénè bõ̀ònaló fã̀. Tãa vó, a beè kọọ̀ gã́bug nen é téní boo èèlè ea ọ́ọ́gá booá, ea é tú nen nvee bá kyọ̀à sĩ́, boo tṍó e èèlè e nen é téní boo vaá ié dùm e bè náa tá náa taalà, vaá gbálà ńkem̀ gbò ní e bà gbĩ́ mòne. (Máát. 7:13, 14) A beè tẹlẹ bàlà kẽ kọọ̀ sìgà gbò é sẹlẹ ló kọ bà gé fãè Bàrì, sõò bà náa gé fã́e. A beè ãanéi kọọ̀: “Ọẹi dẽe ló gbò e bà kpọ́ kyáá kọ baála gbò kọ́ bùlà Bàrì. Bà tú  kpá naanà ból kọla ló, sõò ọ̀và nyà. Ò é nyímaíva ló téní dú ló ba láb.”—Máát. 7:15-20.

9. Mókà nòòmànù gbò kyáá bõ̀ònaló fã̀ ní e Jíízọ̀s beè ẹẹ́ dẹ̀i é?

⁹ Éé ní e Kpá Káí kọ́ ẹ́? Kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí beè kọọ̀ bẹ̀à sã́ bùlà e Mèsáíà íe kilma ló tọọ̀ Jìhóvà é dée lọl kẽ. (Ps. 69:9; Jọ́ọ̀n 2:14-17) Bẹ̀à sã́ bùlàá ní ea beè naa kọọ̀ Jíízọ̀s á tú kyáá bõ̀ònaló fã̀ nè ba nòòmànù ẹẹ́ dẹ̀i é. Dì belí nu dòòmà bá, pá Fárèsì zigà kọọ̀ ból nyíè nen náa ólò ù; Jíízọ̀s à noòmà kọọ̀ nen ea ú di dáá. (Jọ́ọ̀n 11:11) Pá Sádùsì à àmà sàn kọọ̀ kẽ̀èà aa kemà ú dì; sõò Jíízọ̀s beè kẽe a kóò Lázàrọ̀s lọl kemà ú. (Jọ́ọ̀n 11:43, 44; Tóm 23:8) Pá Fárèsì beè olòó noòmà kọọ̀ Bàrì ní ea ólò kọ́ kọ̀láá kà nú ea náaí ló nè nú eé náa ẽ́; Jíízọ̀s à noòmà kọọ̀ nen é láá sà be àé fã Bàrì àbèè kọ náa é fã́e.—Máát. 11:28.

10. Éé ní ea náa kọọ̀ gã́bug nen á kìnii boo béè bẹẹ nòòmànù ẽ?

¹⁰ É kọọ̀ gbò nuí gé nááá gé deè nieí? Ẽei. Gã́bug nen ólò kìnii boo béè kọọ̀ nú e nóòmà lọl mm̀ Kpá Káí tẹ́lẹ bàlà kẽ kọọ̀ ba nòòmànù dú kyáá. Gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ ólò noòmà kọọ̀ Bàrì ólò kpọ́ té ló gbò pọ́lọ́ gbẹá dáà sã́. Bà ólò noòmà kyáá nòòmànùí kọbé bà láá kilsĩ́ gè lẹẹlàẹ̀ bel ló pá baálà gbò. Dì belí gbò e gé fã Jìhóvà, ea dú Bàrì ea íe vulè, è ólò nvèè bá nè gbò nen kọ bàá dã́ ból ló kọọ̀ gbò nòòmà nùá dú kyáá. Gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ ólò noòmà nàgé kọọ̀ ból nyíè nen náa ólò ù. Beele zógè kọọ̀ nakà nòòmà nùá á gé mm̀ Kpá Káí, boo béè kọọ̀ be a beè dú kà kà naa vó, gbò nen náa gáẹ̀ beè ié bíí ló kẽ̀èà aa kemà ú. Vaá gã́bug bõ̀ònaló fã̀ ólò noòmà kọọ̀ Bàrì ólò gbẹẹ́ sĩ́ noo nú ea é nááaí ló, sõò beele ólò noòmà kọọ̀ gbò nen íe dì pọ́ì ge sà be bà é fã Bàrì. Gbò tẹ̀sĩ́ bõ̀ònaló fã̀ ólò labví láb naa vàẹ tṍó e túù ba kyáá nòòmànù ẹẹ́ dẹ̀i é? Bà ólò bã̀ súng gã́bug tṍó!

11. Dẹ̀ẹ̀a boo bel Jíízọ̀s ea di mm̀ kpá Jọ́ọ̀n 8:45-47, éé ní e Bàrì gbĩ́ kọọ̀ pá a gbò á naa ẽ́?

¹¹ Éé ní eé láá naa kọbé née ooà aa ló gè  fã̀ Jìhóvà ẹ? Be è vulè kà kà belí, èé íè ge zìgà vaá gbàn tṍ ló gbò nú e Bàrì kọ́. (Bugi Jọ́ọ̀n 8:45-47.) Beele née bélì Sétàn ea dú Pọ́lọ́ Nyómáá, boo béè kọọ̀ beele zọọ̀ kà kà bel dù. Née é náa tọ́ọ̀ nú ea bé uú boo nú e zigà ló. (Jọ́ọ̀n 8:44) Bàrì gbĩ́ kọọ̀ pá a gbò á ‘ọví pọ́lọ́ nu’ vaá ‘bii bá ló nu ea dú lé,’ belí bé e Jíízọ̀s beè naaá.—Róm̀ 12:9; Híb. 1:9.

12. Éé ní ea náa vaá pá Júù beè kìn Jíízọ̀s boo béè bá e bà fẹ́ẹ́máe ẽ́?

¹² Dõòna kà éé ní ea beè naa kọọ̀ pá Júù á kìn Jíízọ̀s e? Pọ́ọ̀l beè kọọ̀: ‘Sõò beele gé vee kpẹ̀a ea kil ló Kráìst ea beè ú boo té tã̀àgã̀, ea dú kpẹa ea tãagẽ pá Júù vaá à dú kélè-kélè dẽe ló gbò e bè níì pá Júù nìa.’ (1 Kọ́r. 1:23) Éé ní ea náa vaá gã́bug pá Júù beè ié tã̀àgã̀ bùlà ea kil ló bá e ba beè fẹẹmá Jíízọ̀s e? A beè tõó vá ló belí kọọ̀ Jíízọ̀s níì Mèsáíà nì, boo béè kọọ̀ bà fẹ́ẹ belí bé e bà ólò fẹ́ neǹ zib nè neǹ pọ́lọ́ naa.—Dìt. 21:22, 23.

13. Éé ní ea beè tá nyíè gbò e ba beè kìn Jíízọ̀sa ẹ?

¹³ A beè tá nyíè gã́bug pá Júù e ba beè kìn Jíízọ̀sa kọ náa beè sí tọ́ọ̀ kà pọ́lọ́, ba beè dõogẽ gbàẹ bel vaá tú pọ́lọ́ bá sẹ̀ẹ̀màe. Gbò e ba beè beelá bel ló Jíízọ̀s náa beè bùlà nú ea kil ló lé bèèla. Gbò e bà ólò beelá bel mm̀ pọ̀b tọ bèèla pá Júù beè bõoná vaá tú gbala-gbala beemá bel ló Jíízọ̀s, vaá bà náa beè tõó boo log ea kuu gè beelá bel. (Lúùk 22:54; Jọ́ọ̀n 18:24) Gbò bèèlaá náa beè naa nú ea lelà tṍó e bà géè pãane tṍ ló bel ea aa gã́ gbò e bà gé ló bel ló Jíízọ̀s, gbò bèèla pá Júùa beè “gbĩ́ gbò nen e a gá kpọ́ kyáá bel ló Jíìzọ̀s kọ bé bà elá boo fẹmáe.” Tṍó e níá náa soà, pọ̀b neǹ vààla gyọ́ọ beè pììga boo gè naa kọọ̀ Jíízọ̀s á ló bel e bàé élá boo siimàe log. Níí beè dú kele ló nú e log ténmá. (Máát. 26:59; Máàk 14:55-64) Tṍó e Jíízọ̀s kẽeà aa kemà ú, gbò bèèlaá beè kpẽ́ “gbele tõ̀ò kpègè” nè gbò bé pá Róm̀ kọ bàá kpọ́ kyáá bel ea kil ló nú ea náa vaá bànà úá à dú kóló m.—Máát. 28:11-15.

14. Éé ní e Kpá Káí beè gbẹẹ́ sĩ́ kọ́ kilma ló ú Mèsáíà ẹ?

 ¹⁴ Éé ní e Kpá Káí kọ́ ẹ́? Náa kal ló béè kọọ̀ gã́bug pá Júù e ba beè di mm̀ deè Jíízọ̀sa náa beè ẹ̀bmà dẽe kọọ̀ Mèsáíà é ú, kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ea di mm̀ Kpá Káí beè gbẹẹ́ sĩ́ kọọ̀: “A beè nè lóó vaá ù, vaá ba beè bugíe gbá ló gbò pọ́lọ́; a beè toolá náàkyọ̀ gã́bug nen vaá bàn Bàrì boó va.” (Àìz. 53:12) Vóà naa, pá Júù náa gáẹ̀ beè elá boo bel e bà ló ló Jíízọ̀s nè bé e bà fẹ́ẹ naa vaá kìnie.

15. Mókà kyáá bel e bà kpọ́ ló Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà ní ea náa kọọ̀ gbò nen á kìn va ẹ́?

¹⁵ É kọọ̀ gbò nuí gé nááá gé deè nieí? Ẽei! Gbò nen beè kpọ́ kyáá bel ló Jíízọ̀s vaá bẽgẽ̀e bel, vaá níà bé e gbò nen gé náa nagé Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà deè nieí é. Dì belí nu dòòmà bá, mm̀ gbò gbáá 1930 nè 1940, e beè ié gã́bug bel gbẹá tọ bèèla ea di United State, ea kil ló gè kpènà bẹẹ dì pọ́ì ge fã̀àmà Bàrì. Sìgà gbò bèèla beè dọ bàlà kẽ naa úuí boo. Gbẹá Quebec ea di dó Canada, gbò tọ Bàrì nè sìgà bálá sĩ́ beè gbaaá ló boo béè ge kùb bẹẹ sìtóm kọ̀ kpẹ̀a. Ba beè sii gã́bug pá vígà nvee tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́ boo béè kọọ̀ bà kọ́ nú ea kil ló Boǹ Méné Bàrì nè dõòna gbò. Gbẹá Germany, bẹbẹ̀l Nazi beè naa kọọ̀ bàá fẹ́ gã́bug pá vígà págbálà boo béè kọ bà náa zigà ge sí ól bé. Vaá mm̀ gbò gbáá ea ã́àa kil nvéeá, ba beè sii gã́bug pá vígà e bà dú Russia nvee tọọ̀ kpọ́gọ́lọ́ boo béè kọọ̀ bà nóòmà nuù gbò nen lọl mm̀ Kpá Káí, e gbò e bà gé bẹl ẹb kọ à “zaali kẽá.” Ba beè kùb nàgé New World Translation of the Holy Scriptures mm̀ dém bel Russia, vaá tenmá kọ à dú kpá ea “zaali kẽ,” boo béè kọọ̀ béè Jìhóvà di m.

16. Dẹ̀ẹ̀a boo nú ea di mm̀ 1 Jọ́ọ̀n 4:1, éé ní ea náa vaá née é zigà kọọ̀ kyáá bel e bà kpọ́ ló gbò níí Jìhóvà á ọọvẹ́i ló é?

¹⁶ Éé ní eé láá naa kọbé née ooà aa ló gè fã̀ Jìhóvà ẹ? Gbĩ́ gè nyimá nú ea dú boo. Jíízọ̀s beè kọ́ nè gbò e bà géè pãanée tṍ ló gbẹá boo gùa kọọ̀ bàé ló va “kọ̀láá íb pọ́lọ́ bel ló.” (Máát. 5:11) Gbò kyáá belí aa bá Sétàn. Ẹlẹ ní ea ólò naa kọọ̀ gbò nen á kpọ́ agẹbá kyáá bel ló gbò e bà vulè kà kà belí é. (Kùùà 12:9, 10) Èé íè ge kìn gbò kyáá bel ea aa bá gbò e bà gé náa uuí boo. Née é zigà kọọ̀ gbò kyáá belí á siimài pọ̀ vaá ọọvẹ ló bẹẹ zìgà kilma ló ge fã̀ Bàrì.—Bugi 1 Jọ́ọ̀n 4:1.

17. Mósĩ́ deè ní nú ea beè naaá besĩ́ Jíízọ̀s à kalá ù beè naa kọọ̀ sìgà gbò á gá nyoonée nvée ẽ́?

¹⁷ Enè nen ea di zẹ̀ẹ̀ 12 neǹ tóm Jíízọ̀s beè oóe besĩ́ à kalá ù. Dõòna kà a neǹ tóm à àmàe sàn taà tóm, vaá dénè pá a gbò tóm beè teá ààẹ́ ló kà lèlà ló èlà deé e bàé fẹ́ẹá. (Máát. 26:14-16, 47, 56, 75) Náa beè bọọ́ ló Jíízọ̀s. A beè gbẹẹ́ sĩ́ kọọ̀ nuí é nááá. (Jọ́ọ̀n 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) Tṍó e gbò nuí nááá, sìgà gbò beè láá bugi togó kọọ̀, ‘Be níà bé e pá a gbò nyòòne nvée lábví láb naaé, bà náa é nyoonìèe nvée!’

18. Mókà gbò kọ́ọ̀ bùlà Bàrì ní ea beè mm-má nyòòmà tṍó e Jíízọ̀s é gé ùe?

¹⁸ Éé ní e Kpá Káí kọ́ ẹ́? Gã́bug gbáá besĩ́ Jíízọ̀s à kalá dú boo kunukẽ̀í, Jìhóvà beè kọ́ mm̀ Kpá Káí kọọ̀ bàé óo Mèsáíà ló 30 sọ́gọ́ kpègè. (Zèk. 11:12, 13) Vaá nen ea é óóe é dú ene kà a díì-díílá kóò. (Ps. 41:9) Neǹ kọ́ọ̀ bùlà Bàrì Zèkàráíà beè emí nágé kọọ̀: “Fẹ́ neǹ kùdẽe ló naanà bólá, naa ní e gònò naanà bólá é téá zààlà.” (Zèk. 13:7) Tãa vó e gbò nú ea náááí náa kọọ̀ gbò e bà  bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo á kìn Jíízọ̀s, a beè agẹlẹ ló ba zìgà.

19. Éé ní e gbò e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo nyímáé?

¹⁹ É kọọ̀ gbò nuí gé nááá gé deè nieí? Ẽei. Deè nieí, sìgà pá vígà a dọ aa nvéè ge fã̀ Jìhóvà, vaá pììga boo gè kẹlẹ dõòna gbò kọbé bà náa fã nà Jìhóvà. Baa kpọ́ kyáá bel, vaá lo gá gi pọ́lọ́ bel kilma ló Gbò Neǹ Ditõ̀ò Jìhóvà mm̀ níúz pẹpà, boo lédiò, TV, nè boo íntanèt. Sõò gbò belí náa ólò dàgẹ̀ gbò e bà bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo. Boo béè kọ bà nyímá kọọ̀, Kpá Káí beè kọọ̀ gbò nuí é nááá.—Máát. 24:24; 2 Pít. 2:18-22.

20. Éé ní eé láá naa kọbé gbò e ba beè dọ̀ aa mm̀ bõ̀ònatõ̀ò náa oomài lọl ló gè fã̀ Jìhóvà ẹ? (2 Tímotì 4:4, 5)

²⁰ Éé ní eé láá naa kọbé née ooà aa ló gè fã̀ Jìhóvà ẹ? À dú bíi kọ é agẹlẹ ló bẹẹ zìgà, tení dú ló gè olòó nó nu, tã̀àgã ló Bàrì, nè ge sí gbò tóm e Jìhóvà beè nèi. (Bugi 2 Tímotì 4:4, 5.) Be è íe zìgà, pọ̀ náa é sííi tṍó e dã́à pọ́lọ́ kpẹ̀a. (Àìz. 28:16) Vulè e íè kilma ló Jìhóvà, a Moǹ Bel, nè pá vígà é nveè bá nèi kọ é gá dọ̀ aa mm̀ kà kàí.

21. Kọbèè gã́bug nen náa zigà ge pãane tṍ ló lé kpẹ̀a e kọ́ọ̀ nè va, éé ní e agàla boo é?

²¹ Mm̀ túá gbò gbááá, gã́bug nen beè kìn Jíízọ̀s. Sõò, gã́bug nen beè túe. Kọ̀láá bé ea kil kẽ naa, enè nen ea beè dũunà gbò dóm bèèlaà pá Júù, nè gã́bug “gbò vààla gyọ́ọ” beè túe. (Tóm 6:7; Máát. 27:57-60; Máàk 15:43) Deè nieí nágé, gã́bug gãà gbò nen a bééláfùl ge nyoone nvéè Jíízọ̀s. Ló éé? Boo béè kọọ̀ bà nyímá vaá vùlè kà kà bel ea di mm̀ Kpá Káí. Moǹ Bel Bàrì kọ́ọ̀: “Gbò e bà vulè o log ólò ié pọ̀b kpoò fẹ́ẹ́-fẹẹ̀ ló; vaá tọ́ọ̀ nu náa é láá sivè va.”—Ps. 119:165.